NİLÜFER BELEDİYESİ “KANUNLAR ÇERÇEVESİNDE SORUMLULUKLARIMIZ” BAŞLIKLI FORUM DÜZENLEDİ
TORBA KANUN TEKLİFİNİN ANAYASA’YA KARŞIT OLDUĞUNU BELİRTEN TAHSİN TARHAN: “‘ÖLMEZ AĞACINI NASIL ÖLDÜRÜRÜZ’ PLANI BENCE BU KANUN”
Zeytinliklerin madenciliğe açılması, sendikalara toplu sözleşme ikramiyesinden yararlanması için yüzde 2 baraj getirilmesi, özelleştirilen limanların sözleşme süresinin 49 yıllığına uzatılması düzenlemelerini içeren torba kanun teklifi, TBMM Sanayi ve Teknoloji Komisyonu’nda görüşülüyor. CHP Kocaeli Milletvekili Tahsin Tarhan, “Böyle bir kanun yapılamaz, biz bunu kabul etmemeliyiz Sanayi, Teknoloji, Güç Komitesi olarak. Burada zeytinlikler konuşuluyor, Tarım Kurulu görevlendirilmemiş yani biz zeytinlikleri konuşuyoruz, Tarım Komitesi görevlendirilmemiş. Maden işletmenin zeytinliklere verebileceği ziyanları değerlendirmeleri için Çevre Komitesi görevlendirilmemiş, Çevre Komitesi da yok. ‘Ölmez ağacını nasıl öldürürüz’ planı bu bence bu kanun” dedi.
Zeytinliklerin madenciliğe açılması, sendikalara toplu sözleşme ikramiyesinden yararlanması için yüzde 2 baraj getirilmesi, özelleştirilen limanların sözleşme süresinin 49 yıllığına uzatılması düzenlemelerini içeren torba kanun teklifi, TBMM Sanayi, Ticaret, Güç, Doğal Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu’nda protestolar ortasında görüşülmeye başlandı. Görüşmelerde söz alan CHP Kocaeli Milletvekili Tahsin Tarhan, şöyle konuştu:
“6 Ocakta Resmi Gazete’de yayımlanan limanlara dair düzenlemeyi Anayasa Mahkemesi 20 Temmuz 2022’de iptal etti. Bu sefer 24 Ekim 2022’de, şu an Kurulumuza getirilen 2’nci unsurla birebir dönemde Plan ve Bütçe Komitesine sunulmuştu, görüşmeler sırasında Plan ve Bütçe Komitesinde geri çekildi. Bugün bir kere daha bizim gündemimize getiriliyor.
Maddeye ait Anayasa’ya karşıtlık probleminin tartışmaya açılmasını talep ediyorum. Bu teklifin zeytinliklerle ilgili 1’inci unsuru ve limanlara ait 2’nci unsuru hakkında yüksek mahkemelerce verilmiş kesin kararlar var. 2’nci unsur hakkında ise Anayasa Mahkemesinin verdiği bir Anayasa’ya karşıtlık kararı var.
“ANAYASA’YA AYKIRI’ DİYE UYARDIK, DİNLEMEDİNİZ VE ELLER TEKRAR HALKA DEĞİL, RANTA KALKTI”
Öncelikle, limanların özelleştirme sürelerini uzatan düzenlemeye bir bakalım. Bu düzenleme birinci sefer 23 Kasım 2021’de Komitemizde görüşüldü; burada sizleri ‘Anayasa’ya aykırı’ diye uyardık, dinlemediniz ve eller yeniden halka değil, ranta kalktı. Teklif 2 Aralıkta Genel Konseye geldi; biz yeniden karşı çıktık, kamuoyu karşı çıktı ve düzenlemeyi geri çektiniz. Teklif 16 Aralık 2021’de yani tam bir yıl önce bir kere daha Kurulumuza geldi; biz tekrar karşı çıktık, siz yeniden dinlemediniz. Siz ne dediniz? ‘Biz Araştırma ve İnceleme Bürosundan görüş aldık, orası ‘Anayasa’ya uygun.’ dedi. Siz Anayasa Mahkemesine götürün’ dediniz bize, biz de götürdük.
