Ömer Fethi Gürer’den Bakan Yumaklı’ya: “Cumhurbaşkanlığı Gerekçe Ve Programlarıyla Verileriniz Çelişiyor, Hayvan Varlığımız Düşmeye Devam Ediyor”
Enerji Bakanı Bayraktar: “Enerji Portföyümüzde 2035’E Kadar 7,2 Gw Nükleer Kaynaklı Kurulu Güce Ulaşmayı Hedefliyoruz”
Enerji ve Tabii Kaynakları Bakanı Alparslan Bayraktar, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda “Enerji portföyümüzde 2035’e kadar 7,2 GW nükleer kaynaklı kurulu güce ulaşmayı hedefliyoruz. Özellikle sanayimizin enerjideki dönüşümü için katkı sağlayabilecek olan, büyük ölçekli santrallerden çok daha hızlı devreye giren ve karbonsuzlaşma hedeflerimize önemli katkılar sunacak küçük modüler reaktörlere yönelik lisanslama ve teknolojik gelişim sürecinin tamamlanmasının ardından ülkemizde üretim ve yerlileşme için çalışmalar yürütüyoruz” dedi.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı 2024 Yılı Bütçe Teklifi ve 2022 Yılı Kesin Hesabı görüşülüyor. Görüşme, Enerji ve Tabii Kaynakları Bakanı Alparslan Bayraktar’ın sunumuyla başladı. Bayraktar’ın sunumu özetle şöyle:
“2002 yılında 680 milyon dolar olan maden ihracatımızı, 2022 yılında on katına çıkararak 6,5 milyar dolara ulaştırdık ve Cumhuriyet tarihinin rekorunu kırdık. Ayrıca, 2002 yılında Gayrisafi Yurtiçi Hasıla içinde % 0,8 olan madenciliğin payını 2022 yılında % 1,4’e yükselttik. Bu başarıların arkasında önemli bir planlama, çalışma ve alın teri bulunuyor. Ülkemizin yeraltı kaynak potansiyelini ortaya çıkarmak amacıyla MTA, kurulduğu 1935 yılından 2002 yılına kadar 3,7 milyon metre, son 21 yılda ise 8,6 milyon metre sondaj gerçekleştirdi. Ayrıca, 2005 yılında başlatılan kömür arama çalışması kapsamında 8,3 milyar ton olan linyit rezervimiz, bugün 20,4 milyar ton seviyesine ulaşmış olup taşkömürü dahil toplam kömür rezervimiz 21,9 milyar tondur. 2022 yılında yerli kömür üretimimiz 105 milyon ton, ithalatımız ise 9 milyar dolar karşılığı 39 milyon ton olarak gerçekleşmiştir.
“GEÇTİĞİMİZ 3 YILLIK DÖNEMDE 6.100 HEKTARLIK ALANDA REHABİLİTASYON FAALİYETİ GERÇEKLEŞTİRİLMİŞ VE BU ALANLARA TOPLAM 6,5 MİLYON AĞAÇ DİKİLMİŞTİR”
Ülkemizde faaliyeti tamamlanan maden sahalarını çevreyle uyumlu hale getirme politikamız doğrultusunda bu sahaların rehabilite edilmelerini sağlıyoruz. Geçtiğimiz 3 yıllık dönemde 6.100 hektarlık alanda rehabilitasyon faaliyeti gerçekleştirilmiş ve bu alanlara toplam 6,5 milyon ağaç dikilmiştir.
“2 MİLYON 672 BİN TON BOR ÜRÜNLERİ SATIŞINDAN 1 MİLYAR 320 MİLYON DOLAR CİRO İLE TARİHİ BİR REKOR KIRDIK”
Küresel rezervin yüzde 73’üne sahip olduğumuz bor madeninde 2022 yılında yüzde 63’lük uluslararası pazar payı ile sektördeki liderliğimizi koruyoruz. Buradaki hedefimiz dünya bor rezerv oranımız kadar pazar payına ulaşmaktır. Bu çerçevede, 2022 yılında yüzde 97’si ihracat olmak üzere 2 milyon 672 bin ton bor ürünleri satışından 1 milyar 320 milyon dolar ciro ile tarihi bir rekor kırdık.
