17 Eylül 2024 Salı

Suriye Muhalefetinde Kritik Dönem: Geçici Hükümetin Başı Değişiyor mu?

Suriye muhalefetinin önde gelen isimleri, Gaziantep’te düzenlenen önemli bir toplantıda bir araya geldi.

Toplantı, Suriye Geçici Hükümeti’nin başındaki isim olan Abdurrahman Mustafa’nın görevden alınmasını da içeren olası büyük değişimlerin habercisi olabilir. Toplantıda yaşanan tartışmalar ve gerginlikler, muhalefet içindeki çatışmaların sadece bir yansıması olarak görülüyor. Özellikle bazı siyasi ve askeri liderler arasındaki gerilim, hükümetin geleceği üzerinde belirleyici bir etkiye sahip olabilir.

MUSTAFA’NIN ELEŞTİRİLERİ KRİZİ TETİKLEDİ

Abdurrahman Mustafa, toplantı sırasında hükümetinin politikalarını savunurken, Suriye Milli Ordusu’na (SMO) bağlı bazı gruplara yönelik sert eleştirilerde bulundu. Bu eleştiriler, zaten gerilimli olan ilişkileri daha da alevlendirdi ve özellikle “Cebhet’üş-Şamiye” adlı grup tarafından sert tepkilere neden oldu. Grup, hükümetle işbirliğini askıya aldığını ve Abdurrahman Mustafa’ya güven oylaması yapılmasını talep eden bir bildiri yayınladı. Bu gelişmeyle birlikte, Suriye Ulusal Koalisyonu’nun (SUK) önemli bir sınavla karşı karşıya olduğu görülüyor.

Cebhet’üş-Şamiye’nin sert açıklamaları ve hükümetle olan işbirliğini askıya alması, SUK’u önemli bir karar aşamasına getirdi. Koalisyon, içerideki önemli aktörlerle ilişkilerini nasıl sürdüreceğine ve bu krizi nasıl yöneteceğine dair zorlu bir dönemece girdi. Özellikle Türkiye’nin bu süreçte oynayacağı rolün, muhalefetin geleceğini belirlemede büyük etkisi olacağı düşünülüyor.

GAZİANTEP TOPLANTISI: BİR DÖNÜM NOKTASI

Geçtiğimiz hafta Gaziantep’teki havaalanında düzenlenen toplantı, Türkiye Dışişleri Bakanlığı ve Milli İstihbarat Teşkilatı’nın temsilcilerinin yanı sıra, Suriye Ulusal Koalisyonu (SUK), Geçici Hükümet, Müzakere Komitesi, Kabileler Meclisi ve Suriye Milli Ordusu liderlerini bir araya getirdi. Dört saat süren toplantı, muhalefet içindeki derin bölünmeleri gün yüzüne çıkardı.

Çoğu katılımcı, muhalefetin yönetim tarzında ve liderlik yapısında değişiklik yapılmadan bu bölünmelerin sona ermeyeceği konusunda hemfikirdi. Diğerleri ise, bu bölünmelerin, bazı Suriye Milli Ordusu fraksiyonlarının resmi muhalefet kurumları üzerindeki etkisinden kaynaklandığını savundu.

SUK’UN TEPKİSİ VE SONRAKİ ADIMLAR

Toplantının ardından, Cebhet’üş-Şamiye, Abdulrahman Mustafa’ya karşı işbirliğini askıya aldığını ve SUK’tan acil bir toplantı düzenleyerek güven oylaması yapılmasını talep ettiğini duyurdu. Bu gelişmelere karşın, SUK ve Geçici Hükümet, Cebhet’üş-Şamiye’nin açıklamalarına henüz resmi bir yanıt vermedi. Ancak, SUK’un son toplantısında, Halep kırsalındaki gelişmeler ele alınarak, bu konuda soruşturma yapacak üç komisyon oluşturuldu.

Gazeteci Samir el-Ani’ye göre, bu komisyonlardan biri Geçici Hükümetin mali durumu, diğeri Abdurrahman Mustafa’nın Cebhet’üş-Şamiye’ye yönelik suçlamaları ve üçüncüsü ise hükümetin içindeki bazı üyeler hakkında incelemelerde bulunacak.

YENİ İSİMLER ORTAYA ÇIKIYOR

Son günlerde, Abdulrahman Mustafa’nın yerine geçebilecek muhtemel isimler de konuşulmaya başlandı. SUK Başkan Yardımcısı Abdulmecid Barakat, Kabileler Meclisi Genel Sekreteri Cihad Mera’i ve Geçici Hükümet’in Yerel Yönetimler Bakanı Muhammed Said Süleyman gibi isimler ön plana çıkıyor. Ancak henüz bu isimlerle ilgili resmi bir onay gelmedi. Ayrıca, Abdulrahman Mustafa da konuyla ilgili henüz açıklama yapmadı.

TÜRK ETKİSİ VE GELECEKTEKİ SENARYOLAR

Harmoon Çağdaş Çalışmalar Merkezi’nin Politika Analiz Bölümü Başkanı Dr. Samir Abdullah’a göre, Abdurrahman Mustafa’nın geleceği, büyük ölçüde Türkiye’nin tutumuna bağlı. Eğer Türkiye, Mustafa’nın kalması gerektiği yönünde bir tutum sergilerse, koalisyon içindeki hiç kimse onun görevden alınmasını sağlayamaz. Zira koalisyon üyelerinin çoğu, Mustafa ve müttefikleri tarafından atanmış durumda. Ancak Türkiye, Mustafa’nın görevde kalmasının kendi çıkarlarına zarar verdiğini düşünürse, görevden alınması kaçınılmaz olabilir.

Dr. Abdullah, Türkiye’nin Abdurrahman Mustafa ile muhalif gruplar arasında bir arabuluculuk yapma ihtimalinden de bahsetti. Ancak bu senaryonun, sahadaki mevcut durumu değiştirmeyeceğini ve gösterilerin devam edeceğini belirtti.

SURİYE MUHALEFETİNDE YAPISAL SORUNLAR

Öte yandan, muhaliflerin büyük bir kısmı, sadece lider değişikliği yapmanın sorunu çözmeyeceğini düşünüyor. Özellikle Halep’in kuzeyindeki muhalefet kontrolündeki bölgelerdeki yönetim sorunlarının sadece Abdurrahman Mustafa’nın kişisel hatalarıyla açıklanamayacağı belirtiliyor. Bölgedeki belediyelerin ve yerel yönetimlerin çoğu, doğrudan Türk yetkililerinin kontrolü altında çalışıyor ve bu da hükümetin yetkilerini kısıtlıyor. Bu nedenle, yapılacak herhangi bir değişikliğin, bölgenin genel yönetim yapısında da köklü bir dönüşümü gerektirdiği vurgulanıyor.

Yazar Hasan En-Nifi’ye göre, muhalefet içindeki krizin kökleri, bu kurumların nasıl kurulduğuna ve bu kurumları yöneten kişilerin yetkinliklerine dayanıyor. En-Nifi, Gaziantep’teki toplantıda ortaya çıkan çatışmanın, uzun yıllardır biriken hataların ve yanlış yönetim anlayışının bir sonucu olduğunu belirtti. Dolayısıyla, sadece Geçici Hükümet’in başındaki ismi değiştirmekle sorunun çözülmeyeceğini, daha kapsamlı bir reformun şart olduğunu ifade etti.

Kaynak: HABER MERKEZİ