Enflasyonun hızla yükselmesi ve faiz oranlarındaki artış, ev sahibi olmayı giderek zorlaştırıyor. Ev fiyatlarındaki artışa ek olarak kredi faizlerinin yükselmesi, özellikle sabit gelirli vatandaşlar üzerinde büyük bir baskı oluşturuyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Yoksulluk ve Yaşam Koşulları İstatistiklerinde yer alan verilere göre, 2010-2023 yılları arasında ev sahipliği oranının azaldığı görülürken, memurlar için lojman imkanlarının daralması kiracı oranlarındaki yükselişi de destekliyor.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, İstanbul’da konut fiyatları 2010 yılında metrekare başına 1.573 TL iken, 2024’ün ikinci çeyreğinde bu rakam 49.000 TL’ye ulaşmış durumda. Bu da 120 metrekarelik bir evin fiyatının 2010 yılında 188 bin 760 TL iken, 2024 yılında 5 milyon 880 bin TL’ye çıktığını gösteriyor. 14 yıl içinde fiyatlar yüzde 3.000’den fazla artmış durumda.
Dolar/TL kuru da benzer bir yükseliş yaşadı. 2010’da 1,51 TL olan kur, 2024’te 32,36 TL’ye çıktı. 2010’da 125 bin dolarlık bir ev, 2024’te 181 bin 705 dolara yükseldi. Dolar bazında yüzde 45’lik bir artış olsa da, ABD’deki enflasyon oranının yüzde 44,36 olması, TL’nin değer kaybını gözler önüne seriyor.
EV SATIN ALMAK 150 AY SÜRÜYOR
2010’da en düşük memur maaşı 1.254 TL iken, bir memur 150,5 ayda bir ev sahibi olabiliyordu. 2024’te en düşük memur maaşı 39 bin 177 TL’ye yükseldi, ancak bir ev almak yine yaklaşık 150 ay sürüyor. Buna karşın, emekliler için ev alma süresi ciddi şekilde uzadı. 2010’da en düşük emekli maaşı ile 276 ayda bir ev alınabilirken, 2024’te bu süre 470 aya çıktı.
ASGARİ ÜCRETLİ İÇİN EV ALMANIN SÜRESİ 259 AYDAN 346’YA YÜKSELDİ
Asgari ücretle çalışanlar için durum daha da zor. 2010’da asgari ücretli 259 ayda bir ev alabilirken, 2024’te bu süre 346 aya yükseldi. Konut kredisi faiz oranlarındaki artış ise ev sahibi olmayı daha da güçleştiriyor. 2010’da aylık taksitler memur maaşının 1,7 katı iken, 2024’te bu oran 4,4 katına çıktı. Emekliler ve asgari ücretliler için ise kredi taksitleri maaşlarının katbekat üzerinde seyrediyor.
