12 Kasım 2024 Salı

İSTANBUL BAROSU GENEL HEYETİ… LİDER DURAKOĞLU, SEYAHAT TUTUKLUSU AVUKAT ATALAY’IN MEKTUBUNU OKUDU: “BUGÜN SUSMA DEĞİL SÖYLEME, FISILDAMA DEĞİL HAYKIRMA GÜNÜDÜR”

Haber: OKTAY YILDIRIM – EDDA SÖNMEZ Kamera: SADIK KARAKULOĞLU

İstanbul Baro Lideri Avukat Mehmet Durakoğlu, tekrar aday olmadığı baro genel şurasında kürsüyü Seyahat Davası tutuklularından avukat Can Atalay’a bıraktı. Durakoğlu, “Size dört duvarla çevrilmiş bir hücreden sesleniyorum” diyen Atalay’ın konuşma metnini okudu. “Bir alacakaranlığın içinde ve daha da koyusunun kıyısındayız. Bizleri buradan Gezi’nin demokratik, çoğulcu, farklılıkları ile birlikte bir ortada olmaya ve bir ortada yaşamaya çağıran sesinin çıkacağına inanıyorum” diyen Atalay, genel şuraya, “Bugün susma değil söyleme, fısıldama değil haykırma günüdür! Bugün memlekete sahip çıkmayan, memleketin sorumluluğuna ortak olma iradesi göstermeyen kimse mesleğimizin temel niteliklerini de koruyamaz, avukatın haklarını geliştirmek şöyle dursun koruma dahi edemez” sözleriyle seslendi.

Dünyanın en büyük barosu olarak bilinen İstanbul Barosu’nun yeni lider ve yönetimini belirleyecek Olağan Genel Konsey Toplantısı, Haliç Kongre Merkezi’nde başladı.

“İstanbul Barosu Cemiyeti” ismiyle Türkiye’nin birinci barosu olma özelliğini de taşıyan İstanbul Barosu’nun Olağan Genel Heyeti Toplantısı divan seçimiyle başladı. Akabinde bir yıl içinde hayatını kaybeden avukatların isimleri okundu. Salonda bulunan iştirakçiler ise isimler okunurken ayakta hürmet duruşunda bulundu.

İstanbul Baro Lideri Mehmet Durakoğlu, kongrede yaptığı konuşmada; “Onun bizim ismimize da Silivri’de yattığını düşünüyorum’ dediği avukat Can Atalay’ın hazırladığı konuşma metnini okudu.

Durakoğlu’nun okuduğu metinde “Size dört duvarla çevrilmiş bir hücreden sesleniyorum” diye başlayan Can Atalay şu değerlendirmeleri yaptı:

“GEZİ YALNIZCA DÜNÜMÜZE DEĞİL ANCAK BİREBİR VAKİTTE DA GELECEĞİMİZE DAİRDİR: Bu ses sizlere Silivri’den ulaşıyor. Seyahat Direnişi’ni karalama çabasının yeni uğrağı 25 Nisan kararı ile kilit altındayız. Seyahat Direnişi’nin farklılıklarımızla, öncesinde yaptıklarımızın ya da söylediklerimizin yanlışlığı ya da doğruluğunun hesabını tutmadan, yalın bir adalet talebi ve çoğulcu bir demokrasi şöleni olduğunu lütfen, daima birlikte tekrar anımsayalım. Seyahat Direnişi milyonlarca sıradan yurttaşın haklarının hiçe sayıldığı ancak sürekli yükümlülüklerinden söz edildiği hukuksuz bir hukuk düzenine yasal bir itiraz; bin bir farklılıktaki insanımızın muştuladığı çoğulcu demokrasi imkânı oldu. Seyahat Direnişi sıradan yurttaşların aşağıdan üste seslendirdikleri kardeşleşme iradesi ve barışma kararlılığı oldu. Seyahat, bu memleketin eşitlik, özgürlük, kardeşlik, adalet ve demokrasi yolunda sönmeyecek umudu oldu. Bu nedenle de Seyahat yalnızca dünümüze değil ancak tıpkı vakitte da geleceğimize dairdir.

