SSK ve Bağ-Kur’dan emekli olacakların acele etmemeleri gerekiyor
Sosyal güvenlik uzmanı Erhan NACAR
“SSK ve Bağ-Kur’dan emekli olacakların acele etmemeleri gerektiğini de ifade edelim. Bakanlığın bu konuda çalışma yaptığını biliyoruz. Henüz vakit var dolayısıyla emeklilik için acele etmeye gerek olmadığını değerlendiriyorum.”
“Yüzde 30-35 arasında değişen avantajın neredeyse yarısı refah payının verilmesinden kaynaklanıyor. Diğer kısmı da enflasyonun düşme eğilimin olduğu dönemlerde o yıl emekli olmak daha avantajlı sonraki yıla bırakmaktansa…”
SSK ve Bağ-Kur’lular için emekli aylığını belirleyen kriterlerden biri de başvuru tarihi…. Enflasyon tahminlerine göre, dilekçeyi 1 Ocak 2025 tarihinde verenlerin aylıkları 2024 yılı için yüzde 86,16 yerine yaklaşık yüzde 40 ila 44 arasında değişen oranda artırılacak. Peki 2024 emeklisi olmak için ne zaman başvurmak gerekir?
AYLIKTAKİ DÜŞÜŞ SADECE 2025 YILINDA DİLEKÇE VERENLER İLE SINIRLI OLMAYACAK”
Özellikle uzmanların sıklıkla yapmış olduğu yaklaşık yüzde 35’lik maaş kaybına dikkat çeken benzer ifadeler kullanan Ahmet Kıvanç, “Emeklilik dilekçesini 2024 yılında verenlere 2025 yılında verenlere göre yüzde 30 – 35 oranında daha fazla aylık bağlanacağı, 2025 yılında dilekçe verenlerin bu oranda daha düşük aylıkla emeklilik yaşamına başlayacaklarını duymayan kalmadı. Ancak aylıktaki düşüş sadece 2025 yılında dilekçe verenler ile sınırlı olmayacak”
“31 ARALIK 2024 TARİHİNE KADAR VERENLER SİSTEMDE ŞU AN GÖRÜNEN EMEKLİ AYLIĞINI ALACAKLAR”
Dilekçeyi 31 Aralık 2024 tarihine kadar vermeyi öneren Erhan NACAR, bunun e-Devlet üzerinden ‘maaş hesabı’ sorgulaması yapıldığında da açık bir şekilde ortada olduğunu söyledi.
2025 OCAK AYINDA YÜZDE 39,20 ORANINDA ZAMMA GÖRE HESAPLANMASI ANLAMINA GELİYOR”
Staj sigortası kademeli emeklilik
Staj sigortası, özellikle gençlerin mesleki deneyim kazandığı ve iş hayatına adım attığı dönemde önemli bir konudur. Ancak, Türkiye’deki staj sigortası uygulamaları hakkında yeterince bilinçli olunmaması, bu sigortanın sağladığı haklar ve sınırlamalar konusunda kafa karışıklığına neden olabilmektedir.
Öncelikle, staj sigortası nedir ve kimler için geçerlidir? Staj sigortası, meslek lisesi ve üniversite öğrencilerinin zorunlu stajları sırasında Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından sağlanan bir sigorta türüdür. Bu sigorta, öğrencilerin staj sırasında karşılaşabileceği iş kazaları ve meslek hastalıklarına karşı onları koruma altına alır. Ancak, staj sigortası emeklilik açısından bir prim günü kazandırmaz. Yani, staj sigortası primleri emeklilik hesabına dahil edilmez ve staj dönemi, emeklilik süresi için bir kazanç sağlamaz.
Staj sigortasının sağladığı haklar ve sınırlamalar, öğrencilerin staj yaptıkları yerin işverenine bağlı olarak da değişebilir. İşveren, staj süresince öğrencinin sigortasını yapmak zorundadır, ancak bu sigorta yalnızca iş kazası ve meslek hastalıklarını kapsar. Hastalık sigortası ya da diğer sosyal güvenlik hakları, staj sigortası kapsamında değildir. Bu da, stajyerlerin sağlık hizmetlerinden yararlanmak için ailelerinin sağlık sigortasından faydalanmaya devam etmeleri gerektiği anlamına gelir.
