Ortadoğu’da Tansiyon Yükseldi, Petrol Tırmandı. Akaryakıta Zam Yolda Mı?
CHP, TÜİK DATALARININ TBMM’DE ARAŞTIRILMASINI İSTEDİ
CHP Küme Başkanvekilleri Engin Altay, Özgür Özel ve Engin Özkoç; TÜİK’in enflasyonu düşük hesaplamasının ücretli bölümün gelirlerinde yol açtığı erimenin tespit edilmesi, enflasyon altında ezilmeye mahkûm edilen memur ve emeklilerin ekonomik şartlarının güzelleştirilmesini sağlayacak önlemlerin belirlenmesi için TBMM’de araştırma kurulu kurulmasını istedi.
CHP; TÜİK’in enflasyonu düşük hesaplamasının ücretli kısmın gelirlerinde yol açtığı erimenin tespit edilmesi, enflasyon altında ezilmeye mahkûm edilen memur ve emeklilerin ekonomik şartlarının güzelleştirilmesini sağlayacak önlemlerin belirlenmesi için TBMM’de araştırma komitesi kurulmasını istedi.
CHP Küme Başkanvekilleri Engin Altay, Özgür Özel ve Engin Özkoç; kurulun “Tek adam rejiminin TÜİK’in istatistiklerine yaptığı müdahalelerin, başta çalışma barışı olmak üzere toplumsal yapıda yol açtığı tahribatın, ücret, maaş ve gelirlerde yarattığı adaletsizliğin tesirlerinin araştırılması, bu sakıncaların giderilmesi için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla” kurulması istendi.
Araştırma önergesinin gerekçesi şöyle:
“Dünyanın öbür ülkeleri, Türkiye’deki yıllık enflasyonun onda biri kadar bile olmayan enflasyon oranlarıyla mücadele ederek, vatandaşlarının refahını, paralarının satınalma gücünü müdafaaya çalışırken, Türkiye’yi yönetenler ise TÜİK’e enflasyonu olduğundan çok düşük hesaplatmak dışında bir siyaset geliştirememişlerdir.
Sosyal Sigortalar ve Genel Sıhhat Sigortası Kanunu’nun 55’inci hususu, emekli, dul, yetim ve malullere bağlanan gelir ve aylıklara yapılacak artırım oranlarını, her altı ayda bir önceki altı aylık döneme ait olarak TÜİK tarafından açıklanan enflasyon (TÜFE) oranıyla sonlandırmıştır. Yeniden birebir kanuna göre birinci sefer bağlanan aylık ve gelirlerin hesaplanmasında da TÜİK tarafından önceki yıllara ait olarak açıklanan enflasyon oranları temel alınmaktadır.
Kamu çalışanları ve bunların emekli dul ve yetimlerinin maaş ve aylıkları ise 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu yeterince yetkili kamu görevlileri sendikaları ile kamu patron heyeti ortasında imzalanan, görüşmelerde muahede sağlanamaz ise de Kamu Görevlileri Hakem Heyeti kararıyla belirlenen toplu sözleşme ile belirlenmektedir. Hem yürürlükteki toplu sözleşmede hem de önceki toplu sözleşmelerde yapılacak artırım oranlarının belirlenmesinde TÜİK tarafından açıklanan enflasyon oranlarının temel alınması benimsenmektedir.
İşçilerle ilgili olarak sendikaların gerek kamu işyerlerinde gerekse de özel sektörde imzaladıkları toplu sözleşmelerde ve toplu sözleşme yapılmayan işyerlerinde çalışan mavi ve beyaz yakalıların ücret artırımları da enflasyon oranları ölçü alınarak yapılmaktadır.
Tek adam rejiminin iktisatta yol açtığı çöküşü gizleyebilmek için başta enflasyon olmak üzere üretilen istatistiklere palavra söyletme konusunda TÜİK’e baskı yaptığı bilinmektedir. Bu baskının objektif kanıtlarından birini son dört yılda beş TÜİK lideri değişikliği yapılması oluşturmaktadır.
