Kamu-Sen Başkanı Önder Kahveci: “Kamu İşveren Heyetinin Bir Sonraki Toplantıya Bu Rakamları Yüksek Düzeyde Revize Edip Tekrar Masaya Yeni Bir Taleple Gelmesi Lazım. Bu Rakamların Müzakere Edilebilir Tarafı Yok”
BAKAN BİLGİN’DEN EYT VE MİNİMUM FİYAT AÇIKLAMASI: “EMEKÇİLERDEN YANA TUTUM ALACAĞIZ… EYT KAPSAYICI OLACAK”
Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alım, emeklilikte yaşa takılanlarla (EYT) ilgili düzenlemenin bu ay Meclis’e geleceğini belirterek, “Türkiye’nin emekçileri önümüzdeki günlerde minimum ücret problemi var, emekçilerden yana hal alacağız. Kimsenin tasası olmasın. Sözleşmeli işçi sıkıntısını en geniş kapsamda çözdük. Meclis’e gelecek, yüce Meclis’in de bu yönde irade göstereceğine inanıyorum. EYT sorununun de gündeme geldiği vakit tıpkı kapsayıcılıkta olacaktır” dedi.
TBMM Genel Kurulu’nda Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı, 2021 Yılı Kesin Hesap Kanun Teklifleri ile 2023 Yılı Bütçe Kanun Teklifleri görüşülüyor. Alım, DÜZGÜN Parti Milletvekili Hüseyin Örs’e geçmiş olsun dileklerini de ileterek sözlerine başladı.
Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alım, bakanlık bütçesine ait değerlendirmesinde, işçilerin sendikalaşma oranının düşük olduğuna dikkat çekerek, bu durumu şöyle eleştirdi:
“Biz sendikalaşmayı önemli görüyoruz, Türkiye’ne kamu sendikalarının sendikalaşma oranı oldukça yüksek sayılabilir. Yüzde 70’in üzerindedir. Lakin işçilerimizin sendikalaşma oranı oldukça düşüktür. Yüzde 14 civarında sendikalaşma oranı bugünkü Türkiye’nin geldiği yere, fert başına düşen ulusal gelir ya da toplam ulusal geliri ele aldığımız vakit, 1 trilyon dolar üzerinde bir iktisatta, süratle endüstrileşen bir iktisatta oldukça geri bir anlayıştır.
“SENDİKAL HAKLARA KARŞI ANLAYIŞ”
Bizim görev alanımızla ilgili sebeplerin üzerinde duracağım fakat bir öteki sebebi, tahminen de temeldeki sorununun altını çizmek isterim, özellikle küçük ve orta ölçekli işletmelerde işçilerin sendikal haklarına karşı bir halin gelişmiş olması, zihniyetin var olmuş olmasıdır. Bu bir tarihi sorun olarak görülebilir, buna karşı mücadele etmek bütün siyasetçilerin, siyasi partilerin önemli bir görevidir. Toplumsal devlet anlayışına inanan herkesin bu yaklaşımla soruna bakması gerektiğini düşünüyorum… Bu tutucu bir anlayıştır, ziraî toplumdan gelen, işletmenin kamusal hürriyetini fark edemeyen tutucu zihniyettir. Meğer işletme rastgele bir mülkiyet aracı değildir. İşletmenin kamusal bir görevi vardır, tıpkı vakitte kamusal sorumlulukları vardır. Çünkü kamu kaynaklarını kullanmaktadır. Hasebiyle bunu ben şahsi mülkiyetim diye bakamam. İktisadi münasebetlerdeki servet anlayışı ile bakamaz. Bu zihniyet dönüşümünün gerçekleşmesi lazım. Biz bu dönüşümü oturup bekleyelim mi? Hayır, biz buna karşı sendikalaşmanın önünü açacak, emekçilerin sermaye karşısında örgütlenmesini sağlayacak mücadeleyi desteklememiz lazım.
“KAPATMAK, CEZALANDIRMAK DAHİL”
Bugün de sendikalaşan işyerlerinde örgütlenen işçilere karşı haller var. Örgütlenen işçileri işyerinden atmaya kadar uzanan teşebbüsler var. Bunlar bana ulaştığı vakit sendikanın kimliğine hiç bakmam. Bunu bütün konfederasyonlara sorabilirsiniz. İşverenini arar ve arattırırım, bizim hukukumuza ters hangi süreç varsa onun üzerine giderim. Kapatmak, cezalandırmak da dahil… Mevcut düzenlemelerin kötü kullanımı da var. Bunlardan birisi işyeri ve işletme ayrımında farklı oranlar var. Bunu en kısa vakitte giderecek hazırlığın içindeyim. Bir de patronların iş kolu müracaatında keyfilikler var. Adam hiç alakasız iş kolunda müracaata gidiyor. Niçin, muhtemelen oradaki oranlara vs. bakıyor, oradan örgütlenemez diye. Ya da işçiler örgütlenmeye kalkınca iş kolu değişikliği yapıyor. Halbuki bizim İş Kanunumuzun verdiği yetki var, kötü kullanılmış. Artık işverenin müracaat ettiği iş koluna değil bizim belirlediğimiz işyerine biz onu tayin edeceğiz.”
