Dışişleri Bakanlığı’ndan Ab Komisyonu Türkiye Raporu’na Tepki: Siyasi Kriterler İle Yargı Ve Temel Haklar Faslındaki Mesnetsiz İddiaları Ve Haksız Eleştirileri Tümüyle Reddediyoruz
TÜİK: 2021 YILINDA NÜFUS 84,6 MİLYON OLDU. TÜRKİYE’DE İKAMET EDEN YABANCI SAYISI 1 MİLYON 792 BİN 36 ŞAHSA ULAŞTI
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) bilgilerine göre; Türkiye nüfusu, 2021 yılında 84 milyon 680 bin 273 şahsa ulaştı. Türkiye’de ikamet eden yabancı nüfus ise 1 milyon 792 bin 36 kişi oldu. Türkiye’de ikamet eden yabancılarda yüzde 18 ile Irak vatandaşları birinci sırada yer aldı. Irak vatandaşlarını sırasıyla yüzde 10,2 ile Afganistan, yüzde 7,2 ile İran ve yüzde 6,9 ile Türkmenistan vatandaşları takip etti.
TÜİK, 2021 yılına ait ‘Nüfus ve Konut Sayımı’ sonuçlarını bugün açıkladı. Buna göre; Türkiye nüfusu, 2021 yılı itibariyle 84 milyon 680 bin 273 şahsa ulaştı. Türkiye nüfusunun yaşlanma eğilimine girdiği gözlenirken, bayanların eğitim ve istihdamdan erkekler kadar yararlanamadığı da ortaya çıktı. Bayanlarda okuma-yazma bilmeme oranının yüzde 4,2 düzeyinde olduğunu gösteren TÜİK bilgileri şöyle:
“TÜRKİYE NÜFUSU 84 MİLYON 680 BİN 273 KİŞİ OLDU: 1927 yılı genel nüfus sayımı sonucuna göre, 13 milyon 648 bin 270 kişi olan Türkiye nüfusu, 2021 yılında 84 milyon 680 bin 273 şahsa ulaştı.
ERKEK NÜFUSU BAYAN SAYISINI GEÇTİ: Cinsiyete göre nüfusun dağılımına bakıldığında, Cumhuriyetin birinci yıllarında önceki savaş döneminin de tesiriyle bayan nüfus erkek nüfustan fazla iken yıllar içinde bayan ve erkek nüfus çabucak hemen eşit büyüklüğe ulaştı. Erkek nüfus 1927’de 6 milyon 563 bin 879 kişi iken 2021 yılında 42 milyon 428 bin 101 kişi oldu. Bayan nüfus ise 1927’de 7 milyon 84 bin 391 kişi iken 2021 yılında 42 milyon 252 bin 172 kişi oldu.
NÜFUS ARTIŞ SURATI BİNDE 12,7: Türkiye’nin nüfus artış suratı yıllara göre incelendiğinde, 1935 yılında binde 21,1 olan yıllık nüfus artış suratının 2021 yılında binde 12,7 olduğu görüldü.
YAŞLI NÜFUSU ARTTI: Türkiye’nin 1935, 1960, 2000 ve 2021 yılı nüfus piramitleri incelendiğinde, sıhhat alanında kaydedilen gelişmelere, ömür standardının ve refah düzeyinin artmasına bağlı olarak doğurganlık ve ölümlülük suratlarının azalması ve doğuşta beklenen ömür süresinin artması ile nüfusun yaş yapısının hal değiştirdiği görülmektedir. Bu duruma bağlı olarak yaşlı nüfus artmış, ortanca yaş yükselmiş, çocuk ve gençlerin toplam nüfus içindeki oranı azalmıştır. Türkiye, oransal olarak yaşlı nüfus yapısına sahip ülkelere göre hala genç bir nüfus yapısına sahip olsa da yaşlı nüfus sayısal olarak oldukça fazladır.
ORTANCA YAŞ YÜKSELDİ: Nüfusun yaş yapısının değerlendirilmesinde kullanılan önemli göstergelerden biri olan ortanca yaş, Türkiye’de 1935 yılında 21,2 iken 2021 yılında 33,1 oldu. Cinsiyete göre incelendiğinde, 1935’te erkeklerde 19,1 olan ortanca yaşın 2021’de 32,4’e, bayanlarda ise 1935’te 23,4 iken 2021’de 33,8’e yükseldiği görüldü.
