Ulaş Karasu, Bakan Yumaklı’ya Tmo’nun Buğday Alımlarını Sordu: “Tmo’nun Zafiyetinden Dolayı Çiftçinin Uğradığı Zararın Telafi Edilebilmesi Adına Bakanlığınızın Yapacağı Çalışma Var Mı?”
İSO TÜRKİYE İMALAT PMI DATALARINA NAZARAN, FAALİYET ŞARTLARINDA GÖZLENEN BOZULMA EN BESBELLİ SEVİYEYE ÇIKTI
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI), kasımda 45,7’ye geriledi ve üst üste dokuzuncu ay eşik kıymet 50’nin altında kaldı. Faaliyet şartlarında gözlenen bozulma, 2020 yılı başlarında yaşanan birinci Covid-19 dalgasından bu yana görülen en bariz düzeyde gerçekleşti.
Ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan imalat sanayi performansında en süratli ve güvenilir referans kabul edilen İSO Türkiye İmalat PMI anketinin kasım 2022 dönemi sonuçları açıklandı. Datalar, sektörde faaliyet şartlarının hala bozuk olduğunu ortaya koydu. İSO Türkiye İmalat PMI açıklaması şöyle:
“İMALAT PMI, KASIMDA 45,7’YE GERİLEDİ: Eşik bedel olan 50,0’nin üzerinde ölçülen tüm sayıların sektörde güzelleşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına göre, ekim ayında 46,4 olan manşet PMI kasımda 45,7’ye geriledi ve böylece üst üste dokuzuncu ay eşik kıymet 50’nin altında kaldı. Faaliyet şartlarında gözlenen bozulma, 2020 yılı başlarında yaşanan birinci Covid-19 dalgasından bu yana görülen en bariz düzeyde gerçekleşti.
ÜRETİMDEKİ YAVAŞLAMA EĞİLİMİ 12. AYA ULAŞTI: Son PMI anketindeki en dikkat çekici gelişme, talebin hem iç hem de dış piyasalarda gösterdiği zayıflık oldu. Buna bağlı olarak toplam yeni siparişler ve yeni ihracat siparişleri son 2,5 yılın en besbelli ivme kaybını sergiledi. Yeni ihracat siparişlerinde talep düşüşünün ana kaynağı olarak ABD ve Avrupa ön plana çıktı. Firmalar, imalat sanayi üretimindeki yavaşlamada ana ihracat pazarlarındaki talep yetersizliğinin tesirli olduğunu bildirdi. Üretimdeki yavaşlama eğilimi 12. aya ulaştı. Kasımda girdi maliyetleri enflasyonu keskin yavaşlama kaydetti ve girdi fiyatlarındaki artış son üç yılın en düşük suratında gerçekleşti. Ham husus fiyatlarındaki yükseliş ve liradaki kıymet kaybı, maliyetlerin artmasında tesirli olurken düşük girdi talebi ise enflasyonu sınırlayıcı tesirde bulundu.
2 AYLIK GERİLEMENİN AKABİNDE İSTİHDAM KASIMDA HUDUTLU BİR ATIŞ OLDU: Girdi talebindeki zayıflık tıpkı vakitte tedarikçi performansında da bariz bir güzelleşmeyi beraberinde getirdi. Hakikaten teslimat sürelerindeki düşüş, temmuz 2005 hariç olmak üzere anket tarihinin en besbelli düzeyinde gerçekleşti. Girdi maliyetlerindeki düşüş trendine paralel olarak kesin ürün fiyatları enflasyonu da sürat kaybetti. Kasımda ürün fiyatlardaki artış güçlü olmakla birlikte ağustostan bu yana en düşük düzeyinde kaydedildi. Son olarak, 2 aylık gerilemenin akabinde istihdam kasımda yine artışa geçti. Öte yandan söz konusu artış oldukça sonlu oldu.
EN KESKİN YAVAŞLAMA DOKUMACILIK SEKTÖRÜNDE GERÇEKLEŞTİ: En keskin yavaşlama ise yeniden dokumacılık sektöründe gerçekleşti. Talep şartlarında süregelen zorluklara bağlı olarak yeni siparişlerde de benzeri bir tablo gözlendi. Küresel iktisattaki zayıflık yeni ihracat siparişlerinin genel çapta yavaşlamasına yol açtı. Dış talebin arttığı tek sektör kara ve deniz taşıtları oldu. İstihdama ait eğilimlerin karmaşık seyrettiği kasım ayında beş sektörde artış, beş sektörde düşüş gerçekleşti. En süratli istihdam artışı kara ve deniz taşıtlarında, en besbelli düşüş ise dokuma ürünlerinde kaydedildi.
GİRDİ MALİYETLERİ 10 SEKTÖRDE DE ARTMAYA DEVAM ETTİ: Girdi maliyetlerinin 10 sektörün tamamında artmaya devam etmesine karşın enflasyonda genele yayılı bir yavaşlama gözlendi. Girdi fiyatlarındaki en süratli artış elektrikli ve elektronik ürünler sektöründe gerçekleşti, lakin bu sektörde de artış suratı 34 ayın en düşük düzeyine geriledi. Girdi maliyetlerinde en yavaş artış ise ana metal endüstrinde yaşandı. Maliyet baskılarının göreli olarak hafiflemesiyle birlikte ana metal imalatçılarının satış fiyatları kasım ayında çabucak hemen değişmedi. Fiyatlar başka sektörlerde artmaya devam etse de artışlar ekim ayına göre çoklukla daha düşük oranlarda gerçekleşti.
NİHAİ ÜRÜN STOKLARI ARTARKEN EN BESBELLİ YÜKSELİŞ METALİK OLMAYAN MİNERAL ÜRÜNLER SEKTÖRÜNDE OLDU: Nihai ürün fiyatlarında en süratli artış kara ve deniz taşıtları sektöründe ölçüldü. Tedarik zincirlerindeki güzelleşme belirtileri kasım ayında daha da yaygın hale geldi. Takip edilen 10 sektörün altısında teslimat süreleri azaldı. Hem ana metal sanayi hem de metalik olmayan mineral ürünler sektörlerinde tedarikçi performansı anketin başladığı Ocak 2016’dan bu yana en güçlü güzelleşmeyi kaydetti. Yeni siparişlerdeki yavaşlamaya bağlı olarak çoğu sektörde en son ürün stokları artış gösterirken en bariz yükseliş metalik olmayan mineral ürünler sektöründe yaşandı.”