Tüik: 2022 Yılında Merkezi Yönetim Bütçesinden Ar-Ge’ye 53 Milyar 844 Milyon Lira Harcandı
LALE KARABIYIK, ULUSAL EĞİTİM BAKANLIĞI’NIN OKULLARA GÖNDERDİĞİ ÖDENEĞİN ÖLÇÜSÜNÜ ELEŞTİRDİ: “1000 ÖĞRENCİLİ OKULA 4 BİN 500 LİRA, BU NEYE YETSİN?”
CHP Genel Lider Yardımcısı Lale Karabıyık, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Ulusal Eğitim Bakanlığı bütçe görüşmelerinde; “Bu yıl birinci kere birinci ve ortaokullara da bütçe ayırdınız. Lakin 1000 öğrencisi olan bir okula 4 bin 500- 5 bin 500 lira Sayın Bakan. Bu neye yetsin? Bu sayılara lütfen biraz daha detaylı dikkat etmemiz gerekiyor” dedi.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda; Ulusal Eğitim Bakanlığı, Yükseköğretim Heyeti (YÖK), Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı (ÖSYM), 2021 yılı kesin hesapları kanun teklifi, 2023 yılı bütçeleri kanun teklifi ve Sayıştay raporları görüşülüyor.
CHP Kümesi ismine konuşan CHP Genel Lider Yardımcısı ve Bursa Milletvekili Lale Karabıyık, eğitim için öngörülen bütçenin sistemin meselelerini çözecek yeterlilikte olmadığını belirterek, “Sadece bütçe sayıları değil. Birebir vakitte vizyon ve eğitimdeki 20 yıllık amacınız de sorun çözme ve uygun bir eğitim sistemine taban hazırlamaktan, çocukların ve gençlerin maksimim faydasını amaç edinmekten, birebir vakitte ülke kalkınmasını hedeflemekten çok uzak kalmıştır, iktidarda olduğunuz sürece. Yalnızca çocukların ve gençlerin ideolojik olarak şekillendirilmesi temeline dayandırılmıştır” dedi.
Karabıyık, Ulusal Eğitim Bakanlığı bütçesinin 435 milyar 351 milyon 82 bin lira olduğunu lakin 2023 bütçesinde faize 565,6 milyar liranın da ayrıldığını kaydederek, “Yani faiz ödemeleri Ulusal Eğitim Bakanlığından 15 milyon 839 bin 140 öğrenci için bir yıllık ayrılan bütçeden daha fazladır” dedi.
Karabıyık, merkezi yönetim bütçesinde eğitime ayrılan hissede 2016 yılından bu yana düşüş olduğuna dikkat çekerek, “Eğitim bütçesinin merkezi yönetim bütçesindeki hissesi yüzde 19 küsurdan yüzde 14’e gerileme, eğitim bütçesinin ulusal gelire oranı da yüzde 4,21’den yüzde 3,48’e gerileyen, hatta bu hisseler 4+4+4 sisteminin bile gerisinde kalmış olduğunu görüyoruz” diye konuştu.
Karabıyık, tabletlerde meslek içi eğitime kadar her şeyin bağışlar üzerinden yürütülmeye çalışıldığını vurgulayarak, “Yatırımlar da böyle, bağışlara bel bağlamış bir bakanlık görünümüne gelmiş” dedi. Karabıyık, Ulusal Eğitim Bakanlığı yatırımlarını 2002 ile kıyaslayarak, “2002’den 2023’e yüzde 22,34’ten yüzde 12,65’e gerilemiş” diye dikkat çekti.
“NİTELİK SORUNUN SEBEPLERİNDEN BİRİ DE BUDUR”
Üniversitelerin bütçesinin de ulusal gelir içerisindeki hissesinin azaldığını kaydeden Karabıyık, “2002 ile 2023’ü kıyasladığımızda, gördüğünüz üzere 0,71- 0,72. O kadar çok üniversite sayısı arttı ki, bu artışı karşılayacak bir sayı değil. 2016 yılında YÖK ve üniversitelerin bütçesi yüzde 4,16’yken 2023 yılına geldiğimizde yüzde 3’e gerilemiş. 2016’dan bu yana da YÖK ve üniversitelerin bütçesi neredeyse yüzde 25 azaltmıştır. Tahminen de nitelik sorunun sebeplerinden bir tanesi budur diyebiliriz” diye konuştu.
“OKULLARDA PAKLIK GÖREVLİSİ YOK”
Karabıyık, okullara verilen bütçelerin kâfi olmadığını vurgulayarak, şunları söyledi:
“Öncelikle yalnızca liselere gönderiliyordu, birinci ve ortaokulda yalnızca elektrik ve su masrafları ödeniyordu. Bu yıl birinci kez birinci ve ortaokullara da bütçe ayırdınız. Fakat 1000 öğrencisi olan bir okula 4 bin 500- 5 bin 500 lira Sayın Bakan. Bu neye yetsin? Bu sayılara lütfen biraz daha detaylı dikkat etmemiz gerekiyor. Öğrencilerden kayıt parası alınmaya devam ediliyor. Masraflara katılınıyor, velilerden para isteniyor. Hele okul öncesi eğitimde her dönem için birtakım masraflar isteniyor. Takımlı, hizmetli ataması yapılmadı. Birtakım okullarda en az 5-6 paklık görevlisine ihtiyaç var. İŞKUR üzerinden yaptığınız atamalar da esasen kâfi değil. Ne sıhhat işçisi ne güvenlik ne de paklık görevlisi konusunda düzgün bir basamağa gelemediniz. Hala bu meseleler devam ediyor Sayın Bakan.
8 BAKANIN DÖNEMİNDE YAPILANLAR
Adalet ve Kalkınma Partisi iktidarında 8 bakan görev yaptı. Sayın Erkan Mumcu’dan sizin bakanlığınıza kadar adım adım çıkardım. Şöyle bir baktığım vakit temel dik yazıdan, eğik yazıya geçilmiş. İki bakan sonra yine dik yazıya geçilmiş. 4+4+4 eğitim modeline geçilmiş. TCK husus 263 değiştirilmiş. Ulusal bayramların statlarda kutlanması yasaklanmış. Ulusal Eğitim Bakanlığı’nın Kur’an kurslarını denetlemesine son verilmiş. Öğrenci andı kaldırılmış.
MEB ve TÜGVA ile protokol imzalanmış. Toplumsal etkinlikler yönetmeliği değiştirilmiş. Vakıf ve derneklerle protokol yapılmaya devam edilmiş. Böyle gidiyor. Eğitimin kalitesini artıracak, öğrencilerin muvaffakiyetini önceleyecek ne var diye baktığımda, FATİH projesinin amaçları içinde yazıyor, onda da gelinen nokta ortada. Böyle geçmiş yıllar. Eğitimde de temel muvaffakiyetin gerilediğini görüyoruz.
Geçen yıla göre öğrenci sayısında yüzde 5 artış var. Öğretmen sayısında yarısı kadar kalmış, yüzde 2,3. Derslik sayısında da yüzde 2,4. Yani bu kâfi bir yatırım mıdır, kâfi bir bütçe midir, yanlış planlama mıdır? Ancak sonuç bu. Öğrenci sayısına artan oranda ne öğretmen ne de derslik sağlama imkanı sizde olmamış.”