ÇALIŞMA ÇAĞINDAKİ NÜFUSUN ORANI YÜZDE 67,9’A YÜKSELDİ: 1935 yılında yüzde 54,7 olan çalışma çağı olarak tanımlanan 15-64 yaş kümesindeki nüfusun oranı, yıllar içinde artarak 2021 yılında yüzde 67,9’a ulaştı. Başka yandan çocuk yaş kümesi olarak tanımlanan 0-14 yaş kümesindeki nüfusun oranı 1935’te yüzde 41,4 iken yıllar içinde azalma eğilimi göstererek 2021 yılında yüzde 22,4’e düştü. Yaşlı nüfus olarak tanımlanan 65 ve daha üst yaştaki nüfusun oranı ise 1935’te yüzde 3,9 iken 2021 yılında yüzde 9,7’ye yükseldi.
HİÇ EVLENMEYENLERİN ORANI ERKEKLERDE DAHA YÜKSEK: Yıllara ve cinsiyete göre uygar durumun dağılımı incelendiğinde, erkeklerde hiç evlenmeyenlerin oranının bayanlara göre daha yüksek olduğu, bayanlarda ise eşi ölenlerin ve boşananların oranının erkeklerden daha fazla olduğu görüldü. Öteki yandan büyük çoğunluğu oluşturan evlilerin oranının yıllara göre her iki cinsiyette de birbirine yakın oranlarda olduğu görüldü.
OKUMA YAZMA BİLMEYEN BAYANLARIN ORANI YÜZDE 4,2: Türkiye’de okuma yazma bilmeyenlerin oranı 1935 yılında yüzde 80,8 iken bu oran 2021 yılında yüzde 2,5’e düştü. Cinsiyete göre incelendiğinde, erkeklerde okuma yazma bilmeyenlerin oranı 1935’te yüzde 70,7 iken 2021’de yüzde 0,8’e, bayanlarda ise 1935’te yüzde 90,2 iken 2021’de yüzde 4,2’ye geriledi.
NÜFUSUN YÜZDE 17,6’SI YÜKSEKÖĞRETİM MEZUNU: Türkiye’de 1970 yılında ilkokul mezunu olanların oranı yüzde 28,8 iken 2021 yılında yüzde 22,5 oldu. İlköğretim, ortaokul yahut dengi okul mezunlarının oranı 1970’te yüzde 3,6 iken 2021’de bu oran yüzde 25’e yükseldi. Lise yahut dengi okul mezunu olanların oranı 1970’te yüzde 2,6 iken, 2021’de yüzde 22,4 oldu. Öbür yandan yükseköğretim mezunu olanların oranı 1970’te yüzde 1 iken 2021’de bu oran yüzde 17,6’ya ulaştı.
KADINLARIN YÜZDE 25,6’SI İLKOKUL MEZUNU: Türkiye’de bitirilen eğitim durumu yıllara ve cinsiyete göre incelendiğinde, 1970 yılında erkeklerde yüzde 36,5 ile ve bayanlarda ise yüzde 20,9 ile ilkokul mezunlarının oranının daha fazla olduğu görüldü. Öbür yandan 2021 yılında erkeklerde yüzde 27,4 ile ilköğretim, ortaokul yahut dengi okul mezunlarının oranının daha yüksek olduğu görülürken bayanlarda ise yüzde 25,6 ile ilkokul mezunlarının oranının daha fazla olduğu görüldü.
ERKEK NÜFUSUNUN YÜZDE 18,5’İ YÜKSEKÖĞRETİM MEZUNU: Yıllara ve cinsiyete göre yükseköğretim mezunlarının dağılımına bakıldığında, 1970 yılında erkeklerde yüzde 1,3 olan yükseköğretim mezunları oranının bayanlarda yüzde 0,6 olduğu görüldü. Öteki yandan 2021 yılında yükseköğretim mezunlarının oranı her iki cinsiyette de artış göstererek erkeklerde yüzde 18,5, bayanlarda ise yüzde 16,7 oldu.
2 MİLYON 777 BİN 797 KİŞİ VİLAYETLER ORTASINDA GÖÇ ETTİ: 2007-2008 döneminde yüzde 3,18 olan vilayetler ortası göç eden nüfus oranı, yıllar içinde inişli ve çıkışlı bir seyir izleyerek 2021 yılında yüzde 3,28 oldu. Öteki bir tabirle Türkiye’de 2021 yılında 2 milyon 777 bin 797 kişi vilayetler ortasında göç etti. Bu nüfusun yüzde 47,5’ini erkekler, yüzde 52,5’ini ise bayanlar oluşturdu.
TÜRKİYE’DE İKAMET NÜFUSUN YÜZDE 3,7’Sİ YURT DIŞI DOĞUMLU: Türkiye’de ikamet eden 84 milyon 680 bin 273 kişinin yüzde 94,9’unun doğum yerinin Türkiye, yüzde 3,7’sinin ise yurt dışı olduğu görüldü. Doğum yeri bilinmeyenlerin oranı ise yüzde 1,4 oldu. Öteki yandan ikamet ettiği vilayette doğanların oranı yüzde 63,8 iken ikamet ettikleri vilayetten farklı bir vilayette doğanların oranının yüzde 31,1 olduğu görüldü.
