Pasifik’in küçük ada ülkesi Nauru, iklim değişikliğinin tehdidi altında sulara gömülme riskiyle karşı karşıya. Bu zorlu durumla başa çıkmak için ada, çareyi vatandaşlık satmakta buldu.

Yüzölçümü yalnızca 21 kilometrekare olan Nauru, Vatikan ve Monako’dan sonra dünyanın en küçük üçüncü ülkesi. Salı günü duyurulan yeni bir uygulamayla, ada ülkesi “altın vize” programını başlattı. 13 bin nüfuslu bu minik ülke, iklim krizine karşı geleceğini kurtarmak için radikal bir adım attı.

“BU BİR HAYATTA KALMA MESELESİ DEĞİL”

Nauru’nun lideri David Adeang, bu kararın ardındaki motivasyonu şu sözlerle açıklıyor: “Bizim için önemli olan sadece iklim değişikliğine ayak uydurmak değil, aynı zamanda çocuklarımızın ve torunlarımızın refah içinde yaşayabileceği bir gelecek inşa etmek. Amacımız, onlara güvenli bir yuva bırakmak. Bu yolda ilerlemeye kararlıyız.”

“Ekonomik ve İklim Dirençliliği Vatandaşlık Programı” adlı bu girişimle, 105 bin dolar ödeyen herkes Nauru vatandaşı olabilecek. Üstelik bu pasaport, İngiltere, İrlanda, Birleşik Arap Emirlikleri ve Hong Kong gibi 89 ülkeye vizesiz seyahat imkânı sunuyor. Guardian’ın haberine göre, program ada ekonomisine ciddi bir katkı sağlamayı hedefliyor.

Avustralya’nın kuzeydoğusunda yer alan Nauru’da, deniz seviyesinin yükselmesi halkı harekete geçmeye zorluyor. Yetkililer, ada sakinlerinin büyük bir kısmının daha yüksek bölgelere taşınması gerektiğini vurguluyor. Bu devasa yer değiştirme projesinin ilk etap maliyeti ise 60 milyon doların üzerinde olacak.

HEDEF: MİLYON DOLARLIK GELİR

Programın yöneticisi Edward Clark, ilk yıl için yaklaşık 6 milyon dolar gelir beklediklerini, uzun vadede bu rakamın 43 milyon dolara ulaşabileceğini söylüyor. Ancak bu para, adanın taşınma masraflarını karşılamada ne kadar yeterli olacak, henüz belirsiz.

Avustralya Ulusal Üniversitesi’nden Henrietta McNeill, bu tür programların suç örgütleri tarafından kötüye kullanılabileceği uyarısında bulunuyor. Kara para aklama veya vizesiz girişlerden yararlanmak isteyenlerin bu fırsatı değerlendirebileceğini ifade ediyor. Clark ise başvuru süreçlerinin titizlikle kontrol edileceğini savunarak, “Bu, sadece pasaport almak değil, küresel sorunlara çözüm üreten bir topluluğun parçası olmak demek” diyor.

Nauru, geçmişte Avustralya’nın sığınmacıları sınır dışı etmek için kullandığı bir üs olarak da biliniyor. 2012’de Avustralya hükümeti, adaya bir gözaltı merkezi kurmuş, ancak burada yaşanan insan hakları ihlalleri büyük yankı uyandırmıştı. 14 kişinin hayatını kaybettiği tesiste, Ağustos 2024 itibarıyla 87 kişi tutuluyor. Merkez, açılan davalarla hâlâ tartışma konusu.

Kaynak: HABER MERKEZİ