20 Yaşındaki Tersane İşçisi İbrahim Dal Hayatını Kaybetti… Limter İş Genel Başkanı: “Tek Sebebi, İşçi Sağlığı Ve İş Güvenliği Tedbirlerinin Tersane Patronları Tarafından Gereksiz Masraf Olarak Görülmesi”
CHP’NİN DÜZENLEDİĞİ ‘DİJİTAL EMEK VE EMEK 4.0 ÇALIŞTAYI’NIN SONUÇ BİLDİRGESİ AÇIKLANDI: “EMEĞİN GELECEĞİNİ GARANTİ ALTINA ALMAK İÇİN ADİL GEÇİŞ PROGRAMI DEVREYE SOKULACAK”
CHP Emek Büroları ve İstanbul Planlama Ajansı (İPA) iş birliğiyle düzenlenen ‘Dijital Emek ve Emek 4.0 Çalıştayı’nın sonuç bildirgesi açıklandı. Bildirgede, “Emeğin haklarının korunmasına ve geliştirilmesine yönelik, kamucu yaklaşımlar ve iş kaybına karşı yeni mesleksel yetkinliklerin kazandırılacağı bir dönüşüm süreci gerçekleştirilecektir. Bu doğrultuda, emeğin ve işin geleceğini güvence altına alabilmek için ‘adil geçiş programları’ uygulaması devreye sokulacaktır” denildi.
CHP Emek Büroları ve İPA iş birliğiyle dün İstanbul’da düzenlenen ‘Dijital Emek ve Emek 4.0 Çalıştayı’nın sonuç bildirgesi bugün açıklandı. Bildiride şunlar kaydedildi:
“Dijitalleşme, dijital dönüşüm, yapay zekâ, sanayi 4,0 (endüstri 4,0) ve sürekli gelişen yeni teknolojiler, içinde bulunduğumuz yüzyılın en önemli gündemlerinden biridir. Çalışma ömrünün kendisi de bu yeniliklerden ve sürekli olarak gelişen teknolojik dijital araçlardan bağımsız düşünülemez. Çalışma ömrü, iş ve iş yerleri, meslekler ve maharetler de önemli dönüşümlerle tekrar yapılanmaktadır.
CHP Emek Büroları ve İPA tarafından düzenlenen Dijital Emek-Emek 4,0 Çalıştayı, teknoloji ve dijitalleşme sürecinde iş, istihdam ve işsizlik bahislerini pahalandırmak için 7 Ocak 2023 tarihinde İstanbul’da sendikacılar, akademisyenler, siyasetçiler, meslek odaları temsilcileri ve gazetecilerin iştirakiyle gerçekleşti. Çalıştayda oturumlar ve üç atölye çalışması yer aldı. İştirakçiler, teknoloji ve dijitalleşme sürecinde emeği ve emeğin haklarını müdafaayı amaçlayan bir tavır için aşağıdaki konuların savunulmasında ortaklaşmışlardır:
Her şeyden önce, dijital dönüşümün halkın daha âlâ bir hayat beklentisine karşılık üretebilmesi gerekmektedir.
Dijitalleşmeyi emek ve toplum lehine geliştirebilmek ismine teknoloji üretimini ülkemizde yapmamız gerekmektedir.
“TÜKECİ DEĞİL YURTTAŞ”
Dijitalleşmeyi emek ve toplum lehine geliştirebilmek, emeği sadece müşteri ya da tüketici değil, yurttaş olarak görmekle mümkündür.
Dijital dönüşümü emek lehine yapılandırmak, yerelden merkeze gerçek kapsamlı kamu siyasetlerini ve planlamayı gerektirir.
Dijital dönüşüm sayesinde daha çok kazanıp daha az çalıştığımız bir çalışma ömrünü tasarlayabilecek adımların atılması için gerekli çalışmalar yapılacaktır.
“İSTİHDAM KAYBINI ÖNLEMEK İÇİN GEREKLİ ÇALIŞMALAR YAPILACAK”
Dijitalleşmenin ve teknolojik gelişmelerin tesiriyle ileride yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kalacak meslek kümeleri şimdiden belirlenecek, muhtemel istihdam kayıplarının önüne geçilmesi için gerekli çalışmalar yapılacaktır. Dijital emeğe geçişten olumsuz etkilenen çalışanların yeni meslekler edinmesini sağlanacak ve esirgeyici toplumsal güvenlik düzenekleri geliştirilecektir.
Çalışanların mesleksel maharetlerini dönüştürecek ve geliştirecek programlar hayata geçirilecek, yetenek inşası için gerekli tüm adımlar atılacaktır.