Bu vesileyle bir kez daha 6 Şubat depremleri sonrası canını ortaya koyarak, insanlarımızın yardımına kahramanca koşan ve bir can daha kurtarabilmek için gece gündüz enkaz başında çalışan madencilerimize huzurlarınızda şükranlarımı sunmak istiyorum. Bakanlık olarak, madencilerimizin bu tecrübesini afet koordinasyonu kapsamında daha kurumsal bir yapıya dönüştürmek istiyoruz ve bu konuda ilgili kurumlarla çalışıyoruz.
“DOĞAL GAZ GİRİŞ KAPASİTEMİZİ YAKLAŞIK 5 KATINA ÇIKARARAK 447 MİLYON METREKÜPE ULAŞTIRDIK”
Son 21 yılda günlük doğal gaz giriş kapasitemizi yaklaşık 5 katına çıkararak 447 milyon metreküpe ulaştırdık. Bu sayede farklı tedarik kaynaklarından istediğimiz zamanda ve miktarda doğal gaz temin etme esnekliğine kavuştuk. Diğer taraftan, doğalgaz ulaşmayan yerleşim yeri kalmayacak hedefimiz doğrultusunda; 2002 yılında sadece 5 şehrimizde kullanılan doğal gazı bugün 81 il ve 793 yerleşim yerine götürerek nüfusumuzun yüzde 83’üne doğal gaz kullanım imkânı sunduk. Ayrıca, 2002 yılında sadece 7 OSB’mizde doğalgaz varken bugün 212 OSB’mize doğalgaz arzı sağlıyoruz. Dışa bağımlılıkla ve cari açıkla mücadelemizde özellikle kendi hidrokarbon kaynaklarımızı üretmemiz hayati önemi haizdir. 2016 yılında kamuoyuna duyurduğumuz Milli Enerji ve Maden Politikası kapsamında yeni bir vizyonla kendi gemilerimizle arama ve üretim stratejisi geliştirdik. Bu politikamızla 4 derin deniz sondaj ve 2 sismik araştırma gemisinden oluşan dünyanın en gelişmiş filolarından birini kurduk. Bu çerçevede, Sakarya Gaz Sahasında 710 milyar metreküplük doğal gaz rezervi keşfi sonrası 3 yıldan kısa bir sürede doğal gazı Filyos Doğal Gaz İşleme Tesisinde karaya çıkararak halkımızın kullanımına sunduk. Sakarya Gaz Sahasından halihazırda günlük yaklaşık 4 milyon metreküp üretime ulaştık. Bu üretim 1,5 milyon hanenin doğal gaz ihtiyacını karşılamaktadır.
“GABAR BÖLGESİNDE GÜNLÜK 23.000 VARIL HAM PETROL ÜRETİYORUZ”
Bir dönem adı terörle anılan; Gabar, Kato ve Bestler-Dereler Bölgeleri artık petrol keşifleriyle, üretimle, kalkınmayla ve huzurla anılmaya başladı. Bilindiği üzere Gabar Bölgesinde Mayıs 2021’de Şehit Esma Çevik sahasında, Nisan 2023’de ise Şehit Aybüke Yalçın sahasında petrol keşifleri gerçekleştirdik. Şehit Aybüke Yalçın keşfi Türkiye’de kara alanlarında bugüne kadar yapılmış en büyük keşif olmakla beraber küresel ölçekte de 2023 yılında yapılan en büyük kara keşfidir. Bugün Gabar bölgesinde günlük 23.000 varil ham petrol üretiyoruz. Bölgede üretimi artırmaya yönelik sondaj operasyonlarına da devam ediyoruz.
“AVRUPA’NIN EN BÜYÜK GÜNEŞ ENERJİSİ SANTRALİ OLAN 1.000 MWE KAPASİTELİ KONYA KARAPINAR GES’İ DEVREYE ALDIK”
Ülkemiz elektrik talebi son 20 yılda yıllık ortalama yüzde 4,7 artmıştır. Elektrik tüketimimiz 2002 yılında 133 TWh seviyesinde iken 2022 yılında iki buçuk katına çıkarak 331 TWh olmuştur. Bu denli yüksek talep artışını karşılamak için ortaya koyduğumuz öncü politikalar doğrultusunda 2002 yılında 31.846 MW olan elektrik kurulu gücümüz bugün 3,3 katına çıkarak 106 bin MW’a ulaşmıştır. Kurulu gücümüzün yerli kaynak oranı ise, yüzde 55’i yenilenebilir enerji olmak üzere yüzde 66 seviyesindedir. Ayrıca, 2002 yılında yüzde 26 seviyesinde olan hidroelektrik dahil yenilenebilir kaynaklı elektrik üretiminin sepet içindeki oranını yüzde 42 seviyesine yükselttik. Yenilenebilir enerji potansiyelimizden azami şekilde yararlanmak için uygulamaya aldığımız YEKA uygulaması kapsamında, Avrupa’nın ilk ve tek tam entegre güneş paneli fabrikasını kurduk ve burada üretilen panellerin kullanıldığı Avrupa’nın en büyük güneş enerjisi santrali olan 1.000 MWe kapasiteli Konya Karapınar GES’i devreye aldık.