Bir diğer önemli nokta, staj sigortasının emeklilik primlerine etkisi konusundadır. Türkiye’de birçok genç, staj döneminde sigortalı çalıştıkları süreyi emeklilik süresine dahil ettiklerini düşünerek yanılgıya düşmektedir. Ancak yukarıda da belirtildiği gibi, staj sigortası prim günleri emeklilik hesabına dahil edilmemektedir. Bu durum, özellikle uzun vadede emeklilik planlaması yapan gençler için önemli bir husustur.
Sonuç olarak, staj sigortası, gençlerin mesleki deneyim kazandığı dönemde iş kazalarına karşı bir güvence sağlasa da, emeklilik hakları açısından bir katkı sağlamamaktadır. Bu nedenle, gençlerin ve ailelerinin staj sigortası konusunda bilinçli olması, haklarını doğru anlaması ve uzun vadeli planlamalarını bu bilgilere göre yapmaları büyük önem taşımaktadır. Staj yapan öğrencilerin, bu süreçte sahip oldukları hakları bilerek hareket etmeleri ve sigorta işlemlerini yakından takip etmeleri, hem kısa vadeli güvenlikleri hem de uzun vadeli planları açısından kritik bir adımdır.
Emeklilik prim gün sayısının 7200’e düşürülmesi konusu, Türkiye’de sosyal güvenlik ve emeklilik sistemiyle ilgili olarak zaman zaman gündeme gelmektedir. Ancak, şu anki yasal düzenlemeler ve resmi açıklamalara göre, emeklilik prim gün sayısının 7200’e düşürülmesi gibi bir durum söz konusu değil.
Türkiye’de emeklilik için gerekli prim gün sayısı, sigortalılık başlangıç tarihine, cinsiyete ve çalışanın tabi olduğu sosyal güvenlik kanununa göre değişiklik göstermektedir. 2008 yılında yapılan düzenlemelerle, SSK (4A), Bağ-Kur (4B) ve Emekli Sandığı (4C) kapsamında çalışanlar için gerekli prim gün sayıları kademeli olarak arttırılmıştır.
### Mevcut Durumda Prim Gün Sayıları
– *SSK (4A) kapsamında çalışanlar için:* 1999 yılı öncesinde sigortalı olanlar için emeklilik prim gün sayısı 5000 ile 5975 arasında değişmektedir. 1999 sonrası için ise kademeli olarak artırılarak 7000 güne çıkarılmıştır.
– *Bağ-Kur (4B) ve Emekli Sandığı (4C) kapsamında çalışanlar için:* Bu grupta yer alanlar için emeklilik prim gün sayısı genellikle 9000 gün olarak belirlenmiştir.
### Prim Gün Sayısının 7200’e Düşürülmesi Tartışmaları
Son dönemde, çeşitli sendikalar ve bazı siyasi partiler, prim gün sayısının düşürülmesi ve emeklilik yaşının yeniden düzenlenmesi yönünde talepler dile getirmiştir. Bu talepler genellikle, çalışanların daha erken yaşta emekli olabilmesi ve daha makul prim gün sayıları ile emeklilik haklarına kavuşması amacıyla yapılmaktadır. Ancak, resmi düzeyde bu konuda bir değişiklik yapılacağına dair bir açıklama veya kanun teklifi şu an için bulunmamaktadır.
Hükümetin ve Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) bu tür talepleri değerlendirip değerlendirmeyeceği ise sosyal güvenlik sisteminin finansal sürdürülebilirliği, nüfus dinamikleri ve ekonomik göstergeler gibi çeşitli faktörlere bağlı olacaktır. Sosyal güvenlik sisteminin uzun vadede sürdürülebilir olması, reformların dikkatli bir şekilde planlanmasını gerektirir.
Özetle, emeklilik için gerekli prim gün sayısının 7200 güne düşürülmesi şu an yürürlükte olan bir düzenleme değildir ve bu konuda kesinleşmiş bir bilgi bulunmamaktadır. Gelişmeleri takip etmek ve resmi açıklamaları dikkate almak en sağlıklı yaklaşım olacaktır.