“ANAYASA MAHKEMESİ OY BİRLİĞİYLE BU KARARI VERMİŞ. BU KARARI OKUYUP HALA İHALESİZ BİR UZATMAYI DAYATMAK YALNIZCA ANAYASA’YA DEĞİL, TIPKI VAKİTTE AKLA VE MANTIĞA DA AYKIRIDIR”
Anayasa Mahkemesi ne dedi? ‘CHP haklı; burada rekabet şartları yok, Anayasa’nın ihlali var’ dedi. Yani sizin ‘Anayasa’ya uygun’ dediğiniz düzenlemeye Anayasa Mahkemesi “Anayasa ihlali.” dedi ve düzenlemeyi iptal etti. Siz bu teklifi 3’üncü kere Plan Bütçe Kuruluna getirdiniz, sonra yine geri çektiniz; artık, 4’üncü kere Komitenin gündemine getirdiniz. Bu sefer bizi dinleyin arkadaşlar, pahalı Komite üyeleri; Anayasa suçuna ortak olmayın… Anayasa Mahkemesi oy birliğiyle bu kararı vermiş. Bu kararı okuyup hala ihalesiz bir uzatmayı dayatmak yalnızca Anayasa’ya değil, birebir vakitte akla ve mantığa da karşıttır.
“YASAMA VE YÜRÜTME ORGANLARI İLE YÖNETİM, MAHKEME KARARLARINA UYMAK ZORUNDADIR. BU ORGANLAR, İDARİ MAHKEME KARARLARINI HİÇBİR SURETLE DEĞİŞTİREMEZ VE BUNLARIN YERİNE GETİRİLMESİNİ GECİKTİREMEZ”
Kesinleşmiş yargı kararının uygulanması yasama organı dahil bütün devlet kurumları açısından anayasal bir zorunluluktur. Yasama organı, çıkaracağı bir kanunla yargı kararlarının uygulanmasını imkansız hale getiremez. Bu yükümlülük tıpkı vakitte Anayasa’nın 2’nci unsurunda yer alan hukuk devleti prensibiyle 36’ncı hususunda güvence altına alınan adil yargılanma hakkının da bir gereğidir. Giresun Limanı’nın özelleştirilmesine ait Başbakanlık Özelleştirme yönetimi tarafından gerçekleştirilen idari süreç Danıştayın 10. Dairesinin 2000/4544 sayılı Kararı’yla Anayasa’ya karşıt bulunarak iptal edilmiş ve bu karar katılaşmıştır. Sinop Limanı’nın özelleştirilmesine ait Başbakanlık Özelleştirme yönetiminin süreci de Danıştay 10. Dairesinin 2000/4543 sayılı Kararı’yla Anayasa’ya alışılmamış bulunarak iptal edilmiş ve bu karar katılaşmıştır. Tıpkı biçimde, Ordu Limanı’nın özelleştirilmesine ait Başbakanlık Özelleştirme Yönetiminin süreci de Danıştay 10. Dairesinin 2000/4546 sayılı Kararıyla Anayasa’ya muhalif bulunarak iptal edilmiş, bu karar katılaşmıştır. Birebir formda, Tekirdağ Limanı’nın özelleştirilmesine ait Başbakanlık özelleştirme yönetiminin süreci de Danıştay 10. Dairesinin 2000/2871 sayılı Kararıyla Anayasa’ya karşıt bulunarak iptal edilmiş ve bu karar katılaşmıştır. Benzeri biçimde Hopa Limanı’nın özelleştirilmesine ait Başbakanlık Özelleştirme Yönetiminin süreci de Danıştay 10. Dairesinin 2000/4540 sayılı Kararıyla Anayasa’ya muhalif bulunarak iptal edilmiş ve bu karar katılaşmıştır. Benzeri formda, Antalya Limanı’nın özelleştirilmesine ait Başbakanlık Özelleştirme yönetiminin süreci de Danıştay 10. Dairesinin 199813742 sayılı Kararıyla Anayasa’ya alışılmamış bulunarak iptal edilmiş ve bu karar katılaşmıştır. Kararları verilen Antalya Limanı’nın da birinci sözleşmesi yok hükmündedir aslında. Yani bu karar yönetim tarafından çeşitli gerekçelerle uygulanmamıştır.