ASGARİ ÜCRET DEĞERLENDİRMESİ
Bakan Alım 2023 yılı minimum ücretine ait de bilgi vererek, yaptıkları araştırmayla ilgili “Ortalama kamuoyu beklentisi çok yüksek çıktı. 8 bin lira civarında çıktı. O sıralamada yüksek. Patronların beklentisi 7 bin lira civarında çıktı. Minimum ücret dışında ücret alan işçilerin olması gereken sayı olarak 7 bin 500 lira çıktı. Minimum ücretlilerde 7 bin 600 lira çıktı. Taban ücretli çalışan işçiler farklı ücret düzeylerini bekliyor yahut talep ediyorlar” dedi.
Bakan Alım, taban ücret düzenlemesinin yalnızca minimum ücretliyi ilgilendirmediğine dikkat çekerek, “Biz minimum ücrette önemli düzenleme yatığımız vakit bütün işçilerin aldıkları ücret düzeyi farklılaşıyor. Ücret düzeyleri üste yanlışsız tırmanıyor. Münasebetiyle taban ücret ve siyaseti başka ücretleri belirleyen bir tesir yaratmaktadır. Biz taban ücreti ne kadar gerçekçi sayıda belirlersek, taban ücrete yakın çalıştırılan emekçilerin ücretleri de üste hakikat çıkacaktır” diye konuştu.
İŞSİZLİĞE “İSTİHDAM YARATAN” BÜYÜME TESPİTİ
Bakan Alım çalışma hayatında istihdam sorunu olduğunu da belirterek, şunları kaydetti:
“İşsizlikle mücadeleyi kendi araçlarımızla sürdürmeye çalışıyoruz. İşsizlik probleminin temel çözüm yolunun iktisadi büyüme olduğunu biliyoruz. Türkiye sayılarını incelediğimiz vakit yüzde 5’in üzerinde büyüme Türkiye’de 700 bin istihdam yaratıyor. Yüzde 7 üzerinde büyüme 1 milyon ve sektörlere göre sayı değişebiliyor, 1 milyonun üzerinde istihdam yaratıyor. Temel sorun büyümenin yüksek ve sürdürülebilir olması, istihdam yaratan. Temel düzenek olarak büyümenin olduğunu görmemiz lazım.”
“OLMAYAN HİÇBİR PROJEYE FONDAN PARA AKTARILMADI”
Bakan Alım, geçmiş dönümde istihdam karşılığında patronlara verilen teşviklerde de istismar tespit ettiğini ve bu durumu düzelttiğini söyledi. Bakan Alım, işsizlik sigortası fonunun desteklediği projeler konusunda da gerekli hassasiyetleri ortaya koyduğunu kaydederek, “Olmayan hiçbir projeye o fondan para aktarılmadığını belirtmek isterim. Bunu istismar edilmesine yönelik bütün önlemleri aldık ve uygulamaya çalışıyoruz. Bizim fon kaynaklarımızı yeterli yönetmemiz lazım. Fonu en faal biçimde adeta bir bankanın finans bölümü üzere yönetecek titizliği gösteriyoruz” diye konuştu.
Bakan Alım, toplumsal güvenlik sistemiyle ilgili de değerlendirmede bulunarak, kimi ilaçlarla ilgili şunları söyledi:
“Bazı kampanyalar yapanlar var. Kutusu bilmem 20 bin, 30 bin, 80 bin dolar olan ilaçları Türkiye’ye satmak isteyen ve bunun için de kampanya yapanlar var. Bunun için de SGK’nın kaynaklarını görenler var. Onlara geçit vermiyorum. Kamuoyunda birtakım kampanyalar yapıyorlar, müsaadeler alıyorlar. Bilin ki onların hiçbirisi ne dünya ne de Avrupa tıp otoriteleri tarafından ne de Türkiye’nin sıhhat otoriteleri tarafından onaylanmamış ilaçlardır. Onlara geçit vermemiz demek sömürüye kapı açmamız demektir.”
