AYVALIK, EMITT 2023’E HAZIR
SONKAR TURİZM İDARE KONSEYİ ÜYESİ CEYLAN: İSTİKLAL CADDESİ’NDEKİ PATLAMAYLA BİRLİKTE TİPLERDE İPTALLER YAŞANDI
Haber: ESRA ALUS Kamera: SADIK KARAKULOĞLU
Sonkar Turizm A.Ş. Yönetim Şurası Üyesi Aykan Ceylan, İstiklal Caddesi’ndeki terör saldırısının turizme tesiriyle ilgili “Koreli tipler vardı, yakın tarihler değil ancak aralık ve ocak ayına olan çeşitlerde iptaller yaşandı. Umarım bir daha böyle üzücü olaylar olmaz. Olursa da turizm açısından etkilediğini söyleyebilirim. Avrupalı turistler birinci etkilenenlerden oluyor. Japonlar anında kesiyor. Avrupalılar da da azalma oluyor. Lakin Türkiye’yi bilen, çok yakın tanıyanların devamlılıkta karar verdiğini görüyoruz. Yoksa Avrupalı turistlerde de özellikle Fransa, İspanya, Almanya buralarda azalma olduğunu görüyoruz. Onların açığını, Bulgaristan ve Yunanistan’ın hudut turizmiyle kapattığını söyleyebiliriz. Orada da keskin bir düşüş var” dedi.
Kültür ve Turizm Bakanı Ersoy, 28 Eylül’de yaptığı açıklamada, dünyadaki doğal gaz vesaire üzere krizler sebebiyle Türkiye’ye çok daha fazla turist geleceğini açıklamıştı. Bu açıklamadan kısa süre sonra 13 Kasım’da İstiklal Caddesi’nde 6 kişinin hayatını kaybetmesi ve 81 kişinin yaralanmasına neden olan terör saldırısı gerçekleşti. Hücumun rezervasyonlarına nasıl yansıdığını ve sektörün iktisadını Sonkar Turizm AŞ Yönetim Şurası Üyesi Aykan Ceylan ANKA Haber Ajansı’na anlattı.
Turist sayısı artsa da gelirlerinin birebir paralelde artmadığını belirten Ceylan’ın değerlendirmesi şöyle:
“GELEN TURİST SAYISI ARTSA DA GELİR ARTMADI: İlk 9 aya baktığımızda geçen yıla göre gelen turist sayısında yüzde 94’lük bir artış var. Geçen yıl yaklaşık 20 milyon 300 binlerde gelen turist varken şu an gelen turist sayısı 35 milyonu geçmiş durumda lakin sağlanan gelir o oranda artmadı. Geçen yıl gelen turist günlük bin 28 dolar harcarken bugün baktığımızda bu sayı 889 dolarlara düştü. Yani yüzde 13,5’luk bir düşüş var. Geceleme fiyatları da geçen yıl 83 dolarken bu yıl da 90 dolara çıkmış durumda. Yani döviz bazında baktığınızda yüzde 8’lik bir artış olmuş. Münasebetiyle turist sayısı artış gösterse de gelir o tıpkı paralelde gitmiyor.
PATLAMANIN AKABİNDE TIP İPTALLERİ OLDU: Bu patlamayla birlikte de bizim yaşadığımız şu; Koreli cinsler vardı, yakın tarihler değil fakat aralık ve ocak ayına olan cinslerde iptaller yaşandı. Umarım bir daha böyle üzücü olaylar olmaz. Olursa da turizm açısından etkilediğini söyleyebilirim. Avrupalı turistler birinci etkilenenlerden oluyor. Japonlar anında kesiyor. Avrupalılar da da azalma oluyor. Lakin Türkiye’yi bilen, çok yakın tanıyanların devamlılıkta karar verdiğini görüyoruz. Yoksa Avrupalı turistlerde de özellikle Fransa, İspanya, Almanya buralarda azalma olduğunu görüyoruz. Onların açığını, Bulgaristan ve Yunanistan’ın hudut turizmiyle kapattığını söyleyebiliriz. Orada da keskin bir düşüş var.
OTEL BAKIMI İÇİN VERİLEN TEKLİFLER DE FİYAT YÜZDE 150 ARTTI: Oteller, bütçe çalışmalarını 3 yıllık olarak düzenler. Bizim de bütçe çalışmalarımızın bu ayın sonunda da bitmesi lazım. Lakin ülkemizde enflasyon yüksek, kurlar anlık hesaplarda bile yanılmalara neden oluyor. Yani bu çerçevede yanlışsız bir hesaplama yapmak da sıkıntı. 5 yıldızlı bir otel otomasyon olarak da güçlü olmak zorunda. Bunun için bakım teklifleri alıyoruz. Şu an, gelecek yıl için gelen bakım teklifleri yüzde 150 artmış durumda.
