EDİRNE İSKENDERKÖY’DE TARIM ARAZİLERİ VİLLAYLA DOLDU
TARIM PLATFORMU: TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI BÜTÇESİNDEKİ 54 MİLYAR LİRALIK TARIM TAKVİYE KALEMİ, GSYH’NİN TABAN HUDUDU OLARAK BELİRLENEN YÜZDE 1 ORANINA ENDEKSLENMELİ
Tarım Platformu, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 2023 bütçesinde tarıma ayrılan kaynağın artırılması için çağrı yaptı. Platform ismine konuşan Türkiye Ziraatçılar Derneği Genel Lideri Hüseyin Demirtaş, Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci’nin TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’ndaki sözlerini anımsattı ve “Bakan’ın Bütçe Komisyonu’nda sözünü ettiği ‘güncelleme’ bir an önce gerçekleştirilerek bütçedeki 54 milyar liralık harcama kalemi, GSYH’nin taban sonu olarak belirlenen yüzde 1 oranına endekslenmelidir” dedi.
Tarım Platformu Yürütme Heyeti, bugün TMMOB’da basın toplantısı düzenledi. Toplantıya, Ziraat Mühendisleri Odası, Tarım Orkam-Sen, Veteriner Doktorlar Derneği, Besin Mühendisleri Odası ve Türkiye Ziraatçılar Derneği’nin yönetim şurası üyeleri katıldı.
Tarım Platformu ismine açıklamayı, Türkiye Ziraatçılar Derneği Genel Lideri Hüseyin Demirtaş yaptı. Bütçenin 54 milyar TL’lik bölümü ziraî takviye programlarına aktarılacağını, 2023 varsayımı GSYH’sinin 22 trilyon 283 milyar TL olacağı düşünüldüğünde bu sayının olması gerekenin çok altında kaldığını belirten Demirtaş, şunları söyledi:
“Tarım ve Orman Bakanı’nın Meclis’te bütçesini savunurken söylediğinin bilakis, OECD 2022 Tarım Siyaseti İzleme ve Kıymetlendirme Raporu’na göre yapılan hesaplama, yasanın öngördüğü bütçeden ziraî dayanaklara ayrılması gereken kaynak ile birebir şey değildir. Yasa, ‘Bütçeden ayrılacak kaynak, gayrisafi ulusal hasılanın yüzde 1’inden az olamaz’ hükmünü getirmiştir. Bakan’ın Bütçe Komisyonu’nda sözünü ettiği ‘güncelleme’ bir an önce gerçekleştirilerek bütçedeki 54 milyar liralık harcama kalemi, GSYH’nin taban sonu olarak belirlenen yüzde 1 oranına endekslenmelidir. 2023 bütçesinden tarım kredi sübvansiyonu, müdahale alımları, ziraî KİT’lerin finansmanı ve ihracat takviyeleri için ayrılan kaynak ise 48,5 milyar TL olarak belirlenmiştir. Ürün bazında ödemeler, mazotta yüzde 203-395, gübrede yüzde 130-163 ortasında değişecektir.
“BANKADAN ‘MÜŞTERİ KREDİ RİSK NOTU OLUMSUZ’ KARŞILIĞINI ALAN ÜRETİCİLER DESTEKLEMELERDEN YARARLANAMAYACAK”
Çiftçilere yapılan temel girdi dayanak ödemeleri de öne çekilmiştir. Buna göre; ÇKS’ye kayıtlı olarak hububat (buğday, arpa, çavdar, yulaf, tritikale ve çeltik) üreten çiftçilere 2022 yılı üretim dönemine ilişkin mazot ve gübre takviyeleri, 2023’ün mart ayı yerine 2022 yılı içinde başlanmak üzere ödenecektir. Lakin söz konusu dayanaklar, çiftçilere nakit olarak verilmeyecek, Ziraat Bankası banka kartlarına yüklenecektir. Bu kartlara tanımlanan destekleme ödemeleri, yalnızca mazot ve gübre alımında kullanılabilecektir. Münasebetiyle bu uygulama nedeniyle bankadan ‘müşteri kredi risk notu olumsuz’ cevabını alan üreticiler, desteklemelerden yararlanamayacaktır.
Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında dekar başına buğday, arpa, çavdar, tritikale ve yulaf için 75 TL’si mazot, 46 TL’si gübre olmak üzere 121 TL takviye ödenecek. Toprak tahlili takviyesi olarak taban 50 dekar ve üzeri tarım topraklarında, her 50 dekar yere kadar tahlil başına yetkili toprak tahlil laboratuvarlarına 50 TL dayanak ödemesi yapılacak. Bu artışların üretim desenini belirleyecek oranlarda olmadığı, girdi fiyatlarındaki artış oranının çok gerisinde kaldığı, hasebiyle faal bir üretim planlaması yapmak ve çiftçileri üretime teşvik yönünde bir araç olarak kullanılamayacağı açıktır.
“HAYVANCILIK DESTEKLERİNDEKİ ARTIŞ, YEM FİYATLARINDAKİ ARTIŞIN GERİSİNDE”
Tarım ve hayvancılığın gelişmesinin önündeki en büyük mahzurlardan biri, girdi fiyatlarının yüksekliğidir. Hayvancılığa verilen öteki dayanaklara baktığımızda, bu durumu değiştirecek bir tablo görülmemektedir. Çayırlar, meralar, otlaklar, verimli tarım yerlerinin ranta açılmasının önlenmesi, gerçekçi destekleme siyasetlerinin oluşturulması ve en nihayetinde küçük aile işletmelerinin klâsik yöntemlerle tabiatla uyumlu bitkisel ve hayvansal ürettim yapması ve bu mevzularda şirketlerin tahakkümünün kırılarak besin egemenliğinin sağlanmasına yönelik siyasetler belirlenmelidir.
“ENFLASYON ÇİFTÇİNİN SIRTINDA BÜYÜK BİR YÜK”
2022 yılında iktisatta izlenen enflasyonist siyasetler ve mali sistemde yaşanan buhranlar, gelir dengesizliğini daha da artırarak tüm çalışan bölümler üzere çiftçileri de olumsuz etkiledi. Özellikle de girdi maliyetlerindeki artış, tarım ve hayvancılıkta gelir oranlarını düşürerek çiftçi ve besiciyi üretimden çekilme noktasına kadar zorladı.
2023 Tarım ve Orman Bakanlığı bütçesi gerek tarımın ihtiyaç duyduğu kaynağın sağlanması gerekse kaynakların bir plan dahilinde üretimi artırmak için tesirli bir biçimde kullanılması açısından yetersizlikler taşımaktadır. Tarıma ayrılacak kaynak artırılmalı ve kooperatifler ile kamu iktisadi işletmeleri aracılığıyla kullanılmalıdır. TBMM Genel Konsey görüşmelerinde bu önerilerimizin dikkate alınmasını bekliyoruz.”
