Son Dakika: Mardin, Batman ve Halfeti belediyelerine kayyım atandı
Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’nden Kayyım Dönemi Tahribatına İlişkin Açıklama
Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi, kayyım dönemindeki tahribat ve mevcut çalışmalarla ilgili açıklamada bulundu. Belediye, gelirlerinin %32’sini personel ödemelerine, %10’unu ise borç ödemelerine ayırdığını belirtti. Göreve geldiklerinden bu yana toplam 523 milyon TL borç ödediklerini ifade eden belediye, mali tabloyu halkla paylaştı.
Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’nin yazılı açıklaması;
Belediyelerimize 1 Kasım 2016 yılından itibaren atanan kayyımlar nedeniyle yerel yönetimlerin aslî işlevi olan kamu hizmetlerinin hiçbiri, kanunla belirtilmiş tanımı içerisinde uygulanmadığı gibi seçilmiş yönetimin sevk ve idaresini de sekteye uğratmaktadır. Bu durum sadece iktisadî, sosyal, kültürel ve siyasal alanlarda tahribat yaratmadı; beraberinde rant, talan, rüşvet, kayırma, usulsüzlük, yolsuzluk hallerini gibi yüz kızartıcı suçları da sıradanlaştırdı. Kentin her bir yerine çökmüş mafya tarzı yapılanmalar, uyuşturucu vb. suç organizasyonları kimlerle, nasıl palazlanmış durumda? Kentin alt ve üstyapısına dair yapılmayan yatırımlar, geleceğe vurulmuş bir ket olarak önümüzde durmaktadır.
Bu anlamıyla kayyım rejiminin kamu kaynaklarını yani belediye bütçesinin harcama şekli ve yöntemine dair özet bilgilerle biraz açmak istiyoruz:
Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi, yaklaşık sekiz yıl boyunca (01.11.2016- 08.04.2024 dönemi 2019 yılında 4 ay görev yapan seçilmiş Belediye Eşbaşkanı Selçuk Mızraklı ve Hülya Alökmen yönetimi hariç) kayyımlar tarafından sevk ve idare edilmiştir. Kayyımların yürütmüş olduğu faaliyetler ve bu faaliyetler için yapılan harcamaların analizine ilişkin yaptığımız tespitlerde kentin alt ve üstyapısı olmak üzere kadın, gençlik, kültür, kırsal kalkınma, sosyal hizmetler ve çevre koruma gibi alanlara ayrılan bütçe trajikomik bir düzeydedir.
Kurumun 01.01.2017 tarihinde en son yerel seçimin yapıldığı ve Belediye Eş Başkanlarının mazbata aldığı 08.04.2024 tarihine kadar olan süreç içerisinde elde etmiş olduğu net gelirleri 17 milyar 83 milyon 216 bin TL’dir.
Bu gelirlerin yaklaşık yüzde 80’i (13.914.755.616 TL) merkezden (Maliye ve İller Bankasından) aktarılan paylardan, yüzde 8,4’ü Teşebbüs ve Mülkiyet gelirlerinden, yüzde 5.4’ü Sermaye gelirlerinden, yüzde 6’ya yakını ise vergi ve diğer gelirlerden oluşmaktadır. Buradan da anlaşıldığı gibi belediyenin öz kaynakları (gelirleri) yüzde 10 oranına denk gelmektedir.
Aynı dönem içerisinde toplam harcamaların tutarı ise 18 milyar 334 milyon 420 bin TL olarak hesaplanmıştır.
Yapılan toplam harcamaların yüzde 41’ini (7 milyar 687 milyon 278 bin TL) Sermaye Giderleri’nin oluşturduğu, (Büyük çoğunluğu yol ve bina yapımına harcanan bu giderler, diğer bir ifadeyle halk arasındaki deyimi ile betona yapılan harcamalar) olduğu görülmektedir.
Yine toplam giderler içerisinde önemli bir yer kaplayan Mal ve Hizmet Alımı Giderleri’nin (7 milyar 422 milyon 954 bin TL) yaklaşık 2 milyar 500 milyon TL’si Hizmet Alımı Personeli’ne, diğer bir ifade ile Belediye Şirketi Personeli’ne yapılan ödemeler oluşturmakta. Özcesi mal ve hizmet alım harcamaları toplam gelirin yaklaşık yüzde 26.8’ini kapsamaktadır.