ŞU AN ÖDEDİĞİM ELEKTRİK PARASI GEÇEN YILIN 5 KATI: Elektrik sarfiyatlarına bakıyorsunuz, yaklaşık olarak ayda 200 bin kilovat saate yakın bir elektrik tüketiyoruz. Bu tüketim için 2021 yılının aralık ayında yaklaşık olarak 235 bin lira ödüyorduk. Şu an ödediğim elektrik parası 1 milyon 403 bin lirayı buldu. Yani 5 katı arttı.
FİYAT ARTIŞLARINI ODA FİYATLARINA YANSITAMIYORUZ: Bu artışları oda fiyatlarına yansıtıp çıkabilirsiniz diye düşünebilirsiniz. Lakin maalesef yansıtamıyoruz. Çünkü; konaklamalar yalnızca turistlerden oluşmuyor. Yükü da iç piyasadan geliyor. Hasebiyle fiyatları masraflar oranında arttıramıyorsunuz. Bu durumun fakat bu enflasyon düşerse düzelme bahtı var.
GELECEK YIL GECELİK KONAKLAMA FİYATININ 160 EUROYA ÇIKMASI LAZIM: Şu an için yüz euronun altında bir gecelik konaklama sayısı yok. Doluluk oranına, mevsime göre değişiyor. Gelecek yıl sayı gelir-gider istikrarını sağlayabilmeniz için asgarî 140 eurolara çıkması lazım. Bir de bunun üzerine birazcık da kendinizi geliştirmek için kar koyduğunuzda yüzde 60’ın altında bir artışın olmaması lazım. O da şu an 100 euro olan geceleme fiyatlarının gelecek yıl 160 eurolar civarına çıkarıyor. Biz 5 yıldızlı bir oteliz, bu fiyatlar Avrupa’da 3 yıldızlı ve yalnızca oda kahvaltı veren otellerin fiyatlarıdır.
BU SEKTÖRDE KATİYEN MİNİMUM ÜCRETLE KİMSEYİ ÇALIŞTIRAMAYIZ: Personel maaşlarına baktığınızda maalesef onların kazandığı para hayatlarını idam ettirmekte kâfi değil. 5 bin 500 yüz lira üzere minimum ücret ile bu sektörde muhakkak kimseyi çalıştıramayız. Çünkü; çalıştırdığımız beşerler yetişmiş ve bulması sıkıntı beşerler. Hasebiyle en az minimum ücretin yüzde 50 üzerinde bir maaş vermek durumundayız. Ona da brüt maaş olarak baktığınızda ve bu sene yapılması gereken artışı hesapladığınızda en az yüzde 100’lük artışa tekabül ediyor. Hasebiyle gelecek yıl masraflarımızın inanılmaz derece artacağını öngörüyoruz.
MAHALLE ORTALARINDA ÜNİVERSİTELER VAR, FAKAT MAHALLE ORTALARINDA MESLEK LİSELERİ YOK: Her sektörde olduğu üzere bu sektörde yetişmiş elemana ihtiyaç var. Katiyetle eğitim sisteminin değiştirilip tekrar meslek liselilerin yüklü olduğu bir eğitim sistemine geçilmesi lazım. Mutlaka yabancı lisan eğitiminin İngilizce kesinlikle halkımız tarafından konuşulabiliyor olması lazım. Eğitim sistemimizin insanlara meslek öğreten bir sistem üzerine dönmesi gerekiyor. Herkesin üniversite mezunu olmasına gerek yok. Mahalle ortalarında üniversiteler var. Fakat mahalle ortalarında meslek liseleri yok. O nedenle ülkemizde akıllı ve kaliteli bir eğitim sistemine ihtiyaç var.”
USTAOĞLU: İPTALLER YÜZDE 5 DÜZEYİNDE
Türkiye Küçük Oteller Derneği Lideri Erkan Ustaoğlu da terör saldırısının akabinde birtakım rezervasyon iptallerinin geldiğini söyledi. Ustaoğlu, “Yüzde olarak değerlendirirsek bu oran lakin yüzde 5 kadar. Türkiye’nin güvenli bir ülke olduğunu ziyaretçilere her fırsatta anlatmak en yanlışsız yaklaşım” dedi.
