25 Eylül 2024 Çarşamba

KİPTAŞ GENEL MÜDÜRÜ KURT, “YENİ EVİM” İLE “SOSYAL KONUT” PROJELERİNİ KIYASLADI: “ORTA GELİRLİLERE SUNULAN BORÇLANDIRMA ORANI, KEŞKE DAR GELİRLİLERE DE TIPKI ORANDAN SUNULABİLSE”

Haber: ÇAĞATAN AKYOL – Kamera: SADIK KARAKULOĞLU

İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) iştiraki KİPTAŞ Genel Müdürü Ali Kurt, dün orta gelir kümesine yönelik açıklanan “Yeni Evim” projesi ile geçen aylarda dar gelirliler için hazırlanan “Sosyal Konut” projesindeki ödeme planlarını kıyasladı. Kurt, “Orta gelirlere biraz daha avantajlı bir kampanya sunulmuştur diyebiliriz. Keşke toplumsal konut edinecek dar gelirlere de bu orandan bir borçlandırma seçeneği sunulabilse” dedi.

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, dün orta gelir düzeyindeki yurttaşlar için “Yeni Evim” projesini açıkladı. Kampanyaya ait İBB iştiraki KİPTAŞ Genel Müdürü Ali Kurt, ANKA Haber Ajansı’na kıymetlendirme yaptı. Konut sahibi olmayanlar için müspet bir adım olduğunu belirten Kurt, kampanyanın finans avantajı sağladığını söyledi. Kurt, şöyle konuştu:

“VERİLERİN PAYLAŞILMASINI ÖNERİYORUM”

“Tabii bunun yeterli denetlenmesi gerekiyor. Gerçekten o finans kaynağı, gerçek gayesinde kullanılırsa müspet olarak bakıyorum, teknik bir adım olarak. Bir kez projeye şöyle bakmak lazım. Konutu olmayanı mesken sahibi edindirmek, olumlu bir söylem, hakikat bir yaklaşım olabilir. Bu bir finans ödeme planı. Avantajlı bir kredi seçeneği sunuluyor. Gerçekten konutu olmayanların bu işten faydalanması olumlu bir şey ancak orta gelirli midir bu kesim? Gerçek ihtiyaç sahibi orta gelir midir? Bu ödeme planını karşılayabilecek güç, orta gelir midir? O farklı bir soru işareti. Finans seçeneği olarak avantajlıdır. Toplumsal Konut kampanyasından çok daha yeterli bir ödeme planı sunuluyor vatandaşlara. Umarım âlâ denetlenir. Gerçekten konutu olmayanların mesken sahibi olmasıyla ilgili kullanılır lakin bu sistemin, ödeme planının sektöre yararlı olup olmadığını biz de sektör temsilcileri olarak görmemiz için bu dataların paylaşılmasını öneriyorum. 2020 Haziran ayında da hükümet faizle ilgili bir düzenleme yapmıştı. 0,64’e inmişti. Çok önemli bir hareket olmuştu piyasada. O kampanyada faydalanan şirketler, satılan stoklar, eritilen stokların bence kamuoyuyla paylaşılması lazım. Birebir biçimde bu kampanyadan da faydalanan şirketler, stoğunu eriten yüklenici firmaların bilgilerinin paylaşılması lazım. Bunu paylaşırlarsa biz de ona göre daha uygun bir okuma yaparak maksadın gerçekten hasıl olup olmadığını görürüz.”

“SÜREKLİ OYUN İÇERİSİNDE KURALLAR DEĞİŞİYOR”

Projenin sektörü hareketlendirip hareketlendirmeyeceğine ait de “Sektöre şöyle bir hareket getirir. Stok eritme açısından olağan ki bir hareket getirir ancak yeni arz, yani yeni ürün piyasaya çıkar mı; bence çıkmaz” değerlendirmesine yaptı. Kurt, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Sürekli oyun içerisinde kurallar değişiyor. Hükümet 2021’de sürekli satışı teşvik eden paketler açıkladı. İşte KDV indirimi, yabancılara satışı teşvik eden kimi aksiyon planları yaptı sektörü hareketlendirmek için. Ondan sonra da Bankacılık Düzenleme Denetleme Şurası kredi musluklarını kapatan bir düzenleme yaptı. Artık ona göre yatırımına başlayanlar, krediler kapandıktan sonra önemli bir mağduriyet yaşadı. Biz de mesela KİPTAŞ şirketi olarak bu mağdurlardan biriyiz. Böyle oyun içerisinde sürekli kural değişikliği, bu kampanyada şöyle bir sonuç olacaktır. İnşaata başlamış, bu finansal krize yakalanmış firmaların konut stoklarını eritmek için bu kampanyadan azamî düzeyde faydalanacaktır lakin piyasanın gerçek kıymetlere gelmesi, sakinliğe, bir stabilizasyona gelene kadar da rastgele bir yatırım yapmayacağını düşünüyorum. Artık ben kamu iştiraki bir şirketin genel müdürüyüm. Biz her vakit yatırım yapmak için çırpınacağız lakin özel bir şirketin genel müdürü olsaydım muhakkak elimdeki stoğu eritirdim. Bu piyasa kurallarında kısa sürede bir üretime de geçmezdim.”