“KAMU BİNALARINDAKİ ENERJİ TASARRUF HEDEFİNİ 2030 YILINA KADAR ASGARİ YÜZDE 30’A ÇIKARDIK”
Önemli bir arz kaynağı olarak değerlendirdiğimiz enerji verimliliğini en temiz ve en ucuz enerji kaynağı olarak görüyoruz. Bu bakış açısından hareketle enerji verimliliğine ayrı bir önem atfetmekteyiz. Enerji verimliliği konusunda yapılan çalışmalar neticesinde; 2017-2023 döneminde uygulanan Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı kapsamında 2017-2022 döneminde enerji verimliliğine toplam 7,5 milyar dolarlık yatırım yapılmasını ve 18,7 milyon TEP kümülatif enerji tasarrufunu sağladık. Bununla birlikte, 59 milyon ton sera gazı emisyonunu engelleyen, 39 bin 500 ilave istihdama sahip bir sektör oluşturduk. Ayrıca, 2000 yılından bugüne enerji yoğunluğumuzda yüzde 27 düşüş gerçekleştirdik. Özellikle enerji verimliliğinde rekor bir yıl olarak nitelendirdiğimiz 2021 yılında, Uluslararası Enerji Ajansı verilerine göre yüzde 2,7 ile dünyada enerji yoğunluğunu en çok iyileştiren ikinci ülke olduk. Diğer taraftan, enerji verimliliğini artırmayı ve özel sektörün finansal yükünü azaltmayı hedefleyen Verimlilik Artırıcı Projeler kapsamında şu ana kadar yapılan 500 milyon TL tutarındaki yatırımlara 126 milyon TL destek verdik. Söz konusu yatırımlar sonucunda yıllık 816 milyon TL karşılığı olan tasarruf elde edilmesini sağladık. Kamu kaynaklarının verimli kullanılması ve enerji maliyetlerinin azaltılması amacıyla Sayın Cumhurbaşkanımızın imzasıyla yayımlanan 3 Kasım 2023 tarihli Genelgeyle yüzde 15 olan kamu binalarındaki enerji tasarruf hedefini 2030 yılına kadar asgari yüzde 30’a çıkardık.
“VATANDAŞLARIN DEPREMDEN ÖNCEKİ ÖDENMEMİŞ TÜM DOĞALGAZ VE ELEKTRİK FATURALARINI SİLDİK”
Enerji piyasalarının rekabete açık, öngörülebilir, şeffaf ve mali açıdan güçlü bir şekilde oluşturulması ve piyasa oyuncularının ticari işlem yapabilecekleri piyasa araçlarının çeşitlendirilmesi büyük önem arz etmektedir. Dünya ekonomileri salgın sonrası dönemde toparlanma sürecine girmiş ve talepteki olağan dışı artış karşısında küresel arzın yetersiz kalması, uluslararası krizler ve yatırım eksikliği gibi sebeplerle enerji fiyatları önce kademeli olarak akabinde ise hızla yükselişe geçmiştir. Bu hızlı fiyat artışlarından vatandaşlarımızın asgari düzeyde etkilenmesi için Elektrik Piyasasında Azami Uzlaştırma Fiyatı Uygulamasını geliştirdik. Sakarya Gaz sahasından ürettiğimiz gazın 2023 yılı Nisan ayında karaya ulaşmasıyla birlikte yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararıyla konut, ibadethane ve Cem evi abonelerinin ilk ay tüm tüketimleri ücretsiz olacak şekilde, sonraki aylarda ise aylık 25 metreküpe denk gelen tüketimlerinin bir yıl boyunca ücretsiz olması kararlaştırıldı. Bu kapsamda 6,4 milyar metreküp doğal gazı bedelsiz olarak vatandaşlarımıza sunuyoruz. Diğer taraftan, İhtiyaç Sahibi Hanelere Elektrik Tüketim Desteği Verilmesine yönelik Cumhurbaşkanı Kararı kapsamında; hanedeki kişi sayısına göre aylık 150 kWh karşılığı tutara kadar destekleme yapmaktayız. Bu kapsamda, 2019’dan bugüne kadar toplam
