TARIMSAL GİRDİ FİYATLARI BİR YILDA YÜZDE 134,96 ARTTI
TCMB: “BELİRGİN HALDE AÇILAN POLİTİKA-KREDİ FAİZİ MAKASINA MAKROİHTİYATİ ÖNLEMLERİN KATKISI TAKİP EDİLİYOR”
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Siyaseti Heyeti (PPK) toplantı özetinde, “Para siyasetinde sürdürülebilir fiyat istikrarı gayesi doğrultusunda finansal istikrara yönelik riskleri de gözeten liralaşma odaklı bir yaklaşım sergilenmeye devam edilecektir. Kredilerin büyüme suratı ve erişilen finansman kaynaklarının emeline uygun halde iktisadi faaliyet ile buluşması yakından takip edilmektedir. Ayrıyeten, son dönemde bariz biçimde açılan politika-kredi faizi makasının ilan edilen makroihtiyati önlemlerin katkısı ile geldiği istikrar yakından takip edilmektedir” denildi.
PPK’nın siyaset faizini 9’a düşürdüğü 24 Kasım tarihli toplantısına ait özet metni yayınlandı. Döviz kurunun enflasyona tesirlerinin izlendiğine de yer verilen PPK toplantı özeti şöyle:
“TEMEL MAL KÜMESİNDE YILLIK ENFLASYON TÜM ALT KÜMELERDE YÜKSELDİ: Tüketici fiyatları ekim ayında yüzde 3,54 oranında yükselmiş, yıllık enflasyon 2,06 puan artışla yüzde 85,51 oldu. Bu dönemde, yıllık enflasyon güç ile alkollü içecekler, tütün mamulleri ve altın kümelerinde gerilerken, besinde daha bariz olmak üzere öbür kümelerde yükseldi. Besin kümesinde genele yayılan fiyat artışları izlenirken, taze meyve ve zerzevat fiyatlarındaki yükseliş ekim ayında devam ederek küme enflasyonunun artışında öne çıktı. Temel mal kümesinde yıllık enflasyon tüm alt kümelerde yükselmiş, yeni dönem geçişinin yaşandığı giysi ve ayakkabı alt kümesinde yıllık enflasyondaki artışın başka alt kümelere kıyasla daha sonlu olduğu gözlendi. Hizmetler kümesi enflasyonunda kira ile birlikte akaryakıt fiyatlarındaki gelişmelere paralel olarak ulaştırma hizmetleri öne çıktı. Akaryakıt ve şebeke suyu fiyatlarında gerçekleşen artışlara karşın güç kümesinde yıllık enflasyon düşüş sergilemiştir. Son aylarda bir ölçü gerilemekle birlikte hala yüksek seyreden küresel doğal gaz fiyatları yurt içi güç fiyatlarını olumsuz etkilemeye devam etmiştir. Hakikaten elektrik üretimi ve gaz imalatı sektörlerinin katkısıyla, yurt içi üretici fiyatlarındaki artış ekim ayında sürmüştür. Bu görünüm altında, mevsimsellikten arındırılmış bilgilerle B ve C göstergelerinin aylık değişimleri bir ölçü yavaşlarken, yıllık enflasyonlarındaki yükseliş devam etmiştir.
SÜRDÜRÜLEBİLİR FİYAT İSTİKRARI GAYESİ İÇİN TEMKİNLİ BİR YAKLAŞIM SÜRDÜRÜLÜYOR: Para siyaseti duruşu, enflasyon görünümüne yönelik risklerin kaynağına, kalıcılığına ve para siyaseti ile ne ölçüde denetim altına alınabileceğine dair değerlendirmeler dikkate alınarak, temkinli bir yaklaşımla sürdürülebilir fiyat istikrarı maksadına ulaşılması odağında belirlenecektir. Para siyasetinde sürdürülebilir fiyat istikrarı maksadı doğrultusunda finansal istikrara yönelik riskleri de gözeten liralaşma odaklı bir yaklaşım sergilenmeye devam edilecektir. Kredilerin büyüme suratı ve erişilen finansman kaynaklarının gayesine uygun halde iktisadi faaliyet ile buluşması yakından takip edilmektedir. Ayrıyeten, son dönemde bariz halde açılan politika-kredi faizi makasının ilan edilen makroihtiyati önlemlerin katkısı ile geldiği istikrar yakından takip edilmektedir.
