Murat Emir’den Bakan Koca’ya, “Eris Varyantı” Sorusu: “Ülkemizin Hangi Kentinde Görüldü, İlk Çıktığı Andan İtibaren Bugüne Kadar Kaç Kişiye Test Yapıldı?”
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca: “İsrail Sağlık Bakanı İle Görüştüm. En Yakın Sürede Kanser Hastası Çocukları Türkiye’ye Getirmeye Başlayacağız”
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda bakanlığının bütçe görüşmelerinde; “Dün akşam saatlerinde İsrail Sağlık Bakanı ile görüştüm. Sağlık Bakanı ve bir hekim olarak şiddetin hiç bir türünün kabul edilemez olduğunu açıkça ifade ettim. Sağlık hizmetlerinin sürdürülememesinin açıklanamaz olduğunu konusunda mutabıkız. Tedavisi yarım kalan kanser hastası çocuklardan başlayarak hastaların sevk sürecinin güven içinde gerçekleşmesi konusundaki beklentimizi ve üzerlerine düşen sorumluluğu ifade ettim. Bu konuda bizimle mutabık kalarak olumlu görüş ifade ettiler. En yakın sürede kanser hastası çocukları Türkiye’ye getirmeye başlayacağız. Ayrıca, bugün yola çıkması beklenen gemi ile ilaç, tıbbi cihaz, 8 adet sahra hastanesi, 20 ambulans ve tıbbi sarf dahil yaklaşık 500 ton yardım ekipmanı ulaştırıyoruz” dedi.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda 2024 yılı bütçe görüşmeleri devam ediyor. Komisyonda bugün Sağlık Bakanlığı ve bağlı kuruluşları 2024 bütçe teklifi ile kesin hesap raporları görüşülüyor. Komisyonda Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın sunumundan önce CHP Osmaniye Milletvekili Asu Kaya, şiddete uğrayan doktorlar ile yurt dışına giden doktorlara dikkat çekmek için dövizler hazırladı. Kaya’nın elinde tuttugu dövizlerden birinde “2203 yılının ilk 10 ayında 251 hekim yurt dışına çıkmak için iyi hal aldı” yazısı dikkat çekerken, diğer üç dövizde ise şiddete uğrayan doktorların hastanedeki görüntüleri yer aldı.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın bakanlığının bütçesiyle ilgili sunumundan öne çıkan başlıklar şöyle:
“NİTELİKLİ YATAK ORANINI YAKLAŞIK 13 KAT ARTIRARAK YÜZDE 6’DAN YÜZDE 81’E ÇIKARMIŞ DURUMDAYIZ”
“Bakanlığımıza bağlı hastanelerde yatak sayısı 171bin 932’ye yükselmiştir. Fakat tek başarı bu değildir: Nitelikli yatak oranını yaklaşık 13 kat artırarak yüzde 6’dan yüzde 81’e çıkarmış durumdayız. Bunun anlamı, yatırılarak tedavi edilen hasta için konfordur. Tedavi gibi bu da görevdir. Mevcut hastanelerimizin yaklaşık yüzde 80’i son 21 yılda ya yenilendi ya da yeniden inşa edildi. Toplam hekim sayımız yeni atamalarımızla birlikte 205 bini geçti. Bu hekimlerin 104 bini uzmandır. Sadece 2023 yılında Sağlık Bakanlığı tesislerinde 113 bin 783 yeni kişi göreve başlamıştır. Hemşire ve ebe sayımız bugün için 310 bin’e ulaşmıştır. Son 10 yılda yüzde 45’e yakın artış olmasına rağmen henüz istediğimiz düzeye ulaşmış değiliz.
“TOPLAM 51 BİN 665 HASTAMIZI, YARALIMIZI DEPREM BÖLGESİNDEN ÜLKEMİZİN DÖRT BİR YANINDAKİ HASTANELERİMİZE NAKLETTİK”
COVID-19 pandemisine bağlı olarak tüm dünyada beklenen yaşam süresinde 2 yıla yakın bir düşüş oldu. Bizde beklenen yaşam süresindeki düşüş 0,84 yıl oldu.