“500 BİN KİŞİ TAKIMA ALINACAK”
Bakan Alım sözleşmeli memurların takıma alınmasıyla ilgili de “Hemen takıma geçiyorlar, bizim çalışmamız öyle. Sayın Cumhurbaşkanının konuşmasına referans verdiler. Detaylı konuşma değildi. Ben anlatıyorum. Kimler var bunun içerisinde? Sözleşmeli hemşireler var mı?’ dedi Sayın Lider. Var. Aile tabibi çalışanları var mı dedi, var. Üniversite, ben üniversite hocasıyım, 30 ders verdim. Bizim asistanlarımız var, 50-D’li çocuklar var. Sıhhat çalışanlarımız var. Sanatçılarımız var. Bütün bunları kapsam içerisine aldık, yaklaşık 500 bine ulaşacak sayı gündemde. Bu çalışmamız teknik olarak bitti” diye konuştu.
BAKAN BİLGİN’DEN GEÇİCİ İŞÇİ AÇIKLAMASI: “BU SORUNU ÇÖZÜYORUZ”
Bakan Alım geçici işçilerle ilgili de çalışmalarını aktararak, “Bu sorunu çözüyoruz. Bu sorun çalışmasını bitirdim, inşallah bu ay içerisinde yüce Meclis’e intikal eder. Sizin bizim yaptığımız çalışmaya katkı yapacağınıza inanıyorum. O inançla da projenin daha da zenginleşeceğini düşünüyorum” dedi.
“EYT OCAK AYINA SARKMAYACAK”
Bakan Alım, emeklilikte yaşa takılanlarla ilgili şunları söyledi:
“EYT konusu Türkiye’nin önündeki en önemli hususlardan birisi. Beni arayan arkadaşlarım, beni arayan gazeteci tanıdıklarım, kendilerini EYT’li olarak tanımlayan yurttaşlarımız daima şu soruyu soruyorlar, ‘EYT sıkıntısı ne olacak, niçin uzuyor?’. Uzamasının nedeni herkesi dinlemek zorundayız. En son odaları dinlemeye başladık. Çünkü sorunun bir boyutu bildiğimiz üzere iş adamlarının kıdem tazminatı. Bu sorun daima devlet açısından ele alınan bir husustu, ancak direkt doğruya patronları ilgilendiriyor. Patron diyor ki ‘Benim çalışanlarımın, iş tecrübesi gelişmiş adamlar, yaklaşık işletmelerde yüzde 15, en düşük 10. Büyük işletmelerde daha fazla. Biz bunları kaybetmek istemeyiz. Bir de mali yükü var. Bunu nasıl yapacağız? Bir de diyor ki, kamuoyunda tartışılan şeyler bunlarla ilgili duyumlar. Öteki teklifte bulunanlar, şunu öteleyin diyenler oluyor. Bir de bizim çalışmanın teknik yönüyle ilgili sorunlar var. Biliyorsunuz, 8 Eylül 99 öncesi işe girenleri, onları kapsıyor. Ancak o vakit bizde dijital ortamda bu kayıt sistemleri yok. Bunların büyük bir çoğunluğu iş değiştirmiş, evrakları kaybolmuş, evrakları bulunamıyor. Biz bütün bunları organize etmeye çalışıyoruz. Kapsamını tam manasıyla ulaştığımız vakit, ki ben bu ayın sonuna kadar Meclis’e getireceğimizi söylemiştim. İnşallah sözümü fiyatım, ocak ayına sarkmaz. Bütün bu çalışmaları tamamladığımız vakit yüce Meclis ile bunu paylaşacağım. En kapsamlı düzenlemeyi yapacağız, hiç kimsenin kaygısı olmasın. Bu kapsamın genişlemesi, biliyorsunuz. Burada üç tane kriter var. Mevcut emeklilik sisteminde. Bunları bugün kurulda da söyledim, bugün yaş kaidesi olmasaydı, haziran ayına göre ne kadar insan emekli olabilirdi onu açıklamıştım. Bütün dataları elimize alıp gerçekçi bir çalışma yapmamız lazım. Özel sektöre yansıyacak yükün, kamuya yansıyacak yükün hepsini ortaya çıkardıktan ve çalışma bittikten sonra kamuoyu ile paylaşacağım.
“EMEKÇİLERİN YANINDA HAL ALACAĞIZ”
Türkiye’nin emekçileri önümüzdeki günlerde taban ücret problemi var, emekçilerden yana tutum alacağız. Kimsenin tasası olmasın. Sözleşmeli işçi problemini en geniş kapsamda çözdük. Meclis’e gelecek, yüce Meclis’in de bu yönde irade göstereceğine inanıyorum. EYT sıkıntısının de gündeme geldiği vakit tıpkı kapsayıcılıkta olacaktır.”