FATİH ERBAKAN: “SON YAPTIRDIĞIMIZ ANKETTE OY ORANIMIZ YÜZDE 8 ÇIKTI”
OY VE ÖTESİ DERNEĞİ LİDERİ ERTİM ORKUN: “SİVİL TOPLUM OLARAK, HAKİKATEN ATTIĞIMIZ OYLARIN YANSIDIĞINI GÖRMEK İSTİYORUZ”
MELİS YILDIRIM
Oy ve Ötesi Derneği Lideri Ertim Orkun, seçim güvenliğinin önemine dikkat çekerek, “Biz, sivil toplum olarak, gerçekten attığımız oyların yansıdığını görmek istiyoruz. Aslında emelimiz bu. Dünyada pek çok ülke var, seçimler yapılıyor, bakıyorsunuz bir kişi yüzde 95 oy almış. Bu sonuçlar gerçekten var mı, sandıklardan bu sonuçlar çıkıyor mu sanki, çıkmıyor mu, bunun bir ispatı yok. Biz bunun delili olmak istiyoruz. Kim oy aldıysa, bu görünsün. Sandığa atılan oyları daima bir arada görelim, şahit olalım istiyoruz” değerlendirmesini yaptı. Sarsıntı bölgesi için başka çalışmaları olduğunu belirten Orkun, “Burada mümkün olduğunca çok gönüllüyle alanda çalışmak istiyoruz, daha önce olmadığı kadar çok. Çünkü şu anda her vakitten daha çok ihtiyaç var” diye konuştu.
Kurulduğu 2014 yılından bu yana 8 seçimde görev yapan Oy ve Ötesi Derneği, 14 Mayıs 2023 tarihinde yapılacak cumhurbaşkanı ve milletvekili seçimlerinde gönüllüleriyle alanda olacak. İki hafta önce müracaat sürecini başlatan derneğe şimdiye kadar 20 bin gönüllü başvurdu. ANKA Haber Ajansı’nın sorularını yanıtlayan Oy ve Ötesi Derneği Lideri Ertim Orkun, bu seçimde gayelerinin 100 bin gönüllü ile alanda olmak olduğunu söyledi.
“GÖNÜLLÜLERİMİZİ TÜRKİYE’NİN HER YERİNDE, MÜMKÜNSE ÖNCE HER OKULDA, SONRA HER SANDIKTA OLACAK HALDE YERLEŞTİRMEYE ÇALIŞIYORUZ”
Seçim gününde yapacakları çalışmalara ait gönüllülere eğitim verdiklerini belirten Orkun, “Yaşanabilecek usulsüzlükleri, kahırları, sorunları anlatıyoruz. Ruhsal olarak onları o güne hazırlamaya çalışıyoruz. Gergin bir gün var, iki taraf var, tarafların kazanmak için istek ve istekleri var. Bu istek ve istek içerisinde oluşabilecek gerginlikleri nasıl önleyebilirler, bunu anlatmaya çalışıyoruz. Bu halde gönüllülerimizi Türkiye’nin her yerinde, mümkünse önce her okulda, sonra her sandıkta olacak formda yerleştirmeye çalışıyoruz” tabirlerini kullandı.
Seçim gününde yapılan çalışmalara ait bilgi veren Orkun, genel merkez olarak rapor hazırladıklarını ve alandaki gönüllülerin de düzeltmelerin yapılması için sürece dahil olmasını sağladıklarını söyledi. Orkun, “Gerekirse avukatlara, gerekirse siyasi partilere, hatta kolluk kuvvetlerine haber veriyoruz, bölgede yaşanan sorunlarla ilgili” diye konuştu. Oy kullanımı sona erdikten sonra sandık tutanaklarının fotoğraflarını derneğin uygulamasına yüklediklerini söyleyen Orkun, şöyle konuştu:
“Sistemimize yüklenen bu görüntüler optik karakter tanıma sistemi aracılığıyla sayısal hâle getiriliyor. Bu sayısal bilgileri, Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) açıkladığı, seçim sonucu olarak beyan ettiği sandık sonuçlarıyla karşılaştırıyoruz. Farklılıkları belirliyoruz. Siyasi partilere, bu düzeltmelerin yapılması için, ‘Şu sandıkta, şu yanlış yazılmıştır’ diye listeler hazırlıyoruz ve onların düzeltmesiyle değişmesini sağlamaya çalışıyoruz.”