HER YER TAKSİM, HER YER DİRENİŞ: Muktedir olduğunu sananların Seyahat Direnişi’ni karalama çabasının sebebi de budur. Bizleri kilit altına alarak yapılmaya çalışılanların ötesinde, korktukları da Gezi’nin ta kendisidir, Gezi’de vücut bulan dayanışma iradesi, tüm çoğulculuğu ile bir ortada durma inadıdır; eşitlik, özgürlük ve demokrasidir. Onların korkusu bizim umudumuzdur, başarabileceğimizin nişanesidir. Sözlerime ‘Her yer Taksim, her yer direniş’ diyerek devam edeceğim. Çünkü, bu slogana ve hatırlattıklarına önümüzdeki dönem çok gereksinimimiz olacak. Çünkü, ‘Her yer Taksim, her yer direniş’, ülkemize çöken alacakaranlığa karşı milyonların bir ihtar seslenişi, boyun eğmeyeceğinin sözüydü.

GEZİ’DE YÜKSELEN UMUDUN, DOSTLUĞUN, KARDEŞLİĞİN SESİ BASKIN GELECEK: Bir alacakaranlığın içinde ve daha da koyusunun kıyısındayız. Bizleri buradan Gezi’nin demokratik, çoğulcu, farklılıkları ile birlikte bir ortada olmaya ve bir ortada yaşamaya çağıran sesinin çıkacağına inanıyorum. Hiç şüphem yok, biz kazanacağız! Nefretin, kindarlığın değil Gezi’de yükselen umudun, dostluğun, kardeşliğin sesi baskın gelecek. Bu memlekette halktan ezilenden yana mücadele verenler kazanacak, adalet arayanlar kazanacak, daima birlikte mücadele edecek, daima birlikte kazanacağız. Ülkemiz, bir alacakaranlığın içinde ve daha da koyusunun kıyısında! Ülkemiz adım adım anayasal prensip ve kuralların, kurum ve kuruluşların tasfiye edildiği bir karanlığın içine sürüklendi. Türkiye hayli vakittir artık bir hukuk devleti değil, olağanüstü hâl devleti durumunda. Ülkemizi, toplumsal ve siyasal yapının her yanına kısım budak salmış bir çevre kuşatmış durumda. Önce Fettullahçı çete ile bir koalisyon kurarak; daha sonra adım adım tüm gücü kendi elinde toplayarak demokrasinin ‘d’sinden ve hukukun ‘h’sinden söz edilemeyecek bir memleket yaratmayı neredeyse başardılar! Kalanları da yok etmek için ağır bir hazırlık içindeler.

İNSANLIĞIN BAŞINA GELMİŞ EN BÜYÜK FELAKET ‘FAŞİZM’DİR: Düşününüz, 12 Eylül askeri faşist diktatörlüğü dahi kendi ‘meşruiyet’ tezini toplumun bütün bölümlerine karşı tarafsızlık ve geçicilik ile izah etmeye çalışmıştı. Bugün ise değil bu nitelikte bir meşruiyet savından söz etmek; toplumu yalnızca kendisine oy verenlerden ibaret, kendisine oy vermeyenleri vatandaşlıktan çıkmış sayan ve geçicilik şöyle dursun kendisini ebedi kılmaya çalışan bir istibdat ile karşı karşıyayız. Bir siyasi partinin başkanının ‘milletin bir devamı, hatta bir uzvu’ olduğunu çarçabuk söyleyen saray danışmanı kişi, 1933 Almanya’sında değil, 2022 Türkiye’sinde konuşmaktadır. İnsanlığın başına gelmiş en büyük felaket ‘faşizm’dir ve üstteki söz, faşizmin bir kitabı varsa onun tam orta yerindendir. Türkiye’de hukuk devleti daima eksik, demokrasi daima gedikti diyecek olanlara katılırız; fakat bu genel doğrunun söylenmesinin memleketin karşı karşıya bulunduğu bu büyük tehlikeyi gölgelemesine asla müsaade vermemeliyiz. Hukuk devletinin farklı biçimlerinden söz edebiliriz. Lakin hukuk devleti temel olarak tanımlanmış, herkesçe önceden bilinen kurallı devlet işleyişidir. Bugün ülkemizde kuralların yırtılıp atıldığı, kalıcı olağanüstü hâl devlet işleyişi adım adım kurumsallaştırılıyor.

