İsig: 2023 Yılının İlk Dört Ayında 585, Akp’nin İktidarda Olduğu Yıllarda 31 Bin 131 Emekçi İş Cinayetlerinde Yaşamını Yitirdi
Türk-İş Genel Başkanı Atalay: “Refah Payı Yüzde 30, 11 Bin 500 Tl De Taban Ücretine Verdiler. Bu Şartların Uygun Olmadığını, Taleplerimizi Karşılamadığını Kendilerine İfade Ettik”
Türk-İş Genel Lideri Ergün Atalay ve Hak-İş Genel Lideri Mahmut Arslan, 700 bin kamu işçisini kapsayan “2023 yılı Kamu Toplu İş Sözleşmeleri Çerçeve Protokolü” görüşmelerine ait açıklama yaptı. Atalay, “Bizim verdiğimiz teklif yüzde 45 refah hissesi, 15 taban ücreti. Onun dışında da toplumsal haklarla ilgili her sendikanın ortak talebini, 13 husus ile hükümete teslim ettik. Geçen hafta, birinci kere bize refah hissesi yüzde 30, 11 bin 500 TL de taban ücretine verdiler. Komite olarak hem şahsım hem HAK-İŞ ismine bu koşulların uygun olmadığını, taleplerimizi karşılamadığını kendilerine söz ettik” dedi.
Türk-İş Genel Lideri Ergün Atalay ve Hak-İş Genel Lideri Mahmut Arslan, 2023 yılı Kamu Toplu İş Sözleşmeleri Çerçeve Protokolü görüşmeleriyle ilgili bugün Türk-İş Genel Merkezi’nde ortak basın toplantısı düzenledi. Atalay, şunları söyledi:
“Ocak ayının başında, ortak kararla ‘700 bin kamu işçisinin sözleşme görüşmelerine başlayalım’ dedik ve arkadaşlarımız bir komite kurdu. Patron sendikasında 301 tane sözleşme var. Bu 301 tane sözleşmenin görüşmelerinin yüzde 25’i ocak ayında, yüzde 75’i mart ayında başlıyor. Maalesef arttan başımıza gelen 6 Şubat’taki sarsıntı, bizim bu görüşmelerimizi 30-35 gün öteledi. Beşerler toprağın, enkazın altındayken sözleşme görüşmelerini yürütmek ne TÜRK-İŞ ne HAK-İŞ ne kamu için uygundu. 35 güne yakın sözleşme görüşmeleri yapma imkânımız olmadı. Çünkü TÜRK-İŞ de HAK-İŞ de sarsıntı bölgelerindeydi. Sözleşme görüşmeleri, 20 gündür bizim kurul tarafından, patron sendikasıyla bir arada devam ediyor. O ortada biz de resmi, gayri resmi bakanlıkla görüşüyoruz. Patron sendikasından bizim arkadaşlarımız görüşüyor.
Bizim verdiğimiz teklif yüzde 45 refah hissesi, taban ücreti 15. Onun dışında da toplumsal haklarla ilgili her sendikanın ortak talebini; 13 husus ile hükümete teslim ettik. Geçen hafta, birinci kez bize refah hissesi yüzde 30, 11 bin 500 TL de taban ücretine verdiler. Kurul olarak hem şahsım hem HAK-İŞ ismine bu koşulların uygun olmadığını, taleplerimizi karşılamadığını kendilerine söz ettik.
“ŞU ANDA EN SÜRATLİ HALDE HAREKET EDİLDİĞİNDE, MAYIS’IN 16’SINDA GREV KARARI ALINSA İKİ AYLIK BİR SÜRE SÖZ KONUSU”
İstanbul Belediyesi’nde grev aşamasındaydık, evvelsi gün imzaladık. KARTON-SAN’ın devam eden bir grevi vardı, bir sene sürdü. Onu da geçen hafta imzaladık. Şu anda Eskişehir’de Kristal-İş Sendikası’nın örgütlü olduğu yerde, 10 ay oldu grev devam ediyor. Yani hiçbir sendika ben çabucak bir greve çıkayım öyle bir talebi olmaz, masa başında sözleşmeyi bitirmeyi dilek eder. Olağan süreçlere baktığımız vakit şu anda en süratli formda hareket edildiğinde, 16 Mayıs’ta 23 Mayıs’ta grev kararı alınsa iki aylık bir süre söz konusu. Temmuzda fakat uygulamaya geçer, bunu kamuoyunun bilmesi açısından söylüyorum. Dileğimiz, talebimiz bir an önce bitmesidir.