18,2 milyar TL tutarında elektrik tüketim desteği verdik. Ayrıca, 2022 yılında 1,9 milyon aileye 1,7 milyon ton kömür desteği sağladık. 2023 yılında da ısınma amaçlı kömür desteği sağlamaya devam ediyoruz. Kömür desteği alan hanelerden isteyenlerin bunu doğal gaz olarak da kullanabilmelerini sağlayacak düzenleme kapsamında, 2022 yılından itibaren 634,3 milyon TL tutarında doğal gaz tüketim desteği verdik. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın sağladığı bu desteklerin haricinde, 2022 yılında vatandaşlarımızın elektrik ve doğal gaz tüketimlerinin 270 milyar TL’si devletimiz tarafından karşılanmıştır. Bunun yanında deprem bölgemizdeki yaraların sarılması için afetzede vatandaşlarımıza enerji faturalarıyla alakalı kolaylıklar sağladık. Bu kapsamda, depremde evi ve/veya iş yeri yıkılan, acil yıkılacak, orta ve ağır hasarlı olan vatandaşların depremden önceki ödenmemiş tüm doğal gaz ve elektrik faturalarını sildik. Ayrıca, depremden herhangi bir zarar görmeyen yüksek tüketimli sanayi ve ticarethane aboneleri hariç olmak üzere; Kahramanmaraş, Hatay, Adıyaman, Malatya illerinin tamamıyla Gaziantep’in İslahiye ve Nurdağı ilçelerinde elektrik ve doğal gaz faturalarının tahakkuk ve tahsilatlarını erteledik. Erteleme döneminden sonra tanzim edilen faturaları ise faiz uygulamadan altı eşit taksite bölerek ödeme kolaylığı sağladık. Bunlarla birlikte, deprem sonrası elektrik ve doğal gaz altyapılarını mümkün olan en kısa sürede tekrar devreye aldık. Bölgedeki şehirlerimizin yeniden inşası kapsamında enerji altyapılarının ivedi şekilde oluşturulması için yoğun gayret sarf ediyoruz. Vatandaşlarımızın yeni yerleşim yerlerinde enerjiye dair herhangi bir sıkıntı yaşamamalarını sağlayacağız.
“YILLIK 1.000 TON KAPASİTELİ BOR KARBÜR ÜRETİM TESİSİNİ BU YIL DEVREYE ALARAK BOR KARBÜR ÜRETEN BEŞ ÜLKEDEN BİRİ KONUMUNA GELDİK”
Konuşmamın başında ifade ettiğim gibi madenlerimizi katma değerli bir şekilde ekonomimize kazandırmayı hedefliyoruz. Bu kapsamda, bor mineralinden katma değeri yüksek nihai ürün üretilmesine yönelik olarak yıllık 1.000 ton kapasiteli Bor Karbür Üretim Tesisini bu yıl devreye alarak bor karbür üreten beş ülkeden biri konumuna geldik. Zayıf çözelti ve atıklardan lityum karbonat elde etmek üzere Eskişehir/Kırka’da ve Balıkesir/Bandırma’da toplam 700 ton kapasiteli üretim tesislerimiz ile ülkemizin bu alandaki ithalatının yaklaşık yüzde 50’si yerli üretim ile karşılanmış olacaktır. Ayrıca, çelik ve ileri teknoloji üretimi başta olmak üzere çok sayıda uygulamada kullanılan ve ithalat yoluyla karşılanan ferroborun ülkemizde üretilmesi için Balıkesir/Bandırma’da geçtiğimiz yıl temelini attığımız yılda 800 ton kapasiteli tesisimizi önümüzdeki yılın Haziran ayında devreye alacağız. Diğer taraftan, Eskişehir/Beylikova’da dünyanın tek sahada en büyük ikinci nadir toprak elementleri (NTE) rezervini keşfettik ve ilk etapta yıllık 1.200 ton cevher işleyecek NTE Pilot Üretim Tesisini de bu yıl içinde devreye aldık. En kısa zamanda endüstriyel üretim tesisinin inşaatına başlayarak yıllık 570 bin ton cevher işlemeyi hedefliyoruz.
