25 Eylül 2024 Çarşamba

İsrail medyası, Netanyahu’nun Türkiye’ye misilleme kararıyla dalga geçti

Türkiye’nin İsrail’e uyguladığı ticaret yasağı, üçüncü ülkelerce delinmesine rağmen İsrail kamuoyunda tartışılmaya devam ediyor. Bir çok yorumcu, Netanyahu’nun Türkiye’ye misilleme olarak karşı yaptırımlar uygulama kararıyla dalga geçti.

İsrailli yorumcular,  Başbakan Benjamin Netanyahu’nun ofisi tarafından geçen hafta sonunda dağıtılan ve Türkiye İsrail’le ticareti durdurma kararına karşılık olarak, Türkiye’ye boykot uygulamayı taahhüt ettiği karar taslağıyla alay etti.

Ekonomi gazetesi Globes’un baş yorumcusu Dean Almaz, karar tasarısını “çocukça” olduğunu belirterek Türk mallarının üçüncü bir ülke aracılığıyla İsrail’e ithal edilmesine izin verildiğine değindi. Bu da İsrail açısından Türk mallarının alternatif olmadığı anlamına geliyor.

Almaz’a göre 2009’dan bu yana Netanyahu başkanlığındaki hükümetler, aldıkları kararlar ve uyguladığı politikalarla İsrail’de Türk mallarına karşı bir bağımlılığın oluşmasına yol açtı. Yazar, Erdoğan ticaret yasağı kararından vazgeçse bile İsrail’e bu mallara yeniden bel bağlamaktan başka bir seçenek kalmadığını ileri sürdü.

TÜRKİYE’NİN TİCARET YASAĞI İSRAİL’İ ZORA SOKTU

Almaz, Erdoğan’ın ticaret yasağı kararından sonra İsrail’in karşı karşıya kaldığı kriz ışığında, İsrailli ithalat şirketlerinin Türk mallarını ithal etmek için üçüncü bir ülkedeki şirketleri kullanmaktan başka seçeneği olmadığını, Netanyahu’nun Türkiye’ye karşı geliştirdiği “yaptırım” projesinin metninin bu gerçeği dikkate aldığı anlamına geldiğini, İsrail  başbakanının Türkiye’yi boykot etme kararının içeriğini boşalttığını söyledi.

Çimentonun %29’unun, plastiğin %11’inin ve tekstilin %10’unun Türkiye’den ithal edilmesine izin verenin Netanyahu hükümetleri olduğuna dikkat çeken Almaz, Türk mallarına bağımlılığın derinliğinin Erdoğan’a İsrail’e zarar verme fırsatı verdiğine işaret etti. Almaz’a göre Slovenya, Yunanistan, Bulgaristan ve diğer ülkelerdeki ithalat şirketleri Türk mallarını ithal edip İsrail’e ihraç ediyor.

İsrailli yorumcu, Erdoğan’ın kararından sonra Türkiye’den İsrail’e yapılan doğrudan ithalatın değerinin Nisan ayında 308,6 milyon dolardan Mayıs ayında 1,5 milyon dolara düşmesine rağmen, ihracat üçüncü taraflar aracılığıyla devam ettiği için bu verilerin yanıltıcı olduğuna inanıyor. İsrail’in Türkiye’ye uygulamayı planladığı “yaptırımlardan” bir şey elde edemeyeceğini, çünkü Erdoğan’ın Tel Aviv ile ticareti durdurma kararının ardından Türkiye’nin ihracat oranı  %4,5 artarak 106,9 milyar dolara ulaştığı için Türklerin bu yaptırımlardan pratikte etkilenmeyeceğini vurguladı.

Ekonomi gazetesi The Marker, Türk mallarını ithal etmek için üçüncü bir tarafa güvenmenin sadece ithalat maliyetini artırdığını ve artan fiyatlar sorununu daha da kötüleştirdiğini bildirdi. Gazetenin yorumcularından Simi Spolter, İsrail’in ticaret konusunda Türkiye’ye meydan okuyacak herhangi bir hamlesinin Erdoğan’ı İsrail’in göze alamayacağı adımlar atmaya iteceğinden şüphe duymuyor.

CEYHAN ÜZERİNDEN AZERİ PETROLÜ İSRAİL’E AKITILIYOR

Tel Aviv’in petrol ithalatında güvendiği en önemli ülkelerden biri, bilindiği gibi Azerbaycan. İsrailli yorumculardan bir kısmı Türkiye’nin, Azerbaycan petrolünün Ceyhan limanı üzerinden İsrail’e ulaşmasını engelleyebileceği halde bunu yapmadığını, bunu yapması halinde İsrail’in enerji sektörüne yıkıcı bir darbe vurma ihtimaline dikkat çekti.

İsrail Ticaret Odaları Federasyonu Başkanı Shahar Turgeman ise Netanyahu hükümetinin Türkiye’ye karşı gelecekte Türkiye’den ithalata perdeyi kapatabilecek herhangi bir cezalandırıcı adım atmasını kınayarak, Netanyahu hükümetinin böyle bir adım atması halinde ithalat şirketlerinin sahiplerine milyarlarca şekel tazminat ödemek zorunda kalacağına işaret etti. Israel Hayom’un aktardığına göre Turgeman, Ticaret Odaları Federasyonu tarafından ithalat şirketlerinin sahipleri arasında yapılan bir anketin, Türkiye’nin ticareti durdurma kararının mal fiyatlarında yüzde 20’lik bir artışa yol açacağı konusunda hemfikir olduklarını gösterdiğini söyledi. İsrailli yorumcuya göre İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotrich’in üçüncü bir taraf aracılığıyla da olsa Türkiye’den ithal edilen tüm mallara yüzde 100 vergi uygulama planından geri adım atmasının, Erdoğan’ın ticareti durdurma kararının ardından İsrail’in Türkiye’ye yönelik ekonomi politikalarını karakterize eden kafa karışıklığının göstergesi olduğunu söyledi.

Bu arada İsrail medyası Türkiye ile ithalat alanında yaşanan sorunları ele almaya devam ediyor. Maariv gazetesi, Türk yetkililerin geçtiğimiz günlerde Antalya havaalanına acil iniş yapan bir İsrail El Al uçağına yakıt ikmali yapılmasına izin vermediğine dikkat çekti. Gazete Türkiye’nin bu hareketini sivil havacılık tüzüğünün “ihlali” olarak değerlendirdi.

Kaynak: HABER MERKEZİ

İlgili Haberler