ABD’nin Louisiana eyaletindeki Shreveport Akvaryumu’nda sadece dişi köpek balıklarının bulunduğu bir tankta gerçekleşen doğum, araştırmacıları hayrete düşürdü.

Üç yıldan uzun süredir erkek bir bireyle teması olmayan iki dişi köpek balığından birinin yumurtasından çıkan Yoko adlı yavru, türün çiftleşme olmadan üreyebileceği ihtimalini gündeme getirdi.

PARTENOJENEZ Mİ, GECİKMİŞ DÖLLENME Mİ? 

Olayla ilgili iki temel teori öne çıkıyor: Ya bu durum, partenogenez adı verilen eşeysiz üreme yöntemiyle gerçekleşti ya da dişi köpek balığı, geçmişte bir erkekle temas kurmuş ve sperm depolayarak döllenmeyi zaman içinde tamamladı. Yavrunun DNA analizi, kesin sonuca ulaşılmasını sağlayacak olsa da bu sürecin aylar alabileceği belirtiliyor.

Akvaryum yetkilileri, Chumash Kızılderililerinin dilinde “köpek balığı” anlamına gelen Yoko’nun şu an sağlıklı olduğunu açıkladı. Ancak bu tür üreme yöntemleriyle dünyaya gelen canlıların genellikle yaşam sürelerinin kısa olduğu vurgulandı. Yoko’nun ömrü ne kadar olursa olsun, köpek balığı popülasyonları ve koruma çalışmalarına ışık tutacağı ifade edildi.

OMURGALILARDA NADİR GÖRÜLEN BİR FENOMEN

Partenogenez, denizyıldızları veya bazı böcek türlerinde yaygın olsa da omurgalılar arasında oldukça sıra dışı. Ancak zebra köpek balıkları, testere balıkları ve Komodo ejderleri gibi türlerde bu üreme şekli daha önce gözlemlendi. 2023’te Kuzey Carolina’da sekiz yıldır erkek bir bireyle karşılaşmayan Charlotte adlı vatozun hamile kalması da benzer bir tartışma başlatmıştı.

BİLİMİN CEVAP ARAYAN SORULARI

Araştırmacılar, partenogenezin genellikle türün devamı için “son çare” olarak tetiklendiğini düşünse de bu mekanizmanın nasıl işlediği tam olarak çözülebilmiş değil. Shreveport Akvaryumu Müdürü Greg Barrick, “Bu olay, türün hayatta kalma içgüdüsünün ne kadar güçlü olduğunu gösteriyor. Sonuç ne olursa olsun, doğanın sırlarını anlamamıza katkı sağlayacak” dedi.

Yumurtanın 3 Ocak’ta açılmasıyla başlayan süreç, akvaryum personeli tarafından tam bir sürpriz olarak nitelendirildi. Yetkililer, yumurtanın yaklaşık iki ay önce bırakılmış olabileceğini tahmin ediyor.

Kaynak: FLASH HABER TV