ÖMER FETHİ GÜRER: “SÜT İNEKÇİLİĞİNİN DEVAM EDEBİLMESİ İÇİN YEM FİYATLARINI SÜBVANSE EDEREK DEVLETİN TAKVİYE VERMESİ GEREKİYOR”
Tüsedad Başkanı Sencer Solakoğlu: “Dünyada En Pahalı Et Şu An Türkiye’de”
Tüm Süt, Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği (TÜSEDAD) Başkanı Sencer Solakoğlu, kırmızı et fiyatlarındaki artışın iki yıl daha sürebileceğini söyledi. Solakoğlu “Avrupa’da bir dananın fiyatı Türkiye’de yarım dana bile etmiyor. Bunun sebebi de plansızlık. Dünyada en değerli et şu an Türkiye’de ve Türk halkının bunu bugün ödüyor olmasının tek sebebi Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın vaktinde ikazlarımıza karşın maliyetlerinin artmasının karşısında çiftçinin fiyatını sabit tutmak suretiyle üretimi azaltmak olmuştur” dedi.
Tüm Süt, Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği (TÜSEDAD) Başkanı Sencer Solakoğlu, ette yaşanan kriz ve sütte muhtemel meşakkatlerle ilgili ANKA Haber Ajansı’na değerlendirmelerde bulundu. Solakoğlu, şunları söyledi:
“İKİ SENE BOYUNCA ZAHMETLİ SÜREÇ DEVAM EDEBİLİR: Et fiyatlarının yüksek olmasının sebebi Türkiye’deki hayvan varlığının az olması. Arz ve talep istikrarını kaybetmiş olması. Hayvan sayısı yerine konulana kadar bu devam edecektir. İthalat deniliyor… Hem kasaplık hem de besilik hayvanlar yolda. Fakat bu formuyla ve bu kadar az hayvan varken Türkiye’de ithalat da tek başına çözüm olmayacaktır. Benim beklentim yaklaşık iki sene boyunca külfetli sürecin devam etmesi yönünde. İki yılın sonunda gelecek olan damızlık hayvanlarının doğurması ve o doğan hayvanların et gerecine dönmesi biraz piyasayı rahatlatabilir, şayet halk tüketmezse. Ancak çok yoksullaşan halk ve seçim sonrası refahın tekrar oluşumuyla birlikte talebin artması mevcut sorunun daha da derinleşmesine sebep verecektir. Bu süreç, iki yıldan üç yıla kadar uzayabilir. Bunun da önüne geçilmesinin şu anda sihirli bir değnekle mümkünatı yok.
DÜNYADA EN KIYMETLİ ET ŞU AN TÜRKİYE’DE: Canlı hayvan pazarın Türkiye, Avrupa’nın 2,5 katı civarında şu anda. Avrupa’da bir dananın fiyatı Türkiye’de yarım dana bile etmiyor. Bunun sebebi de plansızlık. ‘Madem o kadar ucuz gidelim Avrupa’dan alalım’ denilebilir. Fakat ne yazık ki, Avrupa’da da hayvan yok. Kâfi hayvan olmadığı için besilik hayvanı Güney Amerika’dan getirebiliyoruz. Getirebilecek gemiler ve araçlar genel olarak yetersiz. Çünkü bütün dünya hayvan çekiyor. Bu dünyada oturmuş olan hayvan ticaretine bir anda ağır bir taleple girdiğiniz vakit, dünya fiyatlarını da hoplatmaya başlıyor Türkiye. Münasebetiyle dünyada bizim talebimizle yüzde 20 bir fiyat artışı gerçekleşti. Dünyanın en kıymetli et şu an Türkiye’de ve Türk halkının bunu bugün ödüyor olmasının tek sebebi Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın vaktinde ikazlarımıza karşın maliyetlerinin artmasının karşısında çiftçinin fiyatını sabit tutmak suretiyle üretimi azaltmak olmuştur.
BİZ SÖYLEMİŞTİK ‘SİYASET YAPIYORSUNUZ’ DEMİŞLERDİ: Sorun algıda. Kimse şunu sorgulamıyor. Pandemi döneminde bütün dünya et ve sütte fiyat arttırırken, biz dünyaya göre dünyanın en ucuz etini ve sütünü tüketiyorduk. Şu anda o günün altın yumurtlayan tavuğunu kestik etini afiyetle yedik. Artık yumurtamız yok. ‘Ne yapacağız, eyvah’ diyoruz. Biz söylemiştik, ‘siyaset yapıyorsunuz’ demişlerdi. Bugün baktığımız vakit bunun bir gerçek olduğunu, iktisadi gerçeği de şudur arz düştüğü vakit fiyat eninde sonunda artacaktır. Türkiye’de et arzını karşılayacak et hayvanımız mevcut değildir.
SÜTTE DE BÖYLE BİR ŞOK DALGASI YAŞAYACAĞIZ: Yazın gelmesiyle, turistlerin gelmesiyle, dondurma dönemin gelmesiyle sütün de ne kadar düştüğünü ülkemizdeki beşerler anlayacaklar ve sütte de böyle bir şok dalgası yaşayacağız. Bunun da çözümünü tekrar ithalatta arayacaktır bu ülke. Büyük yanılgı yapacaktır bununla ilgili de. Lakin eninde sonunda Türkiye üretmediği takdirde bu kötü döngü Türkiye’nin başına musallat olmaya devam edecek.
2001 YILINDAN BERİ HAYVAN SAYIMI YAPILMIYOR: Tarım siyasetlerini Tarım Bakanlığı’yla bağdaştırmamız çok gerçek değil. Çünkü hayvansal üretimdeki ipler Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın elinde. Tarım Bakanlığı bakıyor, Hazine ve Maliye Bakanlığı da işine geldiği üzere fiyat belirleyip enflasyonu denetim etmeye çalışıyor. Şu anda Tarım Bakanlığı’nın rastgele bir siyaseti olmadığı üzere 2001 yılından beri sayım yapılmadığından ötürü de ne yazık ki, Tarım Bakanlığı’nın hayvan sayısı varlığıyla ilgili söylediği sayıları gerçek olmasına imkan yok.”
