Tbmm’de Bütçe Görüşmeleri… Efkan Ala: “Türkiye’yi Defolu Demokrasiden Kurtardık, Şimdi De Hedefimiz İleri Demokrasi… Türkiye Ak Parti İle Siyasi Anlamda Bir Makas Değiştirdi”
Greenpeace Akdeniz Genel Direktörü Ersin Tek, ‘Temiz Kömür Teknolojileri Zirvesi’ni “Havası Kirli, Parası Kirli, Neresi Temiz” Yazılı Dövizle Protesto Etti
Greenpeace Akdeniz Genel Direktörü Ersin Tek, bugün Ankara’da düzenlenen 4. Pak Kömür Teknolojileri Zirvesi’ni, Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) Genel Müdürü Hasan Hüseyin Erdoğan’ın açış konuşması esnasında “Havası kirli, parası kirli, neresi temiz” yazılı dövizle protesto etti. Güvenlik görevlileri tarafından salondan çıkarılan Tek, “Bir an önce, iklim krizinin baş sorumlularından olan kömüre dayalı olan ziyanlı, eski ve kirli teknolojilerden uzaklaşmamız gerekiyor. Türkiye’de ise bırakın kömürden çıkış için somut adımlar atmayı, bu teknolojilerin aklanmaya çalışıldığını görüyoruz. Bilimsel raporlarla 55 yılda yaklaşık 200 bin erken ölüme sebep olduğu ortaya konan termik santraller mi temiz” dedi.
Greenpeace, bugün Ankara’daki bir otelde Türkiye Kömür Üreticileri Derneği (KÖMÜRDER) tarafından düzenlenen 4. Pak Kömür Teknolojileri Zirvesi’ni protesto etti. Greenpeace Akdeniz Genel Direktörü Ersin Tek, TKİ Genel Müdürü Hasan Hüseyin Erdoğan’ın açış konuşması esnasında, düdük çalarak “Havası kirli, parası kirli, neresi temiz” yazılı döviz açarak, “Kömürün pakı olmaz. Yeşil ve adil dönüşüm istiyoruz. Kirli teknolojileri kâr hırsınız yüzünden pazarlamanıza müsaade vermeyeceğiz” diye bağırdı. Tek, güvenlik görevlileri tarafından salondan çıkarıldı.
ERSİN TEK: KAYNAKLARIMIZIN KÖMÜRE YATIRILMASINI SAVUNMAK, GEZEGENE KARŞI SUÇ İŞLEMEKLE EŞDEĞER
Greenpeace’in hususa ait yazılı açıklamasında, Ersin Tek’in şu değerlendirmesine yer verildi:
“Dünyamız olağanüstü bir krizle karşı karşıya. İklim krizi hepimizin geleceğini tehdit ediyor. Bir an önce, iklim krizinin baş sorumlularından olan kömüre dayalı olan ziyanlı, eski ve kirli teknolojilerden uzaklaşmamız gerekiyor. Türkiye’de ise bırakın kömürden çıkış için somut adımlar atmayı, bu teknolojilerin aklanmaya çalışıldığını görüyoruz. Bilimsel raporlarla 55 yılda yaklaşık 200 bin erken ölüme sebep olduğu ortaya konan termik santraller mi pak? Sıfır karbon ve sıfır kirletici prensibi ile çalışan bir termik santral teknolojisi henüz keşfedilmedi. Bu kirli, eski, ölümcül teknolojilere mahkum değiliz. İklim krizini durdurmak için vakit çok kıymetli. Kaynaklarımızın hâlâ kömüre yatırılmasını savunmak, gezegene karşı suç işlemekle muadil. Türkiye’nin önünde hem tabiata hem iktisada katkı sunabilecek bir dönüşümü gerçekleştirme seçeneği var. Yeşil ve adil bir dönüşümle kaynaklarımızı, kömür üzere eski ve ölümcül teknolojiler yerine yenilenebilir güce ve kapsamlı bir iklim aksiyonuna aktarmak zorundayız. Yeşil Adil Dönüşüm Sözleşmesi’ni vakit kaybetmeden uygulamada görmek zorundayız.”
GÖKHAN ERSOY: SEÇİM ÖNCESİ SÖYLEMLERİNDE ÇOĞU SİYASİ PARTİ PROGRAMI, İKLİM KRİZİYLE MÜCADELE İÇİN GEREKLİ ADIMLARI ATMA KONUSUNDA ÇEKİMSER GÖZÜKÜYOR
Greenpeace Akdeniz İklim ve Güç Proje Sorumlusu Gökhan Ersoy ise “Kömüre dayalı güç üretiminin havası da parası da kirli. Yaklaşan seçimlerin akabinde göreve hangi yönetim gelecek olursa olsun, Paris Muahedesi bağlamında verilen sözlere sadık kalmak için kararlı olmalı. Büyüme amaçlarını, kesinlikle çevre ve iklim krizi mücadelesi kapsamında dikkatle ele almalı, yeşil ve adil bir dönüşüm gayesi için gerekli adımları ivedilikle yürürlüğe sokmalı. Lakin seçim öncesi söylemlerinde çoğu siyasi parti programı, iklim kriziyle mücadele için gerekli adımları atma konusunda çekimser gözüküyor. İklim krizinden önce son çıkış tabelasına yaklaştığımız bu dönemde ülkeyi yönetmeye talip tüm siyasalların bu sorumluluğu üstlenmesi ise hayati önem taşıyor” dedi.