Depremin ilk gününden itibaren 11 ilimizde bin 810 ambulans, 245 UMKE aracı, 16 hava ambulansı, toplam 15 bin 883 UMKE ve Acil Sağlık Personelimiz ile vatandaşımıza sağlık hizmetine koştuk. Bilinen en büyük hasta nakli operasyonunu gerçekleştirdik. Hava, kara ve deniz yolu ile toplam 51 bin 665 hastamızı, yaralımızı deprem bölgesinden ülkemizin dört bir yanındaki hastanelerimize naklettik.
“SAMANDAĞ, ARSUZ, HASSA VE BELEN DEVLET HASTANESİNİ HİZMETE AÇTIK”
Acil müdahale ünitelerimiz ve sahra hastanelerimizle sağlık hizmetini kesintisiz sürdürdük. 57 günde inşaatını tamamlayarak depremin 105. gününde açtığımız, Hatay Defne Devlet Hastanemizin yanında bölgeye kazandırdığımız ve inşaatına başlanan hastanelerimizle depremin yaralarını sarmaya devam ediyoruz. Samandağ Devlet Hastanesi, Arsuz Devlet Hastanesi, Hassa Devlet Hastanesi ve Belen Devlet Hastanesi’ni hizmete açtık. İskenderun Devlet Hastanesi de hizmete hazır durumda. Hatay- Antakya, Erzin, Altınözü, Payas, Gaziantep-Oğuzeli, Nurdağı, Kahramanmaraş-Merkez, Nurhak, Türkoğlu ve Adıyaman Çelikhan’da toplam bin 588 yatak kapasitesine sahip 10 acil durum hastanelerimizle Mart 2024 tarihi itibarıyla vatandaşlarımıza hizmet sunmayı hedefliyoruz. Bununla birlikte Hatay, Malatya ve Kahramanmaraş illerimizde de şehir hastaneleri yapmak için proje çalışmalarına başladık.
“1 YILLIK SÜREDE BEYAZ KOD SAYISI BİR MİLYON BAŞVURUDA ORTALAMA 23’TEN 17’YE, GEÇEN AY YİNE BU SAYI BİR MİLYONDA 12’YE DÜŞTÜ”
Beyaz reformla atılan adımlar sağlık sisteminde önemli iyileşmelere yol açacak adımlardır. Bu adımları takiben geçen 1 yıllık sürede Beyaz Kod sayısı bir milyon başvuruda ortalama 23’ten 17’ye düştü. Geçen ay yine bu sayı bir milyonda 12’ye indi. Yapılan düzenlemeler sayesinde, Bakanlığımıza bağlı sağlık kurumları artık daha cazip bulunduğu için 8 bin 855 hekimimiz açıktan atamayla kamuya döndü. 32 bin ilave tıbbi sekreter istihdamı ile hekimlerin hastalarına daha fazla ve daha nitelikli zaman ayırmalarını sağladık.
“GRİ KOD ACİL ÇAĞRI MOBİL UYGULAMASI PİLOT UYGULAMADA DEVREYE ALINDI”
Sağlık çalışanlarımız üzerinde baskı oluşturan şiddet endişesi ve şiddet olaylarına karşı aldığımız yasal tedbirlerin yanında yeni tedbirler alıyoruz. ‘Sağlıkta Şiddete Karşı Eylem Planı’ hazırladık. Şiddet; yasa, önlem, yaygın sağduyu ve erdemle aşılır. Sağlıkta şiddeti, bunların tümünü kullanarak aşmaya çalışıyoruz. Şiddet riski karşısında önceden önlem almak üzere Gri Kod uygulamasını pilot olarak başlattık. Gri Kod Acil Çağrı Mobil Uygulaması pilot uygulamada devreye alındı. Çalışanlarımızın en uygun ortamlarda hizmet sunabilmeleri için alt yapı yatırımlarımıza çok hızlı bir şekilde devam ediyoruz.
