Tbmm’de Bütçe Görüşmeleri… Mustafa Bilici: “Bereketli Tarım Arazilerine Sahip Ülkemizde Gıda Enflasyonunun Önünü Alamamak İktidarın Eseridir”
TÜRK-İŞ’İN ARAŞTIRMASINA NAZARAN TABAN FİYATLI BİRİNCİ MAAŞINDA AÇ KALABİLİR
TÜRK-İŞ’in açlık ve yoksulluk sonu araştırmasına göre 4 kişilik bir ailenin baz alındığı açlık sonu 8 bin 130 lira oldu. Şubat 2023’te çalışanların eline geçecek 8 bin 506 lira minimum ücret ile açlık sonu ortasındaki fark 376 lira oldu. Artış bu oranda devam ederse minimum ücretli yeni artırımlı maaşını aldığı ay açlık hududunda olabilir.
TÜRK-İŞ, Aralık 2022 açlık ve yoksulluk hududunu açıkladı. TÜRK-İŞ’in araştırmasına göre kasım ayında 7 bin 786 lira olan açlık hududu aralık ayında 344 liralık artışla 8 bin 130 liraya ulaştı. 4 kişilik bir ailenin baz alındığı açlık hududu bu artış süratiyle devam ederse, çalışanların eline Şubat 2023’te geçecek 8 bin 506 lira olan taban ücret açlık hududunda olabilir çünkü minimum ücret ile aralık ayı açlık hududu ortasında 376 lira fark kaldı.
Araştırmaya göre yoksulluk sonu da aralıkta 26 bin 483 lira oldu. Bekar bir çalışanın bir aylık hayat maliyeti ise 10 bin 612 lirayı buldu.
Araştırmada Ankara vilayetine özel besin fiyatlarındaki artış da incelendi. Araştırmaya göre 4 kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken minimum harcama fiyatındaki artış bir önceki aya göre yüzde 4,41 oranında gerçekleşti.12 aylık değişim oranı yüzde 98,41’e ulaştı.
Gıda hususlarına gelen artırımlar şöyle:
“SÜT, YOĞURT, PEYNİR KÜMESİ: Bu kümedeki tüm ürünlerin fiyatları tekrar yükseldi. Bu kümede en yüksek aylık artış yüzde 7 ile yoğurtta oldu.
ET, TAVUK, BALIK, YUMURTA, KURU BAKLAGİLLER, YAĞLI TOHUM ÜRÜNLERİNİN BULUNDUĞU KÜME: Ortalama dana eti fiyatı yüzde 20, kuzu fiyatı yüzde 10 arttı. Beyaz etlerden tavuk ve balıkta artış da yüzde 10 oldu. Bakliyatlardan kuru fasulyenin fiyatı yüzde 5 artış gösterirken kırmızı mercimeğin fiyatı yüzde 10 azaldı, yeşil mercimeğin fiyatı değişmedi. Yumurta fiyatı hafif bir artış gösterdi. Peynir ve yoğurt fiyatları son 1 yılda yüzde 100’den fazla arttı.
EKMEK VE TAHILLAR KÜMESİ: Pirinçte ve irmikte fiyat artışı aylık temelde yüzde 5, makarnada yüzde 12 düzeyinde gerçekleşti. Makarna ve pirinç 1 yıl içinde yüzde 100’den fazla arttı. Ortalama bulgur fiyatı değişmezken un fiyatı geriledi. Yeni yılın birinci çeyreğinde zamlanması beklenmekle birlikte ekmek fiyatı -şimdilik- birebir kaldı.
TAZE SEBZE-MEYVE KÜMESİ: Semt pazarlarında yeşil soğan, kıvırcık üzere salata yeşilliklerinin ve pırasa, lahana üzere yeşil yapraklı sebzelerin fiyatları yükseldi. Patates 12,5 liradan satılmaya devam etti. Salatalık, domates, biber üzere örtü altı sebzelerin fiyatları yükselirken karalahana ve limon fiyatları geriledi. Kış meyvelerinden portakal mandalina fiyatları geriledi, greyfurt değişmedi. Yerli muz fiyatı da düştü. Ortalama zerzevat kg fiyatı 16,24 lira, ortalama meyve kg fiyatı 13,14 lira oldu. Hesaplamada 24’i zerzevat ve 10’u meyve olmak üzere toplam 34 üründeki fiyat değişimi dikkate alındı. Ortalama meyve-sebze kg fiyatı bu ay 15,14 lira olarak tespit edildi. Son yıllarda hayvansal besin kaynaklarındaki yüksek fiyat artışları münasebetiyle taze zerzevat ve meyveye yönelen haneler burada da alım zorlukları çekmekteler. Çünkü meyve-sebze fiyatları son 1 yılda 2,5 katına tırmanmış ve mevsiminde yetişen ürünlere bile erişim çetinleşmiştir. Bu durumu ortaya koyan çizge aşağıdadır.
TEMEL YAĞ ÜRÜNLERİNİN BULUNDUĞU KÜME: Bir ayda zeytinyağı yüzde 10, tereyağı yüzde 6 zamlandı. Ayçiçek yağı sabit kaldı. Margarin fiyatları düştü.
KAHVALTILIK ve BAHARAT KÜMESİ: Yeşil zeytin, bal, pekmez, reçel, salça, tuz, çay ve ıhlamur fiyatlarında aylık temelde değişim gözlemlenmedi. Baharatlarda yüzde 4’lük, şekerde yüzde 6’lık fiyat düşüşü yaşandı. Siyah zeytin 1 ayda yüzde 11 zamlandı. Yıllık temelde tuz, zeytin, pekmez ve salça yüzde 100’den bal yüzde 200’den fazla zamlandı.”