UKRAYNA’DAN BUĞDAY VE AYÇİÇEĞİ TAŞIYAN TIR SÜRÜCÜLERİ SONDAKİ YOĞUNLUĞA REAKSİYON GÖSTERDİ
EYT’DE TARİH PÜRÜZÜNE TAKILAN ESRA PAMUK: “48 SAAT İLE 17 YIL KAYBEDİYORUM”
TAMER ARDA ERŞİN
Emeklilikte yaşa takılanlarla (EYT) ilgili düzenlemeyi 48 saat ile kaçıran Fethi Kirman 19 yıl ve Esra Pamuk da 17 yıl sonra emekli olacak. O dönemde çalışmalarına karşın sigorta girişleri geç yapılan Kirman ve Pamuk, artık adaletli bir düzenleme yapılmasını bekliyor. Kirman, “99 Ağustos’ta birinci sigorta teşebbüsün olması gerekiyordu ancak onlar 11 Eylül’de yapmışlar. Benim üzere bir sürü arkadaş var. 2 gün ile kaybediyoruz” dedi. Esra Pamuk ise “48 saat ile 17 yıl kaybediyorum. Benim için büyük bir hayal kırıklığı. 5 bin iş günü olmayan insan bile seviniyor şu anda, ‘emekli olacağım’ diye. Ben, 7 bin iş gününü doldurduğum halde sevinemiyorum” diye konuştu.
EYT ile ilgili düzenlemede 8 Eylül 1999 tarihi baz alındı ve sigorta başlangıcı bu tarihten sonra olanlar düzenlemeye dahil edilmedi. Lakin o tarihlerde 17 Ağustos zelzelesi yaşanmıştı ve merkezi İstanbul’da olan firmalarda çalışanların sigorta girişlerinde zelzele nedeniyle gecikmeler olmuştu. Bunlardan biri de Çarşı Mağazası’ydı. Sağlıkçı Fethi Kirman ve şu an bir üniversitede çalışan Esra Pamuk da üniversiteye hazırlanırken bu mağazada çalışmaya başladı. Önce mağazaya ait eğitim aldılar, sonra da çalışma hayatına genç yaşta atıldılar, Ağustos 1999’da da birinci maaşlarını aldılar.
EYT ile ilgili düzenlemeyle umutlanan Kirman ve Pamuk, sigorta girişlerinin Ağustos 1999’da değil 11 Eylül 1999’da yapıldığını öğrendi. Kirman ve Pamuk, 8 Eylül 1999 öncesinde işe başlamalarına rağmen sigorta girişleri geç yapıldığı için 48 saat ile emeklilik haklarını kaçırdıklarını gördü. Bu 48 saatlik fark, Kirman için 19 yıl daha çalışmak, Pamuk için ise 17 yıl daha çalışmak manasına geliyor.
“SİGORTAM YAPILMAMIŞ”
Fethi Kirman, çalışma hayatına 1998 yılında başladığını, lakin 18 yaşından küçük olduğu için sigorta girişinin yapılmadığını söyledi. Kirman, ikinci çalışma tecrübesini ise Çarşı Mağazası’nda yaşadığını ve burada da sigorta girişi geç yapıldı belirtti. Kirman, “98’de çalışmaya başladım. Çalıştığım poliklinik hiç sigortamı yapmamış. İleriki yıllarda bunu ispatladım, mahkeme ve Yargıtay kararı ile. 99 Ağustos’ta birinci sigorta teşebbüsün olması gerekiyordu lakin onlar da 11 Eylül’de yapmışlar. Benim üzere bir sürü arkadaş var. 2 gün ile kaybediyoruz” dedi.
“MAAŞ YATIRILAN 48 SAATTEN BAHSEDİYORUZ”
“Deprem sebebiyle mağduriyet yaşadık, sarsıntı olmasa ben şu an yaşımı doldurup emekliyim” diyen Kirman, iş yerinin merkezi İstanbul’da olduğu için o dönem zelzele nedeniyle sigorta girişlerinin geç yapılmış olabileceğini söyledi. Kirman, yaşadıklarını şöyle anlattı:
“Çalışıp maaş yatırılan 48 saatten bahsediyoruz. Olağanda ben, eylül ayında maaş aldım. Çok komik. Müge Anlı’ya çıksam böyle sinema olurum yani. Gerçekten çok büyük şansızlık. 98 yılındaki çalışmamı da doküman ile kanıtlayabiliyorum fakat 18 yaş altı da başlangıç sayılmıyormuş. Meslek lisesinden mezunum, stajdan sonra bir poliklinikte çalışmaya başladım, üniversite imtihanlarına hazırlanıyordum. Bir sene sonra hastaneye gittiğimde öğrendim ki sigortam yok. Dijital sistem de olmadığı için takip edemiyorsunuz, sigortanızın yatıp yatmadığını. Bir de öyle bir şey var. Tıpkı vakitte staj mağduruyum. Stajın geçerliliği yok. SSK hastanesinde staj yaptım.”