“ÖNÜMÜZDEKİ YIL İÇİN 55’İ HASTANE OLMAK ÜZERE TOPLAM 150 YENİ SAĞLIK TESİSİNİN AÇILIŞINI YAPACAĞIZ”
Son 20 yılda 757 hastane binasını, 2 bin 753 birinci basamak sağlık tesisini tamamlayarak hizmete sunduk. Aile Sağlığı Merkezi, Sağlıklı Hayat Merkezi ve Toplum Sağlığı Merkezi gibi toplam 1.070 adet 1. basamak yatırımlarımız halen devam ediyor. Yine inşaatı devam eden 144, ihale aşamasında 73, proje ve arsa aşamasında 195 olmak üzere toplamda 412 adet hastane yatırımımız bulunuyor. Önümüzdeki yıl için 55’i hastane olmak üzere toplam 150 yeni sağlık tesisinin açılışını yapacağız.
“17 ŞEHİR HASTANEMİZ 28 BİN YATAK KAPASİTESİ İLE SAĞLIK HİZMETİ VERMEYE BAŞLADI”
2023 yılında kamu özel iş birliği modeli ile Kocaeli, İzmir ve Gaziantep Şehir Hastanelerinin yapımı tamamlandı. Böylece 17 Şehir hastanemiz 28 bin yatak kapasitesi ile sağlık hizmeti vermeye başladı. Kütahya Şehir Hastanemizin ise inşaat süreci devam etmektedir. Toplam yatak kapasitesi 15 bini bulan 12 şehir hastanemizin yapımı ise devam etmektedir. Yine genel bütçe kaynaklarıyla yapılacak olan Hatay, Kahramanmaraş, Muğla, Malatya, Van şehir hastanelerimizin proje süreçleri devam ediyor.
“2022 YILINA GÖRE AiLE HEKİMLİĞİNDE MUAYENE SAYIMIZ YÜZDE 31 ORANINDA ARTTI”
Koruyucu sağlık hizmetlerine her geçen yıl daha fazla kaynak ayırıyoruz. Bu kapsamda bakanlık bütçemizin yüzde 28’ ine karşılık gelen 203 milyar TL ödenek teklif edilmiştir. 2022 yılına göre aile hekimliğinde muayene sayımız yüzde 31 oranında arttı.
“EVLİLİK ÖNCESİ SMA TAŞIYICI TARAMA PROGRAMI ÇERÇEVESİNDE 1 MİLYON 100 BİNİ AŞKIN KİŞİYE TARAMA YAPTIK”
Aralık 2021 tarihi itibarıyla başlattığımız ‘Evlilik Öncesi SMA Taşıyıcı Tarama Programı’ çerçevesinde 1 milyon 100 bini aşkın kişiye tarama yaptık. Yenidoğan tarama programına SMA’yı da ekledik. Bugüne kadar 1 milyon 4 yüz bin bebeğimiz taramadan geçirildi. Bağımlı Hastalar İçin Rehabilitasyon Projesi kapsamında hizmet veren BAHAR Merkezlerimizi ardı sıra hizmete açıyoruz. Acil sağlık hizmetleri istasyonu sayımız 3 bin 393’e, ambulans sayımız ise 5 bin 986’ya ulaştı. Bu yıl içinde 5 milyon hastamızın naklini gerçekleştirdik. 2023-2028 yıllarını kapsayan ‘Nadir Hastalıklar Sağlık Strateji Belgesi ve Eylem Planı’ çerçevesinde: Çok Disiplinli Çocuk ve Genç Ruh Sağlığı Hizmet Merkezleri açmaya başladık. İnteraktif video temelli otizm taraması kapsamında 2 milyon 381 bin çocuğa ulaştık.