Kayyum dönemi içerisinde en fazla kaynak aktarılan bütçe, gider kalemlerinden biri de personel giderleridir. Yaklaşık 4 milyar 976 milyon TL tutarında olan personel giderleri, toplam harcamaların yüzde 27’sine denk gelmektedir.
Değerlendirmeye konu olan dönem içerisinde yapılan harcamaların geri kalanın sadece yüzde 7’lik kısmı ise Cari Transferler, Borç verme ve faiz giderlerden oluşmaktadır.
| Harcama Birimi | Harcama Tutarı TL | Harcamaların Genel Tutarı TL | Toplam Harcama İçerisindeki Oranı |
| Kadın Politikaları D.B | 33.719.950, | 18.334.420.543 | % 0.18 |
| Gençlik ve Spor D.B | 104.368.313 | 18.334.420.543 | % 0.56 |
| Kültür Faaliyetlerine | 191.663.480 | 18.334.420.543 | % 1.04 |
| Kırsal Kalkınma D.B | 175.296.448, | 18.334.420.543 | % 0.95 |
| Sosyal Hizmetler D.B | 436.240.658 | 18.334.420.543 | % 2.37 |
| Çevre Koruma D.B | 407.274.512 | 18.334.420.543 | % 2.22 |
Yani Kadın, Gençlik, Kültür, Kırsal Kalkınma, Sosyal Hizmetler (yoksullukla mücadelede en önemli birim) ve Kent Temizliğini, Kültürel Mirası Koruma’yı ilgilendiren Çevre Koruma’ya ayrılan toplam pay 1 milyar 348 milyon 563 bin TL ile yüzde 8’i bile bulmamış.
Bu cüzi harcamaların detayı ise daha dikkat çekici niteliktedir. Zira harcamalar, en fazla seçim öncesi yapılmaktadır.
Kayyımlar bu 8 yıllık süreçte sadece ve sadece 185 milyon 379 bin TL borç ödemesi yararken yönetimimize bırakılan borç (08.04.2024 tarihi itibariyle) DİSKİ dahil 3 milyar 745 milyon 491 bin TL’dir.
Geçen ay itibariyle gelirlerimizin 272 milyon TL’sini, yani yüzde 32’sini personel ödemelerine, 82 milyon TL yani yüzde 10’unu Borç ödemelerine ayırıyoruz ve geldiğimiz günden buyana ödediğimiz borç 523 milyon TL’dir.
DEVREDİLEN TAŞINMAZLAR
Kayyımlar döneminde 49 taşınmaz, 25 yıllığına ücretsiz bir şekilde diğer kamu kurumlarına devredilmiş. Bunların 21’i ilçe belediyeleri (Bunlar AK Parti’nin elinde olan özellikle belirlenmiş Çüngüş, Çermik gibi yarın öbür gün DEM Parti tarafından alınması güç görünen belediyelerdir.) ile DİSKİ’ye, 3’ü dernek ve vakıflara (Şehit ve Gazi Yakınları), diğerleri ise Sur, Yenişehir, Kayapınar İlçe Müftülüğü, Milli Eğitim İl Müdürlüğü, İl Sağlık Müdürlüğü, Gençlik Spor İl Müdürlüğü, İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Çınar Kaymakamlığı ve DEDAŞ arasında pay edilmiş taşınmazlardır.
SATIŞI YAPILAN TAŞINMAZLAR
Kayyımlar döneminde Yenişehir ilçesinde toplamı 104 dönüm 544 metrekare olan taşınmaz, villa imarlı olarak yandaşlarına verilmiş. Yine 5’i Kayapınar ilçesinde ve toplam 97 dönüm 363 metrekare villa imarlı olarak yandaşlarına tahsis edilmiştir.