“ADİL GEÇİŞ PROGRAMLARI DEVREYE SOKULACAK”
Emeğin haklarının korunmasına ve geliştirilmesine yönelik kamucu yaklaşımlar ve iş kaybına karşı yeni mesleksel yetkinliklerin kazandırılacağı bir dönüşüm süreci gerçekleştirilecektir. Bu doğrultuda, emeğin ve işin geleceğini güvence altına alabilmek için adil geçiş programları’ uygulaması devreye sokulacaktır.
ILO’nun İşin Geleceği için Yüzyıl Bildirgesi ile uyumlu olarak, hayat uzunluğu öğrenme planları, tekrar marifet kazandırma programları ve beşere yakışır ve sürdürülebilir iş yaratılmasına yönelik kurumsal çabalar yoluyla insanların istihdam edilebilirliğini güçlendirmeye yönelik programlar hayata geçirilecektir.
Mevcut iş hukuku, işçilerimize iş güvencesi sağlamaktan uzaktır. Çalışanların haklarının korunması için tüm tarafların iştirakiyle ‘Temel İş Güvencesi’ başlığı ile bir iş hukuku hayata geçirilecektir. İş hukukunun getirdiği güvencenin istinasız tüm iş alanlarında uygulanması sağlanacaktır. Halihazırda yedek hukuk kuralı olarak var olan düzenlemelerin tamamı, rölatif emredici düzenleme haline getirilecektir.
Mevcut iş kanununda yer alan; çağrı üzerine çalıştırma, kısmi süreli çalıştırma ve uzaktan çalıştırma üzere esnek istihdam modelleri yerine güvenceli istihdam modelleri temel alınacaktır. Esnek çalışma yasal tabana kavuşturulacak, işçi lehine mesai saatleri düzenlenecek ve hak kayıpları önlenecektir.
Yaratıcı emeğin pozisyonu, yaratıcı üretim sürecinin bütünlüğü içinde kavranmalıdır. Yaratıcı emek, bu bütünsellik içinde değerlendirilmelidir.
Uzaktan çalışmanın asılları, yönetmelikler yahut ucu açık bildirimler ile değil, kesin ve net bir biçimde belirlenecektir.
“ULAŞILAMAMA HAKKI YASAL GÜVENCEYE ALINACAK”
Uzaktan çalışmanın neden olduğu düzensiz çalışma saatlerinin ve sınırsız mesai kavramının önüne geçilmesi için ‘çalışanlara ulaşılamama’ hakkı yasal olarak güvence altına alınacaktır.
Platform çalışanlarının iş güvenceleri garanti altına alınacaktır. Platform çalışmalarda bağımlılık ögeleri göz önüne alınarak platform çalışanlarının statülerin ve buna bağlı olarak yasal hakları belirlenecektir. Platform çalışanları iş hukukunun kapsamına dâhil edilecek güvenceli çalışma hakkı yasal olarak tanınacaktır.
Dijitalleşme süreci için gerekil analitik düşünme, eleştirel düşünme ve yaratıcılık marifetleri için tüm eğitim sistemi yine örgütlenecek ve yapılandırılacaktır.
“KADINLARIN İSTİHDAMA ERİŞİMİ DESTEKLENECEK”
Kadınların dijital dönemde gerekli bilgi ve maharete ulaşıma ve istihdama erişimi desteklenecektir. Bayan işgücünü güçlendirecek kamu siyasetleri geliştirilecektir. Çocuk bakımı, yaşlı bakımı ve engelli bakımı kamulaştırılacaktır.
Çağdaş gelişmelere cevap verecek özgür toplu pazarlık düzeni hayata geçirilecektir ve kolektif haklar yasal güvenceye kavuşturulacaktır. Uzaktan ve platform çalışanların örgütlenme hakkı garanti altına alınacaktır.
Veriyi üreten ve kullananların bir ortaya geldiği ve dataların kolektif kontrolü savunulacaktır.
Sosyal güvenlik sistemi içerisinde dijital döneme uygun emeklilik modellemeleri gerçekleştirilecektir.
Kamu eliyle dijital kooperatifçilik desteklenecektir.
İnternet erişim hakkı, bir yurttaşlık hakkı olarak tanımlanacaktır. Toplumun dijital okuryazarlığı sağlanacaktır.
Dijitalleşmenin yarattığı yalnızlık ve yabancılaşmanın önüne geçecek siyasetler üretilecektir. Toplumsallaşma süreçleri örülecektir. Yaşama umudunu ve sevincini var edeceğiz.
Sonuç olarak, dijitalleşmenin yeni bir sömürü ve eşitsizlik aracı olarak değil, emeğin haklarının ve çıkarlarının korunduğu bir yapı olarak inşa edilmesi gerektiğini savunacağız. Dijital dönüşümün emek ve toplum lehine gerçekleşmesinde çalıştayda ortaklaşılan tespit ve taleplerin savunucusu olacağız.”
