Yazar Umut Özkan’ın Yeni Kitabı Çıktı: “Ankara’nın Kayıp Tarihi: Kente Mektuplar”
TÜRKONFED LİDERİ SÖNMEZ: “HER ÜÇ İŞ İNSANINDAN İKİSİ PERSONEL ÇIKARTMAYI DÜŞÜNÜYOR”
Türk Teşebbüs ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) Yönetim Şurası Lideri Süleyman Sönmez, “Avrupa’daki resesyon ve iç pazardaki sakinlikten kaygı eden her üç iş insanından ikisi işçi çıkartmayı düşünüyor. Altını çizerek söylemek istiyorum. Bizim doğal gazımız yok. Petrolümüz yok. Bizim tek bir değerimiz var. 85 milyon insanımız. Bu insanların umutla, çabayla, istek ile çalışacakları şartları yaratmak gençlerimizi aksine beyin göçüne ikna etmek zorundayız. Bunun için ekonomik refahı ve demokratik şartlarda çalışma ortamını sağlamak zorundayız. Unutmayalım, söz hürriyeti, inovasyon kültürünün inşası için vazgeçilmez. Tek hayat üslubuna, tek fikre, tek modele dayalı bir toplumsal anlayış üzerinden memleketimizin geleceğini inşa edemeyiz” dedi.
Çatısı altındaki 30 federasyon ve 300’den fazla dernek üzerinden 50 bini aşkın şirket ile Türkiye’nin gönüllülük temeliyle bir ortaya gelmiş en büyük bağımsız iş dünyası örgütü TÜRKONFED tarafından düzenlenen ve Çukurova Sanayi ve İş Dünyası Federasyonu’nun (ÇUKUROVASİFED) dayanağı, Adana Endüstrici ve İş İnsanları Derneği’nin (ADSİAD) mesken sahipliğinde dün başlayan 24. Teşebbüs ve İş Dünyası Tepesi, bugün devam ediyor.
“Cumhuriyetimizin İkinci Yüzyılına Hakikat: Hayalimizdeki Türkiye” temasıyla düzenlenen “24. Teşebbüs ve İş Dünyası Zirvesi”nde konuşan TÜRKONFED Yönetim Heyeti Lideri Süleyman Sönmez, 2022 yılının muhasebesini yapmak ve gelecek yıla dair öngörülerini paylaşmak için dorukta bir ortaya geldiklerini söyledi.
Sönmez’in “Hayalimizdeki Türkiye’nin fotoğrafını birlikte yapacağız” sözleriyle başladığı konuşması şöyle:
“BELİRSİZLİK BÜYÜYOR: Bugün küresel iktisat beklenenden daha keskin ve tabana yayılmış bir yavaşlama yaşıyor. Enflasyon birkaç 10 yılda görülenden daha yüksek. Kalıcılaşan yoksulluk, sıkılaşan mali şartlar, Rusya, Ukrayna Savaşı ve salgının devam eden tesirleri genel ekonomik görünüm üzerinde ağır bir baskı oluşturuyor. İnsani krizler, göç, iklim krizi üzere gerçekler kasvetli havayı daha da ağırlaştırıyor. Belirsizlik büyüyor. Ülkemiz bu belirsizlik ortamında bir yandan yapısal problemleriyle yüzleşirken bir yandan enflasyon, faiz, kurs sarmalı içerisinde cari açıktan, bütçe açığına çok bilinmeyeni bir denklemi çözmeye çalışıyor.
İÇ PAZARDAKİ SAKİNLİKTEN KAYGI EDEN HER 3 İŞ İNSANINDAN 2’Sİ İŞÇİ ÇIKARTMAYI DÜŞÜNÜYOR: İş dünyasının yüzde 80’i enflasyonu öncelikli sorun olarak görürken, yüzde 90’ı finansmana erişimde sorun yaşadığını, yüzde 77 kadarı da karar verici ve düzenleyici kurumlar tarafından açıklanan regülasyonları baş karışıklığı yarattığını tabir ediyor. Girdi maliyetleri özellikle de bildiğiniz üzere güç maliyetleri durmadan artıyor. Avrupa’daki resesyon ve iç pazardaki sakinlikten tasa eden her 3 iş insanından 2’si işçi çıkartmayı düşünüyor.