AVUKATLIK ONURUMUZ TEHLİKEDEDİR: Her birimizin çok âlâ bildiği Avukatlık Kanunumuzun 76. ve 95. unsurları barolarımızı ve bizleri ‘hukukun üstünlüğünü, insan haklarını savunmak ve korumak’la yükümlü meblağ. Yeniden 95. unsur barolarımızı ‘avukatlık onurunun’ korunmasıyla görevlendirir. ‘Hukukun üstünlüğünü, insan haklarını savunmak ve korumak’, avukatlık onurunun gereğidir. Hukukun üstün olmadığı, kurallı devlet işleyişinin olmadığı yerde avukatlık onurumuzu korumak imkanlı mıdır? Günümüzde adalet, iktidara kümelenmiş, toplumsal ve siyasal yapının her yanına kısım budak salmış çevrenin kendi iktidarının devamı için tanımladığı bir beka’ya göre işliyor. Günümüzde yargı da dahil yönetimin işleyişinin temel prensibi, bu çevrenin iktidarının bekası için her türlü önlemin alınması ve uygulanmasıdır. ‘Avukatlık onurumuz’ tehlikededir. Hangimiz istibdat rejiminin beka alanına giren bir davada temsil ettiğimiz insanlara yazılı kurallara dayanarak yorum yapıp beklenen sonuçların neler olabileceğini söyleyebiliyoruz? Üstelik, hangi davanın beka alanına girdiğini dahi bilmiyoruz. Siyasi davalarda, ceza davalarında bu durum çok net görülebilmekte ise de artık ticari davalarda dahi beka alanının ya da beka diye yutturulmaya çalışılanın korunmaya çalışıldığını görüyoruz. Bir maden katliamından sonra, daha 41 işçinin cesedi ortadayken bu mukadderatın bir planı diyen yürütmeden bağımsız olmadığını bildiğimiz yargıdan aktif bir araştırma ve soruşturma bekleyebilir miyiz? Kuşkusuz hayır.

HUKUK DEVLETİ İŞLEYİŞİNİN SON KALINTILARI DA YIKILMAYA ÇALIŞILIYOR: Yüksek yargı açılışlarında, baro kongrelerinde yürütme ve yargı bir ortaya geldiğinde güçler ayrılığının, yasama, yürütme ve yargı ortasındaki münasebetlerin durumu üzerinden konuşulurdu. Günümüzde mevcut durumu güçler ayrılığının bozulan istikrarı üzerinden konuşmak, pahalandırmak, görüşü ne olursa olsun her hukukçu için lükstür. Vahim kusurdur. Neden? Olağanüstü durumlar, bizler tasvip etmesek de olağanüstü hâl maddelerine ve bu maddelerde tanımlanan kurumlarca uygulanageldi. Bugünü daha tehlikeli yapan görünürde kurallı hukuk devleti işleyişi varken somutta sistemin olağanüstü hâl devletine göre işlemesidir. Birebir mahkeme, tıpkı kurum önüne gelen mevzu şayet beka kapsamındaysa aniden olağanüstü hâl kurumuna dönüşmekte, kararlarını iktidarın tanımladığı beka durumuna göre vermektedir. Belirtmeme gerek yok, bu durum sadece mahkemeler için geçerli değildir. Nüfus yönetiminden, gazetelere ilan veren ve gazetecilere sarı basın kartı veren kurumdan, medyayı denetleyen RTÜK’e kadar tüm devlet işleyişi için geçerlidir. Olağanüstü durumlar bir genel tehlike, bir ülkenin bekası durumundan doğar. Günümüzde beka, iktidar ve çevresinin bekasıdır. Bu nedenle hiçbir adımları tesadüfü değildir. Hiçbir noktada boşluk bırakmamayı amaçlıyorlar. Seyahat Davası’ndan, yeni çıkan sansür maddesine kadar bütün gelişmeler bu tabloyu tamamlamak içindir. Hukuk devleti işleyişinin son kalıntıları da yıkılmaya çalışılıyor, hava delikleri kapatılıyor, fişler tek tek çekiliyor. Mevcut durumu güçler ayrılığı ortasında bir kayma olarak görmek ve göstermek ülkemize, halkımıza ve de mesleğimize karşı sorumluluk duymamak olacaktır.