DOĞUM YERİ YURT DIŞI OLANLAR İÇİNDE BULGARİSTAN DOĞUMLULAR BİRİNCİ SIRADA: Türkiye’de ikamet eden lakin doğum yeri yurt dışı olan 3 milyon 141 bin 351 kişi ortasında Bulgaristan doğumlular yüzde 11,4 ile birinci sırada yer aldı. Bulgaristan’ı sırasıyla yüzde 10,5 ile Almanya, yüzde 10,4 ile Irak, yüzde 8,8 ile Suriye, yüzde 5,7 ile Afganistan doğumlular izledi.
TÜRKİYE’DE İKAMET EDEN YABANCI NÜFUS 1 MİLYON 792 BİN 36 KİŞİ: Türkiye’de ikamet eden yabancı nüfus 2021 yılında 1 milyon 792 bin 36 kişi olurken, bu nüfusun yüzde 49,7’sini erkekler, yüzde 50,3’ünü ise bayanlar oluşturdu. Türkiye’de ikamet eden yabancı nüfusun vatandaşlık ülkelerine göre dağılımı incelendiğinde, yüzde 18 ile Irak vatandaşlarının birinci sırada yer aldığı görüldü. Irak vatandaşlarını sırasıyla yüzde 10,2 ile Afganistan, yüzde 7,2 ile İran ve yüzde 6,9 ile Türkmenistan vatandaşları takip etti.
ÇEKİRDEK AİLE BULUNMAYAN HANEHALKLARININ ORANI ARTTI: Türkiye’de hane halkı tipleri incelendiğinde, yıllar içinde tek kişilik hane halkları ile ortalarında eş, anne-çocuk yahut baba-çocuk ilgisi olmayan fertleri içeren; öteki bir tabirle çekirdek aile bulunmayan birden fazla bireyden oluşan hane halklarının oranında artış olduğu gözlendi.
TEK ÇEKİRDEK VE GENİŞ AİLEDEN OLUŞAN HANEHALKLARININ ORANINDA AZALMA: Tek çekirdek aile olarak söz edilen, sırf eşlerden yahut eşler ve çocuklarından yahut tek ebeveyn ve en az bir çocuktan oluşan hane halkları ile geniş aile olarak tanımlanan ve en az bir çekirdek aile ve öteki bireylerden oluşan hane halklarının oranında yıllar içinde azalma olduğu görüldü.
HANEHALKI SAYISI 25 MİLYON 329 BİN 833 OLDU: Aralarında akrabalık bağı bulunsun ya da bulunmasın birebir adreste yaşayan bir yahut birden fazla şahıstan oluşan topluluk olarak tanımlanan hane halkı sayısı, Türkiye’de 2014 yılında 21 milyon 91 bin 75 iken 2021 yılında 25 milyon 329 bin 833’e ulaştı.
ORTALAMA HANEHALKI BÜYÜKLÜĞÜ 3,23: Türkiye’de 2008 yılında 4 kişi olan ortalama hane halkı büyüklüğünün, yıllar içinde azalma eğilimi göstererek 2021 yılında 3,23 şahsa düştüğü görüldü.
EN POPÜLER BEBEK İSMİ ERKEKLERDE YUSUF, KIZLARDA ZEYNEP: Ülkemizde 2021 yılında doğan bebeklere verilen isimler incelendiğinde, erkeklerde Yusuf, kızlarda ise Zeynep isminin birinci sırada yer aldığı görüldü. Türkiye nüfusu içinde cinsiyete göre en çok kullanılan isimler incelendiğinde ise erkeklerde Mehmet, bayanlarda da Fatma isminin birinci sırada olduğu gözlendi.
HANE HALKLARININ YÜZDE 60,7’SİNİN KENDİSİ İLİŞKİN KONUTTA OTURUYOR: Hane halklarının konuttaki mülkiyet durumuna göre dağılımına bakıldığında, yüzde 60,7’sinin oturduğu konutun sahibi olan, yüzde 27,6’sının kiracı olan, yüzde 8,4’ünün oturdukları konutun sahibi olmayan ama kira da ödemeyen ve yüzde 0,9’unun da lojmanda oturan hane halklarından oluştuğu görüldü.
