Türkiye-Azerbaycan-Gürcistan Savunma Bakanları Toplantısı’nın ardından Üçlü Mutabakat Metni imzalandı
Tütün Sanayicileri Derneği’nden “Yasa Dışı Kapı Dışı” Kampanyası: “Kaçak Ürün Ticareti Yapanlar Dolayısıyla Teröre Kadar Uzanan Zincirde Paralar Akıyor”
Haber: ÇAĞATAN AKYOL – Kamera: SADIK KARAKULOĞLU
Tütün Sanayicileri Derneği, bir yılda 70 milyar lira vergi geliri kaybına neden olan kaçak sorununun çözümüne yönelik “Yasa Dışı Kapı Dışı” kampanyası başlattığını açıkladı. Philip Morris Türkiye Genel Müdürü Filiz Yavuz Diren, “Yıllık faaliyet raporlarına göre burada devletimizin sadece kaybı yok, aynı zamanda bu ticareti yapanlar dolayısıyla teröre kadar uzanan bir zincirde bu paraların aktığını, finansal kaynakların aktığını görüyoruz” dedi.
Tütün Sanayicileri Derneği, kaçak tütün ve tütün ürünlerine karşı vergi kaybı ve haksız rekabetin önlenmesiyle amacıyla “Yasa Dışı Kapı Dışı” kampanyasını hayata geçirdi. Bir yılda 70 milyar lira vergi geliri kaybına neden olan kaçak sorununun çözümüne yönelik başlatılan kampanyayı tanıtmak için İstanbul’daki Çırağan Sarayı’nda bugün basın toplantısı düzenlendi. Toplantıya Japan Tobacco International Türkiye Kurumsal İlişkiler ve İletişim Direktörü Zeynep Öztürk, Philip Morris Türkiye Genel Müdürü Filiz Yavuz Diren, BAT Türkiye, Bulgaristan ve Kuzey Kıbrıs Genel Müdürü Alper Yüce ve Imperial Tobacco Türkiye Genel Müdürü Can Menteş konuşmacı olarak katıldı.
ZEYNEP ÖZTÜRK: VERGİSİ ÖDENMEDEN TİCARETE KONU OLAN TÜTÜN ÜRÜNLERİNİN ORANI YÜZDE 30’LARA YAKLAŞTI
Zeynep Öztürk, kaçak ticaret şeklinin ülkelere ve bireylere verdiği zarara dikkat çekti. Öztürk, şunları söyledi:
“Yasa dışı ticaret, kamu maliyesinin ve adil rekabet ortamının zarar görmesi, vergi gelirlerinin azalması, toplum ve iş güvenliğinin bozulması gibi etkileri nedeniyle toplumlara, devletlere ve ekonomiye önemli ölçüde zararlar veriyor. Ne yazık ki ülkemiz de bu ticaretin olumsuz etkilerinden payını alıyor. Kayıt dışı ekonominin ülkemizdeki boyutuna dair bazı veriler paylaşmak istiyoruz sizinle. Bunlardan bir tanesi 2022 yılında Johannes Kepler Üniversitesi’nden profesör doktor Friedrich Schneider’in yaptığı bir çalışma. Schneider bu çalışmasında, Türkiye’de kayıt dışı ekonominin gayri safi yurt içi hasıla içindeki payının yüzde 32 olduğunu söylüyor. Bizlerin faaliyet gösterdiği tütün mamulleri sektörüne bakacak olursak dünya genelinde toplam tütün ürünleri tüketiminin yüzde 10 ile 12’si kayıt dışı ürünler. Ülkemiz özelinde vergisi ödenmeden ticarete konu olan tütün ürünlerinin oranının da yüzde 30’lara yaklaştığını tahmin ediyoruz. Gördüğünüz gibi karşımızda gerçekten önlem alınması gereken büyük bir sorun var. Devletimizin bu alandaki tüm çabalarına Tütün Sanayicileri Derneği olarak bizler de bir farkındalık ve bilinçlendirme kampanyasıyla destek olmak istedik. Yasa dışı ticaretle mücadele, önce bireylerden başlamalı. Hem tüketiciler hem de esnaf bu konuda farkında olmalı. Bu nedenle ‘Yasa Dışı Kapı Dışı’ kampanyasını tüketicilerin ve esnafın farkındalığını artırmak, yasa dışı ticarete ‘dur’ demeleri için çağrıda bulunmak ve ülke olarak kayıtlarımıza dair bilinç oluşturmak amacıyla hayata geçiriyoruz.”
