Kahramanmaraş’taki Deprem Soruşturmalarında Bir İlk: 3 Kamu Görevlisi Hakkında Soruşturma!
ÇHD’DEN AMASRA MADEN FACİASI RAPORU: “ENERJİ VE ÇALIŞMA BAKANLIĞI YETKİLİLERİNİN DE KUSURU BULUNMAKTADIR, SORUŞTURMA NIN BU YETKİLİLERİ DE KAPSAYACAK HALDE GENİŞLETİLMESİ GEREKMEKTEDİR”
Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) üyesi avukatlar 41 işçinin hayatını yitirdiği Amasra’daki maden faciasına ait rapor hazırladı. Raporda; “Enerji Bakanlığı ve MAPEG (Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü), Çalışma Bakanlığı yetkililerinin de çeşitli biçimlerde kusur ve sorumlulukları bulunmaktadır. Bu sebeple soruşturmanın bir an önce bu yetkilileri de kapsayacak biçimde genişletilmesi gerekmektedir. TTK Yönetim Konseyi Lideri Kazım Eroğlu, TTK Teftiş Heyeti Lideri Hayrullah Çakmak, TTK Genel Müdür Yardımcısı, Ercan Gebeş, TTK Genel Müdür Yardımcısı Muharrem Kiraz başta olmak üzere başka sorumlular hakkında süreçlerin başlatılması gerekmektedir” değerlendirmesi yapıldı.
Bartın’da 41 işçinin ömrünü yitirdiği Türkiye Taşkömürü Kurumuna bağlı Amasra Müessesesindeki patlamanın akabinde eksper heyetine eşlik eden ÇHD üyesi avukatlar ikinci gözlem raporunu paylaştı. Yaptıkları görüşmelerde müessese yöneticilerinin “İşçi hatası” argümanında bulunduğunu hatırlatan ÇHD, bulguların ise kişisel yanlışa işaret etmediğini açıkladı.
Raporda, 18 ve 19 Ekim tarihlerinde yapılan keşif sırasında müessesede görevli yöneticilerin ocak hakkındaki bilgisine başvurulduğu belirtilerek, “Patlamanın nedeninin özetle; -320 kalın damar kotunda ilerleme sağlamak için yapılan dinamit patlatması sırasında işçi yanlışından kaynaklı olduğu söz edilmiştir. Müessesede görevli mühendislerin keşfin ilerleyen basamaklarında verdikleri; havalandırma bedelleri, sensör yerleri ve isimlendirmeleri konusundaki bilgilerin de gerçekle uyuşmadığı görülmüştür. Aldatıcı bu beyanların bir kısmı keşif esnasında tarafımızca tespit edilerek tutanak altına alınması sağlanmıştır” denildi.
“ANLATIMLAR GERÇEĞİ YANSITMIYOR”
Ölü muayene tutanakları, şahit ve şikayetçi beyanları, keşif gözlemlerinin bir ortada değerlendirildiğinde verilen bilgilerin gerçek dışı olduğunun belirtildiği raporda şunlara da yer verildi:
“Patlama sonucu hayatını kaybeden ve yaralanan işçilerin ölü muayene tutanaklarında genel vücut travmasına bağlı kırıklar, künt baş travması, yanık ve karbonmonoksit zehirlenmesi ölüm nedenleri olarak tespit edilmiştir. Tespit edilen ölüm nedenleri, şahit beyanları ve hayatını kaybedenlerin ocak içinde bulundukları yerler bir ortada değerlendirildiğinde patlamanın merkezi/merkezleri ve tesir alanları konusunda ön bir kestirim yapmak mümkün görünmektedir. Kırık ve yanık nedeniyle hayatını kaybedenlerin patlama bölgesinde ve/veya yakınında olduğu, karbonmonoksit zehirlenmesi nedeniyle hayatını kaybedenlerin ise patlama sonrasında yayılan zehirli gazların etkilendiği düşünüldüğünde, keşif sırasında bilgisine başvurulan müessese yetkililerinin olay anlatımının büsbütün gerçek dışı olduğu görülmektedir. -350 tavan damar sınırında çalışan 8 işçiden 7’si hayatını kaybetmiş ve 1 işçi ağır yaralı olarak kurtarılmıştır. Bu bölgede vefat edenlerin ölüm nedenlerinin yüklü olarak kırık ve yanık olduğu tespit edilmiştir. Yaralı kurtarılan 1 kişi ise tanınmayacak derecede yanık nedeniyle hastanede ağır bakımda tedavi görmektedir.”