Bunların tamamı mevzuatlara aykırı bir şekilde seçimlerden hemen önce protokollerle yapılmıştır. Tüm bu hususlar dikkate alındığında, mevzuata aykırı olarak ve gerekli organların kararları olmadan belediyemizin kısıtlı kaynakları kullanılarak genel bütçeli idareye bağlı kurumlara binalar, tesisler vb. taşınmazlar tahsis edilmiştir. İlgili devirler, mevzuata aykırı ve usulsüz yapıldığından Belediye Meclisi tarafından iptal edilmiş ve ilgili tesislerin yapımı, devir işlemleri ve işlemleri yapan dönemin sorumluları hakkında gerekli inceleme ve soruşturmanın yapılması için her bir proje için ayrı ayrı İçişleri Bakanlığından Mülkiye Müfettişi görevlendirilmesi talep edilmiş ancak talebimiz bugüne kadar yerine getirilmemiştir. Aksine kayyımlar döneminde belediyenin yolunu bilmeyen müfettişler, yönetimimiz geldiği günden itibaren belediyede adeta kamp kurmuş durumdalar. Söz konusu müfettişlerin gelmelerinden elbette rahatsız değiliz, ancak kayyım dönemlerinde neden gelmediklerini sormak da doğal hakkımızdır.
Usulsüz tahsisi yapılan 17 taşınmaza ilişkin Belediye Meclisi’nin almış olduğu iptal kararı, ilgili kurumlar tarafından mahkemelere taşınmış; ancak mahkemeler belediye aleyhine Yürütmeyi Durdurma kararı verilmiştir.
Yukarıda bahsettiğimiz toplam harcamaların yüzde 41’i (7 milyar 687 milyon 278 bin TL) içindeki Sermaye Giderleri’nin önemli bir oranı ise bu taşınmazlar üzerine yapılan yapılardan oluşmaktadır. Yani kısıtlı olan bütçe, yap – devret yoluyla amaç dışı kullanılmıştır.
ATAMALAR
Kayyım tahribatı sadece ekonomik, kültürel, sosyal değil aynı zamanda kurum içinde iş barışını bozan, personel üzerinde mobbing uygulayan ve psikolojik şiddeti her an hissettiren bir yönetim tarzı olmuştur. Bu kapsamda yapılmış olunan atamalar da ayrıca dikkati çekmektedir:
Yönetimimizce atanan üst düzey personel atamaları; yargı kararları ile işlevsiz hale getirilmiştir. Ancak haklı sebeplerle yönetimimizce görevden alınan kayyım bürokratları, yargı makamlarınca önceki yargı kararı ve uygulamalarına tamamen ters kararlarla görevlerine iade edilmiş ve yönetimimizin verimli çalışmasına engel olmuşlardır.
RANT VE UYGULAMALAR
Kayyımlar döneminde kamusal hizmet üretilmediği gibi haksız rant, kayırma, zenginleştirme ve kültürel tahribatlara da yol açmıştır. Bu kapsamda özet niteliğinde birkaç uygulamaya dikkat çekmek istiyoruz: Bağımsız kurumların yaptığı araştırmalara göre kayyımlar öncesi yeşil alan, kentteki kişi başına 10-12 metrekare iken bu süreçte 4 metrekareye kadar gerilemiştir. Bunun başlıca sebeplerinden biri, park ve bahçe alanlarının niteliği değiştirilerek ticari alanlara dönüştürülmesidir. Örneğin Kayapınar ilçesinde 94 dönüm büyüklüğündeki bir park, alanın imardaki niteliğinin ticari alan olarak değiştirilerek 29 yıllığına kiraya veriliyor. Kira bedeli yıllık 600 bin TL iken, burada yapılan 10 büyük işletmenin her birinden aylık en az 350 bin TL kazanç sağlamaktadır.
Bu süreçte bağışlar karşılığında kişiye özel imar izinleri verildiği de kayıtlarda mevcuttur. Bir örnek daha verecek olursak Kayapınar ilçesinde nazım imar planında A.Ç. adına kayıtlı otopark alanı, 17.03.2022 tarihinde niteliği ticari alan olarak değiştiriliyor.
Bu örnekleri; Silvan ilçesi Silvan Yolu Revizyonu, Dökmetaş Yukarı Nasırlar Revizyonu, Kayapınar 6914 Parsel (PTT) Revizyonu vb. şeklinde onlarca sıralamak mümkün.