Partizan bir anlayışları ve rastgele bir siyasi parti ile yakınlıklarının olmadığını belirten Orkun, “Çok farklı görüşlerden insanlardan oluşuyoruz. Daima birlikte, el birliğiyle, sandıkların hepsinde olup, o gün gerçekten halkın sandığa attığı oyların, çıkan sonuçlar olduğunu garanti etmeye çalışıyoruz, gözlemlemeye çalışıyoruz” sözlerini kullandı.
“BİZ, SİVİL TOPLUM OLARAK, GERÇEKTEN ATTIĞIMIZ OYLARIN YANSIDIĞINI GÖRMEK İSTİYORUZ”
Orkun, kamuoyunda kimi telaşların olduğu seçim güvenliğine ait ise şu değerlendirmeyi yaptı:
“‘Neden önemli?’ sorusunun yanıtı, bizim irademiz sandıkta çıkacak. Biz, sivil toplum olarak, gerçekten attığımız oyların yansıdığını görmek istiyoruz. Aslında gayemiz bu. Bu çok önemli. Dünyada pek çok ülke var, seçimler yapılıyor, bakıyorsunuz bir kişi yüzde 95 oy almış. Bu sonuçlar gerçekten var mı, sandıklardan bu sonuçlar çıkıyor mu sanki, çıkmıyor mu, bunun bir delili yok. Biz bunun delili olmak istiyoruz. Kim oy aldıysa, bu görünsün. Sandığa atılan oyları daima bir arada görelim, şahit olalım istiyoruz. Sivil toplum seçim sürecinin parçası olsun, millet olarak sandığa sahip çıkmış olalım istiyoruz. Bunun için çok önemli olduğunu düşünüyoruz.
Seçim sıkıntı bir süreç. Siyasi bir tansiyon var, bu tansiyonun yansıttığı maalesef sandıklarda vakit zaman olaylar oluyor. Bunun olmasını hiçbirimiz istemiyor, siyasi partiler de istemiyor. Bu tansiyonun mümkün olduğu kadar azalması, sandıklarda yaşanabilecek muhtemel olayların, mümkün arbedelerin engellenmesi için önemli olduğunu düşünüyoruz.”
Büyük bir yıkım ve 50 binden fazla insanın ömrünü yitirmesine yol açan 6 Şubat sarsıntılarından etkilenen bölgedeki seçim sürecini “Oldukça karışık bir süreç” diye niteleyen Orkun, “YSK burada güç kararlar verecek. Bölgedeki sandıkların nereye kurulacağı, çünkü birtakım bölgelerde okullar artık yok. O bölgeler büsbütün yine tasarlanmak zorunda. Kentler tahminen yine kurulacak. Fakat şu anda sistemde kayıtlı adresler var, binalar var, içi boş olsa da. Beşerler burada gözüküyor ve oralardaki okullarda oy veriyor gözüküyor, geçmiş seçimlerdeki gelen bilgilere göre. O insanların nasıl organize edileceği önemli bir problem” diye konuştu. Orkun, şunları kaydetti:
“DEPREM BÖLGESİNDE MÜMKÜN OLDUĞUNCA ÇOK GÖNÜLLÜYLE ÇALIŞMAK İSTİYORUZ”
“Deprem bölgesinde sivil toplum kuruluşlarıyla irtibat hâlindeyiz. Burada mümkün olduğunca çok gönüllüyle alanda çalışmak istiyoruz, daha önce olmadığı kadar çok. Çünkü şu anda her vakitten daha çok ihtiyaç var. Buradaki süreci yönlendirmek için bilgili insanların, avukatların, hukukçuların olmasına çok ihtiyaç var. Bunu organize etmek için çaba sarf ediyoruz. Doğal ki oradaki insanların önceliği zelzele. Çok büyük bir acı var, büyük bir yıkım var. Lakin seçim geldikçe, seçimin bir parçası olacaklarını düşünüyoruz. Bu bahiste çalışmak isteyen gönüllü beşerler da var. Onlarla birlikte bölgede önemli bir tertip yapıp her yerde olmayı hedefliyoruz, her yerde olmak için çaba sarf edeceğiz. Zelzele bölgesinde açıklanacak sandıkları bekliyoruz. Sandıklardan sonra ne kadar insanın hâlâ o bölgede olduğuyla ilgili birtakım matematiksel iddialar yürütmeye çalışacağız. Bununla ilgili bir çalışmamız var.”