İŞGÜCÜNE KATILMA ORANI YÜZDE 51,9: Türkiye’de 15 ve daha üst yaştaki nüfusta işgücüne katılma oranı yüzde 51,9 oldu. Cinsiyete göre incelendiğinde, işgücüne katılma oranının erkeklerde yüzde 69,9, bayanlarda ise yüzde 34 olduğu görüldü. İstihdam oranına bakıldığında, toplamda yüzde 46,2, erkeklerde yüzde 63,3 ve bayanlarda ise yüzde 29,2 oldu. Başka yandan işsizlik oranının toplamda yüzde 10,9, erkeklerde yüzde 9,4 bayanlarda ise yüzde 14,1 olduğu görüldü.
İSTİHDAMIN YÜZDE 57,7’Sİ HİZMET SEKTÖRÜNDE YER ALDI: İstihdamın tarım, sanayi ve hizmet olarak üç ana sektöre göre dağılımı incelendiğinde, toplam istihdam içerisinde yüzde 57,7 ile hizmet sektörünün en yüksek hisseye sahip olduğu görüldü. Cinsiyete göre değerlendirildiğinde, erkeklerin yüzde 55,5’i, bayanların ise yüzde 62,4’ü hizmet sektöründe yer aldı. İstihdamda yüzde 26,9 ile ikinci büyük hisseye sahip olan sanayi sektörünün cinsiyete göre dağılımı incelendiğinde, erkeklerin yüzde 31,3’ünün, bayanların ise yüzde 17,6’sının bu sektörde yer aldığı görüldü. İstihdamda yüzde 15,4 ile üçüncü büyük hisseye sahip olan tarım sektörünün cinsiyete göre dağılımına bakıldığında erkeklerin yüzde 13,2’sinin, bayanların ise yüzde 20’sinin tarım sektöründe yer aldığı görüldü.
ÜCRETLİ YAHUT YEVMİYELİ OLARAK ÇALIŞANLARIN HİSSESİ YÜZDE 71: İstihdamın işteki duruma göre dağılımı incelendiğinde, toplam istihdam içerisinde ücretli ve yevmiyeli olarak çalışanların yüzde 71 ile en yüksek hisseye sahip olduğu görüldü. Bunu sırasıyla yüzde 15,8 ile kendi hesabına çalışanlar, yüzde 8,5 ile ücretsiz aile işçileri ve yüzde 4,7 ile patronlar izledi. Cinsiyete göre işteki durumun dağılımına bakıldığında, her ikisinde de yüzde 71 ile ücretli yahut yevmiyeli çalışanların birinci sırada olduğu görüldü. Erkeklerde ikinci sırada yüzde 19,1 ile kendi hesabına çalışanlar yer alırken, bayanlarda yüzde 18,2 ile ücretsiz aile işçisi olarak çalışanlar yer aldı.
KADINLARDA ‘EV İŞLERİYLE MEŞGUL OLMA’ EN ÖNEMLİ İŞGÜCÜNDE OLMAMA NEDENİ OLDU: Türkiye’de 15 ve daha üst yaştaki nüfus içerisinde işgücüne dahil olmayan nüfusun çoğunluğunu yüzde 31,2 ile mesken işleriyle meşgul olanlar oluşturdu. Bunu yüzde 18,2 ile eğitim/öğretimine devam edenler, yüzde 16,6 ile emekliler, yüzde 15 ile çalışamaz halde olanlar izledi. Cinsiyete göre işgücünde olmama nedenleri incelendiğinde, bayanlarda en önemli nedenin yüzde 45,2 ile konut işleri ile meşgul olma, erkeklerde ise yüzde 38,6 ile emeklilik olduğu görüldü.
4 KİŞİLİK HANELERİN YÜZDE 47’SİNDE SIRF 1 KİŞİ İSTİHDAMDA YER ALDI: Hane halkı büyüklüğüne göre istihdamdaki kişi sayısı incelendiğinde, yalnız yaşayanların yüzde 60,4’ünün, 2 kişilik hanelerin yüzde 44’ünün, 3 kişilik hanelerin yüzde 14,1’inin istihdamda yer almadığı görüldü. Öbür yandan 4 kişilik hanelerin yüzde 47’sinde istihdamda sırf 1 kişi, yüzde 34,3’ünde ise 2 kişi olduğu görüldü.
DOĞUM YERİ YURT DIŞI OLANLARIN İŞGÜCÜNE KATILMA ORANI YÜZDE 44,3: Türkiye’de 15 ve daha üst yaştaki nüfus içerisinde, doğum yeri Türkiye olanların işgücüne katılma oranı toplamda yüzde 52,6, erkeklerde yüzde 70,5 ve bayanlarda yüzde 34,7 oldu. Türkiye’de ikamet eden fakat yurt dışında doğanların işgücüne iştirak oranı ise toplamda yüzde 44,3, erkeklerde yüzde 65,1 ve bayanlarda yüzde 25,8 oldu.”