SAMANDAĞ’DA MARKETİ YIKILAN ESNAF, ‘ÇADIR BAKKAL’ AÇTI: “YÜZDE 10’UNU ÇIKARDIK MARKETİMİZDEN. DEDİK, BARİ ÇOCUKLARIMIZIN EKMEĞİNİ KAZANALIM, ZİYAN OLMASIN”
İZMİR BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ, SON 2 YILDA SARSINTI ÇALIŞMALARI İÇİN 200 MİLYON LİRA KAYNAK AYIRDI. TUNÇ SOYER: “DİĞER KENTLERE MODEL OLACAĞINA İNANIYORUM”
İzmir’de 117 kişinin ömrünü yitirdiği 30 Ekim zelzelesinin ikinci yıl dönümü öncesinde, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin kenti dirençli kılmak için hayata geçirdiği projelere yaklaşık 200 milyon liralık ayırdığı belirtildi. İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, herkesin kendini güvende hissetmesi için çalıştıklarını belirterek, “Yapı envanterinden depremsellik araştırmasına kadar kapsamlı bir çalışma programımız var. Bir daha böylesi kayıplar vermeyeceğimize ve İzmir’de yürütülen çalışmaların öteki kentlere de model olacağına inanıyorum” dedi.
İzmir Büyükşehir Belediyesi, 30 Ekim İzmir zelzelesi sonrası, İzmirlilerin yaşadıkları binalarda kendilerini güvende hissetmeleri için birçok çalışma yürüttü. İzmir zelzelesi öncesinde Sarsıntı Risk Yönetimi ve Kentsel Uygunlaştırma Dairesi Başkanlığı’nı kuran, zelzeleden 10 gün üzere kısa bir süre sonra da “İzmir Zelzelesi Ortak Akıl Buluşması” düzenleyen Büyükşehir Belediyesi, uzman bilim insanlarının içinde yer aldığı Afet Bilim Şurası oluşturdu. Büyükşehir’in zelzele çalışmaları için bütçesinden 200 milyon lira kaynak aktardığı bildirildi.
BİNA KİMLİK SİSTEMİ KURULUYOR
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nden yapılan açıklamaya göre; zelzele riski açısından pahalandırmak üzere kentteki mevcut yapı stokunun envanterini çıkarmak için İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi (İMO) ile protokol imzalandı. Zelzeleden en çok etkilenen Bayraklı’da başlatılan çalışmayla 33 bin 100 konutla ilgili çalışma tamamlandı. 19 Eylül 2022’de ise çalışmaların Bornova’da 61 bin 673 yapıda devam etmesi için ikinci protokol imzalandı. Son iki yılda yapıya yönelik bilimsel çalışmalar için Büyükşehir’in bütçesinden yaklaşık 34 milyon lira kaynak ayrıldı.
Kentlilerin yaşadıkları binalar hakkında en kapsamlı bilgiye erişimini sağlayan Bina Kimlik Dokümanı Sistemi de geliştirildi. Böylelikle belediyeye resmi müracaat yapmaksızın binayla ilgili ruhsat, mimari proje, toplanma alanı ve gibisi bilgilere direkt erişim sağlandı. Yapı envanteri çalışmaları ve Bina Kimlik Evrakı Sistemi, Bayraklı ve Bornova’nın akabinde İzmir’in tamamındaki 869 bin 217 yapıya yaygınlaştırılacak. Taban çalışmalarıyla eşzamanlı yürütülen yapı envanteriyle binaların önceliklendirilmesi ve bölgesel dağılımlarının tahlil edilerek İzmir’in dönüşümüne bilimsel yol haritası çizilmesi hedefleniyor.
FAYLAR ARAŞTIRILIYOR
Türkiye’nin en kapsamlı zelzele araştırması projesi için İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, ODTÜ ve Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi ile protokol imzalandı. Kenti etkileme riski taşıyan deniz ve karadaki fay çizgilerinin inceleneceği depremsellik araştırması ile kıyı bölgelerini etkileyebilecek tsunami tehlikesinin modellenmesi için çalışmalar başlatıldı. Bu çalışmayla kentin gelecekte karşı karşıya gelebileceği tsunami ve sismik hareketlerin tehlikesi pahalandırılacak, canlı fayları belirlenecek, bunların en son ne vakit hareketlendiği tahlil edilecek. İzmir’de 100 kilometre yarıçapında belirlenen alan üzerindeki faylar haritalandırılacak. İzmir Büyükşehir Belediyesi, bu çalışmalara yaklaşık olarak 150 milyon lira kaynak ayırdı.
TÜRKİYE’NİN EN KAPSAMLI TABAN LABORATUVARI
İzmir Büyükşehir Belediyesi, birebir vakitte Çiğli’de Türkiye’nin en kapsamlı yapı ve yer laboratuvarını kurdu. Çiğli’deki Egeşehir Laboratuvarı, zelzele çalışmalarında ihtiyaç duyulan deney ve tahlillerin memleketler arası standartlarda yapılabilmesi için önem taşıyor. 20 milyon liralık yatırımla kurulan laboratuvarda deney ve tahlil sistemleri bilgisayar kontrollü olarak çalışıyor ve alınan bilgiler ilgili yazılımlarda kıymetlendirilerek rapor halinde sunuluyor. Ülke çapında deney kapsamı en geniş merkez olarak Türk Standartları Enstitüsü (TSE) onayı alan tesis, tüm kurum ve üniversitelerle iş birliği içinde projeler yapmaya, yeni uzmanların yetişmesine ve deney yöntemlerinin geliştirilmesine katkıda bulunuyor.