Seçimleri takip etmek için memleketler arası kurum/kuruluşların görevlendirdiği gözlemcilerle bağlantı hâlinde olduklarını belirten Orkun, “AGİT geçici işçiler oluşturdu. Bir kısmı bizim kendi takım arkadaşlarımızın içerisinden bu takıma dahil olan beşerler var. Seçim süreçlerini âlâ bildikleri için en yanlışsız adaylar hâline geliyorlar. Onlarla bağlantı hâlindeyiz. Fikirlerimizi paylaşıyoruz. Onlardan da görüş alıyoruz. Ortak bir çalışma yapmayacağız ancak biz elimizdeki bilgileri herkese açıyoruz, herkesle paylaşıyoruz. Onlarla da paylaşıyor olacağız” dedi.
Oy ve Ötesi Derneği gönüllülerinin nasıl çalışacağını ayrıntılı olarak aktaran Orkun, son olarak şunları söyledi:
“İLK ADIM, SANDIKLARIN BOŞ OLARAK KURULUYOR OLDUĞUNU GÖZLEMLEMEK”
“Seçim sabahı en geç saat 7’de okulda oluyoruz. Okulda sandıkların kurulmasına şahit olmak istiyoruz. Çünkü birinci adım, sandıkların boş olarak kuruluyor olduğunu gözlemlemek. Birinci gözlemimiz burada başlıyor. Bundan sonra adım adım süreci takip ediyoruz. Saat 7 ile 8 ortasındaki hazırlık oldukça önemli. Burada zarfların mühürlenmesi, hazırlanması, seçim bölgesinin hazırlanması üzere büyük bir çalışma var. Ondan sonra, gün içinde rutin giden oy verme süreci var. Bu hazırlık döneminin gözlemcisi olmak en büyük gayemiz. Oy verme süreci içerisinde oluşabilecek mümkün usulsüzlüklere, doğrunun nasıl olduğuna, hukuka nasıl uygun biçimde yapılması gerektiğini uyarmaya çalışıyoruz. Farklı farklı olabilecek durumlarla ilgili, eğitimlerimizde ayrıntılı bilgi veriyoruz. Mesela engellilerin oy kullanmasıyla ilgili, kabine girerek ‘Onun yerine ben oy kullanacağım’ diyen aile yakınları yahut ‘Ben de onunla orada olacağım’ diyen yakınların orada olmaması gerekir. Çünkü orada insanın kendi özgür iradesi ile yalnız kalarak oy veriyor olması gerekiyor. Bunu sağlamak için, bu üzere usulsüz olabilecek durumlarda hukuka uygun halde sürecin işlemesi için ikazlarda ve bildirimlerde bulunuyoruz.
“TEK TEK HER OYA BAKIYORUZ, SANDIK HEYETİNDEKİLER ÜZERE BİZ DE KENDİ ÇETELEMİZİ TUTUYORUZ”
Akşam saat 5’te sandıklar kapandıktan sonra sayım etabına geçildikten sonra sayımı gözlemliyoruz. Tek tek her oya bakıyoruz, sandık heyetindekiler üzere biz de kendi çetelemizi tutuyoruz. Bütün sayımı takip ediyoruz. Sonrasında oluşturulan tutanakların, hakikat ve usulüne uygun formda oluşturulduğunu denetim ediyoruz. Orada önemli bir iş var. Tutanakta yanılgı yapılmıyor olması lazım, bunun da bir kontrolü var. Sonra da gerçek formda imzalanan tutanağın hazırlanması, farklı farklı nüshalarının hazırlanması var. Farklı farklı nüshaların birbiriyle birebir olduğunun kontrolünün yapılması var. Gönüllü arkadaşlarımız bu denetimleri yapıyorlar. Sonrasında görüntüyü alarak sistemimize sandık tutanaklarını yüklüyorlar ve günü kapatmış oluyoruz.”