TÜİK’in yüzde 64,27 olarak açıkladığı 2022 yılı enflasyonunu İstanbul Ticaret Odası yüzde 92,97 ile yaklaşık 29 puan, bağımsız iktisatçılar yüzde 137,55’le TÜİK’e göre 73,3 puan daha yüksek hesaplamaktadır. Halkın hissettiği enflasyon ise bu üç hesaplamadan da oldukça yüksektir. Türk-İş’e göre açlık sonu son bir yılda yüzde 103 oranında artmıştır. Yapılan anketler halkın üçte ikisinin, TÜİK’in yüzde 64,3 olarak açıkladığı yıllık enflasyonun aslında yüzde 170 ve üzerinde olduğuna inandığını göstermektedir. TÜİK’e inanların oranı yüzde 25’i bile bulmamaktadır.
TÜİK’in açıkladığı enflasyon oranlarının inandırıcılıktan uzak olmasının bir öteki göstergesi ise son iki yıldır iktidarın direkt müdahalesiyle belirlenen taban ücretin TÜİK’in açıkladığı enflasyonun üzerinde artırılması, kamu çalışanları ve emeklilerine toplu sözleşmede öngörülen enflasyon farkının, işçi ve bağımsız çalışan emeklilerine de son altı ay için açıklanan enflasyonun oldukça üzerinde artırım verilmek zorunda kalınması oluşturmaktadır. TÜİK’in hesapladığı enflasyonu artık iktidar bile referans olarak kabul etmemektedir.
En düşük işçi ücreti olarak da tanımlayabileceğimiz minimum ücret Temmuz 2022’de 5 bin 500 lira olarak belirlenmiş Ocak 2023’ten geçerli olmak üzere Aralık 2022’de yüzde 54,6 oranında artırılmıştır. TÜİK ise yılın son altı aylık döneminde enflasyonun yalnızca yüzde 15,40 olduğu tezindedir.
Eğer son altı aylık enflasyon TÜİK’in sav ettiği üzere yüzde 15,40 ise GSYİH büyümesinden verilecek yüzde 5’lik refah hissesiyle birlikte yüzde 20-21 civarındaki bir artışın tüm bölümleri mutlu etmesi beklenirdi. Halbuki Taban Ücret Komitesi toplantılarında işçileri temsil eden konfederasyon yüzde 54,6 oranındaki artışı bile kâfi bulmayıp son toplantıya katılmamış, en az yüzde 64 oranında bir artış yapılması gerektiğini savunmuştur. İktidar da TÜİK’in yüzde 15,40 oranındaki enflasyon hesabının gerçek olmadığını, istatistiklere palavra söyletildiğini bildiği için yüzde 54,6 oranında bir minimum ücret artışının altına imza atmıştır.
Asgari ücret bile halkın hissettiği ve yaşadığı enflasyon oranı kadar bile artırılmamışken, iktidar yandaş kamu çalışanları konfederasyonu ile imzaladığı toplu sözleşme yeterince yapılması gereken yüzde 16,48 düzeyindeki artırım oranını yüzde 25 olarak uygulayacağını açıklamıştır. Halbuki, yaşanan gerçek enflasyonun taban ücrete yüzde 54,6 oranında artırım yapılmasını mecburî kıldığı bir dönemde, kamu çalışanları tüm emekli, malul, dul ve yetimlerin maaş ve aylıklarına yüzde 25 oranında artırım yapılması çok büyük adaletsizlik, haksızlık, insafsızlık ve ayrımcılıktır. Bu tavır eşitlik ve toplumsal devlet unsurlarının ayaklar altında çiğnenmesidir.
Kamuda çalışan 3 milyon 650 bin takımlı ve sözleşmeli memur ve SGK’dan aylık ve gelir alan 13 milyon 870 bin emekli, dul ve yetimin maaş, aylık ve gelirlerine yapılacak artırım oranının, tek adam tarafından yüzde 25 olarak belirlenmesinin gerekçesi bilinmemektedir. Açlık hududunun Aralık 2022 için 8 bin 130 lira, yoksulluk sonunun da 26 bin 485 lira olarak hesaplandığı, bir dönemde, yapılacak yüzde 25 artırımla (Strateji ve Bütçe Başkanlığının bilgilerine göre) en düşük memur maaşı 10 bin 41 lira, ortalama memur maaşı 11 bin 730 liraya çıkmaktadır. Yani, devlet memurunu açlık sonunun biraz üzerinde, yoksulluk hududunun ise üçte biri kadar bir maaşla çalıştırmaktadır. 5510 sayılı kanunun ek 19’uncu hususuyla 3 bin 500 lira olarak belirlenen en düşük emekli aylığının artırılıp artırılmayacağı belirsizliğini korurken, 2002 yılından önce bağlanmış olan en düşük SSK emekli aylığı bu artırımla birlikte en fazla 5 bin 633 liraya, ortalama SSK emekli aylığı 5 bin 804 liraya, ortalama memur emekli aylığı 8 bin 278 liraya, en düşük Bağ-Kur emekli aylığı 5 bin 9 liraya, ortalama Bağ-Kur emekli aylığı 5 bin 914 liraya çıkacak ve açlık sonunun oldukça altında kalacaktır.
