Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, İsviçre’nin ev sahipliğinde düzenlenecek Ukrayna Barış Zirvesi’ne katılacak. Rusya’nın katılmadığı zirvede Fidan’ın tüm tarafların katıldığı bir zirvenin daha fazla sonuç doğuracağını vurgulaması bekleniyor.

Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ile başlayan savaş iki yıldır sürüyor. Çatışmaların sona ermesi için uluslararası arenada diplomasi trafiği devam ediyor. Savaşın sona ermesi için en geniş katılımlı buluşma, İsviçre’nin ev sahipliğinde gerçekleştirilecek. 15-16 Haziran’da yapılacak Ukrayna Barış Zirvesi’ne 80’den fazla katılacak. Rusya ve Çin Zirve’de yer almayacak.

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan zirvede Türkiye’yi temsil edecek. Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre Fidan, zirvenin açılış oturumunda konuşacak. Fidan’ın çatışmaların Ukrayna üzerindeki yıkıcı etkisinin büyüdüğünü ayrıca bölgesel ve küresel düzeydeki olumsuz sonuçlarının derinleştiğini dile getirmesi bekleniyor. Tüm tarafların katıldığı bir zirvenin sonuç doğurma ihtimalinin daha fazla olacağını vurgulaması beklenen Fidan, Türkiye’nin Karadeniz Tahıl Girişimi gibi çabalara öncülük ettiğini ve Mart 2022’de İstanbul’daki müzakerelere Türkiye’nin ev sahipliği yaptığını da hatırlatacak.

Diplomatik kaynaklara göre Bakan Fidan, Rusya-Ukrayna savaşının yayılması ve kitlesel imha silahlarına başvurulması riskinin artmakta olduğunu ve Türkiye’nin, Ukrayna’nın toprak bütünlüğü, egemenliği ve bağımsızlığını desteklediğini anlatacak. Bakan Fidan, ayrıca Türkiye’nin savaşın bir an önce diplomasi ve müzakereler yoluyla, barışçıl yollarla son bulmasını savunduğunu, bu temelde Türkiye’nin adil ve kalıcı bir çözüme ulaşılmasına yönelik uluslararası çabalara elinden gelen desteği vermeye hazır olduğunu vurgulayacak.

Zirvede yol haritası tartışılacak

Uluslararası arenada tarafsızlığı ile bilinen İsviçre, zirveyi Ukrayna’nın talebi üzerine düzenliyor. İsviçre, dünyanın dört bir yanından 160’ın üzerinde delegasyonu 15-16 Haziran’daki ilk Ukrayna Barış Zirvesi’ne katılmaya davet etti.

Zirvede başta Ukrayna barış formülü ve BM Şartı ile uluslararası hukukun temel ilkelerine dayanan diğer barış önerileri olmak üzere son aylardaki gelişmeler tartışılacak. İsviçre, zirvenin amaçlarını şöyle açıkladı:

“Ukrayna için uluslararası hukuk ve BM Şartı temelinde kapsamlı, adil ve kalıcı bir barışa giden yollar konusunda bir diyalog platformu sağlamak; bu hedefe ulaşmak için olası bir çerçeve konusunda ortak bir anlayışı teşvik etmek, gelecekteki bir barış sürecine her iki tarafın nasıl dahil edileceğine dair bir yol haritasını ortaklaşa tanımlamak. Bu hedeflere ulaşılabilmesi için çok çeşitli devletlerin katılımı ve tartışmaya katkıları hayati önem taşıyacaktır. İsviçre diyaloğu teşvik etme konusunda uzun bir geleneğe sahiptir. Bu nedenle Ukrayna’da barışa giden yolda farklı görüşlerin paylaşılmasının hayati önem taşıdığını düşünülmektedir.”

80’den fazla ülke katılacak

Şu ana kadar çoğu devlet başkanı ya da hükümet düzeyinde olmak üzere 80’den fazla devlet Ukrayna’da Barış Zirvesi’ne katılacaklarını teyit etti.  Şu ana kadar zirveye katılacağını açıklayan devlet ve uluslararası kurumlar şunlar: Türkiye, Avrupa Birliği, Avrupa Konseyi, Hindistan, Amerika Birleşik Devletleri, Almanya, Fransa, İtalya, Kanada, İspanya, Polonya, Moldova, İrlanda, İzlanda, Avusturya, Çek Cumhuriyeti, Finlandiya, Letonya, İsveç, Hırvatistan, Singapur, Lüksemburg ve Cape Verde.

Rusya ve Çin zirveye katılmayacak

İsviçre Dışişleri Bakanlığından, Rusya’nın katılmadığı bir zirveye ev sahipliği yapmanın İsviçre’nin tarafsızlığına gölge düşürüp düşürmediğine ilişkin “İsviçre tarafsızdır ve tarafsız kalacaktır ve bu zirvenin düzenlenmesi bu durumu değiştirmez. İsviçre’nin tarafsızlığının temeli 1907 Lahey Sözleşmelerine dayanan tarafsızlık yasasıdır. Bu tarafsızlık yasası askeri alan için geçerlidir. Ancak tarafsız olmak kayıtsız olmak anlamına gelmez. Askeri alanın dışında, tarafsızlık yasası Ukrayna ve halkına yönelik dayanışma ve desteğin önünde engel teşkil etmez” açıklaması yapıldı.

Çin’in zirveye katılmayacak olmasını ise İsviçre şöyle değerlendirdi:

“Çin Dışişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada İsviçre’nin Ukrayna’da ilk Barış Zirvesini düzenlemesine büyük önem verdiğini belirtti. İsviçre ve Çin, Bürgenstock’taki zirvenin tüm barış planlarının adil bir şekilde tartışılmasına olanak sağlaması, Küresel Güney ülkelerinin dahil edilmesi ve Rusya’nın da barış sürecine entegre edilmesi gerektiği görüşünü paylaşıyor.”

Kaynak: ANKA