MEMLEKETTEKİ HUKUK DÜZENİNİN ALDIĞI HASARIN SAPTANMASI BİRİNCİ İŞTİR: Toplum, önündeki kederlerin çözümü için ihtiyaç duyarsa yeni anayasa konuşulur elbette. Lakin, hukuk devleti yolunda bir adım dahi atılabilmesi için yapılması gereken birinci iş ‘hasar tespiti’dir. Ötesini doğal ki konuşacağız; lakin öncelikle son 20 yıl lakin özellikle 2010 referandumundan sonra, fakat tahminen de daha önemlisi 2017 referandumundan bu yana haklarımızın nasıl ve ne kadar tahrip edildiğinin, hukuk devleti prensibinin, üniversal hukuk kurallarının ve bir bütün olarak memleketteki hukuk düzeninin aldığı hasarın saptanması birinci iştir.

ETKİN BİR AVUKATLIK ADİL YARGILAMANIN EN ÖNEMLİ TEMİNATIDIR: Avukatlık yargının ‘kurucu’ ögesidir. Bağımsız ve faal bir avukatlık adil yargılamanın en önemli teminatıdır. Hâkimin de savcının da mesleksel bağımsızlığını, tarafsızlığını ve onurunu koruyabilmesi için dahi faal bir avukatlık katkısına muhtaç olduğunu bize bugünden daha güzel anlatan bir örnek var mıdır? Bugün yalnızca siyasal nüfuz kullanımı veya siyasal baskı değil söz ettiğimiz, direkt talimatla karar verilmesinden söz ediyoruz. İstenildiği üzere davranılmadığı, iddianame veyahut karar yazılmadığında kendisinin veyahut bir yakınının Fettullahçı çete irtibatı hatta mensubiyetinin yine keşfedileceği, soruşturmanın açılacağı ve hatta buna ait süren soruşturma/kovuşturmanın olumsuz sonuçlanacağı uyarısı ile çalıştırılan hakim ve savcıların; siyasal iktidar açısından kritik soruşturma ve kovuşturmalarda özellikle görevlendirildiğine ait somut, makul gerekçelere dayanan şüpheden, daha da ötesi bilgi ve dokümanlardan söz ediyoruz! Ankara’nın Beştepesinde yapılan toplantılarda süren davalarla ilgili verilen kararlardan, bu kararlara itiraz eden fakat sözü dahi işitilmediği için affını istediği(!) argüman edilen adalet bakanlarından söz ediyoruz!

BUGÜN SUSMA DEĞİL SÖYLEME, FISILDAMA DEĞİL HAYKIRMA GÜNÜDÜR: Ceza yargılamaları ile ilgili argüman ve örnekleri bir an için ihmal edelim, hukuk yargılamalarında, ticari davalarda olmaz işlerin oldurulduğunu fısıldamaktan vazgeçip daima birlikte haykırmayacak mıyız? Şayet hem mesleğimiz lakin hem de memleketimiz için yargıya, gerçek bir yargıya biz sahip çıkmazsak ve fısıldadıklarımızı haykırmazsak çok da uzun olmayan bir vadede ne toplumu bir ortada tutan ‘adalete güven’ ne de bir yargı kalmayacak. Bugün susma değil söyleme, fısıldama değil haykırma günüdür! Bugün memlekete sahip çıkmayan, memleketin sorumluluğuna ortak olma iradesi göstermeyen kimse mesleğimizin temel niteliklerini de koruyamaz, avukatın haklarını geliştirmek şöyle dursun koruma dahi edemez.