“GETİRİLMEK İSTENEN KURAL, YASAMA ORGANININ MAHKEME KARARLARINA UYMAMASI VE MAHKEME KARARLARININ NORMATİF SONUÇLARINI DEĞİŞTİRİLMESİ MANASINA GELMEKTEDİR”
Liman-İş Sendikası yargı kararlarını uygulamadığınız için Avrupa insan Hakları Mahkemesine başvurdu bedelli arkadaşlar. Avrupa insan Hakları Mahkemesi Liman-İş Sendikası tarafından yapılan kişisel müracaatta söz konusu yargı kararlarının uygulanmaması nedeniyle müracaatçının adil yargılanma hakkının ihlal edildiğine karar vermiştir; isteyenlere Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin kararını da verebiliriz… Yani limanların özelleştirilmesine dair süreç temelden sakat. Temel sözleşmeleri Danıştay iptal etti. Bu sözleşmeler yok hükmünde. Ancak siz mahkeme kararlarını değil, sözleşmeleri uygulamaya devam ettiniz. Danıştayın bu kararları yönetim tarafından uygulanmadığı için Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin verdiği ihlal kararı da var. Bu teklifin 1’inci unsuruyla getirilen düzenlemeyle bu hukuksuz durum hukuksal işletilmek istenmekte. Yok hükmünde olan temel sözleşme ek sözleşme ismi altında yapılacak yeni sözleşmeler yoluyla hem süre uzatılmakta hem de daha önceki mahkeme kararlarının uygulanmamasına ait hukuksal bir altyapı oluşturulmak istenmektedir. Gerçekten yeni kanun teklifinde Danıştaydan görüş alınmayacağına ait yeni konan ibare de bu mahkeme kararlarının yönetim tarafından yok sayılacağını göstermektedir. Mahkeme kararlarını yok saymak da Anayasa suçudur. Seri katiller vardır, peş peşe adam öldürürler. Siz de bu liman düzenlemesinde seri Anayasa suçu işliyorsunuz.
“ÖZEL KANUNA YANİ ZEYTİN KANUNU’NA TERS DÜZENLEME YAPARSANIZ O DÜZENLEME GEÇERSİZ OLUR”
Sayın Lider gelelim zeytinlikleri düzenleyen 1’inci hususa. Bu unsurda de durum farklı değil. Teklif zeytin alanlarının korunmasına ait detaylı hükümler içeren 3573 Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanun’a açıkça alışılmamıştır. 5929 sayılı Kanunla katılmamız uygun bulunan Milletlerarası Zeytinyağı ve Sofralık Zeytin Mutabakatı’na da karşıttır. 3573 sayılı Kanun zeytinlik alanlarına 3 kilometre aralıkta yalnızca zeytinyağı fabrikaları bulunabileceğini, bunun dışında kalan, kimyevi atık bırakan, toz ve duman çıkaran tesislerin zeytinliklerin yakınına yapılmayacağını söylemektedir. Bu kanunu delmeye çalışan düzenlemeler her seferinde yargı pürüzüne takılmış, kanun teklifleri ise her seferinde geri çekilmek zorunda kalmıştır. Zeytinlikleri yok edecek kanun teklifleri 3/7/2009’da, 21/4/2010’da, 161612004’te, 17/5/2017’de 14/2/2019’da ve 5/10/2020’de Türkiye Büyük Millet Meclisine getirildi ve her seferinde kamuoyu baskısı nedeniyle geri çekildi. Yönetim bu kere yönetmelikle bu düzenlemeyi getirmeye çalışıyor. Tekrar normlar hiyerarşisi devreye girdi. Piramitten bahsetmiştik. Danıştay ‘Kanununa karşıt yönetmelik yapamazsınız’ dedi. Zeytin Kanunu ortada duruyor, o kanuna dokunulmayacağını anlayan iktidar bu kere bu kanunu Maden Kanunu’na düzenleme ekleyip art kapıdan dolaşma