Tek adam rejimi, ülke yönetimdeki başarısızlığını ve iktisatta yol açtığı çöküşün ve yaşanan yoksulluğun boyutlarını gizlemek için TÜİK’e yaptığı baskıyla enflasyonu eksik hesaplatarak çalışanların ve emeklilerin hakkını gasp etmektedir. Çalışanların, emeklilerin, dul ve yetimlerin ücret, maaş, aylık ve gelirlerinde yapılacak artışlar tek adamın insafına bırakılmaktadır. Tek adam da bu yolla gasp ettiği hakkın çok-çok az bir kısmını düşük yüzdelik oranlarla “sadaka gibi” geri vermektedir.
Tek adam rejiminin, istatistiklere azap yaparak, başarısızlığını örtmek ve kendisine propaganda gereci çıkarmak için başvurduğu bu yöntem, Türkiye’nin başta çalışma barışı olmak üzere toplumsal barışını bozacak çok tehlikeli sonuçlar doğurmaktadır. Bilindiği üzere taban ücret, tıpkı vakitte minimum geçim ücretidir. Öbür bir sözle Ocak 2023’ten itibaren 8 bin 506 lira olarak belirlenen taban ücret, teorik olarak bir kişinin taban geçimini sağlayacak bir sayıdır.
Yürürlükteki minimum ücretin bile minimum geçimi sağlayacak ücret olmadığı bir dönemde, minimum ücretten yüzde 60 daha az bir en düşük emekli aylığı, minimum ücretten yüzde 32 daha az ortalama işçi emekli aylığı, taban ücretten yüzde 21 dana az memur emekli aylığı ödenin bir ülkede toplumsal barışın tehlikeye gireceği aşikardır. Hekim, mühendis, öğretmen, avukat, uzman ve gibisi kamu görevlilerinin minimum ücrete yakın bir maaş ve ücretle çalıştırıldığı bir ülkede çalışma barışından söz etmenin anlamsızlığı ortadadır. Minimum ücretin açlık sonu düzeyinde, emekli aylıklarının neredeyse tamamının açlık hududunun altında, çalışanların ücret ve aylıklarının da açlık sonunun çok az üzerinde olduğu bir ülkende kalkınma ve refahtan söz edilemeyeceği açıktır.
Tek adam rejiminin gerçek enflasyonu gizleyerek toplumsal ve ekonomik sistemde yol açtığı yıkım yalnızca maaş, ücret, aylık ve gelirlerle hudutlu kalmamaktadır. Rejim bu yolla, enflasyondan kendisini muhafaza imkanı bulunmayan dar ve sabit gelirlilerle, hiçbir geliri bulunmayan dezavantajlı bölümlerden, sermaye sınıfına çok büyük bir gelir ve servet transfer edilmesine de yol açmaktadır. Son yıllarda GSYİH istatistiklerine de yansıyan ücret gelirlerinin ulusal gelirden aldığı hissede yaşanan dramatik düşüş ve sermayenin elde ettiği karın hissesindeki yüksek oranlı artışın ardında bu siyaset bulunmaktadır. İktidar uyguladığı bu siyasetlerle, fakirlerin sermaye tarafından sömürülmesine alt yapı hazırlamaktadır.
Bu kapsamda; bağımsız olması gereken kurum ve kuruluşlara yapılan müdahalelerin ekonomik hayat ve ücretli kesitin ömründe yol açtığı sıkıntıların belirlenmesi, ilgili kuruluşların bağımsız ve bilimsel ölçütlerle çalışmasını, vatandaşlarımızın hak ettiği hayat standartlarına kavuşmalarını sağlayacak önlemlerin belirlenmesi maksadıyla bir Meclis Araştırması açılması gerekli görülmektedir.”
