Sağlık Çalışanları İş Bıraktı!
ENGELLİLER HAKLARI İÇİN YÜRÜDÜ: “ENGELLİLERE VERİLEN AYLIK YALNIZCA BİN 124 LİRA. BİR ENGELLİ BİREY, BU PARAYLA YALNIZCA 225 ADET EKMEK ALABİLİYOR”
Haber: CEYLAN SAĞLAM – Kamera: FATİH EFE
Engelliler Konfederasyonu üyeleri, 3 Aralık Dünya Engelliler Günü kapsamında, Ankara’da hakları için yürüdü. Engelliler Konfederasyonu Lideri Mustafa Özsaygı, “2022 sayılı Muhtaçlık Yasası gereği engelli aylığı alan bireylere verilen aylık, Aralık 2022 itibariyle yalnızca bin 124 liradır. Bir engelli birey, bu parayla ayda yalnızca 225 adet ekmek alabiliyor. Bir aylık maaşın tümü, lakin 225 kuru ekmek” dedi.
Engelliler Konfederasyonu üyeleri, 3 Aralık Dünya Engelliler Günü kapsamında, bugün Ankara’daki Kurtuluş Parkı’nda toplanarak Sakarya Caddesi’ne yürüdü. “İş, eğitim, toplumsal güvenlik”, “Hani toplumsal devlet, hani adalet”, “Engelliler yürüyor, mücadele büyüyor” sloganları atan engelliler, “Görevde, fırsatta, hakta eşitlik”, “Sadaka değil iş istiyoruz” yazılı dövizler taşıdı. Engellilerin yürüyüşüne HDP İstanbul Milletvekili Musa Piroğlu da takviye verdi.
Engelliler Konfederasyonu Lideri Mustafa Özsaygı, Sakarya Caddesi’nde yaptığı basın açıklamasında şunları söyledi.
“BİR AYLIK MAAŞIN TÜMÜ, LAKİN 225 KURU EKMEK”
“Ülkeyi yöneten yetkililer ve kamuoyunda tesirli pek çok kurum temsilcileri, engelli örgütleri, engellilerle ilgili görüşlerini, niyetlerini, dileklerini, problemleri lisana getirdiler. 31 Aralık 2021 tarihli TÜİK sayılarına göre Türkiye’de, 3 milyon 337 bin 922 bayan ve 2 milyon 503 bin 258 erkek olmak üzere 5 milyon 841 bin 180 engelli kişi yaşamaktadır. Buna rağmen çalışan engelli sayısı, Temmuz 2022 datalarına göre, özel ve kamuda çalışanlar olarak, 140 bin 632 işçi, 65 bin 662 memur olmak üzere 206 bin 294 kişidir. 729 bin 821 engelli birey de engelli aylığı almaktadır. Çalışan ve engelli aylığı alan engellilerin toplamı 936 bin 165 kişidir. Resmi datalara göre bile 4 milyon 905 bin 15 engelli birey, hiçbir temel yaşamsal hakka sahip değildir. Türkiye’de iş gücüne iştirak oranı yüzde 53 iken engellilerin iştirak oranı yüzde 22,1’dir. Bu oran, bayan engellilerde yüzde 12,5 düzeyindedir.
4857 sayılı Kanun’un 30’uncu hususunda sözünü bulan engelli çalıştırma zaruriliği kotası, yüzde 6 olarak düzenlemelidir. Kamu ve özel sektördeki boş takımlar doldurulmalıdır. 2022 sayılı Muhtaçlık Yasası gereği engelli aylığı alan bireylere verilen aylık, Aralık 2022 itibariyle yalnızca bin 124 liradır. Bir engelli birey, bu parayla ayda yalnızca 225 adet ekmek alabiliyor. Bir aylık maaşın tümü, lakin 225 kuru ekmek.
