Yangınla mücadele eden Amerika’da sigorta kaosu
ABD’yi bekleyen yeni tehlike: Yangın dumanı hasta ediyor!
Orman yangını dumanına uzun süreli maruz kalmanın zararları yeterince anlaşılamıyor ve giderek artan bir risk oluşturduğu çok bilinmiyor. Amerika Birleşik Devletleri Kaliforniya eyaleti Los Angeles kentinde meydana gelen yangınlardan sonra alev dumanına maruz kalmanın sakıncaları daha çok konuşulmaya başlandı. Colorado Eyalet Üniversitesi Çevre ve Radyolojik Sağlık Bilimleri Yardımcı Doçenti Luke Montrose, dumanın oluşturabileceği riskleri gözler önüne serdi.
Los Angeles bölgesindeki milyonlarca insan, yangınlar evleri ve araçları yakıp kavururken orman yangını dumanına maruz kaldığını belirten Montrose yangınların, binlerce yapıyı ve içlerindeki yapı malzemelerini, mobilyaları, boyaları, plastikleri ve elektronik eşyaları yaktığını söyledi.
Bu tür malzemeler yandığında, rüzgâr altındaki havayı soluyan insanlara zarar verme potansiyeli olan toksik kimyasalları açığa çıkabileceğini belirten Montrose, 2023 yılında, kentsel mahallelerin vahşi doğaya karıştığı alanlar olan vahşi doğa-kentsel ara yüzünde çıkan yangınlardan çıkan duman üzerinde yapılan bir araştırmaya değindi. Montrose’un açıklamaları şöyle:
KISA VADELİ ETKİLER
“Yangınlarda çıkan dumanın hidrojen klorür, polisiklik aromatik hidrokarbonlar, dioksinler ve benzen, toluen, ksilen, stiren ve formaldehit gibi bilinen kanserojenler de dahil olmak üzere insanlara zararlı çok çeşitli kimyasallar içerdiği bulundu. Araştırmacılar ayrıca dumanda kurşun, krom, kadmiyum ve arsenik gibi beyin, karaciğer, böbrek, cilt ve akciğerler gibi çeşitli vücut sistemlerini etkilediği bilinen metaller buldular. Bu şekilde dumana maruz kalmanın kısa vadeli etkileri astım krizlerini tetikleyebilir, akciğer ve kalp sorunlarına yol açabilir.”
Dumanın uzun vadeli etkileri de olabileceğini belirten Montrose, “Orman yangını dumanının sağlık etkilerine odaklanan bir çevre toksikoloğu olarak, meslektaşlarımın çoğuyla birlikte, daha fazla insanın artık karşı karşıya kaldığı orman yangını dumanına uzun vadeli ve tekrarlanan maruziyetlerin etkisi konusunda giderek daha fazla endişeleniyorum” dedi.
UZUN VADELİ DUMAN MARUZİYETİ ARTIYOR
ABD’de orman yangınlarında yanan alanların sayısı 1990’dan bu yana her on yılda neredeyse iki katına çıktığını belirten Montrose, “Bu, insanların orman yangını dumanına maruz kalma biçimini değiştiriyor” diye konuştu.
Toplulukların kendilerini giderek daha sık olarak günler boyunca duman içinde bulduklarını belirten Montrose, “2023’te Kanada’daki büyük orman yangınları, birçok ABD topluluğuna tekrar tekrar yoğun duman yaydı. İtfaiyecilerin yanıcı çalıları temizlemek ve gelecekteki orman yangınlarının şiddetini azaltmak için ayarladığı kontrollü yakmalar da havaya duman katıyor. Orman yangını dumanı artık ABD’nin batısında akciğerlere nüfuz edebilen mikroskobik partikül madde olan PM2.5’in önde gelen kaynağı” ifadelerine yer verdi.
DOZ SÜRE VE SIKLIK ÖNEMLİ
Araştırmacıların, farklı yoğunluk ve sürelerde dumana maruz kalan kişiler için farklı sonuçlar olduğundan şüphelendiklerini belirten Montrose şöyle konuştu:
“Orman yangını dumanına tekrar tekrar maruz kalmanın da zamanla bileşik sağlık etkileri olabilir” şeklinde konuştu.
Kaynak: FLASH HABER TV