“SEBEP SİSTEMATİK ALTYAPI EKSİKLİKLERİ”
Raporda, patlamanın yaşandığı andan itibaren gerek evrak kapsamında elde edilen dokümanlar, gerek alandaki gözlem ve araştırmaların, katliamın kişisel bir yanılgıdan kaynaklandığının kabul edilmesinin mümkün olmadığı şöyle anlatıldı:
“Tam bilakis çalışılan kömür damarlarındaki yüksek metan riski bilinmesine karşın; 2018 yılından bu yana planlaması yapılan ana nefeslik modernizasyon projesinin sürüncemede bırakılarak gerçekleştirilmemesi, kömür tozu kaynaklı riskler bilinmesine ve uyarılmasına karşın patlayıcı kömür tozuna dair önlem alınmaması, çalışma alanlarında taş tozu kullanılmaması, işçi sayısının kâfi düzeye çıkartılmayıp ocak içi güvenli çalışma dinamiğinin sağlanmaması, iş güvenliği sıkıntılarının giderilmemesi üzere işletme gereklerine uygun olarak yapılmayan meselelere karşı kayıtsız kalınmıştır. Bu durum TTK yetkililerince çizilmeye çalışılan tablonun bilakis katliam sebebinin, sistematik altyapı eksiklikleri olduğunu, katliamın öngörülen risklere rağmen tespit edilen yapısal problemlerin çözülmemesi nedeniyle gerçekleşmiş olduğunu göstermektedir.”
“SORUŞTURMA GENİŞLEMELİ”
Bu nedenlerle Amasra Cumhuriyet Savcılığı tarafından başlatılan soruşturmanın genişletilerek en başta Türkiye Taş Kömürü İşletmesinin çeşitli yönetim ve karar alma sistemlerinde görevlilerin soruşturmaya dahil edilmesi gerektiğini söz eden ÇHD, raporunda şunlar kaydedildi:
“Enerji Bakanlığı ve MAPEG (Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü), Çalışma Bakanlığı yetkililerinin de çeşitli biçimlerde kusur ve sorumlulukları bulunmaktadır. Bu sebeple soruşturmanın bir an önce bu yetkilileri de kapsayacak biçimde genişletilmesi gerekmektedir. TTK Yönetim Şurası Lideri Kazım Eroğlu, TTK Teftiş Heyeti Lideri Hayrullah Çakmak, TTK Genel Müdür Yardımcısı, Ercan Gebeş, TTK Genel Müdür Yardımcısı Muharrem Kiraz başta olmak üzere başka sorumlular hakkında süreçlerin başlatılması gerekmektedir. Tarafımızdan belirtilen şahıslar ve denetleme sorumluluğu tespit edilecek bireyler hakkında tutuklama önlemi de dahil olmak üzere gerekli isimli denetim önlemlerinin alınması talepli dilekçeler soruşturma belgesine sunulmuştur. Özellikle keşif esnasında eksper heyetine, savcılığa ve bizlere karşı; olayın mümkün gelişimine, vücudunda kırık olan işçilerin yerlerine, ocakta bulunan sensör yerleri ve bilgilerine dair alenen palavra söyleyen İşletme Müdürü Selçuk Ekmekçi, Müessese Müdürü Cihat Özdemir, İş Sıhhati Güvenliği Başmühendisi, Üretim Başmühendisleri, Elektromekanik Başmühendisi, Müessese Müdür Yardımcıları pozisyonları prestiji ile kanıtları karartabilecekleri ve soruşturmayı yönlendirebilecek davranışlarda bulundukları/bulunabilecekleri, olayın oluş biçiminin aydınlatılmasına pürüz olabilecekleri, ocakta çalışmaya devam eden işçilerin birebir vakitte şahit olmaları sebebiyle amir konumlarını kullanarak şahitler üzerinde tesirde bulunabilecekleri dikkate alınarak biran önce tutuklanmaları gerekir. Hakkında gözaltı kararı verilmeyen Gereç Başmühendisi ve 3 İş Sıhhati Güvenliği Uzmanının soruşturmaya dahil edilmesi ve gerekli önlemlerin uygulanması gerekmektedir.”
FOTOĞRAF: Arşiv