İNSAN HAKLARINA SAYGILI, DEMOKRATİK, LAİK, TOPLUMSAL BİR HUKUK DEVLETİ FAAL BİR AVUKATLIKLA MÜMKÜNDÜR: İnsan haklarına saygılı, demokratik, laik ve toplumsal bir hukuk devleti lakin avukatlıkla, aktif bir avukatlıkla mümkündür. Tam da bu nedenle, demokratik kamu düzeninin her gün tekrar savunulması ve hatta inşası için avukatın ‘bağımsızlığının’ salt bir prensip olmanın ötesinde maddi temellerinin, toplumsal güvencelerinin de gereği üzere tanımlanması zaruridir. ‘Avukat hakları’ dediğimiz kavram; avukatın kendisine bahşedilmiş, kerameti kendinden menkul haklar olmadığı için değerlimizdir. Çantamızdaki doküman bize ilişkin olmadığı için çantamızı aratmayız. Elimizdeki kanıtı, maddi değeri nedeniyle değil, müvekkilimizin hakkını teslim etmenin aracı olduğu için gözümüzden sakınırız. Bu sebeple üstümüzü, konutumuzu, büromuzu -yeter şart olmadan- aratmayız. Müvekkilimizin sırrı bize emanet olduğu için tanıklık yapmaz, tabir vermeyiz. Her bir belgedeki her bir evrak, ak kâğıt üstünde siyah leke değildir; müvekkilimizin özgürlüğüdür bazen söz konusu olan, bazen ailesi, bazen mal varlığı. Bizimle ilgili değildir evraktan örnek alma çabamız.

AVUKATLIK GELENEĞİMİZ EN SIKINTI ŞARTLARDA DAHİ ZULME KARŞI DİRENMEKTEN VAZGEÇMEYEN BİR ÇİZGİDİR: Gece yarılarında aba altından gösterilen sopalara karşın gözaltına alınan müvekkil ile yalnız görüşmekte ısrarımız bize dair değildir. İstanbul Protokolü’nü uygulatmak için verilen arbedenin bizimle ilgisi olmadığı üzere. Karşıt kelepçeye karşı çıkmamızın bizimle ilgisi olmadığı üzere. Müvekkilimizin haklarının korunması, insan onurudur bize emanet edilen. Epey yoksulluk varken, avukatlar, özellikle genç avukatlar, emeği ile geçinmeye çalışan milyonlar üzere açlıkla terbiye edilmeye çalışılırken avukatlığın özünden kopmama çabası bu yüzdendir. Yol parasına dahi yetmeyen Ceza Muhakemeleri Kanunu ve isimli yardım ücretlerine karşın, soruşturma ve kovuşturmaya katılmaktaki; fakirlere ve bayanlar başta olmak üzere toplumsal eşitsizlikler cenderesindeki bölümlere türel yardım vermekteki ısrar bu yüzdendir. Türkiye eşi gibisi pek az görülen bir avukatlık geleneğine sahip. Avukatlık geleneğimiz en güç şartlarda dahi sözünü hakkınca söylemekten, zulme karşı direnmekten vazgeçmeyen bir çizgidir. Askeri diktatörlüklerin olağanüstü yargılama dönemlerinde dahi tek bir adım gerilemeyen, sistematik azaba karşı mücadeleyi bir seferberlik düzeyine çıkartıp, azabın sorumlularını elde silah ‘kahrolsun insan hakları’ sloganlarıyla İstanbul sokaklarına çıkartan, çaresiz kılan, avukatlık geleneğimizdir. Türkiye’de tabir özgürlüğünden sendikal haklara, nerede demokratik bir kazanım görüyorsanız o kazanımın bir yerlerinde avukat abla ve ağabeylerimizin alışılmış ki direngen, ısrarlı lakin tıpkı vakitte da mesleğe yakışır ‘iyi avukatlık’ emeğini, yani avukatlık geleneğimizi bulursunuz. Bugün üzerine bir tuğla daha koymaya çalıştığımız bu onur verici gelenektir.

YAŞAMIN HER ALANINI KAPSAYAN ÇOK YÖNLÜ DERİN BİR KRİZİ YAŞIYOR: İşkencelere, gözaltında kayıplara, katliamlara karşı verilen mücadelenin önemli bir parçası olmuştur hukuk mücadelesi ve bu mücadelenin en önemli ögelerinden birisi avukatlık geleneğimiz olmuştur. Bugün de toplumsal cinayetlere son verilmesi ve yoksulluğun istismarının aşılması mücadelesi için sürdürdüğümüz de avukatlık geleneğimizin devamıdır. Dünyamız ekolojik kriz cenderesindeyken ‘insan, toprak, hava ve su için adalet’ şiarı, birebir vakitte dünü bugüne, bugünü yarına bağlama irademizdir. Tek tek isimleri anmayacağım; avukatlık geleneğimizin sonsuzluğa uğurladıklarımıza da şu an salonda bulunan emektarlara da şan olsun. Ülkemiz, adaletsizlik krizini de içine alan ve hayatın her alanını kapsayan, çok yönlü derin bir krizi yaşıyor. Derin bir yoksulluk krizi, derin bir borçluluk krizi, kamucu olmayan bir kamusal tahayyül ve programın yarattığı, giderek derinleşen bir kamu hizmetlerinin kötü ifasının neden olduğu güvenlik krizi, yoksulluğun istismarı üzerine bina edilen, siyasi-sosyal-iktisadi-dinbaz çıkar çevrelerinin yurttaşların iradesine ipotek koyması krizi, her gün tesirini daha fazla hissettiğimiz ekolojik kriz.