“İSRAİL SAĞLIK BAKANI İLE KANSER HASTASI ÇOCUKLARDAN BAŞLAYARAK HASTALARIN GÜVEN İÇİNDE SEVKİ KONUSUNDA ANLAŞTIK. EN YAKIN SÜREDE KANSER HASTASI ÇOCUKLARI TÜRKİYE’YE GETİRMEYE BAŞLAYACAĞIZ”
İsrail’in Gazze’de sebep olduğu yıkım insanlığın tüm değerlerini enkaz altında bıraktı. Dün akşam saatlerinde İsrail Sağlık bakanı ile görüştüm. Sağlık Bakanı ve bir hekim olarak şiddetin her türünün kabul edilemez olduğunu açıkça ifade ettim. Sağlık hizmetlerinin sürdürülememesinin açıklanamaz olduğunu konusunda mutabıkız. Hastaların tedavilerinin devam edememesi, özellikle çocuklar konusundaki hassasiyeti en net şekilde ifade ettim. Türkiye Filistin dostluk hastanesinin Gazze’de kanser tedavisi veren tek hastane olduğunu ve artık hizmet veremez hale geldiğini ifade ettim. Bu durumun inkar edilecek hiçbir yeri yok. Masum çocukların tedavisinin devamı konusunda üzerimizdeki sorumluluğu hatırlattım. Kendisi de bu konuda haklı olduğumuzu ifade etti. Çocuklar başta olmak üzere hastaların Mısır’a ambulanslarla taşınması ve oradan uçak ambulanslarla Türkiye’ye getirilerek tedavi edilmesi için hazır beklediğimizi ifade ettim. Tedavisi yarım kalan kanser hastası çocuklardan başlayarak hastaların sevk sürecinin güven içinde gerçekleşmesi konusundaki beklentimizi ve üzerlerine düşen sorumluluğu ifade ettim. Bu konuda bizimle mutabık kalarak olumlu görüş ifade ettiler. En yakın sürede kanser hastası çocukları Türkiye’ye getirmeye başlayacağız. Ayrıca, bugün yola çıkması beklenen gemi ile ilaç, tıbbi cihaz, 8 adet sahra hastanesi, 20 ambulans ve tıbbi sarf dahil yaklaşık 500 ton yardım ekipmanı ulaştırıyoruz.
“ÜLKEMİZDE ÜRETİLEN İLAÇLAR ABD VE AVRUPA BİRLİĞİ DAHİL OLMAK ÜZERE 185 ÜLKEYE İHRAÇ EDİLMEKTEDİR. YAKLAŞIK 2 MİLYAR AVROLUK İLAÇ İHRACATIMIZ VAR”
Bakanlığımın bağlı kuruluşu olan Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu, Ekim 2023 itibarıyla Dünya Sağlık Örgütü’nün ölçütlere uygunluğunu onayladığı Ulusal İlaç Otoriteleri arasındaki yerini aldı. Bu gelişme ile ülkemizde üretilen aşıların, Dünya Sağlık Örgütü’nün onayladığı ürün listelerine girebilmesinin önünü açılmıştır. Bu üyelik ile ilaç ihracatımızın artması ve ülkemizde üretilen ilaçların dünya pazarına açılmasının önündeki teknik engellerin ortadan kaldırılmasında oldukça önemli bir adım atılmıştır. Mevcut kısıtlara rağmen ülkemizde üretilen ilaçlar ABD ve Avrupa Birliği dahil olmak üzere 185 ülkeye ihraç edilmektedir. Yaklaşık 2 milyar avroluk ilaç ihracatımız var. Tıbbi cihaz sektöründe son 5 yılda tıbbi cihaz işletme sayısı yüzde 70’den fazla artmış, yaklaşık 13 bin olan işletme sayısı 23 binin üzerine çıkmıştır.
“HIFZISSIHHA TÜRKİYE AŞI VE BİYOTEKNOLOJİK ÜRÜN ARAŞTIRMA VE ÜRETIM MERKEZİ’NİN İNŞASI DEVAM EDİYOR”
Hıfzıssıhha Türkiye Aşı ve Biyoteknolojik Ürün Araştırma ve Üretim Merkezi’nin inşası devam ediyor. Hıfzıssıhha faaliyete geçtikten sonra aşı ve biyoteknolojik ürün çalışmalarımız daha da hızlanacak. Bağışıklama programımızdaki aşıların yüzde 86’sı Hıfzıssıhha’da üretilecek. Ankara’da, proje çalışmalarına başladığımız 480 diş ünitli Ağız ve Diş Sağlığı Eğitim ve Araştırma Hastanesi, alanında dünyanın en kapsamlı ağız ve diş sağlığı tesisi olmaya aday bir yapıya sahip olacaktır. Bununla birlikte İstanbul ve İzmir illerimizde ağız ve diş sağlığı eğitim ve araştırma hastaneleri kurulması için de planlamalarımızı yapıyoruz.
