5. EDREMİT KİTAP FUARI’NDA BEŞİNCİ GÜN GERİDE KALDI
EFES SELÇUK’TA DÜZENLENEN MÜBADELE SÖYLEŞİLERİ KİTAP OLACAK
Selçuk Efes Kent Belleği tarafından düzenlenen ‘Yüzüncü Yılına Yaklaşırken Her Yönüyle Mübadele Söyleşileri’nin kitap haline getirilmesi planlanıyor.
Mübadele söyleşileri, Selçuk Efes Kent Belleği’nde devam ediyor. Daha önce dans ve müzik, mutfak ve yemek kültürü ve edebiyat husus başlıkları altında düzenlenen söyleşi serisinin en son bölümünde, Semra Yeşil ve Kadri Dallı’nın moderatörlüğü, Dr. Engin Önen’in iştirakiyle, mübadele sosyolojik açıdan değerlendirildi.
Söyleşinin moderatörlerinden Yeşil yaptığı açılış konuşmasında, mübadele söyleşileri serisinin bir kitap olarak yayınlanacağını belirterek, “Mübadele ile ilgili alanlarında uzman bireylerin burada bize gerçekleşen anlatımlarından oluşacak, mübadelenin etkilediği tüm alanları kapsayan bir kitap hayalimiz var” dedi.
Dr. Engin Önen ise mübadelede yerinden kopma ve yeni gelinen yere ahenk sağlama sürecinin iki farklı travma olduğunu aktararak, şöyle konuştu:
“Yüz yıl önce göç etmek zorunda kalan, mübadil olan beşerler bugüne göre bizden çok farklı. Sözünü ettiğimiz bu beşerler toprakla, köyüyle, yaşadığı yerle çok sıkı duygusal bağı olan insanlardı. Göçte beşerler daha yeterli bir ömür düzeyi için yer değiştirirler. Ancak mübadelede aksisi bir durum söz konusu olarak yaşanmış. Anadolu’ya Balkanlar’dan, Selanik’ten ve Girit’ten gelenlerin birçoğu Türkçe bilmiyordu. Lisan bilmemek de bu insanların ahenk sürecini zorlaştırdı. Lisan sorunu lakin ikinci nesil mübadillerde çözüldü. Fakat ahenk sorunu ikinci nesilde da devam etti. Üçüncü jenerasyon mübadillerde mübadeleyi, atalarını, cetlerinin yaşadıkları yerleri merak etmeye başladı.”
Kadri Kollu da mübadelenin ruhsal yönüne değinerek, şunları söyledi:
“Göç ya da mübadele deyince bireylerin yaşadığı en önemli his özlem. Beşerler meskenlerini, topraklarını, sevdiklerini, cetlerinin mezarını bırakarak, kökenlerinden ayrılarak bir yerden bir yere gidiyorlar. Göç hareketliliği toplumsal bir değişim süreci olmasının yanı sıra bireyler özlem hissinin yanında yerli toplumun kültüründeki farklılıklarla da baş etmek zorunda kalıyorlar. Çok büyük bir özlemle farklı bir ömür biçiminin olduğu bir yere geliyorsunuz. Bir yandan o farklı ömür şeklini benimsemeye öteki yandan kendinizi kabul ettirmeye çalışıyorsunuz. İktisat, istihdam ve lisan problemleri da mübadillerin kimi ruhsal problemler yaşamasına neden olmuştur.”
