ANTALYA BÜYÜKŞEHİR’DEN ÜRETİCİYE YARARLI BÖCEK DESTEĞİ
ZMO SAMSUN ŞUBE YÖNETİCİSİ AKAR’DAN ‘TARIM SATIŞ KOOPERATİFLERİ’ DEĞERLENDİRMESİ: “DIŞA BAĞIMLI BAYİLER. EN SON GELDİĞİMİZ TABLO BUDUR”
MEHMET REBİİ ÖZDEMİR
Ziraat Mühendisleri Odası Samsun Şubesi Yönetim Heyeti Üyesi Murat Akar, ülkede tarım satış kooperatiflerinin devletin takviyesini çekmesi nedeniyle tasfiye olduklarını ve çiftçinin örgütsüz kaldığını belirterek, “Çiftçi bunları satamayınca tüccarın kucağına düştü ve sonuçta bugün geldiğimiz nokta budur. Dışa bağımlı bayiler. En son geldiğimiz tablo budur” dedi.
Ziraat Mühendisleri Odası Samsun Şubesi Yönetim Şurası Üyesi Murat Akar, TMMOB Samsun Şubesi’nde düzenlenen toplantıda; ülkenin tarım siyasetleri ve dışa bağımlılık bahislerinde sunum yaptı. Akar, şu görüşleri lisana getirdi:
“Türkiye’de 17 tane tarım satış kooperatifi var. Bu kooperatifler, çiftçi tarafından kurulmuş üretici örgütleridir. İki biçimde alım yapar. Bir hür piyasa alımı yapar, bir de destekleme alımı yapar. Bakın burada Fiskobirlik, bizi de ilgilendiren bir kurum bizim burada, Fiskobirlik fındık alıyor mu? Hayır, Toprak Mahsulleri Ofisi alıyor. Niçin, devlet takviyesini çekiyor. Büsbütün politiktir. Hatta bunların bir kısmı tasfiye edildi ve bunlar aldıkları ürünü bir de katma bedel haline getiriyorlardı. Çeşitli sanayi kuruluşlarıyla iştirakleri vardı. Onları değerlendirip mamul olarak da satıyorlardı. Bütün o fabrikaları ellerinden aldılar. Devletten alıyorlardı bu paraları, devlet ismine alım yapıyorlardı. Devlet gerilerinden çekilince alım yapamadılar. Tasfiye oldular, çiftçi örgütsüz kaldı. Çiftçi bunları satamayınca tüccarın kucağına düştü ve sonuçta bugün geldiğimiz nokta budur. Dışa bağımlı bayiler. En son geldiğimiz tablo budur.
“MİLLİ GELİRİN YARISI TARIMA AİT”
İşlenen yerler 1927’de 6 milyon hektar iken 1957’de 30 yıllık vakit diliminde 21,2 milyon hektara çıkıyor. Yüzde 8,6’dan yüzde 30,7’ye çıkıyor. Meyve yeri, 400 bin dönümden 700 bin dönüme çıkıyor. Bağ toprağı 200 bin dönümden 900 bine çıkıyor. Zeytinlikler 500 binden 600 bine çıkıyor. İşlenen arazi zeytinlikler, meyvelikler bunların hepsi de 30 yıllık bir vakit diliminde artış oluyor bu tarım siyasetleri sonucunda. Hayvan varlıklarına bakıyoruz. O dönem 29 ile 60 ortasındaki 30 yıllık dönemde bakın koyun mevcudiyetinde 3.38’lik kat bir artış var. Keçide 2.21’lik bir artış var. Sığırda tekrar böyle 2.65’lik bir artış var. Bütün hayvan varlıklarında 30 sene vakit diliminde hepsi, yüzde 200-300 oranında artmış. Hem ziraat üretiminde hem hayvansal üretimde birinci dönemde müthiş bir artış var. 30 sene içerisinde bu muvaffakiyettir. Tarımın sektörel olarak hissesine bakacağız. 1927 yılı ile 1958 ortasında tarım tabi göreceli olarak azalmış fakat yeniden de en büyük sektör. Ulusal gelirin yarısı tarıma ilişkin. Henüz daha sanayi yeni oluşmaya başlıyor. Hizmetler yüzde 20-25 ortasında fakat yüzde 27 ile 48 ortasında azalmasına karşın 1958 yılında hala sektörler içerisinde tarımın hissesi yüzde 50’ye yakın. Mili gelirin yarısı tarıma ilişkin.
“5 YILLIK KALKINMA PLANLARI HAZIRLANDI”
Şimdi ikinci döneme geçiyorum. İkinci dönem 61 Anayasası’yla kabul edilen planlı kalkınma dönemi başlıyor. 1963 yılında Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) kuruluyor. 5’er yıllık kalkınma planları hazırlanıyor. Ve İktisadi Devlet Teşekkülleri de kuruluyor. Bunlarında finansmanını sağlayacak olan Devlet Yatırım Bankası kuruluyor. Benim incelediğim 60 ile 80 ortası dönemde 4 tane 5 yıllık kalkınma planı hazırlanıyor. 63-67’de birinci 5 yıllık, 68-72 ikinci 73-78 üçüncü ve dördüncü 5 yıllık kalkınma planı da 1979 ile 1983 ortasında. Bunları incelediğinizde gerçekten sektörel manada kalkınma planlarında sektörel manada masaya yatırmışlar, sektör raporları var. Ve o 5 yıllık dönemde de sektörlerin nereden nereye gelebilecekleri planlanmış. Oradaki DPT’deki uzmanlar. 63-80 ortası ikinci dönemde artık çağdaş girdilerle biz gübre, traktör ve zirai tarım ilaçları kullanmaya başlanıyor.