peşine düşmüş durumda. Lakin Sayın Lider, kıymetli arkadaşlar; bu normlar hiyerarşisi denilen tabloda bir kural daha vardır. Şayet tıpkı basamakta olan bir kural varsa özel olan geçerli. Yani 2 yasa farklı düzenlemeler içeriyorsa bu kere hangisi özel kanun diye bakmak gerekir. Zeytin söz konusu olduğunda Zeytin Kanunu özel kanun, Maden Kanunu ise genel kanun. O halde özel kanuna yani Zeytin Kanunu’na ters düzenleme yaparsanız o düzenleme geçersiz olur. Pahalı Lider, bir konuya daha dikkati çekmek istiyorum. Bu düzenlemede bir yürürlük, bir yürütme ve bir geçici unsur olmak üzere toplam 15 husus var. Teklifin 6’ncı hususu ise bizim Komitemizin ihtisas alanına girmiyor. Toplumsal güvenlikle ilgili düzenlemeler var. Toplu iş sözleşmesi ve sendikacılığa dair düzenlemeler var. Bir de OHAL düzenlemesi var. Bu düzenleme kapsamında OHAL sürekli hale getirilmiş oluyor. ‘Kanun hükmünde kararnamelerle atamaya devam edeceğiz fakat artık Komite bakmasın’ deniliyor yani artık komite bakmasın, kanun hükmünde kararnamelerle devam edelim. OHAL’i sürekli hale getirmek de Anayasa’ya karşıtlığı tartışılması gereken bir konudur. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı temel kurul olarak bizi görevlendirmiş ama 2 de alt kurul var. Sayın Lider, Plan ve Bütçe Komitesi ile Sıhhat, Aile, Çalışma, Toplumsal işler Kurulu da görevlendirilmiş, neden bu Kurullar toplanmadı? Kurul Lideri Erzurum Milletvekili Recep Akdağ’ın Komite üyelerine verdiği karşılık oldukça ilginç: ‘Zaman olmadığı için toplanamadık’ diyor.
“ANAYASA’YA KARŞITLIK DEĞERLENDİRİLMESİNİN KAPSAMLI OLARAK YAPILMASI GEREKTİĞİNİ BİR DEFA DAHA HATIRLATMAK İSTİYORUM”
Değerli arkadaşlar, böyle bir kanun yapılamaz, biz bunu kabul etmemeliyiz Sanayi, Teknoloji, Güç Kurulu olarak. Burada zeytinlikler konuşuluyor, Tarım Komitesi görevlendirilmemiş yani biz zeytinlikleri konuşuyoruz, Tarım Kurulu görevlendirilmemiş. Maden işletmenin zeytinliklere verebileceği ziyanları değerlendirmeleri için Çevre Kurulu görevlendirilmemiş, Çevre Kurulu da yok. “Ölmez ağacını nasıl öldürürüz planı bu bence bu kanun. Sayın Lider, biz ihtisasımızda olmayan bu düzenlemeleri neden görüşüyor? Yani bizim Komitemize baktığımız vakit yüklü iş insanları; içimizde hukukçu yok OHAL’i görüşüyoruz, içimizde sendikacı yok sendikal, toplumsal hakları görüşüyor.. Sayın Lider neden ilgili alt kurulun raporlarını beklemiyorsunuz? Ihtisaslaşmanın gayesinden vazgeçtiysek tüm komiteleri kapatalım, her teklifi biz görüşelim, bu komitenin ismi da torba komitesi olsun. Kıymetli Lider, sözlerime son verirken kapıda halk ‘Zeytinime dokunma’, ‘Limanlarımı satma’ diyor; telefonlarımız susmak bilmiyor, maillerimiz iki gündür doldu taştı. Kurulumuza, halkın ve hukukun sesine kulak vermesi ve Meclisin tartısına, Anayasa ve İç Tüzük’ün yüklediği görevlere layık ve uygun davranması çağrısında bulunmak istiyorum. Bu nedenle, Anayasa’ya terslik değerlendirilmesinin kapsamlı olarak yapılması gerektiğini bir sefer daha hatırlatmak istiyorum.”
