Asgari Ücrete Ne Kadar Zam Yapılacak? İşte Detaylar…
Avrupa’nın ortak parası Euro 26 yaşında
Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde yaklaşık 350 milyon lişinin kullandığı euro para birimi zor ekonomik koşullar altında 26 yaşına girdi. Avrupa Birliği (AB) üst düzey yetkilileri, Euro para biriminin 26’ıncı yıldönümünü kutlamak adına ortak bir mesajı yayınladı.
AB üye devletlerinin tek para birimi olarak 1 Ocak 1999’da kullanılmaya başlayan Euro 26’ıncı yıldönümünü kutluyor.
3 yıllık bir geçiş sürecinin ardından günlük yaşamda tedavüle sokulan euro, 1 Ocak 2002 tarihinde banknot ve bozuk para olarak piyasaya sürülmüş ve günlük işlemlerde kullanılmaya başlanmıştı.
Halihazırda euroyu, Almanya, Avusturya, Belçika, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İrlanda, İspanya, İtalya, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY), Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Portekiz, Slovakya, Slovenya, Yunanistan ve Hırvatistan olmak üzere 20 AB üyesi ülke kullanıyor.
AVRUPA’NIN ORTAK PARASI EURO 26 YAŞINDA
“Euro Bölgesi” olarak adlandırılan bu ülkelerin para politikası, Avrupa Merkez Bankası (ECB) ve üye ülkelerin merkez bankalarından oluşan “Euro Sistemi” tarafından idare ediliyor.
Frankfurt merkezli ECB’nin görevi, para birimi olarak avroyu kullanan AB üyesi ülkelerden oluşan Euro Bölgesi’nde fiyat istikrarını sağlamak olarak tanımlanıyor.
Birinci görevi, enflasyonun orta vadede yüzde 2’yi aşmamasını sağlayarak Euro Bölgesi’nde fiyat istikrarını korumak olan ECB, faiz oranlarını harcamaları caydırmak için yükselterek ya da tüketimi teşvik etmek için düşürerek fiyat artışını kontrol ediyor.
350 MİLYON KİŞİ KULLANIYOR
Euro, ABD dolarından sonra dünyanın en önemli ikinci para birimi olarak bilinirken, euroyu Avrupa’da yaklaşık 350 milyon kişi kullanıyor.
Euro, çeşitli renk ve boyuta sahip 5, 10, 20, 50, 100, 200 ve 500 olmak üzere 7 farklı banknot ve 1, 2, 5, 10, 20, 50 sent ile 1 ve 2 avro metal para olarak tedavülde.
En yüksek değere sahip olan 500 euro banknotların basımı, terörün finansmanına ve kara para aklamaya karşı mücadele nedeniyle 2019 yılında durduruldu.
Günlük yaşam ve alışverişte kullanılamamasına rağmen 500 avroluk banknotlar banka hesaplarına yatırılabiliyor ve bankalardan değiştirilebiliyor.
Danimarka dışındaki bütün AB ülkelerinin, gerekli kriterleri yerine getirmesi halinde euro para birimine geçmesi zorunluluğu bulunuyor.
Referandumla avroya geçmeyi kabul etmeyen Danimarka, AB anlaşmaları gereği bütün ekonomik ve uyum kriterlerini karşılamasına rağmen bu konuda mesafeli duruyor.
Euroya en son katılım 1 Ocak 2023 tarihinde Hırvatistan’la gerçekleşirken, birkaç yıla kadar Bulgaristan’ın da katılımı bekleniyor.
Bulgaristan, Euro Bölgesine giden yolda önemli bir aşama olan döviz kuru mekanizmasına katılıyor. Bu yıl Bulgaristan’da Ulusal Meclis, euroya geçişe ilişkin yasayı kabul ederken, ülkenin avroyu tam olarak kabul etmesinin 2026’da gerçekleşmesi bekleniyor. Daha önce Bulgaristan’ın 2025 başında Euro Bölgesi’ne girme hedefi bulunuyordu.
DEĞER KAYBI
1999 yılında piyasaya sürüldüğünde 1 euro 1,17 dolar seviyesindeydi. Bu tarihten sonra euro, dolar karşısında hızla değer kaybetti. Ekim 2000’de euro 0,83 dolara kadar geriledi.
Avro, 2002 yılından 2008’e kadarki süreçte dolara karşı değer kazandı. 2008 yılında 1 euro 1,60 dolara kadar çıkarak rekor kırdı.
2022’de, Rusya-Ukrayna savaşı, enerji krizi, dünya genelinde artan jeopolitik riskler ve ABD Merkez Bankası’nın (Fed) şahin politikaları, doları diğer para birimleri karşısında daha değerli hale getirmiş ve euro dolara karşı yüzde 16 gerilemişti.
Fed, Mart 2022’de faiz oranlarını artırmaya başlarken, bunu daha fazla ve daha hızlı artışlar izledi. ECB ise daha yavaş hareket ederek ilk faiz artırımını ancak Temmuz 2022’de yapabilmişti.
Fakat daha sonraki aylar ECB’nin yüksek enflasyon karşısında şahin tutumu, euronun 2023’te 2020’den beri ilk kez dolar karşısında değer kazanmasına yardımcı oldu.
2024’te ise avro/dolar paritesi Donald Trump’ın ABD seçimlerini kazanmasıyla AB ürünlerine Trump’ın gümrük vergisi planları, ABD’de daha az faiz indirimi ve zayıflayan ekonomik görünüm euro üzerinde baskı oluşturdu.
2024 başında 1,10 olan euro dolar paritesi 31 Aralık itibarıyla 1,04 seviyelerinde seyrediyor
Kaynak: FLASH HABER TV