“HER YIL 3.500 MW GÜNEŞ VE 1.500 MW RÜZGÂR SANTRALİNİ DEVREYE ALACAĞIZ”
Sayın Cumhurbaşkanımızın ilan ettiği üzere 2053 yılına kadar Net Sıfır Emisyonlu bir ekonomi olmayı hedefliyoruz. Önümüzdeki 30 yıllık planlarımızı bu hedef doğrultusunda şekillendiriyoruz. Bu süreçte öncelikli konularımız; yenilenebilir enerjiden azami şekilde istifade etmek, enerji verimliliği, küçük modüler reaktörlerin de dahil olduğu nükleer enerji, hidrojen, batarya ve diğer depolama sistemleri ile dijitalleşme ve kritik mineraller olacaktır. Genç ve artan nüfus yapısı, üretim odaklı gelişen sanayisi ve büyüyen ekonomisi ile ülkemizin enerji talebi artmaya devam ediyor. Bu kapsamda, 2035 yılında elektrik tüketimimizin 511 milyar kWh’e çıkacağını öngörüyoruz. Bu talebi karşılarken yenilenebilir enerjinin elektrik üretimi içindeki payını yüzde 55’e, kurulu güç içindeki payını ise yüzde 65’e çıkarmayı hedefliyoruz. Bunun için her yıl 3.500 MW güneş ve 1.500 MW rüzgâr santralini devreye alacağız. Ayrıca, bir ilk olarak toplam 5.000 MW deniz üstü rüzgâr kurulu gücünü enerji sepetimize dahil edeceğiz.
“SAKARYA GAZ SAHASINDAKİ PROJENİN FAZ-1 KISMI TAMAMLANDIĞINDA ÜRETİMİMİZİ GÜNLÜK 10 MİLYON METREKÜPE, FAZ-2 KISMI TAMAMLANDIĞINDA İSE GÜNLÜK 40 MİLYON METREKÜPE ÇIKARACAĞIZ”
Kara ve deniz alanlarında yoğun şekilde yürüttüğümüz arama çalışmalarına bu yeni süreçte tempomuzu artırarak devam edeceğiz. Coğrafya kaderdir ancak enerjide dışa bağımlılık kader değildir anlayışıyla milletimizin refahı ve yaşam kalitesini artırmak için bulduğumuz kaynakları hızla devreye alacağız. Sakarya Gaz Sahasındaki projenin Faz-1 kısmı tamamlandığında üretimimizi günlük 10 milyon metreküpe, Faz-2 kısmı tamamlandığında ise günlük 40 milyon metreküpe çıkaracağız. Diğer taraftan, hedefimiz sadece Gabar’da 2024 yılı sonunda günlük 100 bin varil üretime ulaşarak yurtiçi üretimimizi toplam günlük 200 bin varilin üzerine çıkarmaktır. Bu da tüketimimizin yaklaşık yüzde 20’sinin kendi kaynaklarımızdan karşılanması anlamına gelmektedir. Meclisimizin de gündeminde olan Aile ve Gençlik Fonunun hayata geçmesi ile birlikte maden, doğal gaz, petrol üretimimizden elde edilen geliri vatandaşlarımızın faydasına sunacağız.
“ENERJİ PORTFÖYÜMÜZDE 2035’E KADAR 7,2 GW NÜKLEER KAYNAKLI KURULU GÜCE ULAŞMAYI HEDEFLİYORUZ”
Millî Enerji ve Maden Politikamızın temel bileşenlerinden biri de nükleer enerjidir. Enerji portföyümüzde 2035’e kadar 7,2 GW nükleer kaynaklı kurulu güce ulaşmayı hedefliyoruz. Özellikle sanayimizin enerjideki dönüşümü için katkı sağlayabilecek olan, büyük ölçekli santrallerden çok daha hızlı devreye giren ve karbonsuzlaşma hedeflerimize önemli katkılar sunacak küçük modüler reaktörlere yönelik lisanslama ve teknolojik gelişim sürecinin tamamlanmasının ardından ülkemizde üretim ve yerlileşme için çalışmalar yürütüyoruz. Nükleer endüstrimizde ekipman üretim kabiliyeti geliştirmenin yanı sıra bu alanda yetiştirilen insan kaynağımızla kendi santrallerimizi kuracak bir yapıyı hedefliyoruz.
