Selim Temurci: “Aym, Gerekçeli Kararını Açıkladı. Hak İhlali Dedi Değil Mi? Neden Can Atalay Bugün Gelip Burada Yemin Edemedi?”
Deprem Habercisi ‘Kıyamet Balığı’ Yeniden Ortaya Çıktı: Efsane mi Gerçek mi?
Büyük depremler genellikle birtakım belirtilerle kendini gösterir. En bilinen belirtilerden biri ‘öncü depremler’ olsa da, büyük bir deprem gerçekleşmeden önce herhangi bir depremin öncü olarak nitelendirilmesi mümkün değildir. Birçok kişi güneş tutulması veya ay tutulmasının ardından depremlerin meydana geldiğine inansa da, bu tür uzay olaylarının sismik aktiviteyi tetiklediğine dair bilimsel bir kanıt yoktur.
Depremlerle ilgili halk arasında yaygın olan inanışlardan biri de ‘kıyamet balığı’ ya da ‘deprem balığı’ olarak bilinen kürek balığının, büyük depremlerin habercisi olduğudur. Binlerce yıl öncesine dayanan bu inanışa göre, ince ve uzun yapılı bu yılan balığı türü bazı büyük depremlerden önce görüldüğünde, deprem habercisi olarak kabul ediliyor. Kocaeli Üniversitesi Jeofizik Mühendisliği Emekli Öğretim Üyesi Prof. Dr. Uğur Kaynak, kürek balığının sismik aktivitelerle ilişkilendirilmesi hakkında açıklamalarda bulundu.
TAYVAN’DA DEPREM
3 Nisan 2024 tarihinde, Tayvan’da meydana gelen 7.4 büyüklüğündeki Hualien Depremi, büyük bir sarsıntıya neden olmuş ve 10 kişinin hayatını kaybetmesine yol açmıştı. Bu depremden tam 30 gün önce denizde balıkçılar tarafından fark edilen kürek balığının, deprem habercisi olduğu inancı yeniden gündeme geldi. Japon mitolojisinde ‘kıyamet balığı’ olarak bilinen bu balığın, deprem öncesi belirtilerden biri olduğu iddiaları tartışmalara neden oldu.
BİLİMSEL GÖRÜŞ VE EFSANELER
Kaliforniya Üniversitesi, San Diego’daki Scripps Oşinografi Enstitüsü’nden Lauren Fimbres Wood, San Diego’daki La Jolla Koyu’nda bir kürek balığı cesedinin bulunmasının ardından yapılan otopsinin, balığın depremle ilişkisi hakkında kesin bir sonuç vermediğini belirtti. Prof. Dr. Uğur Kaynak ise, “Denizdeki balıklar deprem denilen korkunç olayın tanıkları olabilir. Bu balıklar, depremden önce yaşanan statik değişimleri algıladıkları için yüzeye çıkıyor olabilirler,” dedi. Kürek balığının ortaya çıkmasından iki gün sonra bölgede 4.6 büyüklüğünde bir deprem meydana gelmesi, bu inanışı güçlendiren bir gelişme oldu.
DEPREM BELİRTİLERİ VE DOĞA İŞARETLERİ
Prof. Dr. Uğur Kaynak, depremlerin öncü işaretlerinin sadece balıklarla sınırlı olmadığını, köpek ulumaları, kuşların davranışları ve yılanların hareketleri gibi pek çok doğa olayıyla kendini gösterebileceğini ifade etti. Kaynak, “Bu belirtiler, depremin büyüklüğüne göre bir ay önceden de başlayabilir,” diye ekledi. Türkiye’de DOHAD (Doğa Hareketleri Araştırma Derneği) tarafından yapılan ölçümlerle depremler öncesinde oluşan manyetik, elektriksel ve yerçekimsel değişimlerin izlendiğini belirtti.
Depremlerle ilgili belirtiler ve efsaneler arasındaki ilişki, bilimsel olarak henüz tam olarak açıklanamamış olsa da, doğal dünyadaki değişimlerin gözlemlenmesi deprem tahminleri için önem taşımaya devam ediyor.
Kaynak: Milliyet
