Tbmm Bütçe Görüşmeleri… Cavit Arı: “Akp İktidarı Ülkenin Enerjisini Bitirdi”
HDP, KAMU İHALELERİNDEKİ USULSÜZLÜKLER İÇİN MECLİS ARAŞTIRMASI AÇILMASINI İSTEDİ
HDP Ankara Milletvekili Filiz Kerestecioğlu, kamu ihalelerinde yaşanan usulsüzlük ve yolsuzluk savlarının araştırılması, aktif soruşturma yapılarak sorumlu şahısların cezalandırılması istemiyle araştırma önergesi hazırladı.
Kerestecioğlu’nun hazırladığı ve HDP milletvekillerinin dayanağıyla TBMM’ye sunulan araştırma önergesinde, Kamu İhaleleri Kanunu’nun, kamuda mal/hizmet alımlarında şeffaflığı artırmak için 2003 yılında yürürlüğe girdiğini, lakin bugüne kadar 180’in üzerinde değişikliğe uğradığı belirtildi.
Bugüne kadar geçen sürede, kamu alımlarının fiyatı Türk lirası bazında büyük bir artış kaydetmiş gözükse de, kamu ihalelerinin Gayri Safi Yurtiçi Hasıla içinde hissesinin; 2019’da OECD ülkeleri ortasında yüzde 9.4, Avrupa ülkeleri için ise yüzde 10.7 iken Türkiye için bu oranın yüzde 4’ün biraz üzerinde seyrettiği belirtilen önergede; İstanbul, Ankara ve Bodrum’daki birtakım ihalelere ait şu bilgilere yer verildi:
VARANK’LARI HATIRLATTI
“Yüzde 49’u Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın iştiraki TOKİ’ye ilişkin, Türkiye’nin en büyük gayrimenkul paydaşlığı olan Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım İştiraki A.Ş, 22 Nisan 2022’de, İstanbul Viaport Marina Tuzla’nın yanında yer alan 50 bin metrekarelik deniz görünümlü arazinin ‘gelir paylaşımı’ yöntemiyle satışı için ihale düzenlemiştir. ‘Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşımı İşi ihalesinde’ en avantajlı teklifi Cevahir Taahhüt İnşaat ile HB Küme İnşaat iş iştirakinin verdiği belirtilen bu ihalede; Cevahir Taahhüt İnşaat ile HB Küme İnşaat iş iştirakinin en az 4 milyar 13 milyon TL, Emlak Konut’un ise 2 milyar 161 milyon TL gelir sağlayacağı bilinmektedir. Yeniden Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin eski otobüs garajı yeri üzerine inşa edilen Merkez Ankara projesi için, 31 Ağustos 2022’de düzenlendiği, ‘Merkez Ankara Projesi O Blok Tamamlama İnşaatı İşi’ ihalesini HB Küme İnşaat almış ve 26 Ağustos tarihinde KDV hariç 208 milyon TL’lik bir sözleşme imzalandığı açıklanmıştır. Ayrıyeten Emlak Konut’un projelerinden biri olan ‘Muğla Bodrum Ortakent Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşımı İşi’ ihalesinin ikinci oturumu 3 Kasım’da yapılmıştır. İhalenin detaylarının paylaşıldığı Emlak Konut’un Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda, son olarak en yüksek teklifin Cevahir İnşaat ve HB Küme İnşaat iştirakinden yapıldığı ve bu nedenle ihalenin bu iştirake verildiği belirtilmiştir. 180 bin metrekare büyüklüğünde ve deniz görünümlü olan bu arazi ihalesini alan şirketlerin 6 milyar TL kazanç sağlayacağı kamuoyu tarafından da bilinmektedir. HB Küme İnşaat şirketinin ortaklarının Sedat Varank ile Gülhan Düzgün Varank olduğu ve bu bireylerin tıpkı vakitte Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ile akraba oldukları ayrıyeten Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakan Yardımcısı olan Fatma Varank’ın HB Küme İnşaat Şirketi ortaklarından olan Sedat Varank’ın ablası olduğu son günlerde basın yoluyla kamuoyuna yansıtılan haberler hasebiyle bilinmektedir.
Uluslararası Şeffaflık Derneği’nin Kamu İhaleleri İzleme Platformu üzerinden yaptığı araştırmaya göre; 2003’den 2006 yılına kadar ihale sözleşme sayısı kadar ihaleyi yüklenen özel/tüzel kişilik mevcut görünürken; 2021 yılsonu raporu güncel olarak yüklenici başına 2,8 ihalenin düştüğünü ortaya koymaktadır. Bu oran kamu ihalelerinde muhakkak şirketlere öncelik verildiği savını güçlendirici niteliktedir. Ayrıyeten, KONDA Araştırma ve Danışmanlık ile Memleketler arası Şeffaflık Derneği’nin Türkiye kamuoyunun yolsuzluk olgusuna ait düşünce ve tecrübelerini ölçmek emeliyle yaptığı ve sonuçlarını 21 Nisan 2022’de kamuoyuyla paylaştığı araştırmaya göre, Türkiye toplumunun üçte biri- iştirakçilerin yüzde 85’i kamu kurumları ve alanlarında yolsuzluk yapıldığını ve ihalelerin en çok yolsuzluk yapılan alan olduğunu düşünmektedir.”
Önergede, “Bu bağlamda; kamu ihalelerine yönelik usulsüzlük ve kayırmacılığın önüne geçebilmek için alınacak önlemlerin belirlenebilmesi, bu tür savların faal soruşturulması önündeki manilerin kaldırılması ve yolsuzluğa neden olmuş şahısların cezalandırılması gayesiyle acilen Meclis Araştırma Komitesi kurulmalıdır” denildi.