KOBİ’LERİN ÜRETME VE PAHA YARATMA ÇABASINI DAYANAK OLMAMIZ GEREKİYOR: Fakat tam da bu noktada çok dikkat çekici bir tabloyu sizlerle paylaşmak istiyorum. Son 6 ayda 30’a yakın kentte düzenlenen tüm aktiflik ve çalıştaylara katıldım. İş insanlarının her şeye karşın üretme sevdasına ve risk alma potansiyeline birebir şahit oldum. Bu umut veren yaklaşım ayrıyeten ülkemizin kalkınma seyahatinin Anadolu’dan geçtiğini de bizlere bir sefer daha hatırlatıyor. Sevgili dostlar bugün tüm dünyada olduğu üzere Türkiye’de de bütün büyük firmaların, birçok teşebbüsün, yeniliğin ve patentin ardında kısıtlı imkanlarla lakin büyük vizyonla kurulan KOBİ’lerimiz var. Ülkemiz büyürken, toplumsal refahı da ve istihdam bekleyen değil istihdam yaratan jenerasyonlar oluşturmak için KOBİ’lerimizin üretme ve bedel yaratma çabasını desteklememiz, girişimciliği teşvik etmemiz ve onların yoluna rehber olmamız gerekiyor.
DİJİTALLEŞMEYE AYAK UYDURAMAYAN ŞİRKETLERİN REKABET BAHTININ OLMADIĞINI DAİMA BİRLİKTE GÖRDÜK: Değerli dostlarımız, dijitalleşme bugün şirketler ve ülke ekonomileri için hayatta kalma sıkıntısıdır. Covid sürecinde ve sonrası dönemde dijitalleşmeye ayak uyduramayan şirketlerin rekabet talihinin olmadığını daima birlikte gördük. Ülkemizde dijital dönüşümü KOBİ’lerin hayatının bir parçası haline getirmek, inovatif bakış açısını, dijital strateji geliştirme kabiliyetini ve nitelikli insan kaynağını yetiştirmek, oluşturmak zorundayız.
DİJİTALLEŞMEDE GİDECEK ÇOK ÇOK YOLUMUZ VAR: Bilgi analitiği, yapay zeka, objelerin interneti, robotik üzere teknolojilerin iş süreçlerinin bütününde kullanılmasıyla katma kıymet artışında büyük bir sıçrama yaşandığını görebiliyoruz. Dijitalleşmede gidecek çok çok yolumuz var.
YAŞAMIN HER ALANINDA İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİ ODAĞIMIZA ALMAK ZORUNDAYIZ: Bir başka gündemimiz ise iklim değişikliği. Bugün nasıl ki krizleri aşabilmek için toplumsal ekonomik ve siyasal uzlaşma yolları arıyorsak tıpkı halde dünyamızın karşı karşıya olduğu iklim krizini aşabilmek için de yerküreyle, havayla, suyla, toprakla yeni bir bağlantı biçimi oluşturmak zorundayız. Yeşil ekonomik dönüşüm içinden geçtiğimiz sıkıntı dönemde iktisat sıçramayı sağlayacak yeni bir kaldıraç olabilir. Sayısız fırsat alanı yaratabilir. Tasarruf, güç verimliliği, eko-inovatif üretim, ihracat ve yeni pazar avantajları sayesinde dış dış ticaret açığının azalmasına, turizm sektörünün sağladığı kadar katkı sağlayabiliriz. Üstelik Türkiye olarak bu alanda atılım yapmaya son derece yatkınız.
BUGÜNÜN KÜÇÜK YARARLARINA KAPILIP GELECEKTEN VAZGEÇMEYELİM: Araştırmalar, Türkiye’nin yeşil rekabet gücü bağlamında 195 ülke ortasında 6’ncı sırada olduğunu gösteriyor. Gelin bu fırsatı ıskalamayalım. Bugünün küçük yararlarına kapılıp gelecekten vazgeçmeyelim.