“COĞRAFYA, KÖMÜRLÜ TERMİK SANTRALLER YÜZÜNDEN BÜYÜK BEDELLER ÖDÜYOR”
Greenpeace’ten yapılan açıklamasının devamında ise şunlar kaydedildi:
“Paris Muahedesi, yürürlüğe girdikten 5 sene sonra, 2021’de Türkiye tarafından onaylandı ve 2053 karbon nötr amacı açıklandı. Lakin bu açıklamayı takip eden hareketler, Türkiye’nin yanlış bir siyaset izlediğini gösteriyor. İklim kriziyle mücadele için 2030 yılına kadar yeni fosil yakıt yatırımlarının durdurulması ve mevcut olanların süratli bir halde kademeli olarak ortadan kaldırılması gerektiği halde Güç ve Olağan Kaynaklar Bakanlığı’nın 2023 Ocak ayında yayınladığı Türkiye Ulusal Güç Planı’na göre, kömürün güç üretimindeki toplam hissesinin yükseltilmesi öngörülüyor. Küresel Energy Monitor’un ‘Yükseliş ve Çöküş’ raporu, Türkiye’nin, planlanan kömürlü santral kapasitesinde dünya üçüncüsü olduğunu belirtiyor.
Türkiye’nin verdiği taahhüde karşın atması gereken adımların tersine Pak Kömür Teknolojileri Tepesi üzere etkinlikler, finansal ve toplumsal yatırımlarla devlet eliyle desteklenirken içinde yaşadığımız coğrafya, kömürlü termik santraller yüzünden büyük bedeller ödüyor.
Sağlık ve Çevre Birliği’nin (HEAL) raporuna göre; 1965-2020 yılları ortasında açılan ve hala 16 vilayette faaliyette olan 50 MW’ın üzerindeki kömürlü termik santraller, 55 yılda toplamda 4,8 trilyon TL sıhhat masrafına ve yaklaşık 200 bin erken ölüme neden oldu.
Yatırım garantileri, arazi tahsisi, piyasa faiz oranlarının altında faiz oranları, kapasite düzeneği teşvikleri üzere maddi ve manevi varlıklar aracılığıyla aktarılan devasa dayanaklar, tüm bu yıkıcı tesirlerin, kömür yatırımına verilen kamu teşvikleri ve bankaların finansmanıyla büyüdüğünü gösteriyor. İklim Kaosunun Bankacılığı 2023 Raporu’na göre; Paris’te atılan imzaların üstünden geçen 7 yılda 5,5 trilyon dolar kaynak, fosil yakıt yatırımlarına aktarıldı. 2022 yılında kömür sektörünün bankalar aracılığıyla ulaştığı finansman ölçüsü 42 milyar dolardı. Ülkemizde ise ‘350.org Türkiye’nin çalışmasına göre, kömür finansmanına son vereceğini söyleyen yalnızca 9 banka var.
“GREENPEACE AKDENİZ, YEŞİL VE ADİL BİR GEZEGENİ KURMAK İÇİN ATILACAK BİRİNCİ ADIMIN KÖMÜRDEN ÇIKMAK OLDUĞUNU SAVUNUYOR”
Greenpeace Akdeniz, yeşil ve adil bir gezegeni kurmak için atılacak birinci adımın kömürden çıkmak olduğunu savunuyor. Türkiye kömürden çıktığı vakit, sırf 22 tane kömür alanına kurulacak güneş panelleri sayesinde ülkenin yenilenebilir güç kapasitesinde güneş gücünün hissesi yüzde 170 artacak ve böylece 6,9 milyon hanenin yıllık güç gereksinimi güneşten karşılanabilecek.
Uluslararası Yenilenebilir Güç Ajansı’nın (IRENA) 2022 yenilenebilir güç sektöründeki istihdam tahliline göre; Türkiye’de rüzgar güç sektöründe 25 bin ve güneş gücü sektöründe 21 bin işgücü kapasitesine ulaşılabileceği iddia ediliyor. Bugüne kadar yapılan çalışmalar, yeşil ve adil bir dönüşüm ile kömürden çıkışın olduğu senaryoda istihdam kaybının olmayacağına işaret ediyor.”
“ELEKTRİK ÜRETİMİNDE KÖMÜRDEN VAZGEÇİLMELİ VE YENİLENEBİLİR GÜÇ KAYNAKLARININ HİSSESİ YÜZDE 75’E ÇIKARILMALI”
Açıklamada, Greenpeace Akdeniz’in yayınladığı “Yeşil Adil Dönüşüm Sözleşmesi” hatırlatılarak örgütün talepleri şöyle sıralandı:
“İklim kriziyle faal mücadele için elektrik üretiminde kömürden vazgeçilmesi ve yenilenebilir güç kaynaklarının hissesinin yüzde 75’e çıkarılmasını;
Toplumsal faydayı önceliklendiren, toplumsal refah odaklı, ekolojik bütünlük ve iklim üzerindeki tesirin azaltılmasını hedefleyen yeşil iktisat modeline geçilmesini;
Kömür bölgelerinde, iştirakçi ve şeffaf sistemlerle doğal alanların onarımını da kapsayan adil geçiş planlamalarının geliştirilmesi ve uygulanmasını talep ediyoruz.”