“2024-2030 DÖNEMİNİ KAPSAYACAK İKİNCİ ENERJİ VERİMLİLİĞİ EYLEM PLANI’NI DA BU YIL SONUNA KADAR AÇIKLAYACAĞIZ”
Tüm sektörlerde ve günlük hayatın her alanında enerji verimliliği potansiyelinin ekonomiye kazandırılması için çalışıyoruz. 2024-2030 dönemini kapsayacak İkinci Enerji Verimliliği Eylem Planı’nı da bu yıl sonuna kadar açıklayacağız. Dünya ve Türkiye’deki eğilimleri incelediğimizde önümüzdeki dönemde elektriğin birincil enerji talebindeki payının artacağını öngörüyoruz. Bu doğrultuda, elektrik depolamaya yönelik batarya ve diğer depolama teknolojileri ile hidrojene yönelik çalışmalarımıza hız verdik. Yine bu yılbaşında kamuoyu ile paylaştığımız “Türkiye Hidrojen Teknolojileri Stratejisi ve Yol Haritası” çerçevesinde; 2030 yılında 2 GW, 2035 yılında 5 GW elektrolizör kapasitesini devreye alarak gelişmiş ülkelerle rekabet eden bir hidrojen değer zinciri tesis etmeyi hedefliyoruz. Ülkemizin yenilenebilir enerji potansiyelinin de özellikle yeşil hidrojen üretiminde kilit bir rol oynayacağına inanıyoruz.
“EPİAŞ BÜNYESİNDE HALİHAZIRDA YÜRÜYEN ELEKTRİK VE DOĞALGAZ PİYASALARININ YANINA ÖNÜMÜZDEKİ YIL EMİSYON TİCARETİNİ DE EKLEMEYİ HEDEFLİYORUZ”
İstanbul Finans Merkezimizi enerjinin yanında madenciliği de kapsayan geniş çaplı bir merkez olarak planlıyoruz. Bu anlamda ülkemizi, kaynakların piyasa oyuncuları tarafından rekabetçi bir şekilde fiyatlandırıldığı, iyi işleyen, şeffaf ve erişilebilir bir piyasanın var olduğu bir enerji ve maden ticaret merkezi haline getirmeyi hedefliyoruz. Bunun yanı sıra iklim değişikliği ile mücadelenin en önemli araçlarından biri olan karbon fiyatlaması için EPİAŞ bünyesinde hali hazırda yürüyen elektrik ve doğal gaz piyasalarının yanına önümüzdeki yıl Emisyon Ticaretini de eklemeyi hedefliyoruz.
“NAHÇIVAN’IN 500 MİLYON METREKÜPLÜK YILLIK DOĞALGAZ İHTİYACININ TAMAMINI KARŞILAYACAĞIZ”
Ülkelerin enerji arz güvenliği doktrinleri etkin bir enerji diplomasisini zorunlu kılmaktadır. Bu kapsamda, Türkiye’nin enerjide merkez ve ticaret üssü olması, doğu ile batıyı birleştirmesi, enerji kaynakları transferinde alternatif kaynak ve güzergahlarla enerji maliyetlerini aşağı çekmesi ve enerjide bölgesel bir aktör haline gelmesi adına yeni iş birliklerinin geliştirilmesi önem arz etmektedir. Sahip olduğumuz iç pazar büyüklüğü ve enerji altyapımızla bölgemizin de enerji arz güvenliğine katkı sunmaya devam etmekteyiz. Bulgaristan, Macaristan, Romanya ve son olarak Moldova ile gaz ihracatı anlaşmalarını hayata geçirdik. Önümüzdeki süreçte ihracat bağlantılarımıza yeni ülkelerin eklenmesine yönelik çalışacağız. Bu suretle enerjide Türkiye’nin bölgesel konumunu her geçen gün daha da güçlendireceğiz. ‘Tek Millet İki Devlet’ şiarı ile enerji alanında Türkiye-Azerbaycan kardeşliğinin ortak amaçları etrafında Nahçıvan’ın doğal gazının temin edilmesine yönelik Iğdır-Nahçıvan Doğal Gaz Boru Hattı Projesini en kısa zamanda tamamlayarak Nahçıvan’ın 500 milyon metreküplük yıllık doğal gaz ihtiyacının tamamını karşılayacağız.”