Her yanı saran toplumsal, siyasal, ekonomik krizlerin günümüzdeki ana nedeni olağanüstü hâl devleti işleyişidir. Olağanüstü hâl işleyişi aşılmadan, bu krizlerin hiçbirinin tek başına aşılması mümkün değildir. Lakin mesleğimizle en direkt irtibatına işaret edeyim: Ülkemizin tüm bu krizleri aşması için adaletsizlik krizinin tahminen de öncelikle aşılması görevi ile karşı karşıyayız. Çünkü, ülkemizde hukuku üstün kılmak, iktisat, siyaset, günlük ömür dahil her alanda keyfiyete son vermek, bugün kanunlar karşısında dokunulmaz hale gelen çevreleri hizaya koymak ve her alanda kurallı bir işleyişi tekrar oluşturmak demektir.

ÜLKEMİZ BİR ALACAKARANLIĞIN İÇİNDE DAHA DA KOYUSUNUN TAM KIYISINDADIR: İşte bu nedenle ülkemiz bir alacakaranlığın içinde, daha da koyusunun tam kıyısındadır. Ülkemiz içinde bulunduğu alacakaranlığı, bu derin ve çok yönlü krizi fakat demokratikleşme ile aşabilir. Yeni bir atılım bizleri bekliyor. Daima birlikte, kardeşçe, dayanışmayla yüz yıllık Cumhuriyetimizi her alanda demokratikleştirerek hem alacakaranlığı aşacağız hem de eskisinden daha sağlam bir toplumsal ve siyasal ortam oluşturacağız. Bu yeni başlangıç, tüm renklerimizle, farklılıklarımızla birlikte bir ortada yaşama irademizle, çoğulculuğu en önemli zenginliğimiz olarak kavrayan, haklar ve özgürlüklerin iktisadi/sosyal desteklerini oluşturmayı belgisiz bir geleceğe ertelemeyen, kapsamlı bir demokratikleşme ile mümkündür. Cumhuriyetimizi savunduk ve savunacağız. Bugün Cumhuriyeti salt savunmanın dahi lakin demokratikleşme ile mümkün olduğunu kavramalıyız. Adaletsizlik krizinin aşılması da mesleğimizin problemlerinin gerçek manasıyla çözülmeye başlanması da Demokratik Cumhuriyet amacıyla mümkündür.

CUMHURİYETİMİZİ EL BİRLİĞİ İLE DEMOKRATİKLEŞTİRECEĞİZ: Bugün, bu tarihi dönemeçte eşitlik, özgürlük, kardeşlik ve adalet müştereğinde buluşanların ayrımlarını değil, tüm renklerini koruyarak iştiraklerini öne çıkartması gerekiyor. Lisanımız, inancımız, etnik kökenimiz ve tahminen dünya görüşümüz farklı olabilir fakat bu farklılıklar hukukun kalan her zerresini dahi tasfiye etmeye çalışan istibdadı omuz omuza aşmamıza mani değildir. Ya çoğulcu bir demokrasi yolunda ilerleyeceğiz ya da çağdaş manada avukatlıktan dahi söz edemeyeceğimiz bu adaletsizlik, bu karanlık zifiri bir kıvam tutturacak. Ülkemiz keskin bir dönemeçte. Ya bu istibdat karanlığı zifiri bir hal alacak ya da memleketimiz kapsamlı bir demokratikleşme yoluna girecek ve Cumhuriyetimizi el birliği ile demokratikleştireceğiz. Biliyorum ve inanıyorum ki başaracağız, birlikte mücadele edecek, birlikte kazanacağız.”

İlgili Haberler