İLAVE ÖNLEMLERİ DEVREYE ALACAKTIR: Kurul, mali transfer sisteminin aktifliğini destekleyecek araçlarını kararlılıkla kullanmaya devam edecek ve ek önlemleri devreye alacaktır. Bu çerçevede, liralaşma Stratejisi kapsamında uygulanmakta olan Türk lirası mevduata dönüşümü teşvik eden maksatlar tamamlanmış olup bankaların yabancı para mevduatları için tesis edilen mecburî karşılıklara uygulanan komite oranları yıl sonundan itibaren yalnızca Türk lirası mevduatın hissesine ait belirlenen maksatlara göre farklılaştırılacaktır.
KURUL, SİYASET FAİZİNİN 150 BAZ PUAN DÜŞÜRÜLMESİNE KARAR VERMİŞTİR: Kurul, söz konusu küresel belirsizlik ve risklerin yatırım ve üretim kapasitesi üzerinde oluşturabileceği tesirleri ön alıcı bir anlayışla en aza indirebilmek ve bu biçimde arz sürekliliğinin ve cari fazla kapasitesinin korunması maksadıyla firmaların üretime yönelik faaliyetlerinin finansman maliyetlerinin uygun düzeyde belirlenmesini değerlendirmiştir. Bu çerçevede Şura, siyaset faizinin 150 baz puan düşürülmesine karar vermiştir. Konsey, mevcut siyaset faizinin küresel talebe ait artan riskleri dikkate alarak kâfi düzeyde olduğunu kıymetlendirmiş, ağustos ayında başlatılan faiz indirim döngüsünün sonlandırılmasına karar vermiştir.
LİRALAŞMAYI TEŞVİK İÇİN GÖZDEN GEÇİRME SÜRECİ DEVAM EDİYOR: Fiyat istikrarının sürdürülebilir bir biçimde kurumsallaşması gayesiyle TCMB’nin tüm siyaset araçlarında kalıcı ve güçlendirilmiş liralaşmayı teşvik eden geniş kapsamlı bir siyaset çerçevesi gözden geçirme süreci devam etmektedir. Bu süreçte, siyaset araçlarının Türk lirası mevduat gelişiminin desteklenmesi, APİ fonlamasının teminat yapısında Türk lirası cinsi varlıkların artırılması, para takası (swap) ölçüsünün kademeli formda azaltılması ve döviz rezervlerinin güçlendirilmesi istikametinde geliştirilmesine odaklanılacaktır.
GEREKLİ SİYASET ÖNLEMLERİ OLUŞTURULMAYA DEVAM EDİLİYOR: Türk lirası likiditesinde ve dağılımında yaşanan gelişmelerin mevduat ve kredi fiyatlamaları üzerindeki tesirleri, döviz kurundaki gelişmelerin enflasyon üzerindeki tesirleri, kur muhafazalı mevduat ürünlerine yönelik gelişmelerin aykırı para ikamesi, döviz piyasalarının derinliği ve istikrarı ve fiyat istikrarı üzerindeki tesirleri tahlil edilmekte ve gerekli siyaset önlemleri oluşturulmaya devam ediliyor.
UYGULANACAK SİYASETLER ARALIK AYI İÇİNDE AÇIKLANACAK: Parasal transfer düzeneğinin aktifliğini güçlendirmek maksadıyla uygulanacak siyasetler aralık ayında açıklanacak olan 2023 Yılı Para ve Kur Siyaseti metninde kapsamlı olarak ilan edilecek. Fiyatlar genel düzeyinde sağlanacak istikrar, ülke risk primlerindeki düşüş, zıt para ikamesinin ve döviz rezervlerindeki artış eğiliminin sürmesi ve finansman maliyetlerinin kalıcı olarak gerilemesi yoluyla makroekonomik istikrarı ve finansal istikrarı olumlu etkileyecektir. Böylelikle, yatırım, üretim ve istihdam artışının sağlıklı ve sürdürülebilir bir biçimde devamı için uygun taban oluşacaktır. Konsey, fiyat istikrarının sağlanması için, güçlü bir siyaset uyumuyla tüm paydaşları içeren bütüncül bir makro siyaset bileşimi oluşturulmasını desteklemektedir.”
