Kahve Üreticisi Özgür Düzgün: “Bae Menşeli Binlerce Ürün İçin Sunulan Vergi Kıyağı, Türkiye’deki Yerli Üreticiyi İflasa Sürükleyecek”
AMASRA MADEN FACİASINDA, TTK İDARESİ HAKKINDAKİ FEZLEKEYE; ANKA ULAŞTI: “42 KİŞİNİN VEFATINA NEDEN OLMAK SURETİYLE ÜZERLERİNE ATILI MÜMKÜN KASTLA ÖLDÜRME CÜRMÜNÜ İŞLEDİKLERİ…”
TAMER ARDA ERŞİN – GÜRKAN DEMİRTAŞ
Amasra maden faciasına ait Amasra Cumhuriyet Savcısı Ozan Mert Alıcı’nın Türkiye Taşkömürü Kurumu yöneticiler hakkında hazırladığı fezlekede, 23 şüphelinin cezalandırılması talebiyle iddianame hazırlanmasını istedi. Bartın Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderilen fezlekede, madenin genel müdürü Cihat Özdemir, işletme müdürü Selçuk Ekmekçi, iş güvenliği ve eğitim baş mühendisi Volkan Soylu ve baş mühendis Mehmet Tural ile ilgili; “Gerekli teknik alt yapı oluşturulmadan, kâfi yatırım yapılmadan ve iş güvenliği önlemlerinin alınmasını sağlamadan maden ocağında üretimin devam etmesine müsaade verdikleri… riskli havalandırma ile üretime devam edilmesine müsaade verdikleri” argüman edildi. Dört ismin “olası kastla öldürme” suçunu işledikleri ileri sürülerek; “Bu formdaki çalışma ile grizu patlaması olabileceğini öngörmelerine karşın patlamayı gerçek manada engelleyici nitelikte bir çalışma yapmadıkları” değerlendirmesi yapıldı.
Bartın’ın Amasra ilçesinde Türkiye Taşkömürü Kurumu’na (TTK) ilişkin maden ocağında 14 Ekim 2022 tarihinde yaşana faciaya ait Amasra Cumhuriyet Savcısı Ozan Mert Alıcı, TTK yöneticilerinin yer aldığı 23 kişi hakkında fezlekesini hazırladı.
173 sayfalık fezlekede, tutuklulardan madenin genel müdürü Cihat Özdemir, işletme müdürü Selçuk Ekmekçi, iş güvenliği ve eğitim baş mühendisi Volkan Soylu ve baş mühendis Mehmet Tural’ın 42 kişinin ölümüne neden olmak suretiyle üzerlerine atılı mümkün kastla öldürme suçunu ve Erol Bulduk, İzzet Ak, Remzi Taşkömür ve Ayhan Akgül’ün hayatlarını tehlikeye sokacak biçimde yaralanmasına neden olmak suretiyle üzerlerine atılı mümkün kastla yaralama suçunu işledikleri belirtildi.
Fezlekede başka 14 şüpheli hakkında ise 42 kişinin ölümüne ve 12 kişinin yaralanmasına neden olmak suretiyle üzerlerine atılı bilinçli taksirle ölüme ve yaralanmaya neden olma suçunu işledikleri değerlendirmesi yapıldı.
Amasra Cumhuriyet Başsavcılığı’ndan Bartın Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderilen fezlekede, iddianame tanzim edilerek 23 kişinin Ağır Ceza Mahkemesinde yargılanması istendi.
Fezlekede 31 Ekim 2022 tarihli eksper raporuna atıf yapılarak, müessese müdürü Cihat Özdemir’in facianın meydana gelmesine neden olan etkenlerden havalandırma, metan drenajı, kömür tozu mücadelesi, teknik işçi sayısındaki eksiklik ve iş güvenliği eğitimleri ve acil durumlara yönelik tatbikatlar kapsamında; işletme müdürü Selçuk Ekmekci ve işletme baş mühendisi Mehmet Tural’ın havalandırma, kömür tozu mücadelesi ve iş güvenliği eğitimleri ve acil durumlara yönelik tatbikatlar kapsamında; iş sıhhati güvenliği ve eğitim başmühendisi ve tıpkı vakitte iş sıhhati güvenliği ve eğitim şube müdürü Volkan Soylu’nun ise havalandırma ve iş güvenliği eğitimleri ve acil durumlara yönelik tatbikatlar kapsamında kusurlu bulunduğu belirtildi. Fezlekede dört isim hakkında şu kıymetlendirme yapıldı:
“…yukarıdaki açıklamalar ve uzman raporu kapsamında maden ocağında ve işlerinde tecrübeli olan şüpheliler Cihat Özdemir, Selçuk Ekmekci, Mehmet Tural ve Volkan Soylu’nun, dahil oldukları yönetim ve karar alma süreçleri kapsamında gerekli teknik alt yapı oluşturulmadan, kâfi yatırım yapılmadan ve iş güvenliği önlemlerinin alınmasını sağlamadan maden ocağında üretimin devam etmesine müsaade verdikleri, havalandırmanın güzelleştirilmesi ile ilgili olarak projeyi uygulamaya geçirmeyerek yahut alternatif olarak rastgele bir havalandırma sistemi düzenlemeden riskli havalandırma ile üretime devam edilmesine müsaade