“TÜRKİYE, YÜZDE 60 İLE AB ÜLKELERİ İÇİNDE İLKOKULDAN SONRA ENGELLİLERİN OKULU BIRAKMA ORANININ EN YÜKSEK OLDUĞU ÜLKEDİR”
Engelli aylığı bağlama kuralı olarak engelli ailesinin gelir durumu kriteri uygulamasından vazgeçmelidir. Engelli aylıkları Muhtaçlık Yasası’na göre değil, temel bir insan hakkı olarak SGK kapsamında ödenmelidir. Engelli aylıkları minimum ücret düzeyine çıkarılmalıdır. Türkiye’nin de taraf olduğu ‘Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Sözleşmesi’nin 24’üncü unsuru, Anayasa’nın 10’uncu ve 42’nci unsurlarıyla güvence altına alınan eğitim hakkı, ülkemizde bütün öğrenciler için ve özellikle de engelli öğrenciler için büyük ölçüde kağıt üzerinde kalmaktadır. Türkiye, yüzde 60 ile AB ülkeleri içinde ilkokuldan sonra engellilerin okulu bırakma oranının en yüksek olduğu ülkedir. Zihinsel, işitme, görme, ortopedik ve öğrenme güçlüğü çeken başka nöro-çeşitli engellilerin eğitim hakları sistematik bir formda ihlal edilmektedir. İlköğretim düzeyindeki okula giden öğrenciler içeresinde özel eğitim kapsamındakilerin oranı yüzde 0,3 düzeyindedir.
Ülkemizde sayılarını tam olarak bilmediğimiz on binlerle söz edilen mülteci ve göçmen engelli bireyleri vardır. Bunların önemli bir kesiti çocuklardan oluşmaktadır. Ne yazık ki bunlarla ilgili hiçbir bilgi elimizde yoktur. Yetkililer, engelli STK’larla birlikte mülteci ve göçmen engellilerin temel yaşamsal hakları için devlet olmanın gereğini yerine getirmelidir.”
“ÇOK ÖNEMLİ BİR ERİŞİM SORUNU VAR”
Engelli bireylerin Kurtuluş Parkı’nda başlayan ve Sakarya Caddesi’nde noktalanan yürüyüşlerinde, görme engelli şahısların sokakta yürürken bastonlarıyla temas ederek yeri hissetmelerini sağlayan kaldırımdaki sarı noktalı plastik şeritlerin zedelenmiş ve fonksiyonelliğini yitirmiş olduğu da dikkatlerden kaçmadı.
HDP Milletvekili Piroğlu, engellilerin yaşadıkları meselelere ait şu açıklamayı yaptı:
“Gördüğünüz üzere engelliler toplandılar ve sokağa çıktılar. Çünkü hiçbir sorunu çözmüyor bu iktidar, 20 yıldır çözmüyor. 3 Aralık Engelliler Günü’nü daha yeni geçirdik, iktidar sözcüleri kutlamakla kaldılar. Biz ise bunun farkında olmaları için bugün sokağa çıktık. Çok derin meselelerimiz var. Ağır bir yoksulluk var, engellilerin yaşadığı. Çok önemli bir erişim sorunu var. Geldiğimiz yolu siz de gördünüz, kaldırımların yapısını, kaldırımlara park eden resmi araçları gördünüz ve temel problemlerden biri de işsizlik. Adil çözüm bekleniyor. Bunları çözmek için çok büyük şeylere gerek yok. İktidarın ayırdığı bütçe yüzde 1 civarında. Bunun artmasını istiyoruz. Engelliler de bakım aylığı ya da öbür bir aylıkla değil, kendi emekleri ile geçinebilecekleri imkanların yaratılmasını istiyorlar. Aslında sözün özü; engelliler, toplumsal yaşama, tüm bireyler üzere eşit haklarla eşit şartlarda katılmak istiyorlar. Bunun mücadelesini yürüteceklerini de bugün gösterdiler. Bu bence önemli bir an.”