12 Kasım 2024 Salı

AİHM’İN AKBELEN ORMANI’NDA KÖMÜR TEMİNİ İÇİN AĞAÇLARIN KESİLECEĞİ TERMİK SANTRALİN KAPATILMASINA YÖNELİK KARARI UYGULANMIYOR. AVUKAT CANGI: “2005 YILINDA KAPATILMASI GEREKEN SANTRAL HALA ÇALIŞIYOR”

TAMER ARDA ERŞİN

Muğla Akbelen Ormanı’nda termik santral için kömür alanının genişletilmesine karşı İkizköylülerin direnişi sürerken; Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) söz konusu santralin kapatılması için 2005 yılında verdiği karar 17 yıldır uygulanmıyor. İkizköylülerin avukatı Avukat Arif Ali Cangı, “2005 yılından kapatılması gereken termik santraller hala çalışıyor. Yeniköy- Kemerköy Termik Santrali’ne kömür sağlayacak kömür ocakları da Akbelen Ormanı’na dayanmış durumda” dedi.

Muğla’da YK Güç şirketinin termik santralleri için İkizköy’ün çabucak yanında ve zeytinlik alanların da içinde bulunduğu Akbelen Ormanı’ndaki ağaçlar kesilmek isteniyor. İkizköylüler ise zeytinliklerine ve ağaçlarına sahip çıkarak, bu kesiti engellemeye çalışıyor. Ağaçların kesileceği yönünde duyum alan İkizköylüler, bölgede nöbette bekliyor.

İkizköylülerin bu bekleyişi sürerken; ağaçların kömür gereksinimi için kesilmek istendiği termik santraller hakkında AİHM’in 2005 yılında verdiği kapatma kararı uygulanmıyor. 1996 yılında Aydın Yönetim Mahkemesi, Yeniköy, Kemerköy ve Yatağan santrallerinin çevreye verdikleri ziyanlar nedeniyle kapatılması gerektiğini bildirdi, lakin bu karar uygulanmadı. Bütün yargı yolları tüketildikten sonra santrallerin kapatılması için AİHM’e müracaatta bulunuldu. AİHM, termik santrallerin kapatılması için yönetim mahkemesi kararının uygulanması gerektiğini bildirerek, Türkiye’nin adil yargılanma hakkını ihlal ettiğine karar verdi.

AİHM kararlarının devletler tarafından uygulanmasını izlemekle görevli merci olan Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi de AİHM kararının uygulamadığını tespit etti. Dava o günden beri AİHM kararlarının izlenmesinden sorumlu Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi’nin gündeminde. Karadam ve Karacahisar Mahalleleri Doğayı ve Doğal Hayatı Muhafaza Güzelleştirme ve Dayanışma Derneği (KARDOK) tarafından İkizköylüler ismine Bakanlar Komitesi’ne yapılan müracaatta, Türkiye Cumhuriyeti’nin üç termik santralin kapatılması kararını “iyi niyetle ve zamanında” uygulamadığı tabir edildi. Ayrıyeten bu santrallerin çevre mevzuatına ahengi konusunda da gerekli yaptırımda bulunulmadığına dikkat çekilen müracaatta; gerekli çevre yatırımlarının yapılmadığı, santrallerin mevzuata uygun baca gazı arıtma tesisleri, düzenli kül depolama alanları ve atıksu arıtma tesisleri olmaksızın çalıştırıldığı için insan sıhhatine ve tabiata ölümcül ve geri dönüşsüz tesirleri olduğu söz edildi.

“SANTRALLERİN İŞLETİLMESİNE MÜSAADE VERİLMEMELİ”

Başvuruda, Bakanlar Komitesi’nden talepler şöyle sıralandı:

  • “Kömür işletmelerinin, çevre, iklim, insan sıhhati ve insan hakları üzerinde yıllar boyunca oluşmuş kümülatif (toplam) tesirlerini bütünüyle ortaya çıkaracak çalışmalar yapılmalı ve sonuçları kamuoyu ile paylaşılmalı.
  • Termik santraller, onlara ek çevresel tesisler ve kömür madenleri hakkında çevresel bilgi kamuoyuna açıklanmalı.
  • Çevresel standartlarla uyumlu olmayan santrallerin işletilmesine müsaade verilmemeli.
  • Onlarca yıldır çevresel mevzuata ters biçimde işletilen santrallerin yol açtığı tüm çevresel ve sıhhat tesirlerinin onarılması için santrallerin kapatılması da dahil olmak üzere somut adım atılmalı.
  • Santrallerin kapatılmasını ayrıyeten, bu santrallerin ve santrallerin işletilmesi için gerekli kömür madenciliğinin, 2063 yılına kadar yıkıcı iklim değişikliğine yapacakları katkılar da göz önünde bulundurularak tekrar gözden geçirilmeli.
  • Madencilik müsaadesi prosedürleri Çevre Kanunu, korunan alanlar mevzuatı ve insan hakları ile uyumlu hale getirilmeli.”

“AKBELEN ORMANI GÜVENCESİZ DURUMDA”

İkizköylülerin avukatlarından Arif Ali Cangı, AİHM kararının hala uygulanmadığına dikkat çekerek, “2005 yılından kapatılması gereken termik santraller hala çalışıyor. Yeniköy- Kemerköy Termik Santrali’ne kömür sağlayacak kömür ocakları da Akbelen Ormanı’na dayanmış durumda. İkizköylüler ve onların dostları ‘Akbelen Ormanı’nı vermeyeceğiz’ diye yaklaşık 2,5 yıldır mücadele içindeler. Geldiğimiz kademede hiçbir çevresel tesir değerlendirmesi yapılmadan Akbelen Ormanı’nda maden ocağı işletilmesine müsaade veren Tarım ve Orman Bakanlığı’nın sürecini iptal davasında son keşiften sonra düzenlenen eksper raporu bilimsellikten uzak, taraflı, gerçekten ekolojik pahaları yok sayan bir rapor. Bu rapora dayanan mahkeme yürütmeyi durdurma kararını kaldırdı. İtiraz üzerine bölge yönetim mahkemesi, itirazı reddetti. Akbelen Ormanı mahkeme kararı olmadan güvencesiz durumda” diye konuştu.

SON YARGI SÜRECİNDE NE YAŞANMIŞTI?

Muğla 1. Yönetim Mahkemesi, Muğla’nın Milas ilçesi Akbelen Ormanı’nda genişletilmek istenen kömür madeni alanıyla ilgili ağustos ayında verdiği ‘yürütmeyi durdurma’ kararını kaldırmıştı. İkizköy’ün avukatları tarafından bu karara yapılan itiraz İzmir Bölge Yönetim Mahkemesi tarafından reddedilmişti. İkizköylüler şirketin her an Akbelen Ormanı’na girerek kesim sürecine başlayabileceğinden kaygılı.

GÖRÜNTÜ DÖKÜMÜ

1- Avukat Arif Ali Cangı.

2- Arşiv görüntü.

İlgili Haberler