“HÜCRE VE GEN TERAPİSİ HASTANESİNİ KURUYORUZ”
Nadir Hastalıklarla ilgili olarak SMA, Duchenne Muskuler Distrofi, ALS ve diğer nöromüsküler hastalıkları olan insanlarımız, yavrularımız için nöromüsküler hastalıklar hizmet birimlerini ülke genelinde yaygınlaştırdıktan ve Nadir Hastalıklar Ulusal Kayıt Sistemini hayata geçirdikten sonra, şimdi de Hücre ve Gen Terapisi Hastanesini kuruyoruz. Stratejik öneme sahip, yerli ve milli aşı, ilaç ve tanı kit üretiminde altyapı sağlayacak Ulusal Genetik Veri tabanını kurarak hayata geçiriyoruz.
“2024 YILINDA BİR ÖNCEKİ YILA KIYASLA; PERSONEL GİDERLERİ YÜZDE 184 ARTIRILMIŞTIR”
Bakanlığımız ile bağlı ve ilgili kuruluşlarının 2022 yılı kesin hesabı; Sağlık Bakanlığı 179 milyar 161 milyon TL, Türkiye Hudut Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü 1 Milyar 22 milyon TL, Türkiye İlaç ve Tıbbı Cihaz Kurumu 324 milyon TL, Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı ise 221 milyon TL olarak gerçekleştirilmiştir. 2024 yılı Merkezi Yönetim Bütçesinden; Bakanlığımız için 732 milyar 562 milyon TL, Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğüne 718 milyon TL, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumuna 1 milyar 298 milyon TL, Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığına ise 1 milyar 197 milyon TL bütçe planlanmıştır. 2024 yılında bir önceki yıla kıyasla; Personel Giderleri yüzde 184, Mal ve Hizmet Alım Giderleri yüzde 87, Cari Transferler yüzde 97, Yatırım Harcamaları yüzde 135 olmak üzere toplamda Bakanlığımız bütçesi yüzde 150 oranında artırılmıştır.
“BAKANLIĞIMIZ İLE BAĞLI VE İYGİLİ KURULUŞLARIN 2021 YILI DENETİM RAPORLARINDA TOPLAM 43 BULGU YER ALMAKTA İKEN 2022 YILI DENETİM RAPORLARINDA BU SAYI 30 OLARAK GERÇEKLEŞMİŞTİR“
Denetim yetkisini Yüce Meclis adına kullanan Sayıştay Başkanlığı’nın denetimlerini önemli buluyor, bulgular üzerinde hassasiyetle çalışıyor ve süreçleri takip ediyoruz. Çalışmalarımız sonucunda Bakanlığımız ile bağlı ve ilgili kuruluşların 2021 yılı denetim raporlarında toplam 43 bulgu yer almakta iken 2022 yılı denetim raporlarında bu sayı 30 olarak gerçekleşmiştir. Bu raporlarda bulgu konusu yapılan hususlara bakıldığında; çoğunlukla muhasebe kayıt hataları, taşınır ve taşınmaz malların ilgili varlık yönetim sistemindeki kayıt hataları, personel mevzuatına ilişkin iş ve işlemlere yönelik bulgular ile KÖİ sistemi ile mevcut muhasebe kayıt sisteminin ayrıştığı noktalar olduğu görülmektedir. Bu hususlara ilişkin bulguların en aza indirilmesini temin etmek amacıyla, muhasebe birimleri ve harcama birimlerine gerekli uyarılar yapılmaktadır. İhtiyaç olması halinde eğitimler düzenlenmekte, bilgilendirmeler yapılmaktadır. Mevzuat düzenlemesi gerektiren hususlar bulunması halinde gerekli düzenleme çalışmalarımızı yürütmekteyiz.”