Erhan Adem: “Dünyada Gıda Fiyatları Yüzde 10 Düştü, Türkiye’de Yüzde 72 Arttı. Temel Neden Akp Zihniyetinden Kaynaklanıyor”
BESİN MÜHENDİSLERİ UYARIYOR: “SADECE BESİN ZEHİRLENMESİ DEĞİL, YETERSİZ BESLENMEDEN ÖTÜRÜ ÇOCUKLARIMIZIN GELECEĞİ DE SIKINTILI”
DİLAN KUTLU
Türkiye’de giderek artan hayat pahalılığı nedeniyle taklit yahut içine öbür şeylerin karıştırıldığı besinler artmaya başladı. Besin Mühendisleri Odası Yönetim Şurası Üyesi Esef Özat, üretim yerlerinin maliyetten kaçmak için besinlerde sahtekarlık yaptıklarını ve bundan da en çok fakirlerin etkilendiğini söyledi. Özat, “Çiftçiyi, tarımı desteklemezseniz bunların hepsi bir biçimde tüketiciye yansıyor. Özellikle de alt gelir düzeyindeki beşerler temel besinlere erişmekte dahil zorlanmaya başladılar. Düşük maliyetli ürünleri tüketen kesim fakirler. Yalnızca besin zehirlenmesi değil, yetersiz beslenmeden ötürü çocuklarımızın geleceği de sıkıntılı” dedi.
Gıda fiyatlarında küresel olarak artış yaşansa da Türkiye’de ayrıyeten yaşanan kimi yönetim, planlama, teşvik sıkıntıları nedeniyle minimum ücretli vatandaşın sağlıklı besine ulaşma mümkünlüğü giderek düşüyor. Bu durum en çok da okula giden çocukların yetersiz beslenmesine yol açıyor. Besin üreticileri de maliyet kalemlerindeki artışı tam olarak fiyatlarına yansıtamadığı için hile yahut içine diğer şeylerin karıştırıldığı (tağşiş) yiyecek içecek sorunu gündeme taşındı.
Gıda Mühendisleri Odası Yönetim Heyeti Üyesi Esef Özat, ANKA Haber Ajansı’nın hususla ilgili sorularını yanıtladı. Özat, “Gıda güvenliğinin bir maliyeti var. Beşerler fiyatları daha aşağı çekmek için o maliyetten kaçıyorlar. Yemek sektöründe bütün girdilerin fiyatları artmasına karşın üreticiler bunu fiyata yansıtamıyorlar. Yansıtamayınca da kendi maliyetlerini düşürmek için her türlü sahtekarlığı yapabiliyorlar” dedi.
“TARIM BAKANLIĞI TAKLİT VE TAĞŞİŞ LİSTESİNİ UZUN SÜREDİR KAMUOYUNA AÇIKLAMIYOR”
Tarım ve Orman Bakanlığı’na önemli görevler düştüğünü belirten Özat, “Denetim ve denetimleri kâfi düzeyde yapmadığınız vakit bu tür sahtekarların önünü açıyorlar. Bakanlık taklit ve tağşiş listesini uzun süredir yayınlamıyor. Öncelikle yapılan hileleri kamuya duyurmak zorunda. Bakanlığın bu kontrolleri yapabilmesi için en önemli eksiği insan kaynağı. Kâfi sayıda mühendisi istihdam etmediği vakit bu kontrolleri yapamıyor ve yaptığı vakit da 5-10 dakikalık kontrollerle bunu yapabileceğini düşünüyor fakat çıkan sonuç böyle bir denetimsizliği ortaya koyuyor. Her gün gazetelerde besin zehirlenmesi yaşayan vatandaşlarımızı görüyoruz. Bu noktada bakanlığın özellikle küçük işletmelerde üretimden sorumlu mühendisin olmaması buralarda da büsbütün başıboş bir üretimin olduğunu göstermekte” diye konuştu.
“100 BİNDEN FAZLA ÜRETİM YERİ, 600-700 BİNDEN FAZLA SATIŞ YERİNİ YALNIZCA 5-6 BİN DENETÇİYLE DENETLEMESİ MÜMKÜN DEĞİL”
Denetim yapacak besin mühendisleri sayısının az olduğuna dikkat çeken Özat, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Büyük işletmelerde muhakkak bir formda besin güvenliğini sağlayacak takımlar, insan kaynaklarının mühendis çalıştırma zaruriliği var ancak küçük işletmelerde böyle bir mecburilik olmayınca yılda bir defa bakanlığın kontrolü dışında bir kontrol sistemi yok. Bazen yılda bir kere gidilmeyen yerler de var. Olağanda besin işletmesinin riskine göre yılda 2-3 kere Bakanlık tarafından aktif bir biçimde denetlenmesi gerekiyor. 5 dakikada girip çıkıp formlar doldurup da şöyle bir bakıp çıkmakla olmuyor. Eldeki bu kadar az takımla 100 binden fazla üretim yeri, 600-700 binden fazla satış yerini yalnızca 5-6 bin denetçiyle denetlemesi mümkün değil. Ortada bir ihtiyaç var. Binlerce işsiz mühendis var. Bu muhtaçlığı karşılayacak takımlar var ancak yönetim alım yapmıyor. Bu 85 milyonun sağlı ile ilgili bir husus.”
“DÜŞÜK MALİYETLİ ÜRÜNLERİ TÜKETEN KESİM YOKSULLAR”
“Çünkü beşerler besin almak zorundalar lakin kaliteli besinin fiyatı belirli. Beşerler o besine ulaşamıyorlar. Merdiven altı üretimler çıkacak. Bu insanlara alabilecekleri fiyata bu ürünleri satmaya çalışacaklardır. Bu beşerler hem düşük besin pahası besinlere ulaşacak hem de besin güvenliği açısından büyük riskler taşıyacaktır. Duyuyoruz Sudan boyası, bozulmaya yüz tutmuş ürünlerin inşaatlarda çalışan işçiye yedirilmesi sonucu zehirlenme… Çocuklar besin bedeli düşük, yarım yağlı süt tüketiyorlar. Bunların birincil nedeni enflasyon. Çiftçiyi, tarımı desteklemezseniz bunların hepsi bir biçimde tüketiciye yansıyor. Özellikle de alt gelir düzeyindeki beşerler temel besinlere erişmekte dahil zorlanmaya başladılar. Düşük maliyetli ürünleri tüketen kesim fakirler. Yalnızca besin zehirlenmesi değil, yetersiz beslenmeden ötürü çocuklarımızın geleceği de dertli.”