İNSANLARI BİLAKİS BEYİN GÖÇÜNE İKNA ETMEK ZORUNDAYIZ: İnsan, çevre odaklı, yeşil ve dijital bir geleceğin inşası için gereken bilgi, marifet ve aktifliğe erişebilmemizin ön şartı lakin ve fakat yeni ve kapsamlı bir eğitim reformudur. Altını çizerek söylemek istiyorum. Bizim doğal gazımız yok. Petrolümüz yok. Bizim tek bir değerimiz var, 85 milyon insanımız. Bu insanların umutla, çabayla, dilek ile çalışacakları şartları yaratmak, gençlerimizi bilakis beyin göçüne ikna etmek zorundayız. Bunun için, ekonomik refahı, demokratik şartlarda düşünüp üretecekleri bir ortamı yaratmamız gerekiyor. Unutmayalım, tabir hürriyeti inovasyon kültürünün inşası için vazgeçilmez. Tek hayat üslubuna, tek fikre, tek modele dayalı bir toplumsal anlayış üzerinden memleketimizin geleceğini inşa edemeyiz. Çeşitliliği ve çoğulculuğu muhafazalı farklılıklar ortasında yeni bağlantı yolları açmalıyız.
KURUMLARIN ŞEFFAFLIĞINI, HESAP VEREBİLİRLİĞİNİ BAĞIMSIZLIĞINI TESİS ETMELİYİZ: Belirtmem gerekir ki bu da sivil toplumu güçlendirmekle mümkündür. Bu doğrultuda eğitimden bayana, girişimcilikten gençliğe, cinsiyet ve fırsat eşitliğinden kurumsal yurttaşlığa uzanan çerçevede toplumsal dönüşümü gerçekleştirmeliyiz. Hukukun üstünlüğü prensibini, gerçek manada tüm kurumlarımızla hayatın her alanında yaşatabilmeli, kurumlarımızın şeffaflığını, hesap verebilirliğini ve bağımsızlığını tesis etmeliyiz. Cumhuriyetin ikinci yüzyılına giderken, tüm dünya için büyük önem arz eden bu değişim döneminde TÜRKONFED olarak kamuyu, özel sektörü, üniversiteleri, siyaset ve sivil toplumun tüm paydaşlarını uzlaşma yerinde bir ortada çalışmaya davet ediyoruz. Gelin, orta gelir, orta demokrasi ve orta eğitim tuzaklarından kurtularak hayalimizdeki Türkiye’yi daima birlikte yaratalım, daima birlikte ulaşalım.
NEDEN YAZGIYA RAZI OLALIM: Bolluğun, rahmetin fışkırdığı, çalışkan ve eğitimli insan gücünün sıfırdan devasa işletmeler ortaya çıkardığı bu coğrafyada neden mukadderata razı olalım. İnanıyorum ki içinden geçtiğimiz teknolojik sıçrama döneminin sunduğu fırsatları kıymetlendirerek, yıllardır lisana getirdiğimiz katma kıymetli üretim ve yüksek katma kıymetli ihracat eşiğini aşabiliriz. Yüksek teknoloji kullanımı sayesinde KOBİ’lerimizin ve ülkemizin verimliliğini arttırabiliriz. Karadeniz’de bugüne dek daima petrol aradı. Burası neden bir rüzgar güç üssü olmasın? Biz bunların hepsini başarabiliriz. Bu yılı yüzde 5 ve üzerinde Büyüme sayısıyla kapatacak olsak da 2023 ve sonrasında da sürdürülebilir büyüme için bu oranı kalıcı hale getirmemiz çok önemli.
ENFLASYON ÜCRET SARMALARINA DA GİRMİŞ GÖRÜNÜYORUZ: Enflasyon kur ve faiz iktisatta dikkatle takip edilmesi gereken alanların başında geliyor. Bununla birlikte enflasyon ücret sarmalına da girmiş görünüyoruz. Taban ücret konusunun bireylerin onurlu hayat hakkı bağlamında ele alınması gerektiğini düşünüyoruz. Çalışanlarımızın enflasyona ezdirilmemesini her platformda lisana getirdik. Lakin enflasyon meselesini çözmeden yapılacak minimum ücret artırımı çalışanların refah ve alım gücünü arttırmayacaktır. Bununla birlikte TÜRKONFED olarak bölgesel taban ücret uygulamasını son derece önemli görüyoruz.
EYT BİR HAK VE BU HAK SONUNA KADAR SAVUNULMALI: Kamuoyunun gündemindeki bir öteki başlık EYT’yle ilgili. EYT bir hak ve bu hak sonuna kadar savunulmalı. Bu mevzuda hükümet, işçi ve patron birebir masada oturmalı, ortak çözüm üretmeli demiştik. Bu adımın atıldığını görmek bizi çok şad ediyor. Kıdem tazminatı konusunda da Kredi Garanti Fonu’nu devreye sokarak bir finansman yaratması söz konusu. Bunlar iç dünyamız açısından olumlu gelişmeler.
