Nazlıaka, Nurdağı’nda: “Keşke Asıl Dert Yeni Evlenecek Gençlerin Derdi Olsaydı. Çok Daha Büyük Sorun Var”
CANDAN YÜCEER, YILLARDIR AÇIKLANMAYAN ‘KANSER RAPORU’NU SORDU; BAKAN KOCA, RAPORU ETRAF BAKANLIĞI’NA İLETTİKLERİNİ SÖYLEDİ
CHP Tekirdağ Milletvekili Dr. Candan Yüceer, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca’ya, sonuçları yıllardır açıklanmayan ‘Kanser Raporu’nu sordu. Yüceer, “7 yıl geçmesine karşın bu araştırmanın sonuçlarını neden halka açıklamıyorsunuz” dedi. Bakan Koca ise söz konusu raporu 2,5 yıl önce Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na ilettiklerini söyledi.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda dün Sıhhat Bakanlığı’nın bütçesi görüşüldü. Komitesinde söz alan Candan Yüceer, Fahrettin Koca’ya, halk ortasında “Kanser Raporu” olarak bilinen ‘Kocaeli, Antalya, Tekirdağ, Edirne, Kırklareli Vilayetlerinde Çevresel Faktörlerin ve Sıhhat Üzerine Tesirlerinin Kıymetlendirilmesi Projesi’ni sordu. Bakan Koca ise araştırmanın sonucunu 2,5 yıl önce Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na ilettiklerini söyledi.
Yüceer, “2011-2016 yılları ortasında Kocaeli, Antalya, Tekirdağ, Edirne, Kırklareli’nde çevresel faktörlerin ve sıhhat üzerine tesirlerinin kıymetlendirilmesine yönelik bir araştırma yapılmış. Yapılalı da tam 7 yıl olmuş Sayın Bakan. Bitmiş bu ancak inatla bu rapor hâlâ açıklanmıyor. Biz, böyle bir çalışma olduğundan da bilim insanı Bülent Şık’ın 2019 yılında, o da 2-3 yıl sonra yayınladığı yazı dizisinden haberdar edildik. 7 yıl geçmesine karşın bu araştırmanın sonuçlarını neden halka açıklamıyorsunuz? Bu sürede ne yaptınız? Ben, Bakan’dan bu sorulara açık ve net yanıt vermesini bekliyorum” dedi.
Sağlık Bakanı Koca, “Biz o raporu 2 yıldan daha fazla süre önce, 2,5 yıl kadar oluyor, Çevre Bakanlığı’na olduğu üzere, -kaygılarınız varsa- bütün netlikle bildirdik, gereğinin yapılması üzere” diye cevap verdi.
Candan Yüceer, komitede şunları söyledi:
“HALK SIHHATİNİN KORUNMASI DA BAKANLIĞINIZIN SORUMLULUĞUNDA: Bugün, 102 yıl önce kurulmuş, sıhhatle ilgili her türlü sürecin yürütüldüğü ve tüm sıhhat görevlilerinden sorumlu bir bakanlığın bütçesini konuşuyoruz. Kamu ve özel sektördeki her kurum; hastane, eczane, poliklinik, muayenehane, laboratuvar ve teşhis merkezleri, bakanlığınıza bağlı. Toplumun her bir ferdinin sıhhatini muhafaza ve hizmet alma hakkını vaktinde ve tesirli bir formda her bireye ulaştırmak, sorumluluğunuzda Sayın Bakan. Teşhis, tedavi, rehabilitasyon da sıhhat eğitimi ve araştırma faaliyetleri de halk sıhhatinin korunması, hastalık risklerinin azaltılması ve önlenmesi de bakanlığınızın sorumluluğunda. Hasebiyle içilen suyun, yenilen besinin, solundan havanın insan sıhhatini tehdit etmemesi gerek. Münasebetiyle halk sıhhatini tehdit edecek çevresel tesirlerin tespit edilip gerekli önlemlerin tarafınızdan alınması da sizin sorumluluğunuzda. 2003 sonrasında ‘Herkese sağlık’ sloganıyla çıktığınız bu yolda bu görevleri layıkıyla yerine getirdiğinizi söylemek ne yazık ki mümkün değil. Yıllardır sıhhatte büyük bir ihtilalden, inanılmaz mükemmel bir dönüşümden bahsediyorsunuz, sunumunuzda da çokça sayılar verdiniz lakin birçok kere lisana getirilmesine karşın vermediğiniz birtakım sayılar var.
KANSER RAPORU SONUÇLARI AÇIKLANMIYOR: 2011-2016 yılları ortasında Kocaeli, Antalya, Tekirdağ, Edirne, Kırklareli’nde çevresel faktörlerin ve sıhhat üzerine tesirlerinin kıymetlendirilmesine yönelik bir araştırma yapılmış. Yapılalı da tam 7 yıl olmuş Sayın Bakan, bitmiş bu lakin inatla bu rapor hâlâ açıklanmıyor. Biz, böyle bir çalışma olduğundan da bilim insanı Bülent Şık’ın 2019 yılında, o da 2-3 yıl sonra yayınladığı yazı dizisinden haberdar edildik ve orada yazık. Onun sözleri bakın, ‘Burada kanser riski var, dikkat edin, önlem alın’ dedikten sonra doğal Bülent Şık yargılandı, ceza almadı tahminen ancak ondan sonra da üniversiteden ihraç edildi. Binlerce araştırma yapıldı, binlerce besin numunesi incelendi.