DÖNÜŞÜMÜ KOLAYLAŞTIRACAK HAMLE
İzmir Büyükşehir Belediyesi, ruhsatlı yapılar için dönüşümü kolaylaştıracak önemli bir adım da attı. 30 Ekim zelzelesi sonrasında ağır ve orta hasarlı olarak tespit edilen yapılar ile 1998 sonrasında ruhsat alan yahut 6306 sayılı Yasa’yla riskli kabul edilen yapıların dönüşümü için kolaylık sağlayan düzenleme, 1 Mart 2021’de İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi’nde oybirliğiyle kabul edildi. Sarsıntıda meskenleri hasar gören yurttaşların yeni yapacakları konutlarda hak kaybı yaşamalarının önüne geçen düzenleme, emsal bir felaket yaşanırsa hasar alma ihtimali olan yapıları da ilgilendiriyor.
KENT GENELİNDE EMSAL MÜJDESİ
12 Ekim 2021’de ise Bayraklı’da konutu yıkılan depremzedelerin bir yıldır beklediği emsal artış kararı İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi’nde karara bağlandı. Bayraklı’da parsel bazında yüzde 20, ada bazında yüzde 30 emsal artışı oyçokluğuyla kabul edildi. Ayrıyeten kent genelinde zelzelede ağır yahut orta hasar görmüş binaların tamamına parsel bazında emsal artışı da verildi.
SÜRDÜRÜLEBİLİR GÜÇ VE İKLİM HAREKET PLANI HAZIR
İzmir Sürdürülebilir Güç ve İklim Hareket Planı (İzmir SECAP) ile 12 sektörde (tarım ve ormancılık, güç, çevre vb.) tanımlanan 9 temel tehlike (aşırı ısı, çok soğuk, çok yağış, taşkın, kuraklık, fırtınalar, toprak kayması, orman yangınları ve deniz düzeyi yükselmesi) için önlem projelerini içeren hareket planı oluşturuldu. İnşaat ve yıkıntı atıklarının geri dönüşümünü temel alan yeni tesisler kazandırıldı.
PARKLAR ZELZELE TOPLANMA ALANI OLARAK DÜZENLENİYOR
İzmir’de afet durumlarında halkın acil ihtiyaçlarını karşılayacak biçimde güvenli toplanma alanları oluşturmak için de çalışmalar sürdürülüyor. Birinci uygulama, Bayraklı’daki Hasan Ali Yücel ve Barış Manço parklarında hayata geçirildi. Afet anında elektrik, su, tuvalet, duş ve çamaşırhane üzere temel ihtiyaçların karşılanabilmesi için gerekli altyapı çalışmaları yapıldı. Bayraklı Hasan Ali Yücel Parkı’na üç modülden oluşan kent donatıları yerleştirdi. Kent donatılarında elektrik kesintilerine karşı güneş gücü sisteminin devreye geçirilmesi sağlandı. İhtiyaç duyulan gereçlerin depolanması için oturma ünitelerinin altında kilitli depolar oluşturuldu.
Hasan Ali Yücel Parkı’nda birebir vakitte zelzelede vefat eden 117 kişinin anısına Sarsıntı Anıtı yapıldı.
KENTSEL DÖNÜŞÜM HIZLANDIRILDI
Büyükşehir Belediyesi, İzmir’de tehlikeli konut alanı sınıfında olan gecekondu ve ruhsatsız kaçak yapıların bulunduğu Uzundere, Gaziemir, Örnekköy, Ege Mahallesi, Ballıkuyu ve Çiğli Güzeltepe’deki kentsel dönüşüm projelerini de hızlandırdı. Lider Tunç Soyer’in Büyükşehir şirketi İZBETON’u ve kooperatifleri dahil etmesiyle 2016’dan bu yana yavaşlayan süreç yine ivme kazandı.
Büyükşehir, 2016-2020 yılları içinde Uzundere 1. Etap ve 2. Etap ile Örnekköy 1. Etap’ta 960 bağımsız ünitenin anahtar teslimini yaptı. Örnekköy 2. Etap için 2020’de yükleniciyle sözleşme imzalandı; bu kapsamda 190 bağımsız ünite inşa edilecek ve proje 2023’te tamamlanacak.
İZBETON ile Örnekköy 3. ve 4. Etap, Uzundere 3. Etap, Gaziemir Aktepe ve Emrez 1. Etap’ta yaklaşık 2 bin 700 bağımsız ünitenin imali için protokol imzalanarak inşaat başlatıldı.
Gaziemir Aktepe ve Emrez’de 2. Etap’ta yaklaşık 300 bağımsız ünite, Ege Mahallesi’nde 1. Etap’ta 674 bağımsız ünite için çalışmalar başlatıldı. Uzundere 4. Etap’ta bin 307 adet bağımsız bölüm ise ihale kademesine hazır hale getirildi. Çiğli Güzeltepe’de kentsel dönüşüm için tüm hazırlıklar tamamlandı ve uzlaşma etabına gelindi. Ballıkuyu’da ise uzlaşma görüşmeleri sürüyor
TUNÇ SOYER: BAŞKA KENTLERE MODEL OLACAK
İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, çalışmalarla ilgili şu değerlendirmeyi yaptı:
“Bir taraftan kentimizi gelecekte tesiri altına alabilecek tüm afet risklerini belirlemeyi hedefliyoruz. Öbür taraftan da kentimizin yapı stokunun envanterini çıkartıyoruz. Türkiye’de örneği olmayan kapsamlı bir çalışma programımız var. Üniversitelerle, meslek odalarıyla birlikte yol alıyoruz. Bir daha böylesi kayıplar vermeyeceğimize ve İzmir’de yürütülen çalışmaların öteki kentlere de model olacağına inanıyorum.”