“KONUT SATIŞ FİYATLARINA ARTIRIM OLARAK DÖNECEĞİ NET”

Projenin, kiraları düşürmekle ilgili rastgele bir yararı olmayacağını düşündüğünü de lisana getiren Kurt, şunları söyledi:

“Kiraların artış suratını tahminen yavaşlatabilir ancak konut satış fiyatlarına katiyen artırım olarak döneceği net. Çünkü çok uygun bir finans seçeneğiyle konut edindirmenin önünü açıyoruz. İşte bunun denetlenebilmesi, regülasyonu çok önemli. Orada da devlete çok önemli işler düşüyor. Sonuçta müspet bir söylem meskeni olmayan mesken sahibi yapmak, alt gelir, orta gelir, üst gelir fark etmez. Piyasaya ucuz para sunmak, ucuz bir finansman seçeneği sunmak her vakit güzeldir fakat önceliğimiz nedir; buna düzgün karar vermek lazım. Türkiye’deki büyük kentlerin önceliği sarsıntıdır. İstanbul’un en büyük önceliği sarsıntıdır, riskli yapı stoğudur. Türkiye’nin en büyük riskli yapı stoğuna sahip kentidir İstanbul. Keşke riskli yapıda oturan vatandaşlarımıza da böyle kampanyalar sunulsa ki, kentsel dönüşümün ön açılsa.”

“SOSYAL KONUT’TAN ÇOK DAHA YETERLİ BİR ÖDEME PLANI SUNULDU”

TOKİ’nin dar gelirlilere yönelik hazırladığı “Sosyal Konut” projesi ile “Yeni Evim” projesini de kıyaslayan Kurt, “Açıkçası dünkü paket, bir finans paketi. Yani konutu olmayanlara avantajlı bir biçimde borçlanma imkânı sunuyor. TOKİ’ninki bir toplumsal konut kampanyasıydı. Kıyasladığımızda, TOKİ’nin Toplumsal Konut kampanyasından çok daha güzel bir ödeme planı sunulduğunu görüyoruz. Yani orta gelir olarak tariflenen bir kesim, orta gelirde konutu olmayan kesim uygun ödeme planıyla konut sahibi yapılmaya çalışılıyor bu kampanyada, dün bizim sayın bakanların açıklamalardan anladığımız” diye konuştu.

“ORTA GELİRLERE BİRAZ DAHA AVANTAJLI BİR KAMPANYA SUNULMUŞTUR”

Tablo üzerindeki datalardan de örneklerle kıyaslama yapan Kurt, şunları söyledi:

“Biz genelde, bu tür paketler açıklanınca kesinlikle bir inceleme yapıyoruz çünkü piyasanın refleksini belirliyor bu tür paketler. Biz de ona göre konum alabilmek için olağan ki bunu kıyasladık. Hatta burada bir tabloda da çalıştık. Yeni konut finansman paketi modeline baktığımızda, orta gelirliye hitap ediyor. Anapara 1 milyon lira, faiz oranı 0,69, geri ödenecek toplam bedel 1,9 milyon TL. Aslında bu olağan bir faiz hesabından farklı bir hesaplama metodu, bakanlık önermiş. Faizi olağan bir banka kullandırsa bu sayı 1,7 milyona iniyor fakat belirli bir dönemi bakanlık sübvanse edeceği için o finans maliyetinin taksitlerin sonuna eklemişler. O yüzden 1,9 milyon lira olarak ödenecek ve süre 15 yıl. Toplumsal Konut kampanyası, dar gelirlere hitap ediyor. Anaparayı yeniden 1 milyon aldık. Faiz oranı değişken. Niçin değişken? Orada memur maaş endeksine göre 6 ayda bir güncellemeler yapılacağı beyan edilmişti. Geri ödenecek toplam bedel 19 milyon lira. Biz bu 19 milyonu nasıl bulduk? Bu işi opere edecek kurumun son 6 aylık güncelleme endeks kıymetini baz aldık. O da 16,55’ti yanlış hatırlamıyorsam. Onu 15 yıla göre simüle ettik. Çok kolay bir bileşik faiz hesabıdır. 1 milyona göre 19 milyon lira ödeyecek vatandaş. Şu anki çıkan kampanyanın esasen maksadının orta gelirlere yönelik olduğu açıklandı. Orta gelirli ile dar gelirli açısından kıyasladığımızda orta gelirlere biraz daha avantajlı bir kampanya sunmuştur diyebiliriz.”

“ÖNCELİĞİ SARSINTIYA ALIP RİSKLİ YAPILI SAHİPLERİNE BİREBİR FİNANS SEÇENEĞİ SUNULSA RİSKLİ YAPI STOĞU YENİLENİR”

“Yeni Evim” kampanyasının, dar gelirlere göre finansman manasında orta gelirlere daha avantajlı bir kampanya sunulduğunu vurgulayan Kurt, “Olaya bir de şu açıdan bakmak lazım. Toplumsal konut üreten kurumun finans metodu lakin bunu kaldırabiliyor. Keşke toplumsal konut edinecek dar gelirlere de bu orandan bir borçlandırma seçeneği sunulabilse, hatta daha ötesi önceliğimizi zelzeleye alıp riskli yapılı sahiplerine, Türkiye’deki tüm riskli yapı sahiplerine, yapılarını yenileme kaydıyla bu finans seçeneği sunulursa dünkü açıklanan, Türkiye daha çok çabuk bir halde riskli yapı stoğunu yenilemiş olur” dedi.

İlgili Haberler