KAMUSAL NÜFUZ SAHİBİ BİREYLERİN FİNANSAL SÜREÇLERİNDE ‘SIKILAŞTIRILMIŞ TEDBİRLER’ UYGULANACAK
Tmo Silolarından Ürünlerin Çalındığı İddiaları, Sayıştay Raporlarına Da Yansıdı: “27 Depoda Ürün Noksanı Var”
DİLAN KUTLU
Toprak Mahsulleri Ofisi’nin silolarından ürünlerin çalınmasına ilişkin iddialar, Sayıştay raporlarına yansıdı. Raporda, “2022 yılında 552 ton 471 kilogram ürüne ilişkin 3 milyon 138 bin 758 TL tutarındaki 27 adet depo noksanlık kaydı” saptandı.
TMO’nun lisanslı depolarında ürün çalınmasıyla ilgili iddialar sayıştay raporlarına da yansıdı. Sayıştay incelemelerinde “2022 yılında 552. 471 kilogram ürüne ilişkin 3 milyon 138 bin 758 TL tutarındaki 27 adet depo noksanlık kaydı” tespit etti. Buna göre; “İşlemler Kurum tarafından başlatılmamış ve bu nedenle de ilgili netice hesaplarına kayıtları yapılmamıştır” dendi.
Sayıştay konuyla ilgili kısımlarda, “Yukarıya alınan mevzuat hükümleri gereğince, noksanlık ya da kıymet kaybı oluşmaması için gerekli olan önleyici her türlü tedbirin alınması, noksanlık, fazlalık ya da kıymet kaybına ilişkin incelemelerin zamanında ve hassasiyetle yapılması ve bu suretle kurum varlıklarında meydana gelecek kayıpların önüne geçilmesi gerekmektedir. Noksanlığın tespiti halinde ise kasıt, kusur ya da ihmali olanların varlığının detaylıca araştırılması ve bu araştırmalar sonucunda sorumlu olan personel var ise rayiç değeri üzerinden ilgili personel adına borç yazılması ya da zarar yazılmasına karar verilmesi halinde ise noksanlıkların netice hesaplarına zamanında alınması gerekmektedir” bilgisini verdi.
“SORUMLU KİŞİYE BORÇ YAZILSIN”
Eksik ürün tespiti üzerine Sayıştay, sorumlu personel adına borç ya da zarar yazılmasını talep etti.
Satış hasılatlarının da maliyetlerinin altında kaldığı tespit edilen raporda TMO’nun hububat vb ürünlerde alım satımı yapılan tarım ürünlerinde “karlılık” gözetilmediği belirtilirken, “TMO tarafından görevlendirme haricinde alım satımı yapılan tarım ürünlerinin fiyatları tespit edilirken verimlilik ve karlılık esasları gözetilmemiş ve bu durum faaliyet sonuçlarını olumsuz etkilemiştir” denildi.
“TMO KARININ YÜZDE 72’SİNE DAYANAN GÖREV ZARARI YAPTI”
Sayıştay, TMO’nun 2019, 2020 ve 2021 yıllarında fazla görev zararı yaptığı yaptığını saptadı.
Buna göre; 2019 yılı için 26 milyon 901 bin 959 TL, 2020 yılı için 32 milyon 956 bin 446 TL, 2021 yılı için ise 73 milyon 556 bin 681 TL görev zararı yaptı. Raporda, “Bu tutarlar yılı dönem net kârının sırasıyla yüzde 25, yüzde 53, yüzde 72’sine” tekabül ettiğini belirtti.
Sayıştay, görevlendirme bedelinin fazla hesaplanmasının en önemli nedenini “mal ve ürün satışından elde edilen gelirlerin görevlendirme bedelinden düşülmemesi ve bazı gider kapsamında olmayan kalemlerin hesaplamaya dahil edildiğini” belirtti.