“ARZU ETTİĞİMİZ SAYI OLMAZSA MUTABAKATIN DA BİR MANASI YOK”
Bu benim 11’inci sözleşmem. Ben geçmişte insanların, ‘Bir an önce bitsin’ diye taleplerini görmüyordum. Lakin artık ekonomik kaideler ve eza sebebiyle insanlarda, ‘Sözleşme bir an önce bitsin de ücretimi alayım’ düşüncesi var ki bu haklı ve yanlışsız bir düşünce. Onun için geçen hafta Sayın Bakan’a, ondan önce Sayın Cumhurbaşkanı’na da söz ettik. Sayın bakan da mevzuyu biliyor. Dilek ettiğimiz sayılar olursa 10 gün içinde bitirelim. HAK-İŞ’in de bizim de talebimiz bu. Bu ay geçti, bordrolar yapıldı, bitti. Bir dahaki ay, kamudaki 700 bin işçi onun çocuğu, ailesi artırımlı ücretini almak istiyor. 10-15 gün içinde bağıtlamak durumundayız. Arzu ettiğimiz sayı olmazsa mutabakatın da bir manası yok.
“TOPLUMUN RAZI, İŞÇİNİN MUTLU OLMAYACAĞI BİR ŞEYİN ALTINA SENDİKACILAR İMZA ATMAZLAR, ATAMAZLAR”
Her sendikanın sözleşmelerde kendi imza yetkisi var. Ülkeyi yönetenler, siyasi iktidar, Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı patron sendikası, ‘Biz memura da refah hissesi dahil yüzde 30 verdik birebirini size verelim’ diyor. Ortadan 3 ay vakit geçti, onu kabul etmemizin mümkün olmadığını kendilerine tabir ettik. Bir yerde buluşabilirsek buluşuruz. Buluşamazsak grev kararından önce yapılması gerekenleri yaparız. Grev kararı gelirse onu uygularız. Toplumun razı olmayacağı, işçinin mutlu olmayacağı bir şeyin altına sendikacılar imza atmazlar, atamazlar. Bugüne kadar hiç böyle olmadı.
“DEPREM BÖLGESİNDE 350’YE YAKIN TÜRK-İŞ, 200’E YAKIN HAK-İŞ’İN ÜYESİ VAR”
Şimdi yaraları bir arada sarma vakti. Zelzele bölgesinde 350’ye yakın TÜRK-İŞ, 200’e yakın HAK-İŞ’in üyesi var. 50 binin üzerinde ölen var. Hepsi bizim üyemiz, ailemiz, bizim bir parçamız. 100 binin üzerinde yaralımız var, onlar da bizim üyemiz, ailemiz, biz öyle bakıyoruz. 8 Mart Dünya Emekçi Bayanlar Günü vesilesiyle zelzele bölgesindeydik. Bayanların ne gereksinimi varsa onlar için o bölgede olduk. 1 Mayıs’ta da o bölgede olacağız. TÜRK-İŞ’in ana üssü, Adana olacak. Adana’dan bölgenin muhtaçlığı olan ne varsa oradaki araçlarla, otobüslerle, tırlarla Adıyaman, Malatya, Maraş’a dağıtacağız. Hepimizin işçisi zelzele bölgesindeydi lakin o bölgede kurtarma grubunun başında madencilerle itfaiyeciler vardı. Madenciler, 1 Mayıs’ta o bölgede olacaklar. Kurtarma çalışmalarına nerede katıldılarsa madenciler, madenin yetkilileri ve ben de onlarla bölgeye gideceğim. Yardımların devam etmesi, kesintiye uğramaması gerekiyor. Toplumun o bölgede bizden beklentisi var. Çevre vilayetleri Adana’ya toplayacağız. İstanbul’da, arkadaşlarımız sembolik anıta gidip çelenk koyacaklar.