GENÇLERİN VE BAYANLARIN İSTİHDAM İMKANLARINI ARTTIRACAK KAPSAMLI TEŞVİKLERİ SÜRATLE DEVREYE ALMALIYIZ: Diğer yandan üretim ve ihracat kaybı yaşamamak nitelikli insan değerimizi korumak ve kayıt dışı istihdamın önüne geçmek için gereken düzenlemelerin de eş vakitli olarak hayata geçirilmesini önemsiyoruz. Gençler ve bayanlar çözümün bir parçası olmalı. Mademki 1,5 milyon şahsa EYT imkanı tanınacak, o halde gençlerin ve bayanların istihdam imkanlarını arttıracak kapsamlı teşvikleri süratle devreye almalıyız.
EKONOMİK OLARAK DAHA DİKKATLİ OLMAMIZ GEREKEN BİR DÖNEME GİRİYORUZ: Önümüzde bir de seçim gündemi var. Seçim iktisadıyla gelişmemiz, para siyaseti uygulamalarının kısa vadede siyasi ve politik avantajları olabilir. Fakat orta ve uzun vadede ekonomik ve toplumsal hayatta dezavantaj yaratacağını düşünüyorum. Daha dikkatli olmamız gereken bir döneme giriyoruz. İktisat bilimi çerçevesinde adım atmanın önemini bir kere daha vurgulamak isterim.
GELECEĞE DAİR UMUDU YEŞERTECEK OLAN BİZLERİZ: Pandemi ve sonrasında gelen krizler mevcut sorularımızı daha da görünür kıldı. Ekonomiler üzere biz insanları da kırılganlaştırdı. Artık anlık düşünmek ve anlık yaşamak zorunda kaldığımız bir ortamdayız ve hayal etmek güç. Bunu biliyoruz. Lakin geleceğe dair umudu yeşertecek olan bizleriz. Bu düşünceyle siyasetten iç dünyamıza, sivil toplumumuzdan üniversitelerimize, gencimizden, yaşlımıza bir ortak çağrıda bulunmak istiyorum.
ADALETSİZLİK VE YOKSULLUKLA MÜCADELE SİYASETLERİNİN ÖNCÜSÜ BİR TÜRKİYE HAYAL EDİYORUZ: TÜRKONFED olarak tepemizde de çerçevesini çizdiğimiz üzere yer küreğiyle ve yeşil dönüşümle uyumlu ekonomik adımı başlatmış toplumsal, laik ve demokratik hukuk devletini tekrar inşa etmiş, güçler ayrılığını istikrar ve denetleme düzeneklerini yerli yerine oturtmuş, yargının tam bağımsızlığını, teşhis etmiş, Avrupa Birliği’ne tam üye olmuş toplumsal ve siyasal uzlaşmalarla yeni dönemin yeni ve sivil anayasasını yapmış, hukukun üstünlüğüne inancını arttırmış, ortak yaşama iradesiyle güçlü toplumsal dönüşümü cinsiyet eşitliğine hassas siyasetler geliştirmiş, ayrımcılığın ötekileştirmenin, kutuplaşmanın olmadığı, toplum devlet mutabakatını sağlamış, onurlu ömür hakkını, kurumsallaştırmış ve garanti altına almış, adaletsizlik ve yoksullukla mücadele siyasetlerinin küresel öncülerinden olmuş bir Türkiye hayal ediyoruz. Üstelik bunu birlikte yapacağız. Ulu önder Mustafa Kemal Atatürk yüz yıl önce bizlere gösterdi. Bugün Cumhuriyetimizin ikinci yüzyıla girerken birebir ufka ve hatta ötesine tekrar bakmak mümkün. İnsanımızın emeğiyle, onurlu biçimde yaşadığı, girişimcilik heyecanıyla ürettiği her bir etkin kurumsal vatandaş olarak elini taşın altına koyduğu bir Türkiye mümkün. Kuralları, kurumları, demokrasi ve hukukun altındaki olgunluğuyla refahın alanda yeşerdiği bir Türkiye mümkün.”
Adana’da dün başlayan 24. Teşebbüs ve İş Dünyası Doruğu bugün sona erecek. Tepe kapsamında yaklaşık 500 iş insanını Adana’da buluştu. Doruğun birinci gününde TÜRKONFED ve Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) geçmiş dönem liderlerinin iştirakiyle “Başkanlar Konseyi” yapıldı.