“8 EYLÜL’DE GÖKTEN VAHİY İNDİ DE 9 EYLÜL’DE 150 YAŞINA KADAR MI YAŞAYACAKTIK”
Kirman, emekli olsa 6 bin lira aylık alacağını ve yeniden çalışmaya devam edeceğini lisana getirerek, “25 yıldır çalışan biriyim. Babam hayatta olmadığı için erken başladım iş hayatına. Bir nevi hayat dayattı erken çalışmaya. Biz, şunu algılayamıyoruz yalnızca; 8 Eylül ve 9 Eylül. 8 Eylül’de gökten vahiy indi de 9 Eylül’de biz 150 yaşına kadar mı yaşayacaktık? Daima şu söyleniyor televizyonda; 8 Eylül’de giren emekli olacağını biliyordu da 9 Eylül’de giren de 60 yaşını biliyordu. Güya bu bizim tercihimiz. Biz seçmedik 60 yaşı. Bize bunu mecbur ettiler” dedi.
Kirman, emekliliği 48 saat ile kaçırdığını öğrendiği anı ise “Tansiyonum 20’ye çıktı, yüz felci geçiriyorum sandım” diye anlattı.
“GECE-GÜNDÜZ, MAĞAZA AÇILIŞINI YETİŞTİRELİM DİYE ÇALIŞTIK”
Esra Pamuk da 1999’un ağustos ayında çalıştıklarını, lakin sigorta girişlerinin 11 Eylül’de yapıldığını belirterek, “Mağazaya girdik, Çankaya’da Çarşı’nın mağazası vardı. 3 gün eğitim gördük, Çankaya mağazasında çalıştık. Ankamall’deki mağazası açılmadan önce o mağazayı kurduk, gereken her şeyi biz yaptık. Mağaza açıldı, çalışmaya devam ettik. Ancak o süreçte bizim sigortamızı başlatmamışlar. 11 Eylül 1999 görünüyor sistemde. Maaşımızı aldık. Gece- gündüz, mağaza açılışını yetiştirelim diye çalıştık” dedi.
Pamuk, o dönem çalıştığını kanıtlamak için maaş aldıkları Demirbank’a ulaşmayı denediğini, lakin bu banka ICBC’ye devredildiği için maaş kayıtlarına ulaşamadığını söyledi. Pamuk, “‘O kadar geçmişe yönelik evraklar tutulmuyor’ dediler. O yüzden bir şey çıkartamadım” dedi.
“CUMARTESİ GÜNÜ NASIL SİGORTA YAPILIYOR”
Pamuk, 41 yaşında olduğunu ve sigortası geç yapıldığı için 17 yıl daha çalışmak zorunda kalacağını vurguladı ve “11 Eylül 1999, cumartesi gününe geliyor. Cumartesi günü nasıl sigorta yapılıyor beşere, o da bir baş karıştırıyor açıkçası. 48 saat ile 17 yıl kaybediyorum. Benim için büyük bir hayal kırıklığı. Çevremdekiler bunu konuştukça güzelce moralim bozuluyor” diye konuştu.
“5 BİN GÜNÜ DOLDURAN SEVİNİYOR, BEN 7 BİNİ DOLDURMAMA KARŞIN SEVİNEMİYORUM”
Pamuk, eşinin de EYT’li olduğunu ve kendisinden daha az prim günü olmasına karşın emekli olacağını lisana getirerek, “Mesela o, 5 bin gününü daha haziranda dolduracak. Ben 7 bini doldurduğum halde olamayacağım. Yani böyle çok insan vardır eminim benim üzere. 5 bin iş günü olmayan insan bile seviniyor şu anda, ‘emekli olacağım’ diye. Ben, 7 bin iş gününü doldurduğum halde sevinemiyorum. Çok haksızlık, adaletsizlik yani” dedi.