“ARADAN GEÇTİ NEREDEYSE YARIM ASIR TAKSİM’DE 1977’DE ÖLENLERİN FAİLLERİNİ BULAMADIK. BUNU KONUŞAN DA YOK”
Biz 6 konfederasyon İstanbul Yenikapı’da yapalım, Kartal’da yapalım orası 1-2 milyon insan alıyor. Taksim diye bir takıntımız yok. Orayı verirlerse orada da yaparız ancak ortadan geçti neredeyse yarım asır Taksim’de 1977’de ölenlerin faillerini bulamadık. Bunu konuşan da yok. Ben merak ediyorum, o insanların aileleri de merak ediyor, toplum da merak ediyor. Arzum, hepimiz Yenikapı’da, Kartal’da bir arada orada olursak çalışma hayatının meselelerini çözeriz.
“MECLİS’TE HİÇ TULUM GİYMEMİŞ, TARLAYA GİTMEMİŞ, VEKİL OLURSA ÇİFTÇİNİN, İŞÇİNİN PROBLEMİNİ NEREDEN BİLECEK”
Önümüzde seçim var. İki-üç gündür seçim listelerini inceliyorum. Bütün partiler dahil özellikle Meclis’teki partiler, biz bu ülkede işsiz, emekli biz bu ülkenin yüzde 65’iyiz. Listede hiç kimse yok. Ne memur var ne işçi var. Evvela kendimizi sorgulamamız lazım. Niçin biz her partinin gerisine takılıyoruz? Biz bu milletin oy deposu muyuz? Taşeron problemi var, çözemedik. 696’dan takıma geçenlerin nakil sıkıntısı var, çözemedik. Biz burada her gün ağlayalım mı siyasalların kapısında? Baktığımız vakit yüzde 75’i iş insanı. 200’e yakın avukat var. Tabip, mühendis var. Bunları topladığın vakit yüzde 95’i neredeyse. Biz neredeyiz? Sendikacı, işçi, gazeteci, emekli yok. Kim anlatacak bunları? Emekli olmamış iş insanı beni nasıl anlatsın? Çalışmamış hukukçu beni nerede anlatacak? Onların mitinglerine gidenlerin yüzde 90’ı emekli, işsiz. Meclis’te hiç tulum giymemiş, tarlaya gitmemiş, vekil olursa çiftçinin, işçinin sorununu nereden bilecek. Diyor ki ‘Okudum’, okumak öbür yaşamak diğer. Yaşamadan kitapla bu işler olmaz. Bu dönem yeniden treni kaçırdık ancak benim aday olmak üzere bir niyetim yok. Koç üzere işçiler var, insanlarımız var. Onlar bu çatının altında olsun. Geçen sene 2-3 tane siyaset yapan sendikacı vardı. Hiçbiri listede yok. İnşallah kısa vakitte bu sıkıntıyı çözecek emek yüklü bir Meclis oluşur da ağlamayı bırakır ağlayanlara çözüm oluruz.”
HAK-İŞ Genel Lideri Mahmut Arslan ise şunları söyledi:
“EĞER SARSINTI FELAKETİ YAŞANMASAYDI MART, NİSAN AYLARINDA TOPLU SÖZLEŞMEYİ BİTİRME KONUSUNDA BİR ÇABAMIZ VARDI”
“TÜRK-İŞ ile bu Çerçeve Protokolü çalışmalarında birlikte olmaktan ötürü hem işçi hareketi için hem iki konfederasyon için çok güzel bir iş olduğuna inanıyorum. 2021-2022 yıllarını kapsayan toplu iş sözleşmesinde bu iş birliğimizin hem çalışma hayatını hem çalışanlar için hem sendikalarımız için Türkiye’nin endüstriyel münasebetler sistemi için son derece başarılı iyi güzel sonuçlar verdiğini gördük. O toplu iş sözleşmesi sürecindeki iş birliğimiz birlikte ortaya koyduğumuz çözüm önerileri, taleplerimizin önemli bir bölümü karşılanarak o sürecin tamamlanmış olması, aslında 2023- 2024 için de bizi cesaretlendirdi. Sayın Bakan’ın da bu bahiste baştan itibaren yapan ve olumlu yaklaşımı bizi biraz daha cesaretlendirdi. Bu dönem için de Sayın Başkan’ın yaptığı görüşmeler de benim de yaptığım görüşmeler de Sayın Bakan’la yaptığımız görüşmelerde şayet sarsıntı felaketi yaşanmasaydı mart, nisan aylarında toplu sözleşmeyi bitirme konusunda bir çabamız vardı açıkçası. Lakin 6 Şubat sarsıntısı bütün sistemi olduğu üzere çalışma hayatında, toplu sözleşmelerimizin de yürütülmesinde önemli bir mahzur olarak karşımıza çıktı.