“KEMAL DERVİŞ DIŞA BAĞIMLI HALE GETİRDİ”
‘Üçüncü dünya ülkelerine, Latin Amerika ülkelerine, Asya ülkelerine, güç santralleri kuracağız, güç yatırımları yapacağız. Şudur, budur’ diyerek bu ülkelere kredi çektirip kendilerine bağımlı hale getiriyorlar. Pazarlarını ele geçiriyorlar. O ülkeleri manipüle ediyorlar. Ve bizim başaramadığımız yerde, çakallar giriyor diyor. Çakallar dediği İran askerleri, Irak’ta olduğu üzere, Libya’da olduğu üzere, biz başaramazsak onlar gelir başarırlar onu da bir pazar haline getiriyorlar silah zoruyla. Pekala, bu adamı hatırlıyor musunuz? Kemal Derviş, ekonomik tetikçi. Ekonomik tetikçi, Dünya Bankası Uzmanı, o dönem IMF’den borç alacağız diye bunu gönderiyorlar ve bunu gönderirken de diyorlar ki 15 günde 15 yasa çıkacak, o yasanın biri tütün yasası, birisi de şeker yasası. İktisadın kendisidir bu adam ve başardı. Dışa bağımlı hale getirdi. Nasıl dışa bağımlı hale getirdiğini anlatacağım. Amerika’nın Seattle kentinde 1999 yılında Dünya Ticaret Örgütü’nün 3. Balkanlar konferansında Bill Clinton, motamot şöyle diyor: ‘Dünya nüfusunun yüzde 4’ünü oluşturan Amerikan halkı küresel düzeyde gelirin yüzde 22’sini elinde tutmaktadır. Dünya nüfusunun yüzde 96’sına ürünlerimizi satmaya devam etmezsek, bu gelir düzenini kuramayız.’ Bunlar bu ürünlerini kime satacaklar? Bizim üzere ülkelere, bize amaçları bu pazarı ele geçirmek. Ve ele geçiriyorlar. İşte 2007 yılında tütün yasası çıkıyor. Tütün yasası çıkıyor İnhisar daha önce başfiyat verdiği alım garantisi yaptığı tütünü artık almıyor. Burada başfiyat açıklanacağı vakit, hatırlayanlarınız vardır. Davullar zurnalar çalınırdı o Tekel’in önünde. Karadeniz Ekici Piyasası tütün piyasası açılırdı. Ege bizden daha önce açılırdı. Ege Ekici Tütün Piyasası ve çiftçiler dört gözle bu ekici piyasalarında verilecek başfiyatları beklerlerdi. Devlet bu kanunla birlikte, alımı bıraktı, sözleşmeli alıma geçti. Sözleşmeli de üretici, kiminle isterse onunla mutabakat yaptı. Ve çiftçi, satamadığı için, veremediği için Tekel’e tüccarda almadığı için, tütün üretiminden vazgeçti. Tütün maddesinden sonra 2000 yılında ekici sayısı 400 bin, 2020’de 60 bin yüzde 666 oranında azalmış. Ekim alanı, yüzde 315 oranında azalmış. Üretim yüzde 261 oranında azalmış. Azalmaları görüyorsunuz resmi sayılar. Vilayet müdürlüğünün bilgileridir.
“KEMENT ATAN KOVBOY MARLBORO KAPAKLI İLKOKUL DEFTERLERİ DAĞITILDI”
Samsun’a bakalım, Samsun tütün maddesinden sonra Samsun’da durum daha vahim. 50 bin ekici 3 bine inmiş! 50 bin tütün eken aile, 3 bine inmiş. Eksi 1666 oranında azalmış. Ekim alanları 23 milyondan, 3 milyona inmiş. Üretim düşmüş. Osmanlı döneminde tütün Osmanlı döneminin ihraç ürünüydü. Ve o ürünlerin ihraç edildiği birkaç bölge var. Bir tanesi, bu bölge ve İzmir, Manisa bölgesi oralardan ihraç ediliyor Osmanlı döneminde. Türkiye’ye oryant tütün makbul bir tütün. Onu harmanlarda kullanıyorlar. Fakat ondan sonra milletlerarası firmalar, el attılar Türkiye’ye. Özal döneminde özgürleşme dönemini çok uygun hatırlarsınız. Marlboro firması hani kement atıyor ya kovboy, kapağında onun resmi olan defterleri ilkokullara dağıttılar. O kement atan kovboyun olduğu Marlboro’nun reklam olduğu o vakitlerden başladılar çocukların başlarına çivi üzere çakmaya. O ilanlarla öyle öyle bütün pazarları ele geçirdiler. Artık Türkiye’de nüfus artmış sigara içen sayısı artmış. Düşünsenize sigara içen sayısı artıyor. Nereden geliyor tütün? Tütün Türkiye’de üretilmiyorsa, dışarıdan geliyor. Ne yaptık pazar haline geldik. Açık pazar, kendi ürünümüzü satamıyoruz. Üretemiyorsun dışarıdan getiriyorsun budur işe dışa bağımlı olmak. Bakın tütün ithalatına 2003-2020 döneminde 1,2 milyon ton tütüne 6 milyar 300 milyon dolar ödeme yapılıyor.”
