İMAMOĞLU: “İSTANBUL’UN HALİS İDARESİNE EL KOYMAK İSMİNE HER TÜRLÜ KUMPASI YAPMAYA KALKANLARA SÖYLÜYORUM; BU MİLLET, MİLLETİMİZ, BUNU SANA YAPTIRMAZ”
AMASRA’DAKİ MADENDE, FACİADAN 33 GÜN EVVEL YAPILAN KONTROLDE HAVALANDIRMA SİSTEMİNDE EKSİKLİK TESPİT EDİLDİĞİ ORTAYA ÇIKTI
TAMER ARDA ERŞİN – GÜRKAN DEMİRTAŞ
Amasra’daki maden faciasına ait tutuklu Müessese Müdürü Cihat Özdemir’in kazanın çabucak akabinde tuttuğu tutanağa ANKA Haber Ajansı ulaştı. Tutanağa göre, faciada; madencileri kurtarma süreci, kazadan yarım saat sonra başlatıldı. Öte yandan; Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı’nın 2015-2022 yılları ortasında işletmeye 7 defa ceza kestiği ortaya çıktı. Cezalardan biri, 2015 yılında; metan gazı bedellerinin kayıt altına alınmaması gerekçesiyle verildi.
Bartın’ın Amasra ilçesinde Türkiye Taşkömürü Kurumu’na ilişkin maden ocağında 42 madencinin hayatını kaybettiği faciaya ait soruşturma belgesine, tutuklanan Müessese Müdürü Cihat Özdemir’in facianın çabucak akabinde yapılanlara ait hazırladığı tutanak girdi.
Özdemir, tutanakta kazanın olduğu yerdeki ölçümlere ait “Baca üst taban yolunda CH4 sensörü bilgileri saat 17.54’te yüzde 0,67, saat 18.04’te yüzde 1,50, 18,09’da yüzde 1,69’dur. Tekrar birebir bacada bulunan 27 no’lu CO sensörü bilgileri saat 18.00’da 0 (sıfır), saat 18.09’da 33 ppm’dir. Saat 18.10’da tüm bilgiler sıfırlanmıştır. Tüm bilgiler sıfırlananınca MGİ işçisi öncelikle tüm irtibat kanallarını (telefon, telsiz) kullanarak ayak ve bacada o bölgede çalışanlara ulaşmaya çalışmış fakat irtibat sağlayamamıştır” bilgilerini verdi.
Özdemir; ocağa faciadan lakin yarım saat sonra inilebildiğini belirtti. Özdemir, tutanakta, bununla ilgili “Tahlisiye ve kurtarma grupları 18.40 itibariyle ocağı inmişlerdir ve kurtarma çalışmaları başlatılmıştır” tabirlerini kullandı. Özdemir tutanakta, facianın akabinde -320/ -344 kotunda yangın olduğunu ve CO kıymetinin 10 bin ppm ve CH4 kıymetinin de yüzde 5’te seyrettiğini belirtti.
Öte yandan TBMM Amasra Maden Kazası Araştırma Komitesi, çalışmalarını sürdürüyor. Komitenin dünkü toplantısında, Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı müfettişleri sunum yaptı.
Sunuma göre, facianın yaşandığı madene, daha önce 7 kere ceza kesildiği ortaya çıktı. Buna göre; Türkiye Taşkömürü Kurumu’na ilişkin Amasra’daki madende 15- 27 Mart 2015 tarihlerinde yapılan teftişte, 38 Mevzuata karşıtlık bulundu ve idari para cezası uygulandı. 5 mevzuata karşıtlık için işin durdurulmasına karar verildi lakin durdurma kararı Amasra Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 11 Kasım 2015 tarihli 2016/1 sayılı kararı ile kaldırıldı.
Madene ikinci ceza 8-11 Eylül 2015 tarihlerinde yapılan kontrollerde kesildi. 12 mevzuata terslik nedeniyle idari para cezası verildi. 11-24 Mayıs 2016 tarihlerinde yapılan kontrolde ise 44 mevzuata karşıtlık tespit edildi, 34’ü giderildi ve 10 mevzuata karşıtlık için 118 bin 545 lira para cezası verildi. 10-30 2017 tarihlerindeki kontrolde 32 mevzuata terslik tespit edildi, 27 mevzuata karşıtlık teftiş esnasında giderildi, 5 mevzuata karşıtlık ise sonradan giderildi ve mevzuata karşıtlıklar için 146 bin 332 lira para cezası verildi.