“696 İLE TAKIM ALAN LAKİN ÖZLÜK HAKLARININ GÜZELLEŞTİRİLMESİNİ TALEP ETTİĞİMİZ BU MEVZUDA DA TEKRAR PROTOKOLE KOYDUĞUMUZ İKİ KONU GERÇEKLEŞEMEDİ”
Biliyorsunuz, 11 vilayette olağanüstü hâl ilan edildi. Toplu sözleşme ve gibisi teşebbüslerin de uzatıldığını gördük. Bu nedenle kamu toplu sözleşmelerinin bir gecikmesi söz konusu oldu. Lakin TÜRK-İŞ hem HAK-İŞ olarak bütün bu aksiliklere karşın bizim inşallah nisan ayı en geç mayıs ayına kalmadan bu toplu iş sözleşmelerini sonuçlandırma konusunda bir irade ortaya koyduk. Uyum konseylerimiz ağır bir formda çalışmaya devam ettiler 10 Nisan’da Sayın Bakan’la yaptığımız toplantıda bu irademizi Sayın Bakan’a da söz ettik ve toplu iş sözleşmelerinin geciktirilmeden sonuçlanması konusunda bir çabamızı, ortak irademizi ortaya koyduk. Sayın Bakan da bu mevzudaki hassasiyetlerimizin farkında olduğunu tabir etti. Bu süreci bir an önce sonuçlandırmak istiyoruz. Tabi geçen dönem Kamu Çerçeve Protokolü’nde üç tane önemli hususu ayrıyeten her iki konfederasyonumuz da imzasıyla kamuoyuyla paylaşmıştık. Bir tanesi, geçici mevsimlik işçilerin kamudaki boş daimî işçi takımlarına yerleştirilmesi hususuydu. Bununla ilgili bir düzenleme yapıldı fakat bu düzenleme büsbütün çalışanların bütün taleplerini karşılayan bir düzenleme olmadı ancak önemli bir evreyi geçtik. Önemli bir dönemi yakaladık. Yeniden iki tane üzerinde Sayın Başkan’ın da durduğu 696 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname’yle takım alamayan başta KİT’lerde çalışan arkadaşlarımızın takıma alınması süreci vardı. Bunu gerçekleştiremedik. Yeniden 696 ile takım alan lakin özlük haklarının güzelleştirilmesini talep ettiğimiz bu mevzuda da yeniden protokole koyduğumuz iki konu gerçekleşemedi. Bu dönem bunları tekrar gündemde tutuyoruz. İnşallah yeni dönem toplu iş sözleşmesinin süreci içerisinde bu iki sorunu da çözmeyi planlıyoruz. Taleplerimizden iki tanesi de bu.
“SON DÖNEM YÜKSEK ENFLASYON OCAK AYINDAN BU TARAFA YAŞANAN ÖNEMLİ BADİRELER BİZİM BEKLENTİMİZİ DE TALEPLERİMİZİ DE DAHA DA YÜKSELTMEMİZİ SAĞLADI”
Toplu iş sözleşmesi sayılarını Sayın Lider paylaştı. Bizim konfederasyonumuzda da TÜHİS’in verdiği sayılar tartışıldı. Gerçekten çalışanların beklentilerini karşılamadığı için bu sayılar üzerinde bir mutabakat sağlamamız söz konusu değil. Hükümetimizden TÜHİS’ten, Sayın Bakan’dan yeni tekliflerini bekliyoruz. Umarım bu kısa vakit içerisinde bunu gerçekleştirirsek Türkiye’nin gereğince sorun stokları var. Çalışanların gerçekten yüksek enflasyona karşı korunabileceği tek çözümleri sendikalaşma ve toplu iş sözleşmeleridir. Şayet burada toplu sözleşmelerde bu problemleri çözemezsek sendikal hareket içinde büyük bir birebir vakitte sıkıntıyla karşı karşıyayız demektir. Biz hem Türkiye sendikal hareketinin gücünü korumak, hem Türkiye emek hareketinin ulusal gelirden ve gerçekten bütçeden daha fazla hisse almasının sağlamak için elimizdeki en güçlü demokratik imkânımız toplu sözleşmeler. Toplu sözleşmeleri 