İzmir’de Emeklilerden “5 Bin Lira İkramiye” Tepkisi: “Giyeceğim Üstüme Deli Gömleğimi, Takacağım Hunimi, Diyeceğim Delirdim. Sadakaları Alıp Başlarına Çalsınlar”
BİRLEŞİK KAMU İŞ: “VATANDAŞLAR, GEÇEN YIL EYLÜL AYINDA 100 LİRAYA SATIN ALDIĞI BİR BESİN SEPETİNE BU YIL ARALIK AYINDA 334,4 LİRA ÖDEMEK ZORUNDA KALDI”
Birleşik Kamu İş Konfederasyonu’nun Ar-Ge ünitesi KAMU-AR’ın araştırmasına göre; vatandaşlar, faiz indirimlerinin başladığı geçen yıl eylül ayında 100 liraya satın aldığı bir besin sepetine bu yıl aralık ayında 334,4 lira ödemek zorunda kaldı. Bu yıl aralık ayında geçen yılın birebir ayına göre ekmek, un, bulgur, makarna fiyatlarında yüzde 134,7, et-balıkta 79, süt ve süt ürünleri ile yumurtada yüzde 97,2 oranında artış oldu.
Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu’nun Ar-Ge ünitesi KAMU-AR’ın fiyatlarını Ankara’daki marketlerden düzenli olarak derlediği ve halkın en fazla tükettiği 64 temel besin hususundan oluşan bir sepeti temel alarak hazırladığı besin fiyatları endeksinin aralık ayı sonuçları açıklandı.
Yapılan yazılı açıklamaya göre, araştırmanın sonuçları şöyle:
“-Aralıkta bir önceki aya göre yüzde 8,3 oranında artan besin fiyatlarında geçen yılın aralık ayına göre ise yüzde 137,3 oranında artış oldu. Vatandaşlar, faiz indirimlerinin başladığı geçen yıl eylül ayında 100 liraya satın aldığı bir besin sepetine bu yıl aralık ayında 334,4 lira ödemek zorunda kaldı.
– Son bir yılda kamu çalışanları ve kamu emeklilerinin ücret ve aylıkları enflasyon farkları da dahil yüzde 85,6 oranında arttı. Minimum ücretteki artış yüzde 94,6 oldu, işçi ve bağımsız çalışanların emekli aylıkları ise yüzde 78,61 oranında arttı. Faiz indirimleriyle Türkiye’nin, yıllarca sürecek bugünkü enflasyon sarmalına sürüklendiği eylül ayında 100 liraya satın alınan bir besin sepeti için bu yıl aralık ayında 334,4 lira ödemek gerekirken, kamu çalışanı ve emeklisinin Eylül 2021’deki 100 liralık geliri bugün 185,6 lira, minimum ücretlininki 194,6 lira, işçi ve bağımsız çalışan emeklisininki ise 178,6 lira oldu.
-Ekmek, pirinç, un, bulgur fiyatları, aralıkta bir önceki aya göre yüzde 6,4 oranında artış kaydetti. Et ve balık kümesi fiyatlarında yüzde 13,7 oranında artış yaşanan aralık ayında süt ve süt ürünleri ile yumurta kümesi fiyatları ise yüzde 2,8 oranında yükseldi. Yağ fiyatlarında da tekrar yüzde 2,8 oranında artış oldu. Meyve fiyatlarının yüzde 5 oranında arttığı aralıkta zerzevat fiyatlarında, bir önceki aya göre ortalama yüzde 19,2 oranında artış yaşandı.
-Bakliyat fiyatlarının yüzde 1,6 arttığı aralıkta, salça, zeytin, bal, çay, tuz ve gibisi besin hususlarından oluşan öbür işlenmiş besin fiyatlarında ise yüzde 2,1 oranında artış kaydedildi. Böylece, vatandaşlar mevcut besin tüketim alışkanlıklarına göre seçilen 64 besin unsurundan oluşturulan besin sepetini satın alabilmek için aralıkta, bir önceki aya göre yüzde 8,3 oranında daha fazla para ödedi.
-Geçen yıl aralık ayında besin fiyatları bir önceki aya göre yüzde 21 oranında artmıştı. Bu artış endeks dışında kaldığı için bu yıl kasım ayında yüzde 167,4 olan bir önceki yılın birebir ayına göre artış oranı, bu baz tesiriyle aralıkta yüzde 137,3’e indi. Yıllık fiyat artışında yaşanan bu düşüş, besin fiyatlarında yaşanan düşüşten değil, geçen yıl yüzde 21 olan aylık artış suratının bu yıl yüzde 8,3’e gerilemesinden kaynaklandı. Bu nedenle geçen yıl eylül ayında 100 olan bir besin sepeti için ödenmesi gereken fiyat, bu yıl aralık ayında 334,4 liraya kadar yükseldi. Fiyatlar düşmedikçe, aylık artış suratı ne kadar yavaşlarsa yavaşlasın, tıpkı mal ve hizmeti almak için vatandaşların ödemek zorunda olduğu fiyat her geçen ay biraz daha yükselecek.
– Bu yıl aralık ayında geçen yılın tıpkı ayına göre ekmek, un, bulgur, makarna fiyatlarında yüzde 134,7, et-balık fiyatlarında 79, süt ve süt ürünleri ile yumurta fiyatlarında yüzde 97,2 oranında artış oldu. Bir yıl öncesine göre yağ fiyatları yüzde 42,8 oranında arttı. Meyve fiyatları yüzde 228,4, zerzevat fiyatları ise yüzde 381,4 oranında artış gösterdi. Bakliyat fiyatları son bir yılda yüzde 71,3, öbür besin fiyatları ise yüzde 116,9 oranında zamlandı. Ziraî girdi maliyetleri ve tarım ürünü üretici fiyatlarındaki artışlar besin fiyatlarındaki yıllık artışın önümüzdeki aylarda da üç haneli oranlarda kalmaya devam edeceğine işaret ediyor.
-Gıda fiyatlarındaki yıllık ortalama fiyatlar temel alınarak yapılan hesaplamaya göre ise 2022 yılında fiyatlar 2021 yılına göre yüzde 150,5 oranında artış kaydetti. Öteki bir tabirle vatandaşlar 2022 yılında 2021 yılına göre tıpkı besin sepeti için yüzde 150,4 oranında daha fazla para ödediler.”