SOSYAL HİZMETLER
En az bütçenin ayrıldığı Sosyal Hizmetler’de, Çocuk Yaz Kampı’nın Gençlik ve Spor İl Müdürlüğüne tahsis edilmesinden dolayı 2024 yılı yaz döneminde sosyo-ekonomik güçlük çeken ailelerin çocukları için haftalık bin kişilik planlanan tatil programı ve bu programa katılacak çocukları, tatil esnasında kullanacakları tüm ekipmanlardan mahrum bıraktı.
Çocuk Şube Müdürlüğünde çalışan personellerin çoğunun işine son verildi:
Sosyal destek kartı, gıda kolisi ve giysi yardımından faydalanacak kişilerin listeleri, herhangi bir inceleme yapılmadan hükümete bağlı olan partinin il ve ilçelerinden gönderildi. Benzer şekilde pandemi döneminde esnaflara yapılan nakdî yardım da taraflı dağıtıldı.
8 katlı olup kız öğrenci yurdu olarak hizmet veren müdürlüğümüz, hasta ve hasta yakınları misafirhanesine dönüştürüldü. Binanın 7. ve 8. katlarda ise kayyım döneminde tamamen başka illerden getirilen (Halk arasında ithal bürokrat) bürokratlara yıllarca ücretsiz otel hizmeti verildi. Ve bu bürokratların hepsi, huzur hakkı ile en az iki maaş aldı.
Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığına bağlı Mezarlıklar ve Cenaze Hizmetleri Şube Müdürlüğü, kayyım döneminde Aile Mezarlıkları satışının çoğunluğunu, dönemin yöneticilerinin akrabalarına aile mezarlıkları olarak usulsüzce satılmıştır.
Dahası 8 mezarlık alanı satın alan ilgili müdür, boş mezar kazıyarak kendisine tahsis edilen alanı 18 mezarlık alanına çeviriyor. Buna benzer onlarca örnek mevcut olup kayıtlarımızda vardır.
Değişik tarihlerde olmakla beraber son iki yıl içinde üzerinde “Uyanış Gençlik” yazılı 10 bin adet kupa, 2023 yılında 13 bin tişört, 11 bin şapka, 13 bin puzzle, 5 bin okul çantası, 20 bin karton poşet, 10 bin bez poşet, 10 bin not defteri satın alındığı kayıtlardan anlaşılmaktadır.
Halk otobüs sayısı 100’den 200’e çıkarılmıştır. Bu otobüslerin tamamının temini ihalesiz ve süresiz yapılarak kurum yaklaşık 500 milyon TL zarara uğratılmıştır.
Ergani’de şehir içi otobüsleri 12’den 70’e çıkarılmış olup kurum, yaklaşık 58 milyon TL zarara uğratılmıştır.
Ergani – Diyarbakır arası çalışan minibüs sayısı 40’tan 89’a çıkartılmış, kurum yaklaşık 49 milyon TL zarara uğratılmıştır.
Halk otobüslerinin havuzunda toplanan paralardan yaklaşık 5 milyon 500 bin TL’nin kayıp olduğu, yaptığımız mali incemeler sonucunda belirlenmiştir. Konuya ilişkin açılan dava, ağır ceza mahkemesinde devam ediyor. Bununla ilgili şahsın verdiği ifadede, bahse mevzu olan paranın kayyım Cumali Atila’nın seçim çalışmalarında kullanıldığı yönündedir.
11 Ekim 2023 tarihinde kurulan İklim Değişikliği ve Sıfır Atık Daire Başkanlığına ciddi bir bütçe ayrılmadığı gibi bu alanda somut bir çalışma da gerçekleştirilmemiştir. Dünyanın en temel sorunlarından biri olan iklim krizi ve ekolojik tahribat, acil ve kararlı adımlar atılmasını gerektirirken bu birim, âtıl bırakılmıştır.
Daha birçok birim ve alandan devasa bir sorun yumağına dönüşmüş kurumun tüm çalışma alanları, felç edilmiş durumda. Deyim yerindeyse bir enkazı devraldık.
Kaynak: FLASH HABER TV