Madende 19- 27 Nisan 2018 tarihleri ortasındaki kontrolde 11 mevzuata karşıtlık tespit edildi, 8‘i teftiş esnasında giderildi ve 3 mevzuata terslik için 125 bin 10 lira para cezası verildi. 12-27 Eylül 2021 tarihleri ortasındaki kontrollerde, 11 mevzuata karşıtlık tespit edildi, 6’sı teftiş esnasında giderildi ve kalan 5’i için 732 bin 414 lira para cezası uygulandı.
FACİADAN 33 GÜN ÖNCE PARA CEZASI ÖNERİLDİ
Maden faciasından 33 gün önce 5- 11 Eylül 2022 tarihlerinde yapılan kontrolde, madende 19 başka mevzuata karşıtlık tespit edildi. 16’sı teftiş esnasında giderildi. Kalan 3’ü için idari para cezası önerildi.
HAVALANDIRMA SİSTEMİ DAVALIK OLMUŞ
Ayrıca madendeki teftişlerdeki bulgulara ait dava açıldığı da ortaya çıktı. 2018 tarihli tespitte, madende havalandırmanın aksine çevrilebilir özellikte olmaması, ATEX sertifikası olmayan ekipmanların kullanımına ait tespitlere müessese tarafından açılan davada ret kararı çıktı. Tekrar 2015 yılındaki konveyörlerde acil durum teli olmaması, oksijen ve hidrojen sülfür sensörünün bulunmaması ve metan pahasının merkezi gaz izleme sistemi tarafından kayıt altına alınmamasına ait tespitte bulunulduğu ve müessesesinin de buna karşı dava açtığı ortaya çıktı. Davada iş durdurma kararı kaldırıldı.
SON TEFTİŞTE DE BAHİS HAVALANDIRMA
Amasra’da son yapılan teftişteki tespitler ise şöyle:
“Ocak ana havalandırması, acil hallerde ve ihtiyaç halinde kullanılabilmesi için hava yönünü karşıt çevirebilecek özellikte değildir. Havalandırma sistemi acil hallerde ve ihtiyaç halinde kullanılabilmesi için hava yönünü aksi çevirebilecek özellikte olur.
Yeraltında kullanılan birtakım elektrikli ekipmanlar, ATEX dokümanlı değildir. Yeraltı (Ek ibare:RG-10/3/2015-29291) kömür ocaklarında kullanılacak ekipman ve tesisatlar ile bu tip madenlerin grizu gazı ve/veya yanıcı tozlar tarafından mümkün tehlike oluşturabilecek yerüstü tesislerinde kullanılan parçalar 30 Aralık 2006 tarihli ve 26392 4 üncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Olası Patlayıcı Ortamda Kullanılan Teçhizat ve Esirgeyici Sistemler ile İlgili Yönetmelik (94/9/AT)’te belirtilen I. Küme (Değişik ibare:RG-10/3/2015-29291) Teçhizatın uygun kategorisinde olmalıdır.
İşyerinde Çukurova CF60 marka forklift için düzenlenen 20 Nisan 2022 tarih ve 9204/56380/209881/886189 rapor nolu periyodik denetim raporunda uygunsuzluklar belirtilmiştir. Periyodik denetim raporunda iş ekipmanında uygun bulunmayan konuların tespit edilmesi ve bu konular giderilmeden iş ekipmanının kullanılmasının uygun olmadığının belirtilmesi halinde; bu konular giderilinceye kadar iş ekipmanı kullanılmaz. Patron, periyodik denetimde uygunsuz rapor alan iş ekipmanının kullanılamayacağına dair rahatlıkla görünebilecek halde ikaz işaretlemesi yapar. Söz konusu eksikliklerin giderilmesinden sonra yapılacak ikinci denetim sonucunda; ekipmanın kullanılabileceği ibaresinin yer aldığı ikinci bir rapor düzenlenir.”
