Filistin Devlet Başkanı Mahmut Abbas TBMM’de Dünyaya Seslendi
İSRAİL’İN ESKİ TÜRKİYE MASLAHATGÜZARI ALON LİEL: “GÜVEN İNŞA EDİYORUZ VE BU TÜR BİR SAMİMİ DİYALOG İLE ÇOK ŞEY BAŞARILABİLİR”
MELİS YILDIRIM
İsrail’in 1981-1983 yılları arasında Türkiye maslahatgüzarı olarak görev yapan Alon Liel, İsrail ve Türkiye arasındaki diplomatik temsilciliklerin Büyükelçi seviyesine çıkarılmasını “Etkileyici bir karar” olarak değerlendirdi. Liel, ilişkilerin bozulmamasında stratejik diyaloğun önemine değinerek, “En önemli şey, stratejik diyaloğu yeniden tesis etmek. İki ülke, son on yılda bölgesel konumlarını güçlendirdiğinden beri bölgenin önemli ülkeleri oldular. Özellikle Rusya ve Ukrayna arasındaki savaştan bu yana Türkiye önemli bir aktör. Her iki ülkenin de Suriye’de büyük çıkarları var. Masada İran, Lübnan, Libya ve Filistin meseleleri de var. Yani bölgesel açıdan tartışacak pek çok konu var. Bunları bilgi alışverişinde bulunarak açık bir biçimde tartışmaya başlamalıyız. Güven inşa ediyoruz ve bu tür bir samimi diyalog ile çok şey başarılabilir” dedi.
1981-1983 yılları arasında maslahatgüzar olarak Türkiye’de görev yapan İsrailli emekli diplomat Alon Liel, Türkiye ve İsrail’in diplomatik temsilcilik seviyesinin büyükelçilik düzeyine çıkarılmasını ANKA Haber Ajansı’na değerlendirdi.
Yapılan açıklamalara göre öncelikle İsrail havayollarının Türkiye’ye yapacağı seferler yeniden başlayacağını ve akabinde Büyükelçilerin atanacağını belirten Liel, “Yani önümüzdeki adımlar bunlar. Ancak önemli olan karar Büyükelçi ataması, bu etkileyici bir karar” diye konuştu.
“İKİ ÜLKE BİRBİRLERİNE DÜŞMAN HALE GELDİLER”
İsrail-Türkiye ilişkilerindeki gerginliğin neredeyse 14 yıldır sürdüğünü söyleyen Liel sözlerini şöyle sürdürdü:
“Güçlü bir şekilde güven ihlali söz konusu. İki ülke birbirilerine düşman hale geldiler. Güvenin yeniden inşası zaman alacaktır. Bunu bu yıl yapabildik. Çünkü krizin ortaya çıkmasında dahil olmayan bir liderlik vardı. Ancak 3 ay sonra İsrail’de seçimler var. Ve gemi daha önceden geri dönebilir ve güven ile ilgili sorunlar tekrar şiddetli olabilirdi. Ama daha iyisini düşünelim.”
“BÖLGESEL AÇIDAN TARTIŞACAK PEK ÇOK KONU VAR, BUNLARI AÇIK BİR BİÇİMDE TARTIŞMALIYIZ”
İlişkilerin bozulmaması için stratejik diyaloğun önemli olduğuna değinen Liel, Türkiye ve İsrail’in bölgedeki önemli iki aktör olduğunu söyledi. Liel şöyle konuştu:
“Özellikle Rusya ve Ukrayna arasındaki savaştan bu yana Türkiye önemli bir aktör. Her iki ülkenin de Suriye’de büyük çıkarları var. İranlıların Suriye’yi ele geçirmemesi de bizi ilgilendiriyor. Suriye Kürt konusundaki çıkarlarıyla bağlantılı olarak Suriye’nin kuzeyinde. Suriye konusunda birlikte çalışacak pek çok konu var. Özellikle Ruslar yavaş yavaş oradan çıkmaya başladığı için. Masada İran, Lübnan, Libya ve Filistin meseleleri de var. Yani bölgesel açıdan tartışacak pek çok konu var. Bunları bilgi alışverişinde bulunarak açık bir biçimde tartışmaya başlamalıyız. Güven inşa ediyoruz ve bu tür bir samimi diyalog ile çok şey başarılabilir.”
Liel, bu aşamaya gelinirken önemli olan gelişmeler için, “Birkaç hafta önce Türkiye ile İsrail arasında İran terörüne karşı mücadele düzeyindeki oldukça verimli işbirliği ve boru hattıyla ilgili gelişmelerden dolayı olduğunu düşünüyorum. Bu Başbakanımızı ikna etme konusunda yardımcı oldu. Sonuç itibariyle, bu atılımı görüyoruz” değerlendirmesinde bulundu.
“GEÇEN YÜZYILIN SONUNDAKİ AŞK HİKAYESİNİ TEKRAR BAŞARABİLİR MİYİZ BİLMİYORUM”
1981-1983 yılları arasında maslahatgüzar olarak görev yapan Liel, Türkiye’den ayrılışına ilişkin ise şunları kaydetti:
“Türkiye’den yıllar yıllar önce, ta ki Erdoğan iktidara gelene kadar, 1992-2002 arasında harika bir on yıl geçirdikten sonra ayrıldım. Geçen yüzyılın sonunda yaşadığımız böyle bir aşk hikayesini tekrar başarabilir miyiz, bilmiyorum. Fakat, yavaş yavaş stratejik diyalog, güçlü ortak çıkarlara sahip olduğumuz alanlarda devam ederse, ilişkileri geliştirebileceğimizi düşünüyorum. Birbiriyle bütünleşen sadece liderler değil. Sadece Erdoğan ve Netanyahu değil. Bu halklara da yansıdı.”
