Gluten içeren besinlerin tüketimi, çölyak hastalarında çeşitli semptomlara yol açar. En yaygın belirtiler arasında kilo kaybı, kronik ishal veya kabızlık, mide şişkinliği ve gaz, karın ağrısı ve kansızlık sayılabilir. Çölyak hastalığı, büyüme geriliği ve boy kısalığı, yorgunluk, kemik ve eklem ağrıları gibi fiziksel sorunların yanı sıra depresyon, anksiyete gibi ruhsal problemlere de neden olabilir.

ÇÖLYAK HASTALIĞI NEDEN OLUR?

Çölyak hastalığı, gluten içeren besinlerin ince bağırsakta hasar oluşturmasıyla ortaya çıkar. Bu durum, genetik faktörlere bağlı olarak gelişir. Çölyak hastalarının birinci derece yakınlarında hastalığın görülme riski %10 civarındadır. Ancak, çölyak hastalığının ortaya çıkışı veya tetiklenmesi, ameliyat, hamilelik, viral enfeksiyon veya şiddetli stres gibi faktörlere de bağlı olabilir.

ÇÖLYAK HASTALIĞI NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Çölyak hastalığının tedavisinde tek etkili yöntem, ömür boyu sürecek bir glutensiz diyet uygulamasıdır. Buğday, arpa, çavdar ve yulaf gibi tahıllardan uzak durulmalı ve bu gıdaların içeriklerine dikkat edilmelidir. Diyet tedavisine başlandığında, semptomlar genellikle 24 saat içinde düzelmeye başlar ve bağırsaklardaki hasarın iyileşmesi birkaç aya kadar tamamlanır. Özellikle bebeklerde ve çocuklarda erken tanı ve diyet, gelişim ve büyüme açısından büyük önem taşır.

GLUTEN İÇEREN VE İÇERMEYEN BESİNLER

Gluten, ekmek, simit, kek, pasta, malt içeren içecekler, cips, işlenmiş et ürünleri, bulgur ve makarna gibi pek çok besinde bulunur. Buğday unu ile yapılan ürünler, salata sosları, hazır köfte harçları, sirke, çikolata gibi işlenmiş gıdalar da çölyak hastalarının uzak durması gereken yiyecekler arasındadır.

Buna karşılık, tüm sebze ve meyveler, baklagiller, yumurta, katkısız et ve balık ürünleri, mısır, pirinç, patates gibi besinler gluten içermeyen yiyecekler arasındadır. Ayrıca, kestane unu, nohut unu, üzüm çekirdeği unu gibi alternatif un çeşitleri de çölyak hastalarının güvenle tüketebileceği gıdalardandır.

Sonuç olarak, çölyak hastalığı tanısı alan kişilerin hayat boyu glutensiz bir diyet sürdürmesi ve gıda içeriklerini dikkatle kontrol etmesi gerekmektedir. Bu diyetin ihmal edilmesi, uzun vadede ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğinden, bilinçli bir beslenme düzeni oluşturmak büyük önem taşır.