ERGENE HÂLÂ KANSER SAÇMAYA DEVAM EDİYOR: Ergene, benim seçim bölgemde, hâlâ kapkara akıyor, kanser saçmaya devam ediyor. İçinde, bırakın balığı, bakteri bile hâlâ yaşayamıyor. İçinde her çeşit ağır metal var, kadmiyumdan arseniğe, siyanüre kadar birçok ağır metal var. Yalnızca Ergene’de değil, havzanın tamamı gerçekten çok kirli. Artık, bunun birtakım sonuçları var alışılmış, bu kadar kirliliğin. Bölgede kanser olayları patlamış durumda, tavan yapmış durumda fakat siz ne yapıyorsunuz?
NEYİ, NİÇİN, HANGİ HAKLA GİZLİYORSUNUZ: Hem buna ait bilgileri gizliyorsunuz hem ölüm istatistiklerini yayınlamıyorsunuz. En son yayınladığınız tarih, biliyorsunuz 2020; 2019 bilgileri yayınlandı. Kanser bilgilerine ait en son bilgileri 2018’de, 2017 datalarını yayınladınız. Pekala ben buradan sorayım: Neyi, niçin, hangi hakla gizliyorsunuz? Yoksa çıkın, deyin ki bize ‘Her şey yolunda, meşakkat yok, Ergene ve Dilovası’ndaki vatandaşlarımız rahat etsin’. Şayet bir şey varsa ki raporlarda var görünüyor, öyle ve bizim yaşadıklarımız, gördüklerimiz de öyle, beşerler alabilecekleri önlemleri alsın. Hem kirliliği önlemeyin, bir şey yapmayın hem insanların sıhhatini riske atın, kanser hadiseleri alsın başını gitsin, buna ait bilgileri gizleyin, beşerler ne olduğunu bilmesin, sonra da ‘Dikkat edin, risk var’ diyen bilim insanlarını bu bilgileri açıklıyor diye dava edin, işinden edin. Tıpkı bugün Etlik Kent Hastanesi’nin açılmasıyla birlikte içi boşalan, doktor ve materyal eksikliği yaşayan, kapatılan hastanelerdeki problemleri lisana getiren tabiplere yaptığınız üzere. Ne yapsın doktorlar; yanlışları, eksiklikleri söylemesin mi Sayın Bakan? Ne yapalım? Hani sizler, bırakın şeffaf olmayı, sorumluluk sahibi olmayı, halkın sıhhatini hiçe sayan; halkı uyaran, eksikleri, yanlışları lisana getirenleri yargılayan bir iktidarla, bir bakanlıkla da karşı karşıyayız. Hekimlikte bir kural vardır, sizler de bilirsiniz; ‘Önce ziyan vermeyeceksin’ der. Bu kural, devlet için de siyasal iktidar için de geçerlidir. Siz de önce ziyan vermeyeceksiniz.
SİZİN MAKSADINIZ KENT HASTANELERİNE KAYNAK AKTARMAK: Ben, buradan tekrar soruyorum; 7 yıl geçmesine karşın bu araştırmanın sonuçlarını neden halka açıklamıyorsunuz? Bu sürede ne yaptınız? Ben, Bakan’dan bu sorulara açık ve net yanıt vermesini bekliyorum. Bakın, kendiniz dediniz ki sunumunuzda, ‘Sınırsız sorumlulukla hareket ediyoruz ve kollayıcı sıhhat hizmetleri birinci önceliğimiz’. Şayet bunları yapmış olsaydınız, bu sorumluluğu taşıyor olsaydınız, gerçekten kollayıcı sıhhat hizmetlerini önceliyor olsaydınız, 2023 yılında bilgilendirmeyle, eğitimle önlenebilecek, aşıyla önlenebilecek kuduzdan 10 yaşında bir çocuğun ölümünü engelleyebilirsiniz Sayın Bakan. Ancak engelleyemediniz. Çünkü sizin maksadınız, maalesef kent hastanelerine kaynak aktarmak.”
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ise “Biz, o raporu 2 yıldan daha fazla süre önce, 2,5 yıl kadar oluyor, Çevre Bakanlığı’na olduğu üzere, -kaygılarınız varsa- bütün netlikle bildirdik, gereğinin yapılması üzere” dedi.
NE OLMUŞTU
Sağlık Bakanlığı, 2011-2016 yılları ortasında “Kocaeli, Antalya, Tekirdağ, Edirne, Kırklareli Vilayetlerinde Çevresel Faktörlerin ve Sıhhat Üzerine Tesirlerinin Kıymetlendirilmesi Projesi” başlığıyla bir araştırma yapmıştı. Proje 2017 yılında tamamlanmasına karşın sonuçları hâlâ açıklanmadı. Türkiye ise bu rapordan, projede çalışan besin mühendisi Yrd. Doç. Dr. Bülent Şık sayesinde haberdar oldu. Şık, 16-19 Nisan 2019 tarihleri ortasında Cumhuriyet gazetesinde yayınlanan yazı dizisinde, raporun çarpıcı sonuçlarını kamuoyuyla paylaştı. Araştırma sonucunda Ergene Irmağı havzasında çeşitli besinlerde ve içme suyunda toksik bileşenler olduğu tespit edilmişti. Buradaki suların arsenik, alüminyum, kurşun, krom kirliliği nedeniyle zehirli olduğu belirlenmişti. Şık, bu yazı dizisi nedeniyle yargılanmıştı.
