Sayıştay, Tigem’in Özkaynaklarının Son Beş Yılda Yüzde 78,7 Oranında Azaldığını Belirledi
İSO LİDERİ BAHÇIVAN’DAN 2023 YILI DEĞERLENDİRMESİ: “EKONOMİK-SİYASİ RİSK VE BELİRSİZLİKLERİN ÇOK YÜKSEK OLDUĞU GÖRÜLÜYOR”
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Lideri Erdal Bahçıvan, “Yeni yıla ait öngörüler, küresel büyümenin 2009 ve 2020 hariç yaklaşık son 20 yılın en düşük düzeyine gerileyeceğini gösterirken, ekonomik-siyasi risk ve belirsizliklerin ise çok yüksek olduğu görülüyor. Tüm bunlar, küresel şartların 2023’te ekonomimiz açısından ülke iktisadını pek de destekleyici olmayacağına, bunun ötesinde dışarıdan gelecek negatif etkenlere hazırlıklı olmamız gerektiğine işaret ediyor” dedi.
İSO Meclisi’nin aralık ayı olağan toplantısı, “2022’yi Geride Bırakırken Dünyada ve Türkiye’de Ekonomik Görünüm, Endüstrimiz İsmine 2023’ten Beklentiler” ana gündemi ile Odakule Fazıl Zobu Meclis Salonu’nda yapıldı. Meclisin açılış konuşmasında Bahçıvan 2023 yılına dair değerlendirmeler yaptı. Bahçıvan’ın konuşması özetle şöyle:
“2022 BİRÇOK RİSK BAŞLIĞINI DA 2023’E DEVRETTİ: 2022 kaotik bir yıl oldu. Pandemi ve savaştan çıkan derslerle ülkeler hem tedarik zincirlerine hem de sanayi ve ticaret siyasetlerine dönük gözden geçirme süreçlerini hızlandırdı. 2022 yılı, birçok risk başlığını da 2023’e devretti. Özellikle ABD’nin yıl içerisinde devreye aldığı Enflasyonu Düşürme Yasası, yarı iletkenlerin üretimine dönük CHIPS Yasası ve Çin’e teknoloji ihracatına getirdiği kısıtlamalar, önümüzdeki yıllarda iktisadın şekillenişi açısından çok tartışılacak. Yeniden Avrupa’nın karşı karşıya kaldığı güç krizinin akabinde, güç güvenliği de öncelikli gündemlerinden biri olacak.
RİSK VE BELİRSİZLİKLER ÇOK YÜKSEK: Kısacası, yeşil güç dönüşümü ile dijitalleşme üzere alanlarda, spesifik olarak yarı iletkenler üzere kritik ürünlerde ve teknolojik dönüşümün gerektirdiği nitelikli insan gücü üzerinde çok daha sert bir küresel rekabet ortamına şahit olacağız. Dünyanın önde gelen ekonomileri ortasında başta doğal kaynaklar, siber güvenlik ve savunma alanları olmak üzere ‘kendine yeterlilik’ için çok daha ağır bir mücadelenin yaşanması ve bu alanlarda büyük ölçekli yatırımlara devasa kaynakların ayrılması kimseyi şaşırtmamalı. Bu bağlamda, sanayi siyasetlerinin ülkeler açısından taşıdığı önemin çok daha fazla artması kaçınılmaz. 2022’nin bize gösterdiği bir öbür gerçek de bu. Özetle, yeni yıla ait öngörüler, küresel büyümenin 2009 ve 2020 hariç yaklaşık son 20 yılın en düşük düzeyine gerileyeceğini gösterirken, ekonomik-siyasi risk ve belirsizliklerin ise çok yüksek olduğu görülüyor. Tüm bunlar, küresel şartların 2023’te ekonomimiz açısından ülke iktisadını pek de destekleyici olmayacağına, bunun ötesinde dışarıdan gelecek negatif etkenlere hazırlıklı olmamız gerektiğine işaret ediyor.
PARA SİYASETİ İKİLİ GÖRÜNÜM SUNDU: Türkiye İktisat Modeli çerçevesinde, siyaset faizi yılı yüzde 9 ile tek haneli düzeyde tamamladı ve kredi sistemine dönük çok sayıda düzenleyici adım devreye alındı. İSO olarak kredilerin üretim, yatırım, istihdam ve ihracat üzere sürdürülebilir büyüme açısından yaşamsal alanlarda kullandırılması gayesini destekliyoruz. Başka yandan, tekrar birebir önlemler, sanayicilerimizin finansmana erişimini zorlaştırdı, 2022’de genel olarak gerçek sektörde finansman sorunu da artarak devam etti. Hakikaten kullandırılan tüm krediler içerisinde KOBİ’lerimizin hissesi artsa da özellikle Eximbank ve özel bankaların ticari kredi büyüme ivmesinin çok düşük seyri, sanayicimizin krediye erişimde büyük oranda zorlandığını açıkça gösteriyor. Özetle, 2022 yılında para siyasetimiz finansman maliyetinin düşürülmesi prestijiyle ‘gevşek’, lakin kredi akışının sonlandırılması bakımından da ‘sıkı’ olmak üzere ikili bir görünüm sundu. Bu durum ne yazık ki öngörülebilirliği azaltmış ve meçhullüğü de artırmıştır. Yakın vakitte açıklanacak Kredi Garanti Fonu takviyeli finansman paketlerinin, özellikle KOBİ’lerimizi önemli ölçüde rahatlatacağını ve finansman temini problemine bir nebze de olsa çözüm sağlayacağını umuyoruz. Gerçek sektör açısından bu problemde kalıcı çözüm belirsizliklerin ortadan kalkması ve öngörülebilirliğin tesis edilmesiyle sağlanabilir.
ASGARİ ÜCRETİN ÜRETİM VE ÇALIŞMA BARIŞINA KATKI YAPMASINI DİLERİM: Asgari ücrete son bir yılda yapılan artırım oranı yüzde 100’e ulaştı. Buradan bir sefer daha taban ücret artırımının; başta çalışanlarımız olmak üzere tüm kısımlar için sürdürülebilir üretim ve çalışma barışına katkı yapmasını diliyorum. Tıpkı halde emeklilikte yaşa takılanlara ait düzenlemeyi de tüm kısımlar merakla bekliyor. Emekli olamayan çalışanlarımızın beklentileri karşılanırken, istihdamın ve üretimin ziyan görmemesini sağlayacak, iş dünyamızın hassasiyetlerini, genç jenerasyonların geleceğine ve SGK’nın sağlıklı bir halde uzun vadeli sürdürülebilir işleyişini de gözeten optimal bir çözüm formülünün en kısa sürede kamuoyu ile paylaşılacağına inanıyorum. 2023 yılında temkinli optimistlik bizler için en gerçek tavır olacaktır. Hayallerimiz, yatırım ve büyüme iştahımız dinamizmini kesinlikle muhafazalı lakin kontrolü de elden kaçırmamak gerekiyor.”