verdikleri, mevzuatta yer almayan ‘patara’ yöntemiyle kömür üretimi yapılmasına müsaade vererek de iş yerini, çalışanların sıhhat ve güvenliklerini tehlikeye atmayacak biçimde tasarlama, inşa etme, teçhiz etme ve işletme yükümüne ters davrandıkları, maden işletmesinin tehlikesine paralel bir iş sıhhati ve güvenliği siyaseti oluşturmama ve uygulamama biçimindeki kusurlu hareketleriyle anılan iş kolundaki çalışma usül ve kaidelerine ters halde gerçekleştirilen kömür çıkarma faaliyetlerinin, işçilerin iş sıhhati ve güvenliği açısından yüksek risk oluşturduğunu ve dönülmez sonuçlara yol açabileceğini bildikleri halde sayılan aksiliklere karşın mümkün gerçekleşebilecek tehlikeli sonuçları göze aldıkları ve hatta kabullenmekle birlikte önlenmesi için önlem almadıkları ve münasebetiyle kömür çıkarma faaliyetinin kusurlu ve usulüne karşıt biçimde devam etmesini görmezlikten geldikleri…
“GRİZU PATLAMASINI ÖNGÖRDÜKLERİ HALDE”
Söz konusu bu kusurlu hareketler sebebiyle olayın meydana gelmesinin beklenen olduğu, beklenen tehlikeli sonuçları ve sebepleri göze alarak ve hatta kabullenerek kömür çıkarma işine devam ettikleri böyle bir olayda, öngörmekle birlikte gerçekleşmeyeceği düşünülen bir sonuçtan bahsedilmemekte, bunun da ötesine geçilerek ve bilinçli taksir ögeleri aşılarak, bu biçimdeki kanun, yönetmelik ve işin oluruna muhalif çalışmalar ile gerekli önlemler alınmadan ve eksiklikler giderilmeden kömür üretim faaliyetine devam edilmesinin yüksek risk oluşturduğunun bilinmesine ve bu durumun geri dönülmez sonuçlara yol açabileceğini öngörebilmelerine karşın yüksek risk içeren faaliyetlerini uzun süre devam ettirdikleri, şüphelilerin karar alma süreci içerisinde yer almaları ve işletmedeki durumları gereği buyruk ve talimatları ile ocak içerisindeki yüksek riskleri bilmelerine karşın bu risklerin önüne geçmek için rastgele bir teşebbüste bulunmadıkları, bu haldeki çalışma ile grizu patlaması olabileceğini öngörmelerine karşın patlamayı gerçek manada engelleyici nitelikte bir çalışma yapmadıkları, eksiklikler ve karşıtlıklara karşın yanılgılı, eksik ve tehlikeli çalışma yöntemini sürdüren şüphelilerin kusurluluk düzeylerinin bilinçli taksir düzeyini aştığı, anlatılan eksiklikler ve karşıtlıklar münasebetiyle meydana gelen sonuca kayıtsız kalıp olayı kabullendikleri, böyle bir olayda öngörülmekle birlikte gerçekleşmeyeceği düşünülen bir sonuçtan bahsedilemeyeceği anlaşıldığından gerçekleşen sonuçtan mümkün kast hükümleri uyarınca sorumlu tutulmaları gerektiği ve mümkün kastla öldürme suçunun ögelerinin oluştuğu…”
TTK, ÖLEN MADENCİYİ SUÇLAMIŞTI
Savcılık bu değerlendirmeyi yaparken TTK yöneticileri ise patlamada sorumluluğu ölen madenci Öner Yıldız’ı sorumlu tutmuştu. TTK yöneticileri TBMM Amasra Maden Kazasını Araştırma Komitesi üyelerine yaptığı sunumda şunları belirtmişti:
“Barutçu Taşkın Coşkun’un sözünde belirtilen ateşleme yapmadığı delikleri de doldurması gösteriyor ki, son derece dikkatli ve özenli yapılması gereken ateşleme sürecinin tez bir halde ve kurallara uymaksızın gerçekleştirildiği anlaşılmaktadır.
Barutçuların sözlerinden anlaşılacağı üzere ateşleme yapılmayan delikler de doldurulmaktadır. Delikler ortası aranın 20-30 cm ortası olduğu göz önünde bulundurulursa ateşleme yapılmadan bekletilen dolu deliklerin ziyan görmesi kuvvetle olasıdır. İki ateşleme ortasında 10-20 dakika üzere bir süre olması (Karbonmonoksit grafiklerinden de anlaşıldığı üzere) deliklerin doldurulması, temizlenmesi, kapsüllerin bağlanması ve metan gazı ölçümlerinin yapılması süreçlerinin bu süre zarfında yapılmasının mümkün olmadığı manasına gelmektedir. Hasebiyle deliklerin önceden doldurulup bekletildiği açıktır.
Tüm bu konular birlikte değerlendirildiğinde ateşleme sürecinin kurallara karşıt biçimde yapılması konusunun bu kazanın gerçekleşmesinin en önemli sebebi olduğu bedellendirilmektedir.”