FİLİZ YAVUZ DİREN: TOPLANAN TÜM VERGİLERİN YÜZDE 5,3’ÜNÜ TEK BİR SEKTÖR OLARAK BİZLER OLUŞTURUYORUZ
Kampanyanın tanıtım videosunun izletilmesinin ardından konuşan Filiz Yavuz Diren de tütün mamulleri sektörünün 200 yılı itibarıyla yıllık 150 milyarı aşan ekonomiyi temsil eden bir sektör olduğunu vurguladı. Diren, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu 150 milyarlık sektörün yaklaşık 125 milyar lirası vergilerden oluşuyor. Yani devletimiz için de oldukça önemli bir yere sahip. Yani devletimizin topladığı tüm vergilerin yüzde 5,3’ünü tek bir sektör olarak bizler oluşturuyoruz. Tabii burada bizler derken kimiz, burada biz yaklaşık 25 bin çalışanımızla sanayicileriz. Ayrıca tedarik zincirimizin en önemli bir unsuru olan 150 bin bakkalımızla beraberiz. Ayrıca sektörümüzün olmazsa olmazı çiftçilerimizle ki Türkiye’de 50 bin tütün çiftçisinden bahsediyoruz. 50 bin tütün çiftçimizle biz sektör olarak buradayız. Bu 4 firmadan oluşan derneğimiz kaçakla mücadelede, çorbada tuzumuz olsun diyerek bizler de bu kampanyayı başlattık. Önemli etkileri var. Oxford Economics tarafından yapılan araştırmaya göre yasa dışı tütün mamulü ticaretinin, toplam pazarın yüzde 28’i aştığını görüyoruz Türkiye’de. Bu da 2022 yılı için 40 milyar dallık sigaraya tekabül ediyor. Tabii bu oldukça büyük bir miktar. Peki, bu 40 milyar adetlik, yüzde 28’lik kaybın, kaçağın vergi etkisi nedir diye baktığımızda, sadece bir yıllık vergi kaybı 70 milyar lira. Dile kolay bir rakam. Sadece parasal kayıplardan da bahsetmek mümkün değil.
“KAÇAK ÜRÜNLER, YASAL ETİKETLER OLMADAN SATILIYOR”
Farklı etkileri de oluyor kaçak ve sahte, kayıt dışı ticaretin. Birincisi; bizim sektörümüz son derece regüle. Tohumdan son tüketiciye kadar zinciri, her aşaması regüle bir sektör. Kayıt dışı ekonominin bizim sektörümüzde özellikle yetkisiz ve kontrolsüz satıcılar tarafından gerçekleştirdiğini görüyoruz. İkinci etkisi ise bu regüle sektör içerisinde hiçbir ürün standardına bakılmadan, içine ne konulduğu belli olmadan, yasal etiketler, sağlık uyarıları, genel uyarılar, bilgiler, mesajlar olmadan bu ürünlerin dağıtıldığını, satıldığını görüyoruz. Ayrıca devletimizin çalışmaları var. Yıllık faaliyet raporlarına göre burada devletimizin sadece kaybı yok, aynı zamanda bu parasal kayıpların aracılar dolayısıyla da bu ticareti yapanlar dolayısıyla teröre kadar uzanan bir zincirde bu paraların aktığını, finansal kaynakların aktığını görüyoruz.”