2021-2022’de bütün bu problemleri çözebilecek bir argümana dönüştürdüğümüz için 2 yıl aslında meselesiz yaşamıştık. Son dönem yüksek enflasyon ocak ayından bu tarafa yaşanan önemli ezalar bizim beklentimizi de taleplerimizi de daha da yükseltmemizi sağladı. Bunun dikkate alınarak hükümetin ve bu sürecin de önemi dikkate alınarak, yaşadığımız zorluklar dikkate alınarak bu hususta anlayış bekliyoruz. Umuyorum, bekliyoruz ve diliyoruz Türkiye’nin yeni sıkıntılar yaşamasını istemiyoruz. Çalışma hayatında yeni bir krizin yaşanmamasını istemiyoruz. Ancak bu krizlerini önlemek de taraflara kalıyor. Hem hükümetin hem de TÜHİS’in biz sendikal hareket olarak ortak bir noktada buluşmak durumundayız. Bunu çaba olarak koyuyoruz, istiyoruz. Şayet taleplerimiz karşılanmazsa da uzlaşma yakalayamazsak da bunun yasal süreçlerini daima bir arada göreceğiz. Umarım o noktaya gitmeden beklentiler var gerçekten kamuda çalışan arkadaşlarımızın önemli bir bölümünün bu ekonomik kahırlardan ötürü büyük bir açıkları söz konusu. Bunların giderilmesi için beklentiler çok yüksek biz bunun farkındayız buna göre biz çözüm bulmaya çalışıyoruz. İki konfederasyonun ortak hareket etmesi hem işçi hareketinin gücünün bir yere teksif edilmesi açısından çok önemli hem de hükümetlere karşı ortak bir yerde durmak elimizi de güçlendiriyor birebir vakitte taleplerimizin de karşılanmasının önünü açıyor. Ben bunu çok faydalı buluyorum. Bu birlikteliği sağlama konusunda çaba sarf eden TÜRK-İŞ ve Sayın Başkan’a çok teşekkür ediyorum.
“DEPREM BÖLGESİNDE BİR SEMBOLİK 1 MAYIS AKTİFLİĞİ GERÇEKLEŞTİRME PLANIMIZ VAR”
1 Mayıs’la ilgili zelzele bölgesinde bir sembolik 1 Mayıs aktifliği gerçekleştirme planımız var. Kahramanmaraş merkezli zelzele olduğu için de Kahramanmaraş’ta bu etkinliklerimizi gerçekleştireceğiz. Yalnızca Kahramanmaraş ve sarsıntı bölgesindeki vilayetler değil çevre vilayetlerden de arkadaşlarımızın iştirakiyle hem zelzeleyle ilgili yaptıklarımızı hem bundan sonra yapacaklarımızı hem de dayanışmamızı tabir etmek için depremzede kardeşlerimizle bir arada olacağız. Daha önce pandemiden ötürü artık de zelzeleden ötürü geniş kitlesel 1 Mayıs etkinliklerini uzun süredir yapamadık. Önümüzdeki yıllarda inşallah bu imkanlar bu kahırlar yaşanmadan yeniden HAK-İŞ olarak Türkiye’nin değişik bölgelerinde 1 Mayıs etkinliklerini güçlü bir formda HAK-İŞ’in ve Türkiye sendikal hareketinin ve işçi hareketinin taleplerini yüksek sesle konuşulduğu tartışıldığı talep edildiği tıpkı vakitte halaylarla, türkülerle 1 Mayısları bir kaosa karanlık bir kısım beklentileri karşılamaya yönelik etkinliklere müsaade vermeden bize yakışan 1 Mayısları kutlamayı inşallah önümüzdeki yıllarda başaracağız. 2023-2024 yılı Kamu Çerçeve Protokolü mutabakatının bir an önce imzalanması konusundaki temennimizi tabir ediyorum. Birlikteliğimizin inşallah güçlü halde devam edeceğini ve düzgün bir toplu iş sözleşmesinin ortaya çıkmasındaki çabalarımızı sürdüreceğimizi şimdiden tabir ediyorum.”
