29 Aralık 2024 Pazar

Esad rejiminin devrilmesinin ardından Suriye’de neler yaşandı: 9 günde 6 kritik gelişme

8 Aralık’ta muhaliflerin Şam’ı ele geçirmesiyle, 61 yıllık Baas rejimi ve 53 yıllık Esad ailesi iktidarı sona erdi. Bu tarihi gelişme, Suriye’de yeni bir dönemin başlangıcı olarak görülüyor. İşte rejimin çökmesinin ardından ülkede ve bölgede yaşanan dikkat çekici 6 önemli gelişme

Suriye’de Esad rejiminin devrilmesinin üzerinden 9 gün geçti. İşte bu süre zarfında yaşanan 6 kritik gelişme:

1-) HTŞ LİDERİ: GRUPLAR DAĞITILIP ORDUYA KATILACAK

Heyet Tahrir Şam (HTŞ) lideri Ahmed eş-Şera (Muhammed Colani), Suriye’deki silahlı grupların dağıtılacağını açıkladı. AFP’nin aktardığına göre Pazar günü Dürzi topluluğunun üyeleriyle bir araya gelen Golani, tüm muhalif grupların “dağıtılacağını ve savaşçıların savunma bakanlığı saflarına katılmak üzere eğitileceğini” söyledi. Grubun Telegram kanalındaki paylaşımlara göre, “Hepsi yasaya tabi olacak” diye ekledi.

2- ) RUSYA’YA KAÇAN ESAD’DAN İLK AÇIKLAMA

Şam’ın kontrolünün muhaliflere geçmesiyle Rusya’ya sığınan Beşar Esad’dan ilk açıklama geldi. Esad, Suriye’den planlı şekilde ayrılmadığını açıkladı. Beşar Esad, Suriye’de devrilen Baas rejimine ait resmi sosyal medya hesaplarından ülkeden kaçışına ilişkin yazılı açıklamada bulundu. Güvenlik nedenleriyle açıklama yapmasının zaman aldığını söyleyen Esad, Suriye’den kaçışının planlı olmadığını ve 8 Aralık sabahına kadar Şam’da kalarak görevine devam ettiğini bildirdi. Şam’a girildiğinde Lazkiye’ye geçtiğini kaydeden Esad, “Suriye’de yaşanan olaylara karşın istifa etmeyi ya da kaçmayı düşünmedim. Suriye’den ayrılmam planlanmış değildi” dedi. Ülkeden kaçtığı sabah muhalif güçlerin başkente yaklaşması üzerine Şam’dan ayrılma kararı aldığını aktaran Esad, 8 Aralık akşamı Suriye’deki Hmeymim Hava Üssü’nden Rusya’ya tahliye edildiğini ve Moskova’dan gelen talimatla buradan götürüldüğünü belirtti. Beşar Esad, olaylar sırasında geri çekilmeyi ya da sığınma talebinde bulunmayı hiçbir zaman düşünmediğini söyledi.

3-) TRUMP: SURİYE’NİN ANAHTARI TÜRKİYE’NİN ELİNDE OLACAK

ABD’nin 47. Başkanı seçilen Donald Trump, Suriye’deki son gelişmeleri değerlendirirken, “(Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan) Çok akıllı bir adam ve çok güçlü.” ifadesini kullandı. Florida Maralago’da düzenlediği basın toplantısında konuşan Trump, Suriye’de Beşar Esad rejiminin devrilmesine yol açan son gelişmelere yönelik açıklamada bulundu. Trump, “Türkiye çok akıllı. (Cumhurbaşkanı Erdoğan) çok akıllı bir adam ve çok güçlü. Esad’In çocuklara yaptıklarıyla bir kasap olduğunu söyleyebilirim.” dedi. ABD’nin Türkiye ile bölgede birlikte çalışabileceğini söyleyen Trump, bir gazetecinin “Suriye’de bulunan 900 ABD askeri konusunda ne yapacaksınız?” sorusuna, “Bunu yapmanın başka bir yolu olmalı. Bunlardan biri de Türkiye.” yanıtını verdi. Türkiye’nin “önemli bir güç” olduğunu kaydeden Trump, “(Cumhurbaşkanı) Erdoğan iyi anlaştığım biri. Büyük bir askeri gücü var. Ve bu gücü savaşlarda yıpranmadı. Çok güçlü ve etkili bir ordu kurdu.” ifadelerini kullandı. Trump, ABD’nin, NATO müttefiki Türkiye ile Suriye’de daha etkili olabileceği mesajını verdi. Suriye’de ilerleyen güçlerin arkasında Türkiye’nin olduğunu savunan ve bunun, kendisi için sorun olmadığını kaydeden Trump, “Suriye’nin anahtarı Türkiye’nin elinde olacak. Bunu söyleyen kimseyi duymamışsınızdır ama bu böyle.” diye konuştu.

4-) HTŞ İLE DİPLOMASİ TRAFİĞİ

2012 yılında faaliyetleri durdurulan Türkiye’nin Şam Büyükelçiliği’nde Türk bayrağı göndere çekildi ve elçilik faaliyetleri yeniden başladı. Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın, Suriye’nin başkenti Şam’ı ziyaret etti, Emevi Camii’nde namaz kıldı. Fransa’nın Suriye’nin başkentine gönderdiği diplomatik heyet, yıllardır kapalı olan Şam’daki büyükelçiliğine ziyarette bulundu. Almanya ve İngiltere de Suriye’nin yeni yönetimiyle görüşmeler yapmak üzere temsilciler gönderdiklerini duyurdu.ABD, İngiltere, Fransa, Almanya ve İtalya’nın dışişleri bakanları, Suriye’deki gelişmelerin masada olduğu bir toplantı yapacaklarını duyurdu. Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, AB Dışişleri Bakanları Toplantısı’nın bitiminde basın mensuplarına açıklamada bulundu. Toplantıda Suriye’deki gelişmelerin ele alındığını kaydeden Kallas, AB’nin Lübnan’ın başkenti Beyrut’taki Suriye temsilciliğinden üst düzey bir heyetin Şam’daki yeni yönetimle temasa geçtiğini bildirdi. Şam’daki heyetin bazı üst düzey toplantılara katıldığını aktaran Kallas, “Amaç ülkenin yeni yetkilileriyle temas halinde olmak ve grubun ülkeyi nasıl yönetmeyi planladığını anlamaktı. Herkesin, Arap ülkeleri, komşu ülkeler, Türkiye, ABD ve AB’nin mutabık kaldığı temel ilkeler var. Bunlar toprak bütünlüğü, egemenlik, hesap verebilirlik ve ayrıca özellikle azınlıkları ve kadın haklarını dikkate alan kapsayıcı hükümete dair ilkelerdir” diye konuştu. Kallas, sürecin dış müdahale olmaksızın yürütülmesi gerektiğini vurgulayarak, “Suriye’ye ait olmalı ve Suriye halkını tüm çeşitliliğiyle yansıtmalıdır. Bu çok, çok önemli. Suriye’nin geleceğinde aşırılık, İran ve Rusya’nın yeri olmamalı” ifadelerini kullandı. Geçtiğimiz günlerde Birleşmiş Milletler (BM) Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, HTŞ lideri ile Şam’da görüşmüştü.

5-) BM’DEN YARDIM AÇIKLAMASI

Pazartesi günü Şam’ı ziyaret eden Birleşmiş Milletler İnsani Yardım Koordinatörü Tom Fletcher, Suriye’de 10 kişiden 7’sinin yardıma ihtiyaç duyduğunu söyledi. Suriye’ye hızlı bir şekilde destek akışı sağlamak istediklerini belirten Fletcher, “Yiyecek, ilaç, barınma sağlamanın yanı sıra, insanların yeniden güvenebileceği bir Suriye’yi yeniden inşa etmek için fonlar da gerekiyor.” dedi. Bu arada, Suriye lirası dolar karşısında değer kazanmaya başladı. Döviz bürolarının aktardığına göre yabancı para birimleri yerel piyasada yeniden erişilebilir hale geldi.

6-) İSRAİL’İN SURİYE’YE YÖNELİK SALDIRILARI

Esad’ın devrilmesinden bu yana İsrail, Suriye’ye yönelik yüzlerce hava saldırısı düzenledi. Dün İsrail’e ait savaş uçakları, Suriye’nin Lazkiye ve Tartus illerinde çok sayıda askeri noktaya hava saldırıları düzenledi. İsrail hükümetinin Suriye’nin işgal altındaki Golan Tepeleri’ndeki yerleşim yerlerini genişletme kararına ülkeler tepki gösterdi. İsrail Başbakanlık Ofisinden yapılan yazılı açıklamada, uluslararası hukuka göre Suriye toprağı sayılan Golan Tepeleri’ndeki işgalini genişleten Tel Aviv yönetiminin, bölgede demografik büyümeyi teşvik planını onayladığı bildirildi. Açıklamada, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun, savaş ve Suriye’ye bakan yeni cepheyi göz önünde tutarak Golan’daki İsrail nüfusunu iki katına çıkarma arzusuyla hareket ettiği aktarıldı. İşgal altındaki Golan Tepeleri’nde ve aynı bölgedeki Katsrin yasa dışı yerleşimindeki demografik büyümeyi teşvik planına 40 milyon şekel (yaklaşık 11,2 milyon dolar) ayrılacağı belirtilen açıklamada, Netanyahu’nun, “Golan’ın güçlenmesi İsrail’in güçlenmesidir. Bu, şu dönemde özellikle önemlidir” ifadelerine yer verildi.

Kaynak: FLASH HABER